| Komisyon Adı | : | (10 / 6598, 6599, 6600, 6601, 6602, 6603, 6604, 6605) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
| Konu | : | TTK Genel Müdür Yardımcısı Muharrem Kiraz ve Karadon Taşkömürü İşletme Müessesesi Müdürü Fazlı Uncu tarafından yapılan sunumlara ilişkin görüşme |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 6 |
| Tarih | : | 02 .11.2022 |
YILMAZ TUNÇ (Bartın) - Sayın Başkanım, değerli Komisyon üyelerimiz, değerli uzman bürokratlarımız; ben de hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Amasra kazası milletimizi derinden sarstı. Ben de Amasra'da ikamet ediyorum, benim seçim bölgem. Zonguldak milletvekillerimiz de aramızda. Türkiye Taşkömürü Kurumunun 5 müessesinden bir tanesi Amasra ve ilk mekanizasyon sistemine de geçtiğimiz yer, pilot uygulamanın başladığı yer. Uzun yıllardır da böyle bir kazayla karşı karşıyla kalmamıştık. 41 canımızı kaybettik maalesef, çok üzüldük. İçlerinden tanıdıklarım, yüz yüze görüştüklerim var. Çok etkilendiğimizi öncelikle ifade etmek istiyorum.
Kazanın ihbarı 112'ye düştüğünde, 18.15 gibi biz valilikte bir toplantıdaydık, hemen on beş dakikada kaza yerine ulaştık ve biz vardığımızda Amasra TTK müessesinin tahlisiye ekipleri kurtarma çalışmalarına başlamıştı ve diğer sağlık ekipleri, ambulanslar vesaire... Henüz daha aileler toplanmamıştı, olayın ilk anından itibaren, kazanın ilk anından itibaren orada kurtarma çalışmalarını takip etmiştik. Çok zorlandığımız dakikalar ve saatleri geçirdik. Ertesi gün de tabii ki, işçilerimizin cenazelerinin çıkarılması ve ardından da cenaze törenleri, aileleri ziyaretlerimiz... Yaklaşık bir yirmi gündür onlarla sürekli beraberdik.
Tabii, Türkiye Büyük Millet Meclisinin bu konuyu araştırmak üzere hemen bir araştırma komisyonu kurması çok önemliydi. Bütün beklentimiz, Bartın'ın da Amasra'nın da madenci yakınlarımızın da bütün Türkiye'nin beklentisi... Bu kazanın nedenlerinin araştırılması ve bundan sonra bu tür kazalarının meydana gelmemesi için alınması gereken tedbirlerin alınması noktasında hepimizin, bütün Türkiye'nin, milletimizin büyük bir beklentisi var. Çünkü geçmişte de meydana gelen kazalar oldu, bundan sonra bu kazalar olmasın istiyoruz; hepimizin dileği bu.
Diğer taraftan, yargı zaten... O akşamdan itibaren ceza soruşturması başladı. Bartın Cumhuriyet Başsavcısı o gece Amasra'ya, kazanın olduğu yere gelmişti ve kurumdaki belgelere, dijital sisteme ve kayıtlara, o "kara kutu" dediğimiz her şeye el konuldu, ardından da -hepinizin malumu- gözaltılar, tutuklamalar gerçekleşti; adli kontrol kararı verilenler var. 7 kişilik bilirkişi heyeti, soruşturmayı yürüten 6 savcı... 7 kişilik bilirkişi heyetinde maden mühendisi, jeoloji mühendisi profesörler var ve onlar kazanın olduğu yere henüz inemediler yani yangın yer yer devam ettiği için. Şu anda asıl olayın olduğu yer, patlamanın olduğu yer, grizu patlamasının ve o tozun nereden geldiğiyle ilgili o olay yeriyle ilgili henüz daha araştırma yapılamadı. Ama soruşturma ön raporu zaten hepinizin eline geçmiş. Ön rapor, şu anda elde edilen, el konulan belgeler, dijital kayıtlar... Zaten dijital kayıtların bir kısmı, madencilerimizin üzerindeki ölçüm cihazları vesaire hepsinin TÜBİTAK tarafından da, şu anda, incelendiği söylendi. Tanık ifadeleri, müştekilerin, yaralıların ifadeleri, tüm bunlar belgeler ve dijital kayıtlar incelenerek bir ön rapor çıktı ortaya. Ön raporda da birtakım tespitler var. İşte, havalandırmayla ilgili, metan drenajıyla ilgili, iş güvenliği eğitimleriyle ilgili, denetimlerle ilgili, teknik kadroyla alakalı birtakım tespitler yapılmış. Tabii, bu rapor doğrultusunda da ceza soruşturması yürüyor. Tabii, daha sonra, kazanın olduğu yerde de şartlar müsait olduğunda bilirkişi heyeti orada da incelemelerini yapacaktır, olay yerinde birkaç kez keşifler yapılacaktır.
Bütün temennimiz... Tabii, burada gidenleri artık geriye getirmemiz mümkün değil. Ama madenci yakınlarımızın da söylediği gibi, "Başka canlar yanmasın." diye çalışmamız lazım. Bu anlamda, bütün siyasi partilerimizin bu konuyu en ince detayına kadar araştırılmasını istediğini görüyoruz, hepimiz bunu istiyoruz. Burada, hiçbir siyasi mülahazaya takılmadan, sonuna kadar araştırılmasını istiyoruz. Ceza soruşturmasının da, nereye kadar gidiyorsa, sonuna kadar araştırılması noktasında nerede bir ihmal var, nerede bir eksiklik var; bu, ceza yargılamasında savcıların ve yargı mensuplarımızın görevi. Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu da araştırma komisyonumuza böyle bir görev vermiş. Araştırma komisyonumuz elbette ki suçluları bulmakla görevli değil. Bizim burada bu kazaların neden olduğuyla ilişkili geniş bir araştırma yapmamız gerekiyor.
Soma kazasından sonraki kurulan araştırma komisyonunda da ben Başkan Vekiliydim, çok araştırmalar yaptık, ocaklara indik ve Soma kazasından sonra alınan tavsiye kararları doğrultusunda uygulamada çok önemli tedbirlerin alındığını da gördük. Bu tedbirlerin Amasra ocağında da -bir kısmının- hayat kurtardığını gördük. 58 madencimiz kurtulmuştu. İşte, OFK maskelerinin mecbur tutulması, "hayat hattı" dediğimiz o karanlıkta yol bularak dışarıya çıkan madencilerimiz... İşte, su torbaları... Bunların Amasra'da uygulanması nedeniyle 58 madencimizin de bu yollarla kurtulduğunu gördük. Daha başka ne tür tedbirler alınabilir? Yani 41 canımızı neden kaybettik? Onları da kurtarabilir miydik? Tüm bu gayretimiz... Bu aşamada, Türkiye Büyük Millet Meclisi araştırma komisyonunun çok önemli bir görev ifa edeceğine ben yürekten inanıyorum. Milletvekili arkadaşlarımızın iktidarıyla muhalefetiyle en ince detaylarına kadar bu konuyu araştıracağına... Zaten birçok arkadaşımız maden mühendisi, jeoloji mühendisi, kendi alanlarında uzman olan milletvekillerimiz. Sizlerden özellikle ben bölge milletvekili olarak çok detaylı bir araştırmayla bundan sonra bu tür kazaların meydana gelmemesi için hangi tedbirlerin daha ilave alınması gerekiyor; bunları ortaya koyacağınıza inanıyorum.
Madencilerimize tekrar Allah'tan rahmet diliyorum. Yaralı madencilerimizin tedavileri devam ediyor Çam Sakura'da. 6 madencimizin durumu gerçekten hastaneye gittiğinde çok kötüydü; 4'ü iyileşme aşamasında; diğer 2'sinin de yoğun bakımda tedavisi devam ediyor, inşallah, onlar da sağlığına kavuşur ve ailelerine kavuşurlar diyorum.
Ben, tekrar çalışmalarınızda kolaylıklar diliyorum. Bölge milletvekili olarak bize düşen ne varsa Başkanım, Amasra'da yapılacak incelemeler vesaire, o konuda da her zaman çalışmalara katılmaya hazır olduğumuzu belirtmek istiyorum.
Teşekkür ediyorum.