KOMİSYON KONUŞMASI

BAŞKAN FUAT OKTAY - Sözlerime haklı davalarında daima yanlarında olduğumuz ve olacağımız Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 40'ıncı ve Filistin devletinin ilanının 35'inci yıl dönümünü kutlayarak başlamak istiyorum. Ana vatan ve garantör ülke olarak devletlerinin kuruluşunun 40'ıncı yıl dönümünü dün kutlayan Kıbrıs Türklerine her alandaki desteğimiz sonuna kadar her şartta devam edecektir. Kıbrıs meselesinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Ersin Tatar tarafından ortaya konulan iki devletli çözüm vizyonunu ve bu doğrultuda Kıbrıs Türklerinin özden gelen haklarının tesciline ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin tanınmasına yönelik çabaları kuvvetle destekliyoruz; bunu burada bir kez daha ifade etmek istiyorum.

Öte yandan, otuz beş yıl önce devletlerini ilan etmelerinden bu yana maalesef büyük acılar çeken ve son günlerde İsrail'in kadın, çocuk, yaşlı, hasta demeden, hiçbir şekilde herhangi bir ayrım gözetmeksizin sivillere yönelik olarak devam eden saldırıları nedeniyle insanlık tarihinin en karanlık günlerini yaşamak zorunda bırakılan Filistin halkının daima yanında olacağız, bu çerçevede hem bu sorunun çözümü için hem de Gazze'de yaşanan insani krizin bir nebze hafifletilebilmesi için Türkiye olarak tüm kurumlarımızla birlikte yoğun çaba göstermekteyiz Sayın Cumhurbaşkanımız başta olmak üzere. İsrail-Filistin meselesinin ancak Birleşmiş Milletler parametreleri çerçevesinde ve 1967 sınırları dâhilinde kurulacak eşit iki devlet içeren bir yaklaşımla çözülebileceğini buradan bir kez daha vurgulamak istiyorum.

Değerli arkadaşlar, insani krizler, sıcak çatışmalar, terörle mücadele maalesef ülkemizin merkezinde bulunduğu coğrafyanın uzun yıllardır gerçeği hâline gelmiş durumda. Bu coğrafyada Türkiye bir istikrar adası olarak sorunların çözümü için çaba sergileyen, somut öneriler sunan bir ülke konumunda; bu yaklaşımımız yeniden şekillenmekte olan küresel düzen içerisinde ülkemizin ilkeli ve güvenilir bir aktör konumunu güçlendirmekte. Bu sayede pek çok ülkeyle ikili ilişkilerimizi, iş birliğimizi ilerletmekte, üyesi olduğumuz uluslararası örgütler içindeki konumumuzu güçlendirmekte, üye olmadıklarımızla ilişkilerimizi ise yine bu sayede daha sağlam bir zemin üzerinden yürütebilmekteyiz.

Malumunuz diğer aktörlerle uluslararası ilişkilerimizin hukuki zeminini uluslararası anlaşmalar oluşturmakta. Yürütme, imzalanan uluslararası anlaşmaları ikili ilişkilerimizin gereklilikleri ve uluslararası konjonktür çerçevesindeki öncelik değerlendirmesiyle birlikte yüce Meclisimizin onayına sunmakta.

Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü uyarınca bir ihtisas komisyonu olarak faaliyet gösteren Komisyonumuz da Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca kendisine havale edilen uluslararası anlaşmaları görüşmekte; bu çerçevede en çok kanun teklifi havale edilen ihtisas komisyonlarından biriyiz, belki de en çok kanun teklif edilen ihtisas komisyonuyuz. Öte yandan parlamenter diplomasi kapsamında icra edilen faaliyetlerimiz de çalışma yoğunluğumuzu Komisyon olarak arttırmakta. Komisyonumuzun uluslararası anlaşmaların ele alınacağı toplantıları da tüm bu unsurları dikkate alacak ve geniş katılım sağlanabilecek şekilde planlanmakta ve icra edilmekte. Her biri eşit derecede önemli olan uluslararası anlaşmaları da ikili ilişkilerimizin gereklilikleri ve uluslararası gündem çerçevesinde siyasi, ekonomik, kültürel ve güvenlik boyutlarını dikkate alan ve millî çıkarlarımızı gözeten bir çalışma düzeni içerisinde önceliklendirmekte ve toplantılarımızı da ele almaktayız. Bugün de bu hususlar çerçevesinde hazırlanan gündemimizde toplam 8 uluslararası anlaşma bulunmaktadır.

Değerli katılımcılar, Dışişleri Komisyonu olarak 1 Kasımda yapılan son toplantımızdan bu yana evladıfatihan yurdu Kosova Cumhuriyeti'ni ziyaret ettik. Kosova Meclisi Başkanı, Başbakan, Dışişleri Komisyonu Başkanı ve Üyeleri, Türkiye Dostluk Grubu Başkan ve Üyeleriyle AKPM Delegasyonu Başkan ve Üyeleriyle Priştine'de bir araya geldik. Ayrıca Prizren ve Mamuşa'da Kosovalı soydaşlarımızla hasret giderdik, yine Sultan Murat Türbesi'nde ecdadımızı andık. Kosova güvenlik kuvvetlerine olan destek faaliyetlerimizi yürüten askerî temsil heyetimizle NATO'nun başladığı 1999'dan bu yana katkı sağladığımız KFOR operasyonunun komutanlığını bir yıl süreyle üstlenen tümgeneralimizi ve karargâh personelini ziyaret ettik. Aralık ayı sonunda da Azerbaycan'ın ev sahipliğinde Bakü'de yapılacak Türk Devletleri Teşkilatı Dışişleri Komisyonları toplantısına katılacağız.

Öte yandan, bu iki haftalık dönemde Komisyonumuzda görüşülerek Genel Kurula sevk edilen anlaşmalardan 3'ü daha onaylanarak yasalaşmış durumda. Böylece 28'inci Yasama Döneminde Genel Kurulda onaylanarak kanunlaşan anlaşma sayısı 15'e ulaşmış durumdadır. Komisyonda görüşülüp rapora bağlanan ve Genel Kurul gündeminde yer alan anlaşma sayısı ise 44'e ulaşmış durumda. Hem Komisyonumuzdaki süreçte hem de uluslararası anlaşmaların Genel Kurulda süratle ele alınmasında sağladığınız destekler için siz değerli Komisyon üyelerimize bir kez daha yürekten teşekkür ediyorum.

Bugün Komisyon toplantımızın gündeminde toplam 8 anlaşma bulunmakta, biraz önce de ifade ettiğim gibi, uluslararası ilişkilerimizin yürütülmesi bakımından her biri önemli olan bu anlaşmalara ilişkin olarak Dışişleri Bakanlığımız, Dışişleri Bakan Yardımcımız tarafından da yine gerekli bilgiler sunulacak, yine gerekirse ilgili diğer kurumlarımız tarafından da ilave bilgiler Komisyonumuza sunulacaktır. Bu çerçevede, İsveç'in NATO üyeliğinin onaylanmasına ilişkin olan uygun bulma kanunu teklifi çerçevesinde İsveç'in NATO üyelik sürecinin gelişimini, bu çerçevede Madrid'de imzalanan Üçlü Mutabakatı'n maddelerinin uygulanmasına ilişkin son durumu da içeren geniş ve detaylı bir bilgi alacağız Bakanlığımızdan. Bu anlaşma tüm dünya kamuoyu tarafından takip edilmekle birlikte Komisyonumuzun çalışma esasları bakımından bir değişiklik getirmemektedir. Her zaman olduğu gibi yine Dışişleri Bakanlığımız ve gerektiğinde diğer kurum temsilcilerimiz olabilecek ilave sorularımızı cevaplayacaktır. Nihayetinde de diğer tüm uluslararası anlaşmaları ele alırken yaptığımız gibi konuyu tüm Komisyon üyelerimizle etraflıca tartışacak, değerlendirmelerimizi yapacak ve nihai kararımızı ona göre vereceğiz.

Şimdi gündemimize geçmek istiyorum. Öncelikle basın mensuplarına teşekkür ediyorum, kendilerini dışarıya davet ediyoruz, toplantımızın bundan sonrasını kameralara kapalı devam edeceğiz.

Biraz önce de ifade etmiştim zaten, 8 teklif var, sizlere de iletilmiş durumda. Yine Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 77'nci maddesi kapsamında 7 teklif yer almakta, söz konusu 7 anlaşma 27'nci Yasama Döneminde Komisyonumuzda kabul edilmiş ve muhalefet şerhi verilerek rapora bağlanmıştır; zaten bunu yine öncesinde de ilgili tüm siyasi parti gruplarından temsilci olan arkadaşlarımızla da değerlendirmiştik hatırlarsanız, aynı anlaşmalar çerçevesinde bunlar. Bahse konu anlaşmalar Genel Kurul gündemine girmiş ancak seçim süreci nedeniyle görüşülmeyerek kadük kalan anlaşmalar. Bu anlaşmaların ülkemizin menfaatleri çerçevesinde ikili ilişkilere önemli katkı sağlayacak anlaşmalar olduğunu değerlendirmekteyiz.

Kanun tekliflerinin görüşmelerine geçmeden önce uygun bulma kanun tekliflerinin tümü üzerinde görüşülme usulüne ilişkin yine önceden de olduğu gibi kısa bir bilgi vermek istiyorum. Gündemimizde yer alan uygun bulma kanun teklifleri genel görüşme usulüne göre yapılacaktır, bu çerçevede ilgili kanun teklifinin tümü üzerinde görüşme açarak Dışişleri Bakanlığı temsilcimize, yine ardından ihtiyaç halinde anlaşmayı imzalayan kurumun temsilcisine de söz vereceğiz, akabinde de Komisyon üyelerimizin görüşlerini alarak tümü üzerindeki görüşmeleri tamamlayacağız.

Geçen dönem Komisyonda kabul edilen ve muhalefet şerhi bulunan 7 kanun teklifi için İç Tüzük'ün 77'nci maddesi kapsamında önceki dönem Komisyon raporunun benimsenmesinin uygun olacağı kanaatindeyiz, bu kapsamda ilgili kanun teklifinin tümü üzerinde görüşme açarak görüşmelerimizi yapacağız, ardından önceki dönem Komisyon raporunun ve metninin benimsenmesini onaya sunacağız.

Gündemin 1'inci maddesine geçiyoruz.