| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/286) ve 2021 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/285) ile Sayıştay tezkereleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 6 |
| Tarih | : | 16 .11.2022 |
NİLGÜN ÖK (Denizli) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Sayın Bakanım, çok değerli Bakan Yardımcılarım, çok değerli bürokratlar, çok değerli milletvekilleri, basınımızın güzide temsilcileri; ben de hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum.
Sayın Bakanım, sabahki sunumumuzu çok dikkatlice dinledik ve gerçekten sunumun içeriğine de baktığımızda, enerji anlamında bugüne kadar koyduğumuz vizyonumuz, hayata geçirdiğimiz projelerle ne kadar doğru adımlar attığımızın da aslında bir göstergesi olduğu... Her ne kadar bugün sabahki Cumhuriyet Halk Partisinden konuşmacı yanlış politikalarımızdan dolayı enerjide buhran yaşadığımızı iddia etse de gerçekten, ben, kendisini şaşırarak dinlediğimi buradan ifade etmek istiyorum.
Öncelikle sormak istiyorum: Bizim, Türkiye'de, bugün enerjiyle ilgili yani bugün vatandaşlarımızın enerji arzıyla ya da doğal gazı alamamayla ilgili bir sıkıntısı var mıdır? Yoktur ama dünyada vardır. Özellikle bu Rusya ve Ukrayna savaşıyla da hepimizin şahit olmasıyla birlikte...
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Ata Sanayide bile doğal gaz yok, Niğde Ata Sanayisi'nde doğal gaz yok.
NİLGÜN ÖK (Denizli) - ...ciddi anlamda Avrupa ülkelerinin, hani, o bizim söylediğimiz medeniyetlerin...
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Niğde Ata Sanayide doğal gaz yok, doğal gaz!
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Nilgün Hanım'a müdahale etmeyelim lütfen.
NİLGÜN ÖK (Denizli) - ...Avrupa Birliği ülkelerinin hepsi enerjiyle ilgili sıkıntı yaşamakta, hatta fabrikalarında üretimle ilgili kısıtlamalara gidip şalterleri indirme noktasında politikalar uygulamakta ama bizi böyle bir süreçte, vakti zamanında Sayın Cumhurbaşkanımızın Rusya-Ukrayna savaşıyla ilgili o doğru -ki bizi bu politikamızla da eleştirdiniz- duruşumuzda, o diplomaside bizi eleştirenler oldu fakat bizim ne kadar haklı olduğumuzu şu an görüyoruz. Türkiye'nin o kararlı duruşuyla bugün, gerçekten Türkiye enerjinin, doğal gazın kullanımıyla ilgili bir sıkıntı yaşamamakta.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Memleket domatesi veresiye yazdırıyor.
NİLGÜN ÖK (Denizli) - Evet, şimdi, tabii, baktığımızda şöyledir: Doğal gazda şimdi fiyatlar ne olmuş? Ha, fiyatlar arttı mı? Arttı ama bakın, burada bugün sabahleyin konuşmacılar sanki sadece Türkiye'de fiyatlar artmış, başka her yer sütliman, herhangi bir fiyatlarda artış yokmuş gibi böyle bir imaj çizdiler. Sayın Bakanımız da sabahleyin söyledi, ben buradan yenileyeyim: Bakın, 2020 yılında 115 dolar olan doğal gaz fiyatı, bugün 3.332 dolar yani dünyada 30 kat artmış. Kömür 50 dolardan 465 dolara geliyor. Peki, kullandığımız doğal gazın yüzde 99'unu, petrolün ise yüzde 92'sini ithal ediyoruz. Şimdi, dediler ki "İthale dayalı politika..." E, yoktu doğal gaz, keşke daha önce olsaydı.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Ya, siz İkinci Dünya Savaşı'nda, dünyada savaş varken "Ekmek karneye bağlandı." demediniz mi?
NİLGÜN ÖK (Denizli) - Ama bugün Karadeniz'de 540 milyar metreküp doğal gazı keşfettiğimizde ben, o Sayın Bakanımızın o keşifte televizyondaki gözlerindeki ışıltıyı, o anı hiçbir zaman unutmam.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Değerli arkadaşım, ne yapmaya çalışıyorsunuz yani bu Plan ve Bütçede böyle bir usul yok.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Bir şey hatırlatıyorum.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Genel Kurulda değiliz, yanlış algılıyorsunuz bu ortamı.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Başkanım, burada daha çok konuşuyorduk, senle bu yok oldu, burada daha çok konuşuyorduk.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Gün boyu konuşuluyor burada zaten.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Eskiden konuşuyorduk.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Araya girmenize gerek yok.
NİLGÜN ÖK (Denizli) - Bunlar güzel gelişmeler. Üstelik kendi 5 tane sondaj, sismik, arama gemilerimizle bunu yapıyoruz. Üstelik bunlardan Abdülhamid Han da dünyada ileri teknolojide olan 7'inci sismik gemimiz.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Yıllarca İsmet Paşa'yı eleştirdiler İkinci Dünya Savaşı'yla.
NİLGÜN ÖK (Denizli) - Bunlarla gurur duyulması lazım. Keşke yapsaydık... Şimdi, bize diyorlar ki işte "Vay efendim, BOTAŞ'ı zarara uğrattınız." Ya, arkadaş, BOTAŞ ne yaptı? Herhangi bir işte ticari faaliyet ya da yanlış bir uygulamadan dolayı BOTAŞ'ın görev zararı çıkmadı ki, BOTAŞ vatandaşlarımızın kullanımı için doğal gazı sübvanse etti, niye? Bu fiyat artışları karşısında vatandaşımızı rahatlatalım diye. E, dolayısıyla BOTAŞ'ınki yanlış bir yönetimden kaynaklanan değil, bunu sübvanse ediyoruz. "Vay efendim, cebinizden mi ödediniz?" Ya, arkadaşlar, bu millet yirmi yıldır, bu bizim 21'nci bütçemiz, bize güveniyor, niye?
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Bu son, son!
NİLGÜN ÖK (Denizli) - Bugüne kadar yaptığımız bütçelerimizde tamamen milletimiz odaklı, vatandaşımız odaklı yatırımlar yaptığımız için, onlara hizmet götürdüğümüz için. Bugün, bütçenin... O eskileri gördük, yüzde 85'i faizlere gidiyordu, insanlar kamu kurumları ısınamıyordu, memurlarınız maaş alamıyordu ama bugün Türkiye'de öyle bir şey yok. Hani, bütçede diyorsunuz ki...
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Ne zaman memurlar maaş alamadı?
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Memurun maaş alamadığı bir ay söyleyin, bir ay!
NİLGÜN ÖK (Denizli) - Bugün bu bütçede aldığımız vergilerin yüzde 85'i yatırıma gidiyor, vatandaşımıza gidiyor. Şimdi ne yaptık? Vatandaşımızın doğal gazında yüzde 75'i, elektrik kullanımında birinci kademede yüzde 50'sini sübvanse ettik. Konuşmacılardan dediler ki işte "Keşke nakit de verilseydi." Evet, veriyoruz, Aile Destek Programı'nı Sayın Cumhurbaşkanımız Eylül 2022 yılında açıkladı. Bununla birlikte, hane başına, hanenin iline, şehrine, durumuna göre 900'le 2.500 lira arasında elektrik ve doğal gaz desteğinin nakit olarak hanelere verilmesi noktasında uygulamaya geçirmiş bulunmaktayız ki bunun yeni bütçenin içerisinde de yaklaşık takribi 40 milyar TL'yi bulacağını düşünüyoruz.
Tabii, şimdi, doğal gazdan geçmişken, devam ederken şunu söylemek istiyoruz. Diyorsunuz ki "Niye yirmi yılla karşılaştırıyorsunuz?" Ama öyle, bu ülkede işte, sadece 5 şehirde doğalgaz varken bugün 81 şehrimizde, 669 yerleşkede vatandaşlarımız için doğal gaz kullanımına imkân sağlıyoruz. Bundan da en çok kadınlar Sayın Bakanım, en çok kadınlar... Çünkü o kadar çok memnunlar ki, biz sahada gezerken... Hep o teyzelerimiz, kadınlar biliyorsunuz, o sobanın kazanını kaldırmak zorunda, kovasını kaldırmak zorunda olurdu. Ciddi anlamda bu anlamda da gerçekten bütün gittiğimiz her yerden "Doğal gazla bize gelsin, bize bununla ilgili destekler olsun." diye talepleri almaktayız.
Tabii, Sayın Bakanım, sizin sunumunuzda aslında ben önemli bir yere dikkat çekmek istiyorum. Enerji verimliliğiyle ilgili yaptığınız çalışmalarla ilgili yine, tabii ki İbrahim ağabey o belediyeler vasıtasıyla ilgili bir öneride bulundu ama ben de şunu söylemek istiyorum: hane başına verilen o kredi desteğinin, 50 bin liranın hani biraz daha yükseltilebileceğini ve bunun yüzde 0,95 faizle, altmış ay vadeyle olmasının önemli olduğunu düşünüyorum.
Tabii, yine doğal gaz ve enerji kullanımıyla ilgili dolaylı olarak da düzenlemeler yaptık; meskenlerde KDV'yi yüzde 18'den 8'e düşürdük, tarımda yine yüzde 8'e düşürdük, yine esnafımızla ilgili indirimleri hayata geçirdik. Bunlar önemli fakat özellikle tarımla ilgili şunu ben de dile getirmek istiyorum: Tarımda maalesef ciddi anlamda sondajla sulama yapılıyor, belki bununla da ilgili bir paket çalışmasının yapılması gerektiğini düşünüyorum. Sahadan sıkça bizim karşımıza gelen... Fakat Sayın Bakanım, bugünkü sunumunuzda, şimdi baktığımızda, Silivri'deki o yeraltı ve Tuz Gölü'ndeki yeraltı doğal gaz depolama alanlarının olması yani bunlar gerçekten çok ciddi önemli projeler.
Sondaj gemilerimizi söyledim ama hidrojenle ilgili bir şey söylemek istiyorum. Dünya artık evriliyor, ben aslında artık geleceğimizde ciddi anlamda enerji kullanımında hidrojenin önemli olduğunu düşünüyorum ve dünyada bununla ilgili de böyle ciddi firmalar, özel sektör ve devletler atılımlar yapıyor. Siz söylediniz, bununla ilgili bir eylem planı, hidrojenle ilgili bir çalışmamız var, bunu çok önemsiyorum, bunun bence daha da önemsenmesi gerektiğini düşünüyorum, o anlamda da sizi tebrik ediyorum Sayın Bakanım.
Evet, Sayın Bakanım, sürem az kaldı, ben sözlerimi burada tamamlayarak 2023 yılı bütçemizin hayırlı ve uğurlu olmasını temenni ediyorum.
Biz bugüne kadar şöyle bir anlayışla hizmet ettik: Bağımsız enerjiyle güçlü Türkiye'nin olduğuna inanıyoruz. Bu anlamda da özellikle güneş enerjisiyle ilgili verdiğimiz teşvikleri, yine enerji verimliliğin artırılmasıyla ilgili şirketlere verilen destekleri, bunların 5'inci teşvik yerinde, kademesinde yer almasını falan önemli buluyorum. O yüzden çalışmalarınızdan dolayı tebrik ediyorum.
Bütçemiz hayırlı ve uğurlu olsun.