İBRAHİM AYDIN (Antalya) - Teşekkür ediyorum Başkanım.

Sayın Başkanım, Değerli Bakanım, saygıdeğer Komisyon üyeleri ve milletvekili arkadaşlarım, çok kıymetli bürokratlar ve basınımızın seçkin mensupları; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bütçesi üzerine söz almış bulunmaktayım. Hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum.

Türkiye'nin enerji talebi, büyüyen ekonomisine paralel olarak gelişim göstermektedir. Bu yüksek talep artışının güvenli bir biçimde karşılanabilmesi enerji politikamızın temel önceliğidir. Organize toptan doğal gaz satış piyasasındaki esnekliğin ve piyasa derinliğinin artırılması, piyasa oyuncuları açısından gelecekteki fiyat belirsizliklerinden kaynaklanan risklerin ortadan kaldırılması, öngörülebilirliğin artırılarak arz güvenliğinin sağlanması ve alternatif ticaret platformuyla gaz ticaretinde rekabetin artırılması amacıyla, aylık, çeyreklik ve yıllık fiziksel teslimatlı vadeli ürünlerin de hayata geçirilmesine ilişkin vadeli doğal gaz piyasası 1 Ekim 2021 tarihinde işleme açılmıştır. Piyasa katılımcılarına yıllık, yarı yıllık, çeyreklik, aylık ve haftalık, ayın geri kalanı için ticaret yapma imkânı sağlayabilecek olan vadeli elektrik piyasası 1 Haziran 2021'de işleme açılmıştır,

Sayın Bakanım, değerli milletvekilleri; Akkuyu Nükleer Güç Santral Projesi, 12 Mayıs 2010 tarihinde imzalanan Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti ile Rusya Federasyonu Hükûmeti Arasında Türkiye Cumhuriyeti'nde Akkuyu Sahasında Bir Nükleer Güç Santralinin Tesisine ve İşletimine Dair İşbirliğine İlişkin Anlaşma çerçevesinde yürütülmektedir. Söz konusu anlaşmaya istinaden 4.800 megavat toplam kurulu güce sahip 4 adet nükleer reaktör kurulacak olup işletmeye alındığında yılda 35 milyar kilovat elektrik üretmesi planlanan santral için çalışmalar devam etmektedir. Akkuyu Nükleer Santrali'nin ikinci reaktörünün temeli 8 Nisan 2020'de atılarak ikinci reaktör için inşaat faaliyetlerine başlanmıştır. Akkuyu Nükleer Santrali'nin üçüncü reaktörünün temeli 10 Mart 2021'de atılarak üçüncü reaktör için inşaat faaliyetlerine başlanmıştır. Akkuyu Nükleer Santrali'nin dördüncü reaktörünün temeli 21 Temmuz 2022'de atılarak dördüncü reaktörün inşaat faaliyetlerine başlanmıştır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 3 Mayıs 2013 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti ile Japonya Hükûmeti Arasında Türkiye Cumhuriyeti'nde Nükleer Güç Santrallerinin ve Nükleer Güç Sanayisinin Geliştirilmesi Alanında İşbirliğine İlişkin Anlaşma imzalanmıştır. Projeyle ilgili 11/9/2020 tarihinde "ÇED Olumlu" kararı verilmiş ve ÇED süreci başlatılmış ve tamamlanmıştır.

2017 yılında temin edilen Türkiye'nin ilk derin deniz sondaj gemisi Fatih, 30/10/2018 tarihinde Akdeniz'de sondaja başlamış ve göreve başladığı tarihten itibaren Akdeniz ve Karadeniz'de toplam 19 adet sondaj gerçekleştirmiş olup hâlihazırda ise Çaycuma-1 kuyusunda sondaj faaliyetlerine hazırlık yapılmaktadır.

Karadeniz Sakarya gaz sahasında Fatih sondaj gemimiz tarafından kazılan Tuna-1 kuyusunda 21/8/2020 tarihinde 320 milyar metreküp doğal gaz keşfi yapılmış, 17/10/2020 tarihinde ise yapılan ilave çalışmalarla keşif miktarı 405 milyar metreküp olarak revize edilmiştir. 5/6/2021 tarihinde Amasra-1 kuyusunda yapılan 135 milyar metreküp keşifle birlikte toplamda 540 milyar metreküplük tarihimizin en büyük doğal gaz rezervi keşfine imza atılmıştır. Ülkemizi bu keşfe götüren tüm süreçler, uluslararası standartlara uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu rezervin en kısa sürede kullanıma sunulması için ise çalışmalara başlanmıştır. Bu kapsamda, keşfedilen doğal gazı karaya getirecek ünitenin ilk kaynağı gerçekleştirilmiş olup 13 Haziran 2022'de kıyıdan ilk boruların döşenmesine başlanmıştır. 170 kilometrelik boru hattının büyük bir kısmı tamamlanmış, ilk gazın 2023'ün ilk çeyreğinde doğal gaz iletim sistemimize aktarılması planlanmaktadır. Keşfin katkı sağladığı alanlar sadece doğal gaz sektörüyle sınırlı değildir. Söz konusu gaz keşfi ülkemiz lehine hem elektrik hem de doğal gaz ticaretine ivme kazandıracak bir sürecin ilk adımı olarak görülebilir. Türkiye daha ucuz doğal gaza erişim sağlayabileceği ve piyasaya daha düşük fiyatlı gaz sunabileceği için, ülkemiz sanayisinin rekabetçiliğini ve dolayısıyla ihracat potansiyelini artıracaktır.

2018 yılı Kasım ayında temin edilen Türkiye'nin 2'nci derin deniz sondaj gemisi Yavuz, göreve başladığı tarihten itibaren 4 adet sondaj gerçekleştirmiştir.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Toparlayabilirseniz seviniriz İbrahim Bey.

İBRAHİM AYDIN (Antalya) - Başkanım, beş dakika yapmışsınız, bir üç dakika daha, on dakika olunca...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Siz bilirsiniz.

Buyurun, devam edin.

İBRAHİM AYDIN (Antalya) - 31 Ocak 2020 tarihinde teslim alınan ve hâlihazırda modernizasyon süreci tamamlanan Türkiye'nin 3'üncü derin deniz sondaj gemisi Kanuni; kendi sınıfında dünyadaki 5 sondaj gemisinden 1'i olan, yedinci nesil, en son teknolojiyle donatılmış ve ilk defa bizim kullanacağımız 4'üncü sondaj gemimiz Abdülhamid Han faaliyetlerine devam etmektedir. 2 adet sismik arama gemisi -Barbaros Hayrettin Paşa ve Oruç Reis sismik arama gemileri- faaliyetlerine devam etmektedir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sosyal devlet anlayışının gereği olarak 2003 yılından başlayarak 2018 yılına kadar Bakanlar Kurulu kararlarıyla, 2019 yılından itibaren ise Cumhurbaşkanı kararları doğrultusunda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bünyesinde ve TKİ Kurumu koordinatörlüğünde muhtaç ailelere ısınma amaçlı kömür yardımı yapılması uygulaması hayata geçirilmiştir. Bu doğrultuda bugüne kadar geçen on dokuz yılda yaklaşık 32 milyon ton kömür, muhtaç ailelere dağıtılmak üzere ülkemiz genelindeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına teslim edilmiştir.

2022 yılı Eylül ayı sonu itibarıyla ise 976.589 aileye 887.808 ton kömür yardımı yapılmıştır. Ayrıca 2021-2022 eğitim öğretim döneminde Millî Eğitim Bakanlığıyla imzalanan 300 bin tonluk protokol kapsamında toplam 295.487 ton kömür sevk edilerek teslimatlar tamamlanmış olup 2022-2023 eğitim öğretim döneminde ise Millî Eğitim Bakanlığıyla imzalanan 400 bin tonluk protokol kapsamında 30/9/2022 tarihi itibarıyla 193.179 ton kömür sevkiyatı gerçekleştirilmiştir.

İhtiyaç sahibi hanelere elektrik tüketim desteği verilmesine yönelik 795 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı kapsamında hanedeki kişi sayısı kriteri dikkate alınarak aylık 150 kilovat karşılığı tutara kadar Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının bütçesinden destekleme yapılmaktadır. Bu kapsamda 2019-2022 Eylül döneminde toplam 9,1 milyar TL tutarında elektrik tüketim desteği verilmiş olup 2022 Ocak-Eylül döneminde ise 2.410.075 hane 2,9 milyar TL tutarında destekten faydalanmıştır. Yine, hak sahiplerine kesintisiz güç kaynağı sağlanmakta, yardımın başladığı ilk ay tek sefere mahsus olmak üzere hak sahibi hanelerin cihaza bağlanma tarihinden sonraki birikmiş elektrik borçları ödenmektedir.

9/6/2017 tarihinde Doğal Gaz Dağıtım Piyasası ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikle doğal gaz kullanmakta olan abonelerin 50 metreküpe kadar olan tüketimlerine karşılık doğal gaz faturalarının ödenmemesi hâlinde dahi abonenin doğal gazı kesilmemektedir. 1/1/2022 tarihinde son tarife düzenlemesiyle birlikte elektriği az tüketen vatandaşlarımızın daha az fatura ödemesine yönelik kademeli tarife metodolojisi hayata geçirilmiştir. Kömür yardım alan hanelerde isteyenlerin bunu doğal gaz olarak da kullanabilmelerini sağlayacak düzenlenme tamamlanmış olup yaklaşık 4 milyon haneye senelik 3 milyar TL'lik yardım yapılacaktır. Bu kapsamda, 2022 Ocak-Eylül döneminde 331 bin haneye 114 milyon TL doğal gaz tüketimi desteği sağlanmıştır. 1/3/2022 tarihinden itibaren meskenlerde ve tarımsal sulamada kullanılan elektriğin KDV'si yüzde 18'den yüzde 8'e düşürülmüştür.

Gelecekte daha fazla yenilenebilir enerjiyi sisteme dâhil etmek, ısı sektörünü karbon emisyonsuz hâle getirmek, yerli kömürden hidrojen üretimi gerçekleştirmek ve hidrojen depolama ve tutucusu olarak borun kullanılmasını artırmak amacıyla hidrojenin dört ana fayda üzerinden elde edilmesi hedeflenmektedir.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - İbrahim Bey, toparlayabilirseniz, süreniz de doldu.

İBRAHİM AYDIN (Antalya) - Teşekkür ediyorum Başkanım.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 2023 yılı bütçesinin devletimize ve milletimize hayırlı olmasını diler, selam ve saygılarımı sunarım.