KOMİSYON KONUŞMASI

CEVDET AKAY (Karabük) - Teşekkürler Sayın Başkanım.

Sayın Başkanım, Değerli Komisyon üyeleri, Sayın Bakanım, çok kıymetli komutanlarım, değerli bürokratlar, değerli basın mensupları; ben de hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum.

Bütçemizin hayırlı olmasını temenni ediyorum.

Yine, bütçe büyüklüklerine baktığımız zaman, Millî Savunma Bakanlığımızın bütçesinin 440 milyar 496 milyon olduğunu görüyoruz. Bu da konsolide bütçe büyüklüğünün yaklaşık yüzde 3,97'si. Diğer bakanlıklarda burada tenkit ettiğimiz bir konu vardı, programa dayalı ödenekler ve program dışı giderler kalemi. Sevindirici, Bakanlığınızda program dışı giderleri görmedik, hep programa dayalı harcamalar var. Bu, bizi mutlu etti, çok cüzi bir rakam olmuş, o da olabilir. Buradaki programa dayalı ödeneklerin bütçe disiplini açısından, kaynakların daha etkin kullanımı açısından ve giderlerin nereye yapıldığının takip edilmesi açısından önemli olduğunu bir kez daha vurgulamak istedik.

Burada bütçenizin alt kalemlerine baktığımız zaman dikkatimizi çeken bir konu var. Şehit yakını ve gaziler için ayrılan pay; 2023 yılında 85 milyonluk bir bütçe ayrılmış, 2024'te de 200 milyon olarak teklif yapılmış.

Yine aynı kalemlerde, dost ve müttefik ülkelere güvenlik desteği 2022 yılında 335 milyon civarında olmuş, tabii ki bu dost ve müttefiklere yapılacak destekler önemlidir ama şehit yakını ve gazilere ayrılan bütçe rakamını düşük bulduk Sayın Bakanım. Bunun artırılması özellikle de şehit yakınlarının da talebi, gazilerin de talebi. Onların daha iyi imkânlarda, daha iyi koşullarda yaşamasına önem veriyoruz. Bütçede bu tip ayarlamalar yapılabilirse daha iyi olacaktır diye düşünüyoruz.

Yine, bu bütçenin yüzde 97,95'i yani 431 milyar 430 milyonu ulusal savunma ve güvenliğe ayrılmış; kahraman ordumuzun ve Millî Savunma Bakanlığımızın ülkemizin güvenliği ve asayişini sağlama açısından gerçekten çok çok önemli görevleri var. Bu rakamlar daha da artırılmalı, güvenlik tedbirleri daha da sağlam bir şekilde ilerlemeli. Tabii ki ayrılacak bu bütçede de bu kaynakların nasıl kullanıldığı, önceliklerinin nasıl belirlendiği, doğru alanlara kullanılması gerektiği önem arz ediyor. Bu şekilde kullanılmış olacağını tahmin ediyoruz. Optimum bir şekilde kullanılması gerektiğini de buradan ayrıca ifade etmiş olduk.

Bir de Millî Savunma Bakanlığının mal ve hizmet alımlarına yönelik 189 milyarlık bir ayrılması var, ayrım yapılmış, ödenek aktarılmış, ödenek teklif edilmiş, bütçe teklif edilmiş diyelim daha doğrusu 2024 için. Bu rakam da sizin bütçe büyüklüğünüzün yüzde 42'sine tekabül ediyor Sayın Bakanım. Gerçekten bu mal ve hizmet alımlarında da gerekli tasarruf tedbirlerinin uygulanarak minimum maliyette alımların yapılması, buna dikkat edilmesi, israftan kaçınılması olaylarını bu bütçede de özellikle vurgulamak istedik.

Yine, hazine yardımları diğer bakanlıklarda sıkça rastladığımız bir şey. Sizde hazine yardımlarıyla ilgili bir kalem görmedik, bunu da olumlu buluyoruz yani finansman kaynakları içerisinde, mesela, bazı bakanlıklarda taşıt alımlarıyla ilgili çok ciddi rakamlar ayrılmış, sizde de yanlış hesaplamadıysam 122 tane taşıt alımı var 2024 bütçesinde. Bunların kaynakları da genelde merkezî bütçeden ve döner sermayeden karşılanmış. Bazı bakanlıklarımız bunu hibe yoluyla da karşılayabiliyorlar, böyle Millî Savunma Bakanlığı gibi önemli bir bakanlığımıza hibe yoluyla da araçların, taşıtların gelmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu konuda da özel gayretler gösterilip diğer bakanlıklara yapıldığı gibi sizin Bakanlığınıza da hibe yoluyla taşıt alımlarının yapılmasında fayda olduğunu görüyoruz.

Yine, kâr amacı gütmeyen kuruluşlara 2023'te çok cüzi bir rakam ayrılmış 400 bin TL gibi fakat bu rakam 2024 yılı bütçe teklifinizde 127 milyon 441 bin lira olmuş. Bu kuruluşların kimler olduğunu merak ediyoruz, bunu bizimle paylaşırsanız çok memnun oluruz Sayın Bakanım. Bu kuruluşlar mutlaka faydalı kuruluşlardır, diğer bakanlıklarda da bu kuruluşların kimler olduğunu şimdiye kadar öğrenemedik, Sayın Bakanlarımız şu anda cevaplamadılar ama yazılı olarak cevaplayacaklardır diye ilgili bakanlıklar düşünüyoruz.

Bir de Suriye'deki istikrarın sağlanması konusuna değinmiştiniz. Gerçekten bu çok çok önemli, ülkemizin önümüzdeki dönemde en önemli sorunlarından biri de buradaki düzensiz göç olayı, göçmen olayı; bunlar hakikaten ülkemiz için büyük sorun olacak. Buradaki tedbirlerin daha da artırılarak devam etmesi gerekir. Bir simülasyona göre 2050 yılına kadar bu nüfus artış oranıyla -ki onların doğurganlık oranı da çok yüksek biliyorsunuz- Suriyeli nüfus sayısının 35 milyonu bulacağı söyleniyor. İran sınırından gelen diğer göçmenlerle beraber de ülkemizin muhtelif bölgelerine dağılmış bu kişilerle ilgili önümüzdeki dönemde çok büyük sorun yaşayacağız. Buradaki ödenek tutarlarını da aktararak buradaki kişilerin kendi istekleriyle veya gerekli altyapının hazırlanarak ülkelerine gönderilmesi ülkemizin beka sorunu olarak karşımıza çıkıyor.

Yerel ve millî savunma sanayimizin geliştirilmesiyle ilgili önemli çalışmalar var, bunu da takdirle karşılıyoruz.

Bir de tabii ki benden önceki vekil arkadaşlarımızın bir kısmı da bahsetti, ben bu sorunu önemli bulduğum için buradan aksamadan, kelimesi kelimesine okuyarak aktarmak istiyorum size. Askerî hastanelerin kaldırılması ve harp cerrahisinde eğitimli tabip subay yokluğu, çatışma hatlarındaki sağlık zincirini yok ettiği için kazanılacak canlar maalesef kaybedilmektedir. Dünyada kendi rütbeli tabipleri ve hastanesi olmayan tek ordu TSK'dir. Gelin, hep birlikte, TSK mensuplarının yarası olan bu konuyu birlikte çözümleyelim. Asker kişilerin kendi hastanelerinde silah arkadaşları tarafından tedavi edilmelerine ivedilikle imkân sağlayacak düzenlemeleri Cumhuriyet Halk Partisi olarak sonuna kadar destekleyeceğiz. Çatışmalarda yaralanan kahraman askerlerimize çatışma hattında ilk müdahale, sahra hastanelerine nakil ve son aşamada ana hastaneye ulaştırılmasındaki aksaklıkları el birliğiyle giderelim. Asker kendisiyle aynı eğitimi almış, aynı üniformayı taşıyan, kendisi gibi gördüğü asker tabiplere doğaldır ki daha fazla güven duyar. Onlara yalnız olmadıklarını gösterelim. Yaşadığımız deprem felaketinde pek çok ülke ordusu, sahra hastaneleriyle yardıma koştu. Bunun bize bir ders olmasını diliyorum.

TSK uzmanlar üzerinden profesyonel asker sayısını arttırır ve yeni tertiplemelerle haklı olarak giderken uzman er ve erbaşların gerek mali durumlarında iyileştirme gerekse hizmet sürelerinin bittiği genç sayılacak yaşlarda geleceklerinin teminat altına alınmasını bu kahramanlara vazgeçilmez bir borcumuz olarak görüyoruz.

Yine önemli bir konu, bir kolluk kuvveti olan jandarmanın aynı zamanda muharip birlikleri de var biliyorsunuz Sayın Bakanım. Topyekûn bir hareket hâlinde Kara Harp Okulu yerine kendi okullarından mezun olan jandarma sınıfındaki subayların temel eğitimlerini harp okullarında alıp özellikle ihtisas eğitimlerini kendi okullarında almaları son derece yararlı ve zorunlu mütalaa edilmektedir. Türk Silahlı Kuvvetleri kültüründe devre ve silah arkadaşlığı bu kurumun temel yapı taşıdır, bunu bozmayalım ve bu ruhu yeniden tesis edelim.

Yine önemli konulardan biri de... Ben her konuşmamda özellikle Sayıştay incelemelerine mutlaka değiniyorum. Sayıştay raporlarında Bakanlığınızla ilgili gerçekten çok az tespit var ama birkaç tespitte bulunmuşlar -yani askerî disiplini burada da gördüğümüz için son derece mutluyuz- bunlardan bir tanesi sizi de direkt ilgilendirmiyor esasında. Bazı kamu kurumlarının uçuşlarıyla ilgili bedeller sizin bütçenize aktarılmamış Sayın Bakanım yani bazı kamu kurumları uçakları kullanıyor, uçuş bedellerini ödemesi lazım. Bir önceki yıla göre ödeyenler var ama ödemeyenler de var. Bu tutarların mutlaka ödenmesi lazım.

Bazı askerî kantinlerde ve orduevlerinde de mal ve hizmet alımlarında Kamu İhale Kurumunun alım koşullarına uyulmadığı tespit edilmiş. Bu konuyu özellikle vurgulamak istedik.

Yine bazı orduevlerinde amortisman kayıtları açısından sıkıntılar var ama bunlar basit ve rahatlıkla önlem alınabilecek konular.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Sayın Akay, bir dakika...

CEVDET AKAY (Karabük) - Benim sorularım da olacak ama soru kısmını ben soru kısmında kullanmak üzere...

Teşekkürlerimi sunuyorum, sağ olun.