CEVDET AKAY (Karabük) - Sayın Başkan, değerli üyeler, çok değerli Cumhurbaşkanı Yardımcımız, değerli bürokratlarımız, değerli basın mensupları; ben de hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum.

On İkinci Planı'mızın ülkemiz için güzel sonuçlar doğurmasını temenni ediyorum.

Genel olarak planı incelediğimiz zaman On İkinci Kalkınma Planı'nın bir önceki kalkınma planlarındaki hedeflerin tekrarıyla ilgili oturtulduğunu görüyoruz. Gerçekleştirilemeyen hedeflerin tekrar planda yer aldığını ve tekrar bu hedeflere ulaşmakla ilgili stratejilerin belirlendiğini görüyoruz. Hukuk sistemiyle ilgili, adaletle ilgili, eğitimle ilgili, göç durumuyla ilgili yani bu tip kritik meselelerle ilgili yeni bir vizyon açmadığını ayrıca görüyoruz. Yine On İkinci Kalkınma Planı'nda incelediğimiz zaman, 983 başlık var; bu başlıklarda genel olarak "yapılacak" "edilecek" "geliştirilecek" "büyütülecek" ifadeleri kullanılmış ve bunların nasıl yapılacağına dair ibarelere, detaylara yer verilmemiş; sanki bir plan değil de seçim beyannamesi gibi bir metin olduğunu gördük. Daha somut verilerle daha ileriye dönük vizyonun belirtilmesiyle nasıl gerçekleştirileceğinin somutlaştırılmasını açıkçası beklerdik.

Planı incelediğimizde de, işsizliğin azaltılacağı, büyümenin geliştirileceği, enflasyonun düşürüleceği ifadeleri var; bu hedeflerle ilgili, incelememizden, bazı tespitlerimi ben size aktaracağım: İşte gayrisafi yurt içi hasılanın 2 trilyon dolar olarak 2023'te hedeflendiği ama 1 trilyon dolar olarak gerçekleştiği, On İkinci Kalkınma Planı'nda da 1,6 trilyon dolar olarak gerçekleşeceği ifade ediliyor. Buradaki işsizlik oranının da yüzde 7,5'e düşürüleceği ifade ediliyor, enflasyon oranının da -yüzde 4,7 olarak tek haneydi- 2023 yılında yüzde 61,5 olduğunu varsayarsak, tek haneye düşmeyle ilgili, nasıl enflasyonu düşüreceğiz? Bu konuyla ilgili, ülkemizin -genel dünya konjonktürel yapısı itibarıyla- içinde bulunduğu durum itibarıyla da sürekli enerji fiyatlarının arttığı bir ortamdayız. Yakıt fiyatları da artacak, dolayısıyla bu enerji sektöründeki maliyet artışları maliyet enflasyonunu tetikleyecek; önümüzdeki dönem içerisinde bu, ülkemizin en önemli sorunlarından biri olacak.

Hâl böyleyken yeni çıkarılan bir kararnameyle gümrük vergisi tutarları artırıldı iplik, kumaş, tekstil ürünleri, hazır giyim ve konfeksiyonda; 1 Kasım itibarıyla da yürürlüğe girecek. Buradaki oranlar yüzde 10 ila 27 arasında, 10 puan ile 27 puan arasında artırıldı. Bu artırılırken de yerli üreticiyi korumak ve istihdamı geliştirmekle ilgili durumlar dikkate alınmış şekliyle ifadeler var fakat tekstil ve hazır konfeksiyon sanayicileri arasında burada da bir belirsizlik var. Burada maliyet artışına sebep teşkil edip, tekstil ürünlerinin de maliyetini artırıp fiyatlar genel seviyesini yükseltici bir etki yapacak, dolayısıyla bu enflasyon hedefinin nasıl tutturulacağını biz merak ediyoruz; bu konuda sizden somut bir açıklama bekliyoruz. Açıkçası sizin de bu hedefin tutturulacağına dair tam, kesin kanaatinizin olmadığını düşünüyoruz çünkü genel yapı böyle.

Maalesef, ülkemiz çok sıkıntılı bir pozisyon altında, Ukrayna-Rusya savaşı, alt bölgedeki Suriye, Irak karışıklıkları, tabii ki bunlar da bizim koşullarımızı zorlaştırıyor. Bu hedeflerin gerçekleşmesi açısından önümüzdeki dönemde nasıl olacağını da hep beraber göreceğiz.

Yine, az önce iktidar partisi vekillerimiz de ifade ettiler sabit sermaye yatırımlarının artırılmasıyla ilgili. İlgili yatırımların ülkemize çekilebilmesi için, biliyorsunuz, güven gerekiyor. Dış kaynakların, bankaların, uluslararası fonların bize güveni gerekiyor. Şimdi hâl böyleyken Mali Eylem Görev Gücü yani 200 ülkenin kayıtlı olduğu bir yer, biliyorsunuz, kara paranın ve terörün finansmanıyla ilgili mücadelede ülkemizi gri listeye aldı. Yani gri listedeyken bu yatırımların ülkemize çekilmesinin çok zor olduğunu hepimiz biliyoruz. Maliye Bakanımızın da açıklaması var, gri listeden çıkmayla ilgili gerekli eylemlerin hayata geçeceğiyle alakalı. İçişleri Bakanlığımız, Emniyet mensuplarımız bu konuyla ilgili çok önemli çalışmalar yapıyorlar. Hakikaten, terörle ilgili olsun, işte çetelerle ilgili olsun çok başarılı operasyonlar yaptılar; kendilerine teşekkür ediyoruz bu manada ama bunun maliye politikası ve para politikası açısından da desteklenmesi gerekiyor. Bu planda gri listeden çıkmak ve sabit sermaye yatırımlarını ülkemize çekmek için somut neler yapılacağıyla ilgili bir şey göremedik. Bu konuda izahat verirseniz memnun oluruz, bunu da ifade etmek istedim özellikle.

Yine, ihracatla ilgili hedefimiz On İkinci Kalkınma Planı'nda 375 milyar dolar. Tabii ki ihracatçının bir sürü sorunları var, bu sorunların giderilmesi için somut neler yapılacak, bunu göremiyoruz. Reeskont faiz oranında geçen seferki konuşmalarımızın akabinde yüzde 45'lerde olan maliyet yüzde 23-24'e çıktı ama bu iskonto oranı şeklinde, gerçekte yüzde 30 civarında bir maliyet. Bu, ihracatçımızın biraz rahatlaması açısından önem teşkil ediyor ama bu sefer de günlük 3 milyar TL gibi ihracatçılara finans aktarımıyla ilgili bir sınırlama var, bunun da 1/3'ü bankalar aracılığıyla kullandırılıyor. Dolayısıyla gene finansmana ulaşmakta sıkıntılar var. Burada bir önerimiz olacak -bu planda da bunu tam göremedik- ihracatçıların finansmana ulaşma kolaylığını sağlamak için: Özellikle yurt dışı ihracatçılarla ilgili olarak yurt dışı alacaklarının ön ödemesini sağlamak için sigorta sisteminin geliştirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Şimdi, bu sistem Coface, Hermes gibi uluslararası sigorta şirketleri vasıtasıyla kullanılıyor. Bu konuda EXIMBANK haricinde de bazı özel sigorta şirketlerinin desteklenmesi ve kaynak aktarılmasının sağlanması ihracatçıların hem finansmana ulaşmada kolaylığını sağlayacak hem de vadeli satışlarında ön ödeme alma imkânlarını sağlayacak diye düşünüyorum.

Yine, seçim beyannamesinin incelenmesinde organize sanayi bölgeleri, serbest bölgeler gibi yerlerden limanlara ulaşımın kolaylaştırılacağı, bağlantı yollarının açılacağı ifade edilmiş. Benim de seçim bölgem olan Karabük ve Batı Karadeniz havzasında Filyos Limanı var hepimizin bildiği Kardemir şirketinin yatırımlarına başladığı, daha sonra da mevcut hâle geldiği, doğal gazın da hemen bulunduğu alan biliyorsunuz bu alan. Bu limanın konteyner limanı veya ihracata yönelik bir liman olarak açılması gerekir. Bu hedefteki, plandaki tutarlılığı da sağlama açısından buradaki bağlantı yollarının da tamamlanması gerekir. Oysa, şu anda -25 haddehane var Karabük bölgesinde; Kardemir var- hiçbir sanayi kuruluşu bu limandan ihracat yapamıyor, Gebze'ye gitmek zorunda kalıyorlar. Bu bölgeye de 45-50 milyon dolarlık bir maliyet yüklüyor bu olay. Bununla ilgili de biz bu plandaki taahhütlerimizi yerine getireceksek mevcut limanımızı da aktif hâle getirmemiz lazım. Ülkemizin başka muhtelif bölgelerinde de bu tip konular olduğunu biliyorum, buna da özellikle önem vermenizi istirham ediyoruz buradan, rica ediyoruz. Bunu da ifade etmek istedim.

Yine, bölgemizle ilgili ve genel olarak doğal afetlerle ilgili olduğu için bir konu daha var. Bu konu da biliyorsunuz Afet Risk Azaltma Eylem Planı'yla ilgili bir planlama, koordinasyonumuz var afetle ilgili. Yanılmıyorsam "İRAP" diye geçiyor kısaltılmış ismi. Burada, özellikle bizim bölgemizde ve Batı Karadeniz ile Doğu Karadeniz Bölgelerinde bu planlarda belirtilen noksanlıklar giderilmediği için çok zarar gördük. Neler yapılması gerektiğiyle ilgili ifadeler var burada. Bunları yapmadığımız için bölgemiz de yani Karabük, Zonguldak, Bartın, Kastamonu ve Samsun'da, biraz daha gittiğimizde de işte Giresun'da, Trabzon'da, Rize ve Artvin'de biliyorsunuz sel baskınlıklarıyla ilgili çok sıkıntılı durumlar var. Buradaki tavsiyelerin yerine getirilmediğini görüyoruz. Araştırdığımızda da yerel yöneticilerle görüştüğümüzde de belirtilmesine rağmen ödenek yetersizliğinden bahsediyorlar Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım. Önümüzde bütçe de gelecek. Buradaki depremle ilgili 1 trilyon 28 milyar eğer ayırıyorsak...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Sayın Akay, bir dakika ek veriyorum.

CEVDET AKAY (Karabük) - ...bir kısım bu doğal afetlerle ilgili de ödeneklerin ayrılması ve ilgili yerlere aktarılması ve tavsiye edilen hususların hayata geçirilmesi gerekir.

Çok konuşamadım, umarım ikinci bölümde... Başka konular da var.

Teşekkür ediyorum, sağ olun.