Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/276) ve 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/274) ile Sayıştay tezkereleri a) Ticaret Bakanlığı b) Rekabet Kurumu c) Helal Akreditasyon Kurumu |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 01 .11.2023 |
YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Evet, teşekkür ediyorum.
Sayın Başkanım, çok Saygıdeğer Bakanım, çok Kıymetli Bakan Yardımcılarımız, çok değerli milletvekillerimiz, değerli bürokratlar, basınımızın çok değerli mensupları; ben de hepinizi sevgiyle saygıyla selamlıyorum.
Sayın Bakanım, sunumunuzu dikkatle takip ettik, gerçekten çok ayrıntılı, tafsilatlı bir sunum yaptınız. Ben, size ve ekibinize teşekkür ediyorum. Bu vesileyle, 2024 yılı bütçenizin de hayırlı ve bereketli olmasını temenni ediyorum.
Değerli arkadaşlar, tabii, öğleden önceki oturumda da muhalefet sıralarından kıymetli arkadaşlarımız değerli görüşler ifade ettiler, özellikle Sayın Özlale önemli bilgiler verdi.
Şimdi, çıraklıkla ilgili tabii, çok önemli bir konu, önemli bir tespit. Gerçekten...
(Uğultular)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Kırkpınar, bir saniye...
Değerli arkadaşlar, şimdi, çok fazla söz talebi olan milletvekillerimiz var. Biraz uğultu oluyor, lütfen biraz sükûnu tesis edelim, sonra sizlerin söz taleplerini karşılayacağız. Böyle gidersek çalışmaları on ikide de bitiririz, sekizde de bitiririz; bize kalmış yani sabah biz gene geleceğiz çünkü Komisyon üyeleri olarak, biz sabah onda buradayız.
Değerli milletvekilleri, dolayısıyla sükûnu tesis edersek süreci iyi kullanalım.
Sayın Kırkpınar, ilave sürenizi vereceğim.
Buyurun.
YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Çıraklık gerçekten özellikle sanayimiz açısından yıllardan beri çok büyük bir açıktı yani elli yıldan beri önemli bir açıktı. Özellikle bir buçuk yıl öncesinde, desteklenen 190 bin civarında bir çıraklık öğrencimiz vardı. Bu, yaklaşık bir buçuk yıl içerisinde 1 milyon 200 bin rakamına ulaştı, bu çok önemli bir rakam ama yeterli değil. Tabii, bunun artırılmasıyla ilgili biz de burada taleplerimizi iletiyoruz.
Özellikle OSB'lerde açılan meslek lisesi kolejleri var Sayın Bakanım, bu da çok önemli. Gerçekten orada çok nitelikli eğitim veriliyor, çok ciddi çıktıları oluyor sanayimiz için. Bunların sayısının da arttırılmasıyla ilgili teşviklerin verilmesi hatta organize sanayi bölgelerine ruhsat verilirken bu kolejlerin şart koşulması, belki organizenin büyüklüğüne göre birkaç tane de bu anlamda şart koşulabilir çünkü bizim geleceğimiz açısından önemli bir yatırım.
Yine, Sayın Özlale özellikle tarım sektörüyle ilgili birkaç hususu ifade etti. Bu, kooperatifleşme gerçekten bizim öteden beri en büyük eksikliklerimizden biri, maalesef biz bunu başaramadık yani bu kooperatifleşme kültürünü bir türlü oturtamadık. Dolayısıyla yine, bu açığı kapatmak adına Tarım Bakanlığımız tarafından özellikle tarıma dayalı ihtisaslaşmış organize bölgeleri -hayvancılıkla ilgili, bitkilerle ilgili- Türkiye'nin çeşitli illerinde hayata geçirildi. Tabii, bunların devamı çok önemli. Burada, özellikle bu zincirlerin, üretim zincirlerinin aksamadan, düzgün bir şekilde işleyebilmesi için bu organizelerin, organize bölgelerinin hayata geçirilmesi çok önemli. Tabii, tarım sektörü esnekliği olmayan bir sektör, korunması kollanması gereken bir sektör, özellikle serbest piyasa ekonomisi kurallarına ve koşullarına terk edilmemesi gereken bir sektör. Maalesef, bu anlamda biz zaman zaman sıkıntı yaşıyoruz. Tabii, iklim kriziyle ilgili, özellikle arzla ilgili bütün dünyada büyük sıkıntılar yaşanıyor. Tarımla ilgili vurgu yapılırken miktarsal olarak üretimde bir azalma yok ama bütçemiz arttığı için, işte sanayiye, imalat sanayisine ve diğer alanlara bir yönelim olduğu için burada oransal bir azalma söz konusu oluyor tarımda. Dolayısıyla aslında miktarsal bir azalma olmadığını belirtmek istiyorum.
"3 harflilerden bahsetmiyor." deniliyor. Ben o tarafta değilim, ben 3 harflilerle mücadele edilmesi gerektiğine inanıyorum Sayın Bakanım.
CAVİT ARI (Antalya) - Sayın Bakan ilgilenmedi.
YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Gerçekten, burada, Sayın Bakanım da mücadele etti zamanında.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Arı, lütfen, Komisyon Başkanı olarak bana sataşmada bulunmayın. Ben şimdi ne yapayım yani?
CAVİT ARI (Antalya) - Karşıya geçin, konuşun Başkanım.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Yani, dolayısıyla Sayın Kırkpınar, 3 harfliler, bir de 5 harfliler var orada yani.
YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - 3'lerden başlayalım, 5'e doğru gideriz Başkanım.
Tabii, burada, üretim zincirleriyle ilgili, bu, marketlerin yani tarladan çatala gıdanın ulaşabilmesi adına, buradaki bu zincirin sağlıklı bir şekilde işleyebilmesi için orada ciddi bir denetimin olması gerektiğine ben de inanıyorum. Farklı farklı şirketler adı altında aynı firmalar... Yine, orada, tarladaki maliyet ile marketteki fiyatlar arasında çok ciddi problemler var. Tabii, burada hem enflasyonun hem de üretimin devamlılığı açısından bunların gözetilmesi lazım, kullanması lazım.
Ayrıca, şunu da özellikle belirtmekte fayda var: Anadolu'nun çeşitli köylerine kadar varan, işte, büyük marketlerin açıldığını bizler de görüyoruz, şahit oluyoruz. Burada, tabii, sürücü kurslarına uygulanan, eczanelere uygulanan tedbirler bu büyük marketlere, büyük alışveriş merkezlerine de uygulanabilir mi, onun da değerlendirilmesi gerekiyor. Bunların altını özellikle çizmek istiyorum.
Tabii, jeopolitik, jeostratejik açıdan gerçekten çok önemli bir bölgede yaşıyoruz ülke olarak. Yani, özellikle savaşların, düzensiz göçün olduğu; beşerî sermayenin, enerjinin olduğu bir bölgede yaşıyoruz, kavşak noktada oturuyoruz. Tabiri caizse cam kulelerde oturuyoruz. Bazı kıyaslamalar yapılıyor diğer dünya ülkeleriyle ilgili olarak; tabii, Türkiye'nin bu anlamda dezavantajları da var, avantajları da var. Özellikle, son zamanlardaki bu savaşların çıkmış olması, bizim On Birinci Plan'da hedeflerimizin bir kısmına ulaşamamamızın nedenlerini biz burada aylardır söylüyoruz. Gerek küresel iklim krizi, ticaret savaşları, Ukrayna-Rusya savaşı, özellikle 11 vilayetimizde meydana gelen büyük depremler; tabii, bunlar ekonomimizi, ticaretimizi, ihracatımızı çok ciddi anlamda olumsuz yönde etkiliyorlar; bunun da altını çizmekte fayda var.
Dünya genelinde enflasyon oranları son altmış yetmiş yılın en yüksek seviyelerine ulaştı. Tabii, gıdadan enerjiye, ticaretten istihdama kadar her alanda ciddi sıkıntılar yaşandı ve yaşanmaya devam ediyor, gelişmiş ülkeler bile bu durumdan muzdaripler.
Yine, Sayın Bakanım, sunumunuzda ifade ettiniz; özellikle bizim ticaret yaptığımız euro bölgesinde ve diğer bölgelerde ciddi bir resesyon riski var, ihracatımızı etkileyen bir risk. Tabii, yıllar önce, belki yirmi otuz yıl önce onlarca ülkeye ihracat yaparken bugün 170'in üzerinde ülkeye ihracat yapıyoruz yani ihracat portföyümüzü genişletmiş olduğumuzu, hem pandemi sürecinde hem de daha sonrasında ihracatımızın bu noktada çok fazla etkilenmediğini görüyoruz, pozitif manada ayrıştığımızı görüyoruz. Yine, inovatif ürünlere yönelmiş olmamız, dünya ticaretinden aldığımız payın yüzde 1'leri geçmiş olması gibi... Tabii, burada hem ihracatçılarımıza çok teşekkür etmek hem Bakanlığımıza hem Hükûmetimize yol açıcı yöntemlerinden dolayı şükranlarımızı ifade etmek istiyorum.
Türkiye olarak biz ister istemez bu olumsuzluklardan etkilendik. Seçimlerin ardından, hem mevcut küresel ekonomik görünümü hem de önümüzdeki dönemde karşılaşabileceğimiz muhtemel tehditleri dikkate alan bir politikaya yönelmiş olduk.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Kırkpınar, toparlayın.
İlave süre veriyorum size.
Buyurun lütfen.
YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Amacımız bu hassas dönemden ülkemizi en az kayıpla, en büyük kazançla çıkarmaktır. Yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve cari fazla yoluyla ülkemizi büyütme stratejimiz ekonomi politikamızın omurgasını oluşturmaya devam ediyor. Biz bu yirmi bir yılda aşkla yürüyerek ülkemizi hedeflerine taşıdık, milletimizin hayallerine milletimizi kavuşturduk. Aşkla çalışarak, millî iradeyi güçlendirerek vesayeti bu anlamda adım adım geriletmiş olduk; demokrasiyi kökleştirerek, darbelere zemin hazırlayan şartları birer birer ortadan kaldırmış olduk. Güvenliği sağlayarak insanımızın bugününü huzurla yaşamasını, geleceğine de umutla bakmasını temin ettik. Ekonomiyi büyüterek, refahı tabana yaymak suretiyle ülkemizi tüm fertleriyle birlikte zenginleştirdik.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Kırkpınar, ek süre verdim, bir daha vermeyeceğim.
Toparlayalım, bitirelim lütfen Sayın Kırkpınar.
YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Teşekkür ediyorum.
Üretimi yaygınlaştırarak sanayiden tarıma her alanda istihdama, işe aşa erişimi kolaylaştırdık; sosyal destekleri artırarak ihtiyaç sahibi tüm vatandaşlarımızı "İnsanı yaşat ki devlet yaşasın." anlayışıyla kucakladık. Yönetim sistemini değiştirerek iki asırlık arayışa cevap verecek büyük bir reformu da hayata geçirmiş olduk. Yine, dış politikamıza şahsiyet kazandırarak devletimizin gücünü, bayrağımızın şanını, milletimizin itibarını yükseltmiş olduk. Velhasıl, her alanda, cumhuriyetimizin, ilk asrın eksikliklerini gidererek 2'nci asrın hazırlıklarını tamamlayacak eserleri ve hizmetleri ortaya koymuş olduk. Tüm bu gelişmelere rağmen üzülerek görüyoruz ki Türkiye'nin ihracattaki başarısını takdir etmek yerine bu başarıyı küçümseyenler, başarısızlık gibi göstermeye çalışanlar bulunmaktadır.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Toparlayın lütfen.
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - "Son" dediniz Başkan.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Aygun, bir müsaade edin, söz vereceğim size de.
Sayın Kırkpınar, toparlayın.
YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Toparlıyorum Sayın Başkanım.
Bu her şeyden evvel halkımıza, ihracatçılarımıza ve onların emeklerine karşı bir saygısızlıktır. Masa başında birtakım istatistik oyunlarıyla rakamları çarpıtma uğraşı içinde olanlar ihracatın başarısını benzer oyunlarla sabote etmektedirler.
Tabii, Sayın Bakanım, teşekkür ediyorum. Aslında çok fazla konuşulacak konu var ama sürem bittiği için...
BAŞKAN MEHMET MUŞ - 24 Kasıma kadar buradayız Sayın Kırkpınar, biraz da oraya bırakın.
YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Ben bütçemizin hayırlı ve bereketli olmasını temenni ediyorum.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Peki, Sayın Kırkpınar, teşekkür ediyorum.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - İstatistikleri yayınlayanlar TÜİK, biz değiliz.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Değerli milletvekilleri, Sayın Tanal bekliyor.
SEZAİ TEMELLİ (Muş) - Onu istatistiği yayınlayanlara söylemen lazım.
YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - İstatistikleri kastettim, sizi kastetmedim.