| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | Aydın Milletvekili Mustafa Savaş ve 71 Milletvekilinin; Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/4892) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 6 |
| Tarih | : | 23 .01.2023 |
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
(AK PARTİ ve CHP sıraları arasında karşılıklı laf atmalar)
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Değerli arkadaşlar, Mustafa Bey'e söz verdim, rica ediyorum.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Öncelikle Mustafa Savaş Bey'e teşekkür ediyorum; konuyu, uygulamayı teferruatıyla anlattı.
Ben, yine ta başta yaptığımız tartışmaya geleceğim. Yani bilmiyorum burada bütçeden kimse var mı? Hazine kısmı değil de bütçeden kimse var mı, Strateji Bütçeden? Şimdi, bir taraftan bütçeye ödenek koymaya yetki veriyor kanun ama hiçbir şey yok yani maliyet olarak baktığımız zaman "Toplam maliyet 18 milyar." diyor, bu da daha sonra geri alınacak bir maliyet yani üç yılda 18 milyarlık destek verilecek. Şimdi yani arkadaşlar yani muhasebe bilgisi olanlar bilirler yani borç ayrı şeydir, gider ayrı şeydir, harcama ayrı şeydir, maliyet ayrı şeydir yani burada...
DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Bankalar...
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Dur, dur, Hocam, bir anlatayım, bir anlatayım, bir müsaade edin. Şimdi, burada ne yapılmak isteniyor? Özel tertip, iç borçlanma senedi çıkarıp bu finansmanı buradan sağlamayı planlamışlar benim anladığım.
MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Kim verecek, bu özel tertibi kim satacak?
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Devlet ya...
MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Piyasaya mı satacak?
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Hocam, sürekli yapılan bir şey bu ya.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyoruz.
MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Nereden gelecek? Para basılacak...
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sağ olun.
Mehmet Bey, siz görüşlerinizi tutanaklara geçirdiniz.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Ya, etme Hocam ya, etme Hocam ya!
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Görüşlerinizi geçirdiniz tutanaklara, rica ediyorum.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Ya, daha, Maliye Bakanlığı yapmış. Bakanımız var burada ya.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Müsaade edin de başka görüşleri de dinleyelim, rica ediyorum.
Buyurun.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Devlet iç borçlanma senedi nasıl alınır? Piyasaya sunarsın, vatandaş alır, belli bir faiz üzerinden...
MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Merkez Bankasından borçlandıracak bunu ya.
DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Özel tertipte öyle değil.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Özel tertip...
Şimdi, bakın, beni bir dinleyin.
Burada ihtiyaç olan... (Gürültüler)
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Arkadaşlarımız kendileri konuşurken müdahalelere çok sert tepki gösteriyorlar ama aynı şeyi kendileri yapıyorlar; ben bunu anlamıyorum doğrusu.
Buyurun.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Burada söz konusu olan bütçe ödeneği değil değerli arkadaşlar, bunu geçmiş yıllarda bu Komisyon defalarca yaptı ya.
CAVİT ARI (Antalya) - Siz de en çok bizi eleştiriyorsunuz ya.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Cavit Bey, ikide bir bana ayar vermeyin, lütfen, rica ediyorum; ikide bir bana ayar vermeyin.
CAVİT ARI (Antalya) - Siz bize ayar veriyorsunuz, tarafsız yönetin.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Lütfen, ben herkese söz hakkı veriyorum. Bu sabah ters tarafınızdan kalktınız herhâlde. Rica ediyorum... İkide bir müdahale ediyorsunuz.
CAVİT ARI (Antalya) - Hayır, siz her zamanki gibi taraflısınız Sayın Başkan.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Hiçbir şekilde taraflı değilim, siz istismar ediyorsunuz. Lütfen...
CAVİT ARI (Antalya) - Siz istismar ediyorsunuz.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sıra gelince fikrinizi ifade edersiniz.
CAVİT ARI (Antalya) - Taraflı yönetiyorsunuz.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Usulüne uyun lütfen.
CAVİT ARI (Antalya) - Sizi tarafsızlığa davet ediyorum.
NİLGÜN ÖK (Denizli) - Beni de uyardı Başkan.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Ben de sizi İç Tüzük'e uymaya davet ediyorum. Lütfen, hukuka ve kurallara uyun.
CAVİT ARI (Antalya) - Ben İç Tüzük'e uygun davranıyorum; İç Tüzük'e uygun Başkanlık yapmıyorsunuz, tarafsız değilsiniz.
NİLGÜN ÖK (Denizli) - Başkan sabahleyin beni 3 defa uyardı, bu mu yani taraflılık? 3 kez uyardı.
CAVİT ARI (Antalya) - Kimi uyardı?
YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Haksızlık yapıyor.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Gayet iyi biliyor da herhâlde ters tarafından kalktı Cavit Bey; gerçekten enteresan, enteresan yani.
NİLGÜN ÖK (Denizli) - "Tarafsızlık" derken sadece sizi mi uyarıyor, bizi de uyarıyor. Hiçbir Komisyonda...
CAVİT ARI (Antalya) - "Tarafsızlık" derken bize dönüp fırça atıp size dönüp rica edemez.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Siz dışarıdan bir tutanaklara bakın, kaç defa müdahale ettiğinize bakın, ondan sonra konuşalım.
CAVİT ARI (Antalya) - Başkanım...
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Kaç defa müdahale ettiğinize bakın.
CAVİT ARI (Antalya) - Karşı tarafı müdahale ederken uyarıyorsunuz, bize fırça atıyorsunuz.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Herkese de müdahale ediyorum, herkese de ediyorum; kusura bakmayın.
CAVİT ARI (Antalya) - Ekrem Bey'e yaptığınız müdahaledeki tutanak kayıtlarını isteyin.
EKREM ÇELEBİ (Ağrı) - Ya, Ekrem Bey kadar başına taş düşsün, 50 kere söz verdi sana ya, en fazla siz CHP'liler konuştunuz ya!
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Mustafa Bey, ekleyeceğim, kusura bakmayın.
Buyurun.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Sayın Başkanım, şimdi, siz de çok iyi biliyorsunuz, 4749 sayılı Kanun'un bir 5'inci maddesi var, ne kadar iç borçlanma senedi çıkarılabileceği bütçe kanunuyla belirlenir der orada. Bütçe kanununa baktığımız zaman da en son bütçe kanununda "Başlangıç ödeneklerinin yüzde 3'ü kadar iç borçlanma senedi çıkarılabilir." diyor. Benim anlamak istediğim, bunu artırmak istiyorlar, geçmiş yıllara, şu son beş yıldaki geçici maddelere bakın, hepsinde artırdık. Geçen sene 200 milyar lira artırdık, ondan önceki sene limiti artırdık, "2 kat uygulanır." dedik, ondan önceki sene 70 milyar lira artırılır dedik. Yani borçlanma limitini artırma ihtiyacı var, gider yazma değil.
DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Hayır, hayır, hayır.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Olur mu Sayın Başkanım?
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Bir soru olarak sormuş olalım bunu, cevaplarını alalım.
DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - 1'inci madde ile 2'nci maddedeki gelir ile gider arasında değil; bu, özel tertip.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Tamam, özel tertip. 5'inci maddeye bak Sayın Başkan, 5'inci maddeye bak.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Bunu soralım, izah etsinler isterseniz, soru olarak yönlendirmiş olalım.
MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Borçlanma limitinden de bunu muaf tuttuk.
DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Bak, onun için saymıyorlar bunu.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - İşte, zaten (6)'ncı fıkrayı okuyunca tabloyu orada gördüm. Burada da yine bütçeyle irtibatlandırmışız, ödenek ekleme...
MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - 2023'te bizim borçlanma limitimiz 660 milyar lira, o borçlanma limitine dâhil etmedik o dengeyi bozmasın diye.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Şimdi, bir net borçlanma limiti var, tamam, o yüzde 5; bir de özel tertip devlet iç borçlanma senedi çıkarma hususu var 5'inci maddede o da bütçe kanunuyla belirlenir diyor, bütçe kanununda da yüzde 3, bu, onun üzerine ilave gelecek.
DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Bakın, bunu "securitize" edecek ve nakit karşılığı olacak diyorum, aradaki fark bu.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Nasıl?
MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Onu bütçeyle ilişkilendirdik zaten, özel kredi dış borçlanma senedini bütçeyle ilişkilendirdik.
DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Bakın, bütçe kanununun 1'inci maddesindeki ödenek ile 2'nci maddesindeki gelir arasındaki fark net borçlar için karşılık... Ondan sonra, gelecek yılki gelire göre bu genellikle ne olmaktadır? Yıl içerisinde üstlenecekleri görev zararı vesaire nedeniyle onlara verilen bir hak, yüzde 3'ü sermayelendirmek vesaire için kullanılır, bunun karşılığında nakit yaratılmıyor. Ama burada ortaya konulan özel tertip bankaların yapacakları fonlara akıtılıyor, onun karşılığında nakit elde ediliyor. Bunun karşılığını Merkez Bankasında...
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Hocam, burada da aynı uygulama.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Değerli arkadaşlar, Mustafa Bey'in vaktinden hep aldık, müsaade edelim, konuşsun Mustafa Bey, siz görüşlerinizi ifade ettiniz.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Siz de dediniz "Yüzde 3'e kadar..." diye, şimdi yüzde 3 yetmeyecek burada hâliyle yani burayla ilişkilendirsek yetmeyecek; bu iş için özel bir iç borçlanma senedi çıkarma yetkisi almamız gerekecek.
DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - O zaman, yüzde 3'ü yüzde 6 yapalım, yüzde 8 yapalım fakat nakit yok bunun karşısında, bunu nakde döndürüyor, "securitize" ediyor diyorum, aradaki fark bu.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - İç borçlanma senedini nasıl çıkaracak?
DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Efendim...
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sayın Yılmaz, Mustafa Bey bir bitirsin, rica ediyorum... Görüşünüzü ifade ettiniz, tutanaklara geçti.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Değerli arkadaşlarım, Plan ve Bütçe Komisyonundayız, hepimiz Plan ve Bütçe Komisyonu üyesiyiz, bana geçmiş bütçelerde bir tane "devlet iç borçlanma senedi gideri" diye bir gider bulun, ben bütün sözlerimi geri alacağım. Ya, borçlanma gideri olur mu?
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Faizi olur.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Faizi olur.
DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Olur, olur; bak, enflasyona endeksi tahvillerin nasıl...
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Değerli arkadaşlar, ikili diyalog usulümüz yok, rica ediyorum... Mustafa Bey tamamlasın, rica ediyorum.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Dolayısıyla, ben pratik çözümün 4749'a yeni geçici madde eklenerek burayla ilgili özel tertip borçlanma senedi çıkarma yetkisi verelim diyorum, diğer hükümleri ayıklayalım. Anayasa Mahkemesinin kararına da bakarak "Bu aykırı." denildi ya, o şeyi de ortadan kaldırmış oluruz. Aslında oradaki uygulama farklı. Orada Anayasa Mahkemesi neyi iptal etmiş? Bir gelir koymuşuz kanunla, gelirdeki artış kadar ödenekler artar demişiz; tabii, onu Anayasa Mahkemesi bozmuş burada. Buradaki durum aynı değil ama bana göre yazımda hata var yani bütçeye gider yazacağın bir şey yok burada.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Genel Kurula kadar bu konuyu bir değerlendirsin arkadaşlar bütün ifade edilen eleştiriler doğrultusunda.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Yani yüzde 5'i 221 milyar lira, Cumhurbaşkanının 2 kat artırma yetkisiyle 440 milyar lira -benim ihtiyacım olan o- o da borçla ilgili.
MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Toplam kullandırılacak krediyle ilgili üst sınır bu.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Yani bütçeye 440 milyar lira gider yazacakmışım gibi bir şey söz konusu değil.
MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Hayır, krediyle ilgili.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Yok, yok, öyle bir şey yok.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Ama madde öyle yazılmış.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Yazıma tekrar bakalım Mustafa Bey, Genel Kurula kadar dikkatli bir şekilde bakalım tekrar.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Şöyle baktığımız zaman, maliyet burada... Gerçi burada da kafama takılan şeyler var da. İlk yıl 7 bin demişiz, ikinci yıl 52 bin; yüzde 5'leri mi o?
MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - İlk yıl müteahhidin katkısı olduğu için hazine katkısı çok fazla olmuyor.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Üçüncü yıl düşmüş yine.
MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Orada da geliri artıyor, kredi kullanan kişinin, konutu alan vatandaşın da geliri artıyor.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Neticede ben bunları sekizinci yıldan itibaren geri tahsil edeceğim.
MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Evet.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Yani giderime bir şeyi yok.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Net etkinin ne olacağı... Pozitif bile olabilir, negatif de olabilir, gidişata bağlı.
MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Katkımızı geri alırken tamamıyla faizli bir şekilde alıyoruz.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Teşekkür ediyorum Başkanım.