YILMAZ HUN (Iğdır) - Teşekkürler.

Sayın Başkan, Sayın Bakan, Komisyon üyeleri ve değerli hazırun; MEB'de ülke tarihinin en yoğun siyasal kadrolaşma süreci geçtiğimiz yirmi bir yıl içinde AKP Hükûmeti döneminde yaşanmıştır. Eğitim alanında liyakatsiz atamalar, torpil arayışları ve yandaş kayırmacılığı devam etmektedir. 30 Aralık 2022 tarihli Resmî Gazete'nin yılın son iş günündeki nüshasında çeşitli illerdeki 86 üniversitede toplam 3.086 akademik kadro için ilan yayınlandı. Büyük bölümünün "Aranan şartlar" bölümünde belirtilen koşulların kişiye özel, adrese teslim olduğu gözlenen ilanlarda otopsi yardımcılığı kadrosu için gıda teknolojisi, süt teknolojisi veya beslenme, diyetetik bölümü mezunu olma şartı gösterildi. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Türk Halk Edebiyatı Ana Bilim Dalı doktor öğretim üyesi kadrosu için çıkarılan ilanda kadro için istenilen özellikler arasında aşçılık kültürü ve baytarnameler üzerinde çalışmış olmak şartına yer verildi. Yirmi bir yıllık AKP iktidarı döneminde mülakatlar torpil mekanizmasına ve yandaş atama kriterine dönüşmüş, derece yapmış adaylar mülakatlarda elenmişlerdir. "Ama"sız, "fakat"sız bir şekilde mülakat yöntemine son verilmelidir diyoruz. Üniversitelerde kadrolaşmak, yandaşa yer açmak isteyen siyasal iktidarın yaptığı liyakatsiz atamalarda kişiye özel, adrese teslim kadro ilanları açılmasını da kabul etmiyoruz. Liyakati esas alan, şeffaf ve denetlenebilir bir sürecin işletildiği mekanizmaların hayata geçirilmesi gerekmektedir.

2022-2023 Eğitim Öğretim Yılı'nda ücretli öğretmen sayılarını araştıran TÜRK EĞİTİM-SEN'in 81 il valiliğinden talep ettiği ücretli öğretmen sayılarına ilişkin verilere göre 78 ilde ücretli öğretmen sayısı 76.485'tir. 2022 yılında KPSS Eğitim Bilimleri oturumuna başvuran kişi sayısı 421.140'tır ancak bu sayının 14 Mayıs 2023 seçimlerinden hemen önce atananlar dâhil olmak üzere sadece yüzde 18,9'u atanmıştır. 2023 yılı KPSS Eğitim Bilimleri oturumuna başvuran kişi sayısı ise 572.020'dir, ataması yapılmayan öğretmenlerin sayısı ve ardışık sorunları kar topu gibi büyümektedir.

Başka bir fakülteden mezun olup pedagojik formasyonu alanlar dışarıda tutulacak olursa en az on altı yıl eğitim sisteminde kalan, lisans mezuniyet yeterliliği için staj yapan, KPSS'de 3 aşamalı sınava giren, tüm bunlar yetmezmiş gibi mülakata girmeye zorlanan ve ataması yapılmayan öğretmenler marketlerde kasiyer olarak, inşaatlarda işçi olarak, yemek sektöründe kurye, sokaklarda işportacı olarak çalışmaktadır; mesleklerini yapmalarına müsaade edilmeyen, üretemeyen ve geçinemeyen öğretmenlerin ekseriyeti ise aileleriyle yaşamak durumunda kalmaktadırlar.

Cumhurbaşkanı seçiminden önce "Atamalarda mülakatlar kaldırılacak." açıklamasında bulunmuştu ancak Sayın Bakan mülakatın kalkacağı konusunda "Mülakat sürecini düzgün bir mülakat prosesine dönüştüreceğiz, mülakatlar artık mülakat gibi yapılacak." ifadelerini kullanmıştı. Üniversitelerin de verdiği eğitimden tereddüt eden, yaptırdığı stajdan tereddüt eden, ÖSYM'den tereddüt eden Millî Eğitim Bakanlığının yıllardır ciddi iddia ve büyük şaibeler altında sürdürdüğü mülakat uygulamasının mülakat gibi olmadığını itiraf etmiştiniz Sayın Bakan.

Kocaeli'de ataması yapılmayan 23 yaşındaki Edebiyat Öğretmeni Aziz Alptekin kendisini astı, Mersin'de ise geçinmek için kuryelik yapan Sosyal Bilgiler Öğretmeni Hasan Cihan Aslan atanamayınca intihar etti. İdeolojik adam kayırma olan mülakat kaldırılmalı, öğretmen niteliğine ilişkin Bakanın yaşadığı kuşkular staj döneminde giderilmeli diye düşünüyoruz.

Ücretli öğretmen uygulamasına son verilmeli ve öğretmenlerin ataması yapılmalıdır. Özel sektörde çalışan öğretmenlerin kayıt dışı çalışmalarına son verilmelidir. Taban maaşlarının en düşük kamu çalışanı maaşına sabitlenmesi gerekmektedir. Ataması yapılmayan öğretmenler için bütçeden pay ayrılmalı, ilk aşamada 200 bin öğretmenin mülakatsız ataması yapılmalıdır.

Gerçekleştirilen bilimsel çalışmalar ana dilde eğitimin çocukların pedagojik gelişimine önemli oranda katkı sağladığını gösterirken yapılan birçok çalışma da ana dilde eğitim alan çocukların öğrenme yetisinin geliştiğini ve diğer dilleri daha kolay öğrenme becerisi kazandığını ortaya koymaktadır. Dünyada farklı kimlik ve dilleri inkâr etmek üzerine kurulan tek dil ve tek millet anlayışı birçok ülkede terk edilmiştir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

YILMAZ HUN (Iğdır) - Buna karşın ana dilde eğitimin yasal güvence altına alınarak verildiği ülkelerin uluslararası değerlendirme programlarındaki sıralaması ibret vericidir. Bugün Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütünün açıkladığı PISA sonuçlarına göre okuma becerileri kategorisinde Türkiye 72 ülke içerisinde 50'nci sırada yer almaktadır. Türkiye tarihi boyunca uygulanagelen asimilasyon politikalarının yerine biyokültürel çeşitliliğin korunup güçlendirilmesi, toplumsal barışın sağlanması, çocukların eğitim hakkından tam olarak yararlanması, daha başarılı olmaları için ana dilde eğitim temelli çok dilli eğitim hayata geçirilmelidir. Bu pedagojik ve psikolojik bağlamda yaşanılan birçok sorunun çözümünü de beraberinde getirecektir diye düşünüyoruz.

Teşekkür ediyorum.