RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Şimdi, bir kere kur korumalı mevduat sisteminin maliyeti 165 milyar Türk lirası gibi gözüküyor ama bir de vazgeçilen vergiler var; öyle onları da koyduğumuz zaman aslında daha yüksek bir rakam yani 20-25 gibi bir rakam telaffuz ediliyor, vazgeçilen vergiler. İkincisi, buradaki bu işin iyi işlemesi için açıklığa ve şeffaflığa ihtiyaç var değerli milletvekilleri. Bu açıklık ve şeffaflık olmadığı zaman bu kuşkular oluşur; bu kuşkuları kapatmak istiyorsak daha açık, şeffaf bir süreç yürütelim. Merkez Bankası döviz satıyor fakat nasıl satıyor, ne kadar satıyor, kime satıyor; bilmiyoruz. Bu şekilde olmaz. Nereden anlıyoruz? Bir biçimde rezervler üzerinden bunu takip etmeye çalışıyoruz. Bir dönem 128 milyar dolar vardı, şimdi, sonrasında da gene döviz satışları var, böyle olmaz; ekonomiye güven önemli.

Merkez bankaları dünyanın her yerinde bankaların bankasıdır yani Türkiye'de de baktığınız zaman, Merkez Bankasının kendisine kanunla verilmiş olan görev Türk lirasının değerini korumaktır, fiyat istikrarını sağlamaktır ve araç bağımsızlığı vardır. Yani böyle bir Merkez Bankasına, bütün süreçleri açık, şeffaf, kamuoyunu düzgün olarak her anlamda bilgilendiren bir yapıya ihtiyaç var. Yani sonuç itibarıyla ne oldu, bir ay içinde ne döndü? Bir ay önceki şeye bakıyoruz, mayıs ayındaki Merkez Bankası Para Politikası Kurulunun açıklamasına bakıyoruz "Devam edeceğiz." diyor işte, "Faizler yüzde 8,5'ta kalacak." dedi. Orada açıklama... Bir ay sonra baktık, 15'e çıktı. İki metni karşılaştırıyoruz, birbiriyle ilgisi yok. Bakıyoruz üyelere, 4 üye aynı, Başkan değişmiş; 5 üyesi var toplam, 4 üye mayıs ayında başka şey söylerken haziran ayında başka bir tespit, başka şeyler söylemiş. Şimdi, böyle olduğu zaman, işte, o zaman o güven kalmaz; bunun için kamuoyuna güven vermeye ihtiyaç var.

"Cari açık problemi" dedi İsmail Bey yani cari açık problemi çok uzun zamandır devam eden bir şey. Biz de planlamada yıllarca hep yazardık, devletin bütün dokümanlarında var "Cari açık kapansın." Ama cari açığı kapatmak Merkez Bankasının görevi değil, para politikasıyla yapılmaz; o ekonomide yapısal bir dönüşümü sağlaman gerekir. Yani ekonominin hem üretiminin hem ihracat yapısının ara malı ithalatına olan bağımlılığını azaltacak politikaları ortaya koymak lazım. Hatırlayın, daha önceki bütün planlarda, orta vadeli programlarda hep bu şekilde açıklamalar vardı, projeler vardı, öncelikli reform projeleri vardı ama cari açık problemi artarak devam ediyor.

Sonuç itibarıyla biz de o sorun çözülsün isteriz. Türkiye'nin daha birçok alanda kendi kendine yeterli hâle gelmesi, cari açık... Yani baktığınız zaman oradaki rakamlar da çok şeffaf değil, yani yüzde 70-75, bazı sektörlerde çok daha yukarıya doğru çıkıyor. Yani bu anlamda kur korumalı mevduat sistemi bugün gelinen yer. Fakat böyle bir faiz indirimi olmasaydı kur korumalı mevduat sistemine gerek yoktu. Faizlerin dünyada da yükseldiği bir ortamda belki 1-2 puan yükselterek böyle bir sürece girilmezdi ama ondan sonra süreç başka türlü gelişti ve şimdi bu şeyle karşı karşıyayız. O yüzden burada var olan bir yapı var ama istiyoruz ki bu açık ve şeffaf olarak yürütülsün, bizler de, kamuoyu bunun ne olduğunu bilsin, bunun üzerinden görüşülsün. Bu anlamda da hazinede olmasının ve aylık olarak bunların açıklanmasınını kamuoyunun bilgisi açısından, kamuoyunun, akademinin, ekonomiyle ilgili çevrelerin, basının bilmesi açısından önemli olduğunu düşünüyorum.

Teşekkür ederim.