ARİFE POLAT DÜZGÜN (Ankara) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, Sağlık Bakanlığımızın değerli bürokratları ve değerli temsilciler; İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'mizin gerekçesini sunmak üzere sizleri saygıyla selamlıyorum.

Ülkemizde yirmi yıllık AK PARTİ döneminde birçok sessiz devrim gerçekleşmiş olmasına rağmen, özellikle sağlık sisteminde yaşanan dönüşüm en başarılı alanlardan biri olarak öne çıkmaktadır. Ağız ve diş hastalıkları tüm dünyada en sık görülen sağlık sorunları arasında bulunmaktadır. Ülkemizde de diş hekimlerine gitme sıklığının düşük olması, ağız ve diş sağlığı sorunlarında tedavinin genellikle hastalığın çok ilerlediği bir dönemde gerçekleşmesine yol açmaktadır. Tedavideki gecikme, ağız, diş sağlığı ve genel sağlığı bozmakta, sağlığa ayrılan bütçeyi de artırmaktadır. Ağız ve diş hastalıkları yaşam kalitesini düşürmekte, diyabet, kalp damar hastalıkları, büyüme, gelişim geriliği, erken doğum gibi birçok sağlık sorununun gelişmesinde de rol oynamayabilmektedir. Bu nedenle, ağız ve diş sağlığı hizmetlerinde koruyucu uygulamalara öncelik verilmesi önem taşımaktadır. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de nüfusumuzun giderek yaşlanması önümüzdeki yıllarda sağlık hizmetleri sunumunda yaşlı sağlığı konusunu, maliyet ve hizmet sunumu açısından ilk sıralara getirmesi beklenmektedir. Ülkemizde geriatri, iç hastalıkları dalında uzman olan hekimlerin üst uzmanlık alanı olup 65 yaş ve üzeri kişilerin tüm sağlık sorunları ve hastalıklarıyla ilgili tetkik, tanı, tedavi takibiyle ve yaşlanma sürecinin başarılı olarak yönetilmesiyle ilgilenmektedir. Ancak pek az kurumda bu uzmanlık eğitimi verilebilmektedir, nüfusumuz da beklenenden hızlı yaşlandığı için spesifik bir yaklaşım ve disiplinler arası bir ekip çalışması gerektirmektedir. Bu nedenle, bu alana yönelik tedbirlerin bir an evvel alınması gereğini ortaya koymaktadır. Bu nedenle, kanunun teklifimizde, özellikle yaşlı sağlığı merkezi ve ağız, diş hastalıkları merkeziyle ilgili teklifler getiriyoruz.

Diğer bir konu, aile hekimliği sisteminden bahsedeceğim. Aile hekimliği sisteminin bütüncül bir yaklaşımla ele alınması, tedavi edici ağız ve diş sağlığı hizmetlerinin yanı sıra, özellikle çocuklar için önem taşıyan koruyucu ağız ve diş sağlığı hizmetlerinin - işte biraz önce bahsettiğim- yaşlı sağlığı hizmetlerinin mevcut sisteme entegrasyonunun sağlanmasıyla gerçekleşebilecektir. Böylelikle, bu konudaki koruyucu hizmetler daha kolay yapılabilmektedir.

Kanun teklifinde bahsedeceğimiz diğer bir konu ise Anayasa Mahkemesinin 21 Haziran 2022'de (E.2022/43) ve 2022/81 sayılı Kararı'yla 5258 sayılı Aile Hekimliği Kanunu'nda yer alan "sözleşmenin feshini gerektiren nedenler" ibaresi iptal edildiğinden ve iptal hükmü de 5 Mayıs 2023 tarihinde yürürlüğe gireceğinden, bu konuda hukuk boşluğuna mahal verilmemek üzere, karar gerekçesi istikametinde aile hekimi ve aile sağlığı çalışanlarının sözleşmelerinin feshine ilişkin usul ve esaslar bu kanun teklifinde de düzenlenmek istenmektedir.

Ayrıca, uygulamalarda karşılaşılan sorunların giderilmesi ve ihtiyaçların karşılanmasına yönelik bazı düzenlemeler de var burada. Örneğin, hekimler ile diğer sağlık meslek mensuplarınca yapılan tıbbi uygulamalar sebebiyle yargı kararına istinaden idarece ödenen tazminatın devlet üzerinde kalmayarak sigorta şirketleri tarafından karşılanmasını teklif ediyoruz. Bunu hepiniz onaylayacaksınızdır inşallah.

Diş hekimliğinde -biraz önce konuştuğum 3'üncü madde- serbest meslek erbabının yanında meslektaşını çalıştırabilmesine yönelik maddenin de daha detaylı çalışılması gerekiyor, kanun teklifimizden çıkarılmasını uygun buluyoruz. O nedenle, önergemizi sunacağız.

6'ncı maddede, ebelerin görev ve tanımlarının aldıkları eğitim düzeyi de dikkate alınarak çağın gereklerine uygun hâle getirilmesine yönelik bir teklifimiz daha vardı ama bunun da -sizin uygun göreceğinizi düşündüğümüz gerekçelerle önergemizi sunacağız- daha detaylı çalışılmasını istiyoruz, kanun teklifimizden çıkarılmasını uygun buluyoruz.

Şimdi, hepimizin konuştuğu 36'ncı maddeyi hep birlikte -biraz önce de söylediğimiz gibi- daha detaylı çalışılmasını, paydaşlarıyla paylaşılmasını önerdiğimiz için kanun teklifinden çıkarmayı uygun görüyoruz. Bunlarla ilgili önergelerimizi vereceğiz.

Şimdi, bu arada, uluslararası uygulamalar da gözetilerek ilaç analizleriyle ilgili kanun teklifinde uzun bir madde bölümü var. Bunların piyasaya arz sonrasında yapılmasına ve ruhsatlandırma sürecinin hızlandırılarak hastaların ihtiyaç duydukları ilaca daha hızlı erişiminin temin edilmesine yönelik piyasada bulunan beşerî tıbbi ürünlerin Sağlık Bakanlığı tarafından izlenebilirliğini sağlamak için Tıbbi Cihaz ve İlaç Kurumumuzun İlaç Takip Sistemi'ne bildirim zorunluluğuna uymayan ruhsat ve izin sahipleri ile ecza ticarethaneleri hakkında idari yaptırımların uygulanabilmesine imkân verecek teklifimizi sunacağız sizlere.

Ülkemizin yan dal uzmanı ihtiyacının karşılanmasıyla ilgili bir madde vardı. Yine, bu maddeyi daha detaylı çalışmayı düşünüyoruz, o nedenle çıkardığımızı ifade etmek istiyorum.

Diğer statülerde istihdam edilen kamu personelleriyle ilgili 4924 sayılı Kanun'a tabi sözleşmeli personelin de -yani 27'nci madde diye ifade edebileceğim bu maddede de- eleman temininde güçlük çekilen yerlerde bu 4924 sayılı Kanun uyarınca çalışan kişilerin geçici olarak dışarıdaki görevlere gönderilmesi yerine diğer memurların gönderilmesinin daha uygun olacağını mütalaa ettiğimiz için bu maddenin de kanun teklifinden çıkarılmasını önergemizi sunmak üzere sizinle paylaşacağız.

Şimdi, optisyenlikle ilgili bir kanun maddesi var, bu kanun maddelerinde de yine Anayasa Mahkemesinin 29 Mayıs 2021 tarihli (E.2020/80) ve 2021/34 sayılı Karar'ıyla iptal edilen Türk Optisyen Gözlükçüler Birliğine ilişkin hükümlerin yeniden düzenlenmesiyle ilgili de bir kanun teklifimiz var burada; bu maddeleri de hep birlikte istişare edeceğiz.

Biraz önce söylediğim gibi sizin de belirttiğiniz, istediğiniz maddeleri çıkardıktan sonra geriye kalan maddeleri hep birlikte Genel Kurula göndermek üzere paylaşmak istiyoruz.

Dinlediğiniz için teşekkür ederim.

Çalışmalar için buraya katılan özellikle Sağlık Bakanlığının değerli bürokratlarına ve değerli milletvekili arkadaşlarıma teşekkür ediyorum.

Çok sağ olun.