MÜHİP KANKO (Kocaeli) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Öncelikle, Komisyonumuzu toplamış olmanızdan çok mutlu olduğumu belirtmek istiyorum. Umarım bu dönemde, bu yasama yılında bu Komisyon sık sık toplanır ve biz de toplumdan elde ettiğimiz birtakım sorunları burada aktarma imkânı bulabiliriz.

Herkes çok şey söyledi, ben çok kısa değineceğim. 2024 ile 2026 yılları arasında öngörülen orta vadeli programda "Kamu kesimi genel dengesinde yer alan fon ve döner sermayelerin harcama ilkeleri belirlenecek, bütçenin birlik ilkesinin uygulamasının güçlendirilmesine yönelik özel gelir, fon ve benzeri uygulamalar gözden geçirilecektir." denilmiştir. Bu programla ifade edilen bu önerinin tam tersine bir teklif sunulmuş olmaktadır. Bunun dışında, yine, teklifin 3'üncü maddesiyle Cumhurbaşkanınca kanun ve kararnamelerle kurulu bulunan ve kurulacak olan fonların gelirlerinin yüzde 10'una kadar olan tutarlarının da Aile ve Gençlik Fonuna aktarılabileceği belirtilmektedir. Bu kapsamda, mevcut fonların gelirlerinin toplamının ne kadar olduğu mutlaka açıklanmalıdır.

Ben bu teknik bir iki şeyden sonra gençlerin sorunlarından bahsetmek istiyorum. Özellikle gençliğin stajyerlik ve çıraklıkla ilgili problemleri var. Biliyorsunuz ki gençlerin çıraklık veya stajyerlik yaptıkları dönemde sigortasız ve düşük ücretle çalıştırıldıkları için SGK başlangıçları da yapılmıyor.

Üniversiteli gençlerin çok ciddi problemleri var, ekonomik zorluklar nedeniyle zar zor çalışmaya çalışıyor bu gençler, geçinmeye çalışıyorlar. Çalışamayan gençler var ve öğrencilerin gittikçe eğitime, barınmaya, beslenmeye ulaşmaları oldukça zor oluyor. Üniversite öğrencilerinin özellikle yemek fiyatlarına değinmek istiyorum. Türkiye'de ortalama üniversite öğrencilerinin, gençliğin büyük bir bölümü olmasa da oldukça ağırlıklı bölümünü temsil eden gençlerin yemek fiyatları maalesef yüzde 80 arttı yani aldıkları burslar neredeyse sadece beslenme için, okulda harcadıkları beslenme bedeliyle aynı miktarda. Üniversiteye yakın ev tutmak için öğrencilerin geçen yıl ödediklerinden bugün yüzde 150 oranında daha fazla ödeme yapmaları gerekiyor. Yine, biliyorsunuz ki Boğaziçi Üniversitesinde bir problem var, buradaki öğrencilerin yüzde 88'i yurtta kalma hakkı elde edemediler.

Yapılan bir araştırmaya göre, 2 üniversite öğrencisinden 1'i beslenmekte zorlanıyor, haftada en az birkaç öğün yemeğini atlamak zorunda kalıyor. Yine, bu araştırmalara göre gençliğin yüzde 51,4'ü internet ve telefona sahip değil, yüzde 50'si ise eğitim masraflarını karşılayamıyor. Gençlere "Mutlu musunuz?" diye sorulduğunda yüzde 17,3'ü "Mutluyum." diyor, yüzde 52'si "Orta derecede mutluyum." diyor ama yüzde 30,1'i "Mutsuzum." diyor.

Burada, bu teklifte tamamen evlilik üzerine kurulmuş bir senaryo var fakat toplumda gençlerin daha fazla sorunu var dolayısıyla bu sorunları baz alan, toplumun her kesimine hitap edecek bir öneri olması daha iyi olacaktı. Yine, başta da eleştirdiğim gibi, fonlar üzerinden yapılması yerine açık, şeffaf, denetlenebilir bir düzenleme yapılsaydı bu daha uygun olacaktı kanaatindeyim.

Hepinize teşekkür ediyorum.