KOMİSYON KONUŞMASI

ALİ ŞAHİN (Gaziantep) - Yıldırım Kaya Bey'e teşekkür ediyorum saptamaları için. Herhâlde Yıldırım Bey'in sorularından sonra soracak da çok fazla bir soru kalmamıştır tahminimce, çok geniş kapsamlı iyi de bir hazırlık yapmış; öncelikle teşekkür ve tebrik ediyorum.

Sözlerimin başında anayasal süreci, Anayasa'nın 63'üncü maddesinin devlete arkeolojik zenginliklerimizi ve kültürel mirasımızı korumak adına bir misyon yüklediğini zaten belirtmiştim. Dolayısıyla bu zeminde şekillenen bir vakıf çalışması ve kanun çalışması.

Yine, Yıldırım Bey dedi ki: "AK PARTİ iktidarının yirminci senesi, görüyoruz ki yirminci senede bunun farkına varılmış." Sözlerimin başında da belirtmiştim oysa, yirmi yıla gelinceye kadar da bir seksen yıllık süreç var, orada o seksen yıllık süreci de mutlaka unutmamak gerekiyor. Yine altını çizmiştim ki arkeoloji konuları refah ülkelerinin bir faaliyet alanı. İşte, İngiltere, Fransa, Almanya, Avusturya gibi ülkeler refaha ermiş ve artık arkeolojiye evrilmiş ülkeler. Herhâlde son yirmi yıllık Refah Partisi iktidarı da bir refah dönemi oluşturmuş ki arkeolojiye doğru bir yönelim var gibi. Dünya örneklerine bakarak konuşmak gerekirse...

MUSTAFA ADIGÜZEL (Ordu) - Refah Partisi yok.

BAŞKAN EMRULLAH İŞLER - Sayın Şahin "Refah Partisi iktidarı" dediniz, AK PARTİ iktidarı; şeyi karıştırma "refah" kelimesiyle herhâlde...

ALİ ŞAHİN (Gaziantep) - Özür diliyorum, AK PARTİ; çok fazla da şeyimiz yok aslında, aynı kaynaktan besleniyoruz.

AK PARTİ iktidarı bir refah dönemini bu noktaya kadar taşıdığı için arkeolojik bir sürece evrilmiştir diye düşünüyorum açıkçası.

Mülk edinmeyle alakalı vakfın mülk edilmesi konusuna değindi, aldığım notlarda var. Evet, vakıf mülk edinebilir çünkü kanun maddelerinde de görüldüğü üzere, Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Vakfı bağış kabul edebilir ve bu bağışlar gayrimenkul şeklinde de menkul şeklinde de olabilir. Bu açıdan vakfın bu yollarla, bağış yollarıyla bir mülk edilmesine engel söz konusu değil.

Personel alımları... Tabii ki bu bir kamu vakfı sonuç itibarıyla, alımlar da kamu personel rejiminin alım süreçleriyle ilintili olarak gerçekleştirilecektir.

"Bu paralar nasıl harcandı, nereye harcandı?" şeklinde bir soru geldi. Bir kere, sayın vekilimizin biliyor olması gerekir ki Avrupa Birliği projeleri Avrupa Birliğinin de ortak olduğu ve Avrupa Birliğinin denetiminde gerçekleştirilen harcamalardır ve bu tür projelerin tüm ihaleleri açık usulle Merkezi Finans ve İhale Birimi tarafından gerçekleştirilir. Diğer tüm projelerde olduğu gibi bu proje de Avrupa Birliği programları çerçevesinde, onların harcama planları ve takip çerçevesinde, komisyonun da dâhil olduğu Merkezi Finans ve İhale Biriminin yürüttüğü ihalelerle sonuçlanmıştır. Harcamaları da yine detaylandırılabiliriz Merkezi Finans ve İhale Biriminin bilgileri üzerinden.

"Sivil toplum örgütleriyle istişare yapıldı mı?" denildi. Evet, yapıldı. Sayın Vekilim, bu süreçte yurt içinden ve yurt dışından arkeoloji alanında kendini ispat etmiş 430 bilim adamıyla çalışıldı. Bu süreç hem proje hayata geçirilirken yürütüldü hem de proje tamamlandıktan sonra 17-22 Haziran sürecinde hem içeriden hem dışarıdan çok sayıda bilim adamının katılımıyla...

YILDIRIM KAYA (Ankara) - Sayın Şahin, 3 dernek ismi söyledim, onlara resmî bir davet gitti mi?

ALİ ŞAHİN (Gaziantep) - Evet, onların tamamını sizinle paylaşabiliriz Değerli Vekilim. Büyük bir istişare heyetiyle gerçekleştirildi, o konuda hiçbir endişeniz olmasın.

Şuna değindiniz Sayın Vekilim, dediniz ki: "Bakanlık kendi yetkilerini devir mi ediyor?" Hayır, tam tersi; Bakanlık kendi yetkilerini daha da geniş bir noktaya taşıyor. Çünkü Bakanlık kendi başına yurt dışında, sınırların ötesinde herhangi bir kazı çalışması yürütemiyor. Aslında bir sivil toplum kamu vakfı üzerinden farklı ülkelerde, farklı coğrafyalarda sadece Türk ve İslam değil, bütün medeniyet ve arkeolojik alanlarda kazı çalışması veya faaliyet, iş birliği çalışması yürütebilir; zaten kanun maddeleri bu konuda son derece açık. Başkanlığını Kültür ve Turizm Bakanının yaptığı bir kurum yetkilerini bir başkasına, bir başka kuruma devretmiş asla sayılamaz.

"Türk ve İslam" dediniz; hayır, kanun açık ve net, sadece Türk ve İslam değil. Şuradan hemen size okuyayım, 3'üncü maddede vakfın faaliyetleri alanında geniş bir paragraf var: Öncelikle Türk ve İslam arkeolojisi ile kültürel mirası olmak üzere, antropoloji, sanat tarihi, tarih, epigrafi, nümismatik gibi tüm ilgili alanlarda Türkiye, Avrupa, Orta Doğu, Balkanlar, Akdeniz, Ege, Karadeniz, Kafkasya, Orta Asya, Güney Asya ve dünyanın diğer bölgelerinde tarihî çağlar boyunca var olmuş kültürlerin ve sanatların Türk bilim insanları ve öğrenciler tarafından araştırılması, incelenmesi yönünde bir faaliyet alanı söz konusu.

YILDIRIM KAYA (Ankara) - Ali Bey, 1'inci maddeye de ekleseniz bu 3'üncü maddedeki taahhüt ettiğinizi, amaç ve...

ALİ ŞAHİN (Gaziantep) - Yani bu eklenebilir Değerli Başkanım ama...

KAMİL AYDIN (Erzurum) - 1'inci maddede var.

NAZIM MAVİŞ (Sinop) - 1'inci maddede de var.

ALİ ŞAHİN (Gaziantep) - Evet, var. Zaten takip eden maddelerde eklenmiş yani vuzuha geçirilmiş. 1'inci madde amaç maddesi olduğu için Değerli Vekilim...

NAZIM MAVİŞ (Sinop) - Okumadınız herhâlde.

YILDIRIM KAYA (Ankara) - Okumasam yarım saat konuşabilir miydim?

BAŞKAN EMRULLAH İŞLER - Sayın Şahin, devam edin siz.

ALİ ŞAHİN (Gaziantep) - Sayın Vekilim, 1'inci madde amaç olduğu için çok özet geçilir genel itibarıyla.

Açıkçası tüm bunların hepsine çalışmış olmanız, hazırlanmış olmanız ve bu soruları yöneltmiş olmanız çok değerliydi ama bir konu beni üzdü; Gaziantep'i sorgulamanız, bu ülkenin bekası için 6.317 şehit vermiş bir şehirde böyle bir kültürel miras enstitüsünün varlığını sorgulamanız açıkçası gazi şehri, Gaziantep'i üzmüştür; bu, kabul edilebilir bir durum değil.

YILDIRIM KAYA (Ankara) - Gaziantep'i sorgulamıyorum; niye Ankara değil, niye Şanlıurfa değil, niye Diyarbakır değil, niye İzmir değil?

ALİ ŞAHİN (Gaziantep) - Bunun birkaç tane sebebi var, müsaadeniz olursa...

YILDIRIM KAYA (Ankara) - Nedenini açıklayın, yoksa ben Gaziantep'e karşı olduğum için değil.

ALİ ŞAHİN (Gaziantep) - Açıklayayım ama üzüntülerimle birlikte açıklamış olayım. Gaziantep'i, gazi şehri sorgulamak, 6.317 şehidi sorgulamaktadır benim ve gazi şehrimiz için.

YILDIRIM KAYA (Ankara) - Ama yanlış bir yerden tutuyorsunuz, ben şehidi sorgulamıyorum.

ALİ ŞAHİN (Gaziantep) - Ben şimdi açıklayacağım.

YILDIRIM KAYA (Ankara) - Yanlış bir yerden tutuyorsunuz.

ALİ ŞAHİN (Gaziantep) - Şimdi açıklayacağım onları, müsaadeniz olursa eğer.

Birinci gerekçe...

YILDIRIM KAYA (Ankara) - Niye Gaziantep? Ankara'da...

BAŞKAN EMRULLAH İŞLER - Devam edin Sayın Şahin.

ALİ ŞAHİN (Gaziantep) - Değerli Vekilim, sorularınızı yanıtlıyorum.

Sayın Kaya, birinci gerekçe: Gaziantep Büyükşehir Belediyesi bu projenin Kültür Bakanlığıyla birlikte bir ortağı.

İkinci gerekçe: Gaziantep Paleolitik Çağ'dan yani Yontma Taş Çağı'ndan Tunç Çağı'na kadar; Hititler, Asurlar, İyonya uygarlıklarına; Roma, Bizans, Osmanlı, Selçuklu'ya ev sahipliği yapmış ve Mezopotamya'nın merkezinde yer alan bir şehir; bir yanında Göbeklitepe, diğer yanında Nemrut. Kendisi dünyanın en zengin mozaik yatağına sahip, dünyanın en büyük mozaik müzesine sahip, mozaik müzesiyle birlikte şehrinde 20 tane müzeyi barındıran bir şehir. Aslında tüm bunlar Gaziantep'in böyle bir arkeoloji enstitüsünü ne kadar hak ettiğini de gösteren gerekçelerden, sebeplerden bir tanesi.

Gaziantep, otelcilik anlamında, gastronomi turizmi anlamında ülkemizin gurur duyulacak bir şehri. Aynı zamanda 13 tane fahri konsolosluğa ev sahipliği yapıyor. Gaziantep, 13 tane konsolosluğa ev sahipliği yapan bir bölge ve küresel bir şehir. Gaziantep, ülkemizin ekonomisine 10,5 milyar liralık bir ihracat katkısı sağlamış ve dünyanın 182 ülkesine ihracat yapan bir şehir. İsviçre, Almanya ve İngiltere olmak üzere çeşitli dönemlerde Avrupa'nın 5 ülkesinden direkt uçuşa sahip bir ülke. Ama bunların da ötesinde, bakın, bizim dışımızda hangi ülke, bu ülkenin hangi şehrinde enstitüler açmış, onları söyleyeyim size. Mesela, Avusturya, arkeoloji enstitüsünü sizce hangi şehirde açmıştır? İzmir'de açmıştır. Mesela, Japonya, Japon Anadolu Arkeoloji Enstitüsünü nerede açmıştır Sayın Kaya?

YILDIRIM KAYA (Ankara) - Kırşehir'de.

ALİ ŞAHİN (Gaziantep) - Kırşehir'de açmıştır. Mesela, İngiltere nerede açmıştır? İngiltere de Ankara'da açmış; İsveç, İstanbul'da açmış; Fransa, İstanbul'da açmış yani Japonya'nın Kırşehir'de açtığı, Avusturya'nın İzmir'de arkeoloji enstitüsü açtığı bir süreçte Türkiye'nin Gaziantep'te açtığı enstitüyü tüm bu potansiyellere rağmen sorgulamak bizi üzmüştür; müsaade buyurun üzülmüş olalım.

Teşekkür ediyorum.