İSMAİL FARUK AKSU (İstanbul) - Teşekkür ederim, sağ olun.

Sayın Bakanım, sayın milletvekilleri, saygıdeğer Bakan Yardımcıları, değerli bürokratlar, basın mensupları; sizleri saygıyla selamlıyorum.

Türkiye daralan küresel ekonomiye rağmen ihracattaki başarısını sürdürebilmekte, her ay yeni ihracat rekorları kırmaktadır. O sebeple, Sayın Bakanım, gayretli çalışmalarınızdan dolayı sizi ve ekibinizi tebrik ediyorum. Ticaret Bakanlığı görev alanları itibarıyla Türkiye ekonomi modelinin uygulanmasında ve vatandaşlarımızın gündelik hayatını ilgilendiren birçok konuda kilit role sahiptir. Ticaret hacminin ve ihracatın artırılması, bu amaçla yeni pazarlar bulunması, ülkemizin güvenlik duvarları olan gümrüklerin hem güvenli hem ticareti destekleyici bir anlayışla faaliyet yürütmesi, sürdürülebilir büyüme hedefinin vazgeçilmezleridir. Ürün güvenliğinin sağlanması, perakende ticaretin erişilebilirlik ve uygun fiyat anlayışını hâkim kılacak şekilde dizayn edilmesi, hem üreticinin hem de tüketicinin memnun olduğu sağlıklı bir sevk zincirinin oluşturulması pandemiyle birlikte tüm ülkeler gibi ülkemizde de önemle üzerinde durduğumuz bir husus olmuştur. Tüketicinin korunması amacıyla etkin bir denetim mekanizmasının oluşturulması bu sürecin tamamlayıcısıdır. Piyasa denetiminin yanında rekabeti bozucu unsurların ortadan kaldırılması, ahlaklı bir ticaretin ve tüketiciyi korumanın önemli araçlarından biridir. Özellikle ekonominin gerçekleriyle örtüşmeyen spekülatif fiyat artışlarının yaşandığı süreçte piyasa denetiminin önemi ortaya çıkmıştır. Vatandaşlarımız en çok makul bir sebebe dayanmayan belirsiz artışlardan yakınmışlardır. Bu nedenle piyasa gözetim ve denetimi için yeterli insan gücüne sahip, teknoloji tabanlı etkin bir kapasitenin oluşturulması önemli bulunmaktadır. Milliyetçi Hareket Partisi olarak ekonomide ihracata dayalı, istihdam dostu büyüme modelinin gereği olarak üretimin ve ihracatın ithalat bağımlılığının azaltılarak sürdürülebilir büyüme ve ihracat artışını sağlayacak politikaları uygulamayı öngörüyoruz. Bu kapsamda, katma değeri yüksek bilgi ve teknoloji yoğun ürünlerin ihracatını, dünya ticaretinde önemi artan, alım gücü yüksek, genç nüfuslu ve dinamik pazarlara yönelmeyi, ulaşılmamış pazarlarla ticareti geliştirmeyi ve nihai tüketiciye ulaşmayı gerekli görüyoruz. Türkiye'nin son yıllardaki başarı hikâyesinin en önemli ayağını bu yönde yapılan etkili çalışmalarla birlikte ihracat performansı oluşturmaktadır. Ülkemiz dünya ticareti içerisindeki payını her geçen gün artırmaktadır. Türkiye küresel ihracattan aldığı payını 2021 yılında ilk defa yüzde 1'in üzerine çıkarmayı başarmıştır. TİM verilerine göre, 2021 yılında ihracat birim fiyatları da yüzde 16,6 oranında artış göstermiştir. 2021 yılında yakaladığımız başarı 2022 yılının ilk on ayında da yüksek rakamlara ulaşılarak sürdürülmektedir. Üretim desteklerinin yanında, ihracat için yapılan teşvik tedbirlerinin önemli olduğunu düşünüyor, ihracatın tabana yayılması kapsamındaki çalışmalarınızı da değerli buluyoruz. Uzak ülkelerin ticari ve ekonomik iş birliği potansiyelinin değerlendirilmesi de Türkiye'nin dünya ticaretindeki payının artmasına katkı sağlayacaktır.

İhracatta sektörel ve mal grupları çeşitliliğinin sağlanması kapsamında, katma değeri yüksek ve teknoloji yoğun mallara ağırlık verilerek Türk malı imajının yerleştirilmesi, bu amaçla marka oluşturulması, tanıtım ve tasarım faaliyetlerinin desteklenmesi gerekmektedir. Salgınla birlikte ekonomik ve sosyal faaliyetlerin uzaktan sürdürülebilmesi ihtiyacı dijital dönüşümü hızlandırmış, e-ticaret alanındaki yatırımlar artmıştır. Bununla birlikte, e-ticarette rekabeti bozucu veya sınırlayıcı faaliyetlerin engellenmesi, rekabetçi bir yapının tesis edilmesi ve e-ticaretin sağlıklı bir şekilde büyümesi öncelikli bir konu hâline gelmiştir. Bu amaçla, temmuz ayında ilgili kanunlarda bazı düzenlemelerin yapılması önemli olmuştur. Özellikle, pandemiyle başlayan süreçte esnafımızın rekabet gücünü sürdürülebilir tutmak adına önemli adımlar atılmıştır. Esnaf ve sanatkâr kesiminin faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla istihdamı da artıracak kredi, vergi, prim ve benzeri teşvikler verilerek ekonomiye yeni girişimcilerin kazandırılması, bu amaçla esnafımıza yönelik desteklerin piyasa şartları dikkate alınarak süreklilik içerisinde gözden geçirilmesini gerekli görmekteyiz. Ayrıca, esnaf ve sanatkârımızı sıkıntıya sokan AVM ve büyük market zincirlerinin şehir merkezlerinde şube açmalarının adil rekabet şartlarını bozmayacak şekilde yeni kurallara bağlanması, esnaf ve sanatkârların çoğunluğunu oluşturduğu KOBİ'lerin rekabete ayak uydurabilmesi için güçlendirilmesi ve girişimci sayısının artırılması gerekmektedir. Bu kapsamda, ortak iş yapma kültürüne, sermaye birikimine ve gelir dağılımına olumlu katkıları açısından kooperatifçiliğin geliştirilmesi de önem arz etmektedir. Cumhurbaşkanlığı yıllık programında da ifade edildiği gibi, program kapsamında ilk uygulama olarak ortaklarının çoğunluğunu kadınların oluşturduğu ve kadın emeğini değerlendirme amacı güden kooperatiflerin ve üst kuruluşların desteklenmesi memnuniyet vericidir.

Ürün güvenliği ve tüketicinin korunması görev alanınıza giren hayati fonksiyonlardandır. Bu anlamda, piyasa gözetimi ve denetiminin yapılması, tanıtıcı filmler, broşürler, örnek uygulamalarla tüketicinin bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesiyle hak arama yollarının gösterilmesi mümkün hâle gelecektir. Bu konuda farklı kamu kuruluşlarının faaliyet yürütüyor olması nedeniyle uygulama birliğini ve denetimin etkinliğini temin edecek bir çalışmanın yapılması ve eş güdümünün sağlanması yerinde olacaktır.

Müteahhitlik sektörümüzün küresel başarıları devam etmektedir. Yurt dışı müteahhitlik hizmetlerinin yeni pazarlara girebilmesi, mevcut pazarlarda derinleşmesi, Türk inşaat ürünlerinin ihracatına katkı sağlanması için firmaların uluslararası pazarlarda konumlanması, güçlenmesi ve markalaşması yönünde desteklenmesi önem arz etmektedir.

Gümrük işlemleri Bakanlığın en önemli işlerinden birini oluşturmaktadır, ülke güvenliği gümrük kapılarından başlamaktadır. Gümrük idarelerinde uluslararası standartlar ve yükümlülüklerimiz doğrultusunda, bürokrasinin ve maliyetlerin azaltılması, ticaretin ve seyahatin kolaylaştırılması, etkin kontrol yöntemlerinin uygulanarak kaçakçılığın önlenmesi ve işlemlerde şeffaflık sağlanması esastır. Bu kapsamda, pek çok önemli adım atılmış, gümrük idarelerinde sürdürülen modernizasyon ve yapım projelerinin tamamlanarak yeni gümrük tesislerinin hizmete açılmasına önem verilmiştir. İşlemlerin dijital platforma taşınması yönündeki çalışmalar gerçekleştirilmiş, ithalat ve ihracat süreçlerinin daha da kolaylaştırılması ve gümrük işlemlerinde zaman tasarrufunun sağlanmasıyla ticaret performansının artmasına katkı sağlanmıştır. Yasa dışı ticaretin ve kaçakçılığın önlenmesiyle dürüst ticaret erbabının iş ve işlemlerinin basitleştirilmesi, bu amaçla operasyonel kapasitenin artırılması önem arz etmektedir. Ayrıca, usulsüzlüklere zemin hazırlayan yapıların, düzenleme ve uygulamaların önüne geçilmesi için etkin bir denetimin uygulanması gereklidir. Türkiye'nin kaçakçılıkla mücadelede kullanılan bilgi teknolojileri sayesinde kaçak eşya, akaryakıt, tütün, tütün mamulleri ve elektronik eşya başta olmak üzere önemli miktar ve değerde kaçak ticari eşya yakalanması mümkün hâle gelmiştir.

Ülkemizde otuz yıla yakın bir süredir hizmet vermekte olan Rekabet Kurumu, önemli bir tecrübe ve bilgi birikimine de sahip hâle gelmiştir. Kurumun, rekabet hukukunda, teknolojide ve dünya ekonomisindeki değişiklikleri ve gelişmeleri dikkate alan bir anlayışla faaliyet yürütmesinin yanında, bunların ülkemizde yaşanan gelişmeler karşısında etkin icrası önem arz etmektedir. Belirli ürünlerde zincir marketlerin oluşturduğu kartelle başlayan rekabet şartlarının ortadan kalktığı bir süreç piyasada gerçekçi olmayan fiyat oluşumuna ve vatandaşın mağduriyetine de zemin hazırlamıştır. Milletimizin beklentisi, böylesi durumlarda yapılacak müdahalelerin hızlı, etkin ve caydırıcı olmasıdır.

Diğer taraftan, ülkemizin gittikçe büyüyen küresel helal ürün pazarından daha fazla pay almasını sağlayacak atılımların yapılmasını, bu amaçla faaliyet hacminin çeşitlendirilmesi gerektiğini değerlendiriyoruz.

Bu düşüncelerle bütçenizin hayırlı olmasını diliyorum, hepinize saygılar sunuyorum.