KOMİSYON KONUŞMASI

MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, bürokrasinin değerli temsilcileri; bu teklif AK PARTİ'nin 14'üncü af teklifi, 14'üncü af yasa teklifi olarak önümüze gelmiş bulunuyor. Tablo önümde, ismine ister "af" deyin ister "barış" deyin ister "yeniden yapılandırma" deyin; devlet, alacağının bir bölümünden vazgeçiyor ise bunun adı "af"tır. Bu 14'üncü düzenlemedir, 14'üncü düzenleme olarak... 14 tane yasayı sayarken varlık barışı ve matrah artırımı yasalarını da bunun içerisine dâhil ediyorum.

AK PARTİ iktidarları vergi ödeme ahlakını yok etmiştir, vergi ödeme bilincini yok etmiştir. Sayın Uğur Aydemir çok güzel ifade etti, aslında bunu bir olumluluk olarak söyledi ama siz... Vergi sisteminin genel görünümünü şu şekilde söyledi: "Vergiler kalmadı arkadaşlar artık, vergi bitti." Evet, gerçekten doğru, bugün vergi kanunları artık vergi almak için değil, vergi almamak için var. Bir kısım mükellef grubu, kurumsal yapılar, vergi kaçırma imkânı olmayan yapılar bu yasalara göre beyanname verip vergilerini ödüyorlar; tüketiciler kaçınılmaz bir şekilde tüketim vergilerini ödüyorlar; ücretliler kaçınılmaz bir şekilde vergilerini ödüyorlar; gariban esnaf vergisini ödüyor veya ödeyemiyor -gariban esnafın vergi borcunun yeniden yapılandırılmasını asla eleştiri konusu yapmıyorum- ama sıra, o, çok kazanıp da vergi ödemek istemeyenlere gelince AK PARTİ iktidarları onlara bir can simidini atıyor, "Ödemeyin." diyor. Bu kaçıncı matrah artırımıdır? Matrah artırımlarıyla, varlık barışlarıyla, vergi aflarıyla vergi sistemi tahrip edilmiştir. 2000'li yılların başında, tahakkuk eden her 100 liralık verginin 90 ila 92 lirası tahsil ediliyordu, 2007'ye kadar bu süreç devam etti. 2008'den itibaren rakamlara bakın, bu tahsilat oranı kademeli bir şekilde, sistemli bir şekilde aşağı doğru inmiştir. Bugün, tahakkuk eden her 100 liralık verginin sadece 80 lirası tahsil edilmektedir. Bu düzenlemeden sonra bu oran kaça iner, bilemiyorum. Böyle 93'lük gibi bir oran gibi bir şey duydum ama baş kısmını yakalayamadığım için buna ilişkin bir değerlendirme yapamıyorum; böyle bir oran yok, böyle bir oran yok.

Size vergi sisteminin nasıl tahrip edildiğini, vergi denetiminin nasıl yok edildiğini birkaç rakamla göstermek istiyorum. 2009 yılı rakamlarını vereceğim önce: 2009 yılında Maliye Bakanlığında vergi denetim elemanı sayısı 3.629'dur; 28.873 mükellef denetlenmiş ve 95 milyar liralık matrah farkı bulunmuş, bugünkü rakamla 29 milyar liralık vergi tarh edilmiş. Yıl 2021, vergi müfettişi sayısı yüzde 114 artmış, sayı 7.776; 54 bin mükellef incelenmiş, incelenen mükellef sayısı aşağı yukarı 1 kat artmış yani 2 kata yükselmiş; bulunan matrah farkı 2009'a göre üçte 1 oranında azalmış, 66 milyar liralık matrah farkı bulunmuş; tarh edilen vergi ise 24 milyar lira yani 2009 yılının altında bir vergi tarhiyatı yapılmış.

Sayın Başkan, devam ediyorum herhâlde değil mi?

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Yani konu bütünlüğünü bozmak istemiyorum ama olabildiğince hızlı toparlarsanız memnun olurum.

MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (İstanbul) - Şimdi, 2009 yılında denetim elemanı başına düşen incelenen mükellef sayısı 7,95; 8 diyelim buna. Bu oran 2021 yılında 6,95'e inmiş, 7'ye inmiş. Denetim elemanı sayısı 2 katın üzerine çıkmış ama incelenen mükellef sayısı azalmış. İnceleme elemanı başına düşen tarhı gereken vergi 2009 yılında 8 milyon TL iken 2021 yılında bu rakam 3 milyon TL'ye inmiş. Peki, ben sormak istiyorum: Bu kadar vergi inceleme elemanına niye ihtiyaç duyuyorsunuz? Bir vergi inceleme ordusu var, bir vergi denetim ordusu var ama bu denetim ordusunun yapacağı denetim alanını yok ettiniz, matrah artırımlarıyla bu insanların, bu denetim elemanlarının, Vergi İnceleme ve Denetim Koordinasyon Kurulunun denetim elemanını ortadan kaldırdınız.

Yapılan şudur: İktidara yakın iş adamlarına "Önemli değil, verginizi ödemeseniz de olur; nasıl olsa matrah artırımı çıkaracağız." diyorsunuz. Aydemir'in dediği gibi de değil; gariban esnafa "Matrahını artır." diye zorlama yapılıyor, telefonlar ediliyor vergi dairesinden, "Matrahını artır yoksa seni inceleriz, seni mahvederiz." mesajı veriliyor. İktidara yakın o adamlara bu telefonlar edilemiyor çünkü onlar zaten "Matrah artırımı çıkacak." diye ödemeleri gereken vergileri ödemediler, beyan etmediler daha doğrusu, beyan etmedikleri için incelenmediler de incelemeler durduruldu. Seçim dönemi yaklaşıyor veya Sayın Erdoğan talimat veriyor kendine yakın adamlara yönelik bir inceleme tehdidi olduğunda "Sakın bunları incelemeyin." deniliyor ve incelemeler durduruluyor.

Bu idarenin eski bir mensubu, eski bir yöneticisi olarak gururla görev yaptım; Gelirler Genel Müdürlüğüne vergi memuru olarak girdim, en son, yirmi yedi yıllık hizmetimin sonucunda Gelirler Genel Müdürü olarak o görevden ayrıldım. Bu teşkilat fedakâr bir teşkilattır; idarecisinden, başkanından en ücra köşedeki memuruna, bütün mensuplarına kadar hepsi fedakârane çalışmaktadır ama bu idarenin elemanlarını, daha doğrusu bu güçlü idareyi yok ettiniz. Vergi denetimini yok ettiniz, vergi ödeme bilincini yok ettiniz. Bugün, artık, vergi kanunları vergi ödemek için değil, ödememek için var; yazık oldu.

Teşekkür ederim.