MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Tabii, konuşmamda da belirttiğim üzere, bu huzurunuza getirdiğimiz teklifimizden elde etmek istediğimiz murat, konut arzını sürdürülebilir bir hâle getirmek, özellikle -konuşmamda da bahsettiğim üzere- son dönemde konut arzı ile konut talebi arasında bir dengesizlik oldu ve yapı ruhsatı alımlarının son dönemde yüzde 50 azalmasından dolayı fiyatların arttığı şeklinde piyasada konuşulan konu. Biz de bu kanun teklifiyle konut arzını sürdürülebilir hâle getirerek özellikle yüklenici firmaların, müteahhitlerin bundan sonra iş yapış biçimlerini buna göre planlaması, buna göre plan yapması, yeni projelere girmesi şeklinde bir teklifimizi içeriyor burada. Bu programdan yararlanmak isteyen vatandaşlarımıza da ilk üç yıl ödeme kolaylığı sağlıyoruz. Yeni projelerse eğer, içerisinde oturmamışsa yani bitmemiş bir konutsa, projeden bir konut almak istiyorsa zaten üç yıl boyunca oturmadığı hâlde onun taksitlerini ödemek zorunda kalacağı için bu Hazine desteği de bu katkı da ona bir avantaj sağlayacaktır. Hem yüklenicinin desteği var burada hem de Hazinenin bir desteği var ve hane gelirinin yüzde 30'unu aşan kısmı tamamıyla Hazine tarafından karşılanacak. Yüklenici firmanın konut satış bedeli üzerinden yüzde 5'lik kısmını bankaya yatıracak. Bankaya yatırılan, aracı hesaba yatırılan bu tutar, ilk yıl on iki aya bölünecek o kredi taksitini karşılamak üzere veya -diğer bir opsiyon daha var- kredinin ana parası üzerinden de tek seferde düşebilir; böyle bir opsiyon da getirdik. Yükleniciden kesilen o yüzde 5'lik bölümün ana paradan da düşülebilme imkânı var, böylelikle aylık taksitlerin daha düşük olma imkânı getiriliyor. Yani konuşmamda da belirttiğim üzere, dar gelirli vatandaşlarımıza yönelik son yirmi yılda TOKİ marifetiyle konut edindirdiğimiz rakamları ben söyledim; daha sonra, Sayın Cumhurbaşkanımızın açıkladığı cumhuriyet tarihimizin en kapsamlı konut projesi, altyapısı tamamlanmış arsa sayısı, bunları da söyledik. Bu, orta gelirli vatandaşlarımıza yönelik bir kampanya. Elinde imkânı olan, parası olan...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - "Orta gelirli" dediniz, değil mi? "Dar gelirli" demediniz.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Hem orta gelirli hem dar gelirli.

İBRAHİM ÖZDEN KABOĞLU (İstanbul) - Dar, olmaz, dar.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Siz "orta" dediniz, kayıtlara geçti.

BAŞKAN CEDVET YILMAZ - Değerli arkadaşlar, Mustafa Bey tamamlasın lütfen.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Şimdi, burada, Sayın Paylan...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Kriterler düzenlemede var zaten, kim nasıl yorumlarsa yorumlasın.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Biz kriterleri detaylı olarak usul ve esaslarla belirleyeceğiz. Ben biraz önce konuşmamda da çok detaylı bir şekilde söyledim, biz bu gelirin üst sınırını usul ve esaslarla belirliyoruz. Ayrıca, Sayın Paylan, biraz önce konuşmanızda "AVM sahibi, diğer iş yerleri olan fabrika sahibi de buradan yararlanabilir, bu kapsamdan yararlanabilir." şeklinde bir ifadede bulundunuz.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Doğru.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Orada biz gelir beyanını alacağız...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Geliri yetmiyorsa, geliri yoksa?

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Kredi alamaz bir kere...

NİLGÜN ÖK (Denizli) - Geliri olmayan AVM sahibi mi olur! Olur mu öyle şey!

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - AVM sahibi geliri olmayan şirket var.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Kredi alamaz Sayın Paylan.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Olur, faiz ödüyor, kredi alıyor.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Bakın, eğer bir kere... Sayın Paylan, kredi alabilmesi için...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Mustafa Bey'i dinleyelim rica ediyorum.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Ama bakın, ben sizi hep dinledim Sayın Paylan.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Pardon, oradan bana laf attılar da.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Değerli arkadaşlar, Mustafa Bey'i dinleyelim rica ediyorum. Maddelere geçince yine sorularımız olursa sorarız.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Tabii, tabii, sorularınızı detaylı olarak tekrar sorabilirsiniz.

Şimdi, sürekli İstanbul üzerinden konuşuldu. Bizim ilk etapta 100 bin konutla ilgili bir projeksiyonumuz var, bu 100 bin konutla ilgili olarak sadece yüzde 25'ini İstanbul'la sınırladık, diğer yüzde 75'i ikinci grup ve üçüncü grupla ilgili yani tamamıyla İstanbul'la ilgili değil, orada da sınırlama yüzde 25'le sınırlanmış vaziyette.

Sivil toplum kuruluşlarıyla görüştük, bankalarla görüşüldü.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Bankalar Birliği yok.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Kamu bankalarıyla görüştük. Biraz önce söylediğim gibi sektörün kullandırdığı toplam konut kredileri riski 361 milyar, bunun yüzde 70'i zaten kamu bankaları vasıtasıyla kullanılmış. Burada da kamu bankaları devreye girecek, isteyen özel bankalar da devreye girebilir, orada herhangi bir kısıtlama yok.

Şimdi, tabii, en çok konuşulan konu, burada, 220 milyarla ilgili olarak hazineye ek yük getirildiği ifade edildi. Bu 220 milyar bizim bu program kapsamında kullandıracağımız kredinin üst sınırıdır. Biz bütçeye referans göstererek, bütçeye ilişkilendirerek bu 220 milyarı belirttik; 2023 yılı bütçe ödenekleri başlangıç ödeneklerinin, 4,4 trilyon TL'nin yüzde 5'ine tekabül ettiği için orada 220 milyara atıfta bulunduk yani burada ilave olarak ek bir ödenek, ek bir yük getirecek bir durum söz konusu değil ve ilave olarak da bu sağladığımız hazine katkısı, ilk üç yıl sağladığımız hazine katkısı 8'inci yıldan itibaren faizli olarak da zaten geri alınacaktır; orada hazineye ilave bir yük getirmemektedir, hazineden verdiğimiz bu katkı karşılıksız bir katkı değildir; ileride, 8'inci yıldan itibaren o tekrar nemalandırılacak ve faizsiz bir şekilde geri alınacak; ilk etapta, ilk sekiz yıla tekabül eden rakam, ilk üç yılda verdiğimiz rakam faizli olarak adatlandırılacak, 8'inci yıldan sonraki taksitlerin üzerine ilave edilecek. Ayrıca, burada, biz bu 220 milyarla sınırlandığımız kredi tabanını, kredi sınırını... Bankalar kredi kullandıracak netice itibarıyla...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Para nerede?

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - İşte, bakın, bununla ilgili de (6)'ncı fıkrada bir düzenleme getiriyoruz. 220 milyarlık bir kredi kullandırılması hâlinde bu kredi alacakları varlığa dayalı menkul kıymetleştirilecek. Bu da kurulacak olan -usul ve esaslarla belirlenecek- kamu fonu vasıtasıyla menkul kıymetleştirilecek.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Yeni bir fon kuruyoruz o zaman.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - "Mortgage!"

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Yok, bankalar ihraç edecek onların kurduğu fonlara.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Hayalî sermaye işte budur!

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Sayın Vekilim, şunu bir açalım ve netleştirelim, birinci yılda...

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Varlığa dayalı...

Sayın Başkanım, ben sözümü bitireyim.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Bir tamamlasın, yine soru sorarsınız, merak etmeyin.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Varlığa menkul kıymetleştirilen bu ürünler hazineye devredilecek, hazine tarafından özel tertip devlet iç borçlanma senedi ihraç edilecek.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Yani kefil olacak hazine.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Ama bakın, kefil yok...

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Bu kâğıtlara kefil olacak hazine.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Hayır efendim, karşılığında...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Mehmet Bey, bir müsaade ederseniz, tamamlasın; sonra yine sorarsınız, merak etmeyin.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Sayın Vekilim, karşılığında varlığa dayalı bir menkul kıymet alıyor. Netice itibarıyla orada senet ihraç ediyor ama karşılığında varlığa dayalı bir menkul kıymet var.

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Şimdi bir soru sorulması gerekiyor...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Tamamlasın, yine fırsatınız olacak, merak etmeyin.

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Cevapta geri başa döneceğiz, bir soru sorayım.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Bu çıkarılan, ihraç edilen özel tertip iç borçlanma senedi yine o varlığa dayalı menkul kıymet üreten tarafa verilecek, oradan bankalara gönderilecek ve bankalar Merkez Bankasına giderek likidite oluşturması sağlanacak.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Bu Nasrettin Hoca'nın işi.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Yani bugünkü yapı da böyle Sayın...

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Tabii, öyle diyor. Bugünkü yapıya karşı çıkıyorsunuz ya siz "Nas." diyorsunuz ya.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Mehmet Bey. bir müsaade ederseniz tamamlasın.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Nas nerede nas? Hani karşı çıkıyordunuz?

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Mustafa Bey, devam edin lütfen.

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Başkanım...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Bir saniye, çok ısrar ediyor Durmuş Bey, normalde ben karşıyım bu sunumların kesilmesine. Bitsin, sorularımızı soralım ama çok ısrar ediyorsunuz.

Buyurun lütfen Sayın Yılmaz.

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Sorum şu: "221 milyarın yüzde 5'inin tamamının kullanılmasına gerek olmayabilir." dediniz.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Evet.

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Doğru.

Şimdi, siz birinci yıl özel tertip kamu kâğıdı ihracını kullanılana mı göre yapacaksınız, 221 milyara göre mi yapacaksınız yani bunu nasıl yapacaksınız? Bunun...

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Kredi kullandırımına göre yapacağız. Bizim buradaki 220 milyar üst sınır, bu üst sınırdan hareketle hazinenin yükleneceği o yükün ne olacağını görebilmek adına biz üst sınırı 220 milyar milyarla belirliyoruz ve bunu bütçe ile ilişkilendiriyoruz, bütçeye referans alıyoruz.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Bu enflasyon yaratacak mı?

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Değerli arkadaşlar, sunum bitsin. Bunun sonu yok, lütfen.

Mustafa Bey, siz cevabınızı bitirin.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Neticede konut arzı olacağı için, orada bir üretim olacağı için, arz-talep dengesine katkı sağlayacağı için fiyatların da aşağıya inmesine vesile olacaktır.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Ama artırdı fiyatları.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sayın Paylan, rica ediyorum.

Tamamladınız mı Sayın Savaş?

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Tabii, diğer maddelerde, konularda detaylara gireceğiz.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Maddeye geçince detaya girebilirsiniz.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Sorular olursa...

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Bunun ikincil piyasası yurttaşlar veyahut bankalar arasında alınıp satılan bir şey değil, bankayla Merkez Bankası arasında...

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Sayın Başkanım, olabilir. İkincil piyasada alım satımı yapılabilir.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Benim bir soruma cevap vermedi.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Maddeye geçince... Ne sorusu?

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Bankalar "hedge" edebilir çünkü sabit faizli bir kredi kullandırımı söz konusu olduğu için bunun ...

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Faiz içinde faiz.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Mehmet Bey, rica ediyorum, görüşlerinizi ifade ettiniz.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Sayın Vekilim, dünyadaki gerçek, dünyadaki finans sistemi...

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Yahu, dünyaya savaş açmadınız mı? Genel Başkanınız her gün dünyaya bağırmıyor mu?

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sayın Paylan, hangi sorunuzdu cevaplanmadığını düşündünüz?

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Mustafa Bey, bu sistemi yaklaşık bir ay önce açıkladınız...

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Bu nasıl oluyor ya, merak ediyorum ben?

İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Nasıl zoruna gidiyor, nasıl zoruna gidiyor!

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Sizi faizden kurtaracağız ya, nassı çiğnemekten kurtaracağız.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Mehmet Bey, yeterince müdahale ettiniz, rica ediyorum.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Ben konuşmamda da söyledim yeni, ona cevap vermediniz: Bu sistem yaklaşık bir ay önce açıklandı

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Ayın 16'sı gibi müracaatı...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Şöyle, bu süreçte eğer emlak komisyoncuları odasıyla, emlakçılar odasıyla görüşürseniz... Fiyatlar yaklaşık yüzde 20 daha fazla yükseldi yani siz vatandaşı teşvik edelim derken fiyatlar şişti. Buna ne diyorsunuz? Yani bu sistem fayda fiyatları şişirdi.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Sayın Paylan, uzun vadede bu program konut üretimine vesile olacağı gibi fiyatı da istikrarlı hâle getirecektir.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - "Arzı artıracak." diyor.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Evet, arzı artıracak, fiyatı istikrarlı hâle getirecek.