ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Başkanım, teşekkür ediyorum.

Öncelikle, kusura bakmayın, ulaştırma ve diğer maddeler önce alınır diye dün akşam Başkanımızla görüşmüştük, ben yarım saat, kırk beş dakika gecikebilirim diye ama hemen bu maddeye geçildiği için böyle bir gecikme oldu, ondan dolayı kusura bakmayın.

Şimdi, önce bu maddelerin hazırlığı, safahatından kısa bir özet vereyim, sonra Adalet Komisyonu sürecini anlatırız. Şimdi, şu anda 81 ilimizde ve 961... En son yapılan Adalet Bakanlığımızın noter açılışlarıyla ilgili olarak da tüm ilçelerimizde şu anda noterler ihdas edilmiş durumda. Yani bu ayrım olarak da yeni noterlerin kurulma sürecine "ihdas edilen, muhdes noter" diyoruz ve yine bu süreçlerde daha önceden kurulmuş ancak noteri başka bir notere geçtiği için o noterliğe aynı kıdemdeki noterler talep edilmediği için de boş kalan noterliğe de "münhal noterler" diyoruz. Bunların toplamı şu anda ikinci ve birinci sınıfta münhal ve muhdes, kurulmuş ancak noter bulunmayan 178 tane noterliğimiz var; bunlar büyükşehirlerimizde ve büyük ilçelerimizde. Mesela, Ankara'da, İstanbul'da; ilçe olarak Bor'da. Niğde'nin Bor ilçesi ikinci bölge bir noterliktir, ikinci noterlik kurulmuş, bir buçuk yıldır vatandaşın talebine rağmen noter gitmiyor. Neden gitmiyor hemen anlatalım.

Değerli arkadaşlar, noterlik, şu andaki başvuruyla beraber, Noterler Birliğine, Adalet Bakanlığımıza başvuruyla beraber bir sıraya göre ve kıdeme göre ataması yapılan bir yerdir. Yaklaşık şu anda 70 bin civarında başvuru, noter olmak üzere Adalet Bakanlığımızda ve Noterler Birliğinde bekliyor. Noterlik açıldığında üçüncü sınıf noterlikten başlar bu görev yani küçük ilçelerimizde, 960 ilçemizde şu anda noterlik ihdas edilmiş durumda ama ne kadar talep edilecek, dolacak ona bakacağız. Küçük ilçelerden başlamak üzere üçüncü bölgede dört yıl görev yapmak zorunda şu andaki kanuni mevzuatımıza göre ancak iki yılda kendi içinde yer değiştirebilir yani bir noterimiz küçük bir ilçede noter olarak göreve başladı, iki yıl görevini tamamladıktan sonra yine aynı üçüncü bölgede, daha iyi, iş hacmi daha büyük bir ilçeye geçiş yapabiliyor eğer imkân varsa. Noterlikte bir gün dahi çok önemlidir arkadaşlar, kıdem açısından. Herhangi bir yere geçiş yapabilmeniz için sizden bir gün dahi kıdemli bir arkadaşımız varsa sizin gitme imkânınız yoktur, başvurusu varsa.

Peki, dört yıl tamamlandı, dört yıldan sonra ikinci sınıfa geçiyor noterimiz. İkinci sınıf bölgelerdeki noterliği talep ediyor. Yine, orada da iki yılını tamamladıktan sonra burada yine aynı eş değer ikinci sınıf bir notere yer değiştirme yapabiliyor; toplam sekiz yıl. Sekiz yıldan sonra siz birinci sınıf dediğimiz noterliğe geçiş yapabiliyorsunuz. Peki, durum böyle olmasına rağmen ikinci sınıf ve birinci sınıfta noterlik hem muhdes hem münhal yani daha önce açılmış, noterlik var ama noter yok veya ihtiyaç var. İhtiyaç da neden kaynaklanıyor arkadaşlar? İhtiyaçlar, büyük şehirlerimizde özellikle gerek toplu sitelerin şehirlerin dışına yapılıyor olması gerekse iş yerlerinin, gerekse sanayi kuruluşlarının... Noterliğe de biliyorsunuz ticari alanlarda çok fazlasıyla ihtiyaç duyuluyor. O bölgelerde Adalet Bakanlığımız, oradaki noter odalarının görüşünü almak suretiyle noterliği ihdas ediyor. Şu anki mevzuatımız gereğince, kurulan birinci sınıftaki yerlere birinci sınıf noterlerin gelmesi lazım, ancak noterlerimiz tüm bu ilana rağmen başvuru yapmıyorlar, neden? İhdas edilen noterliğin kuruluşu mevcut noterliğe göre çok daha zor; eleman bulacaksınız, baş kâtip ayarlayacaksınız, yer kiralayacaksınız, piyasayı iyi koordine edeceksiniz iş yapabilmek için. Peki, noter şunu düşünüyor: Ben üçüncü sınıftan ikinci sınıfa geçtim, iki yıl görev yaptım, iki yıl daha görev yapsam birinci sınıfa geçeceğim. Hazır, kadrosu belli, piyasası belli, ticari hacmi belli -kendi alanı içerisinde- iki yıl daha bekleyip o noterliğe rahat bir şekilde geçiş yapmak varken gideceğim eleman bulacağım, kiralama yapacağım, teşrifatını hazırlayacağım, orada noterliğe başlayacağım.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Buyurun.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Bu riski mi alacağım? Almıyor. Aynı sınıfta olan noterler aynı, iki yıl beklemek suretiyle hazır, daha yeni bir noterliğe geçiş yapabiliyor. Peki, sizin hem münhal ikinci sınıfta hem... Yani "birinci sınıf noter" ile "birinci sınıf noterlik" farklı kavramlar bir de, bunu da hatırlatmak isterim. Biz bu düzenlemeyle ikinci sınıf noterliğe üçüncü sınıf noteri getiriyoruz görev yapmak üzere. O noterlikteki kamu hizmetini, vatandaşın talebini karşılamak üzere getiriyoruz. Siz bu cazip koşulu alttan oluşturmazsanız aynı sınıftaki insanlar dön dolaş aynı görev içerisinde bulunuyorlar. O yüzden şu anda ikinci sınıfta ve birinci sınıfta bölge olarak münhal ve muhdes noterliklerimiz boş duruyor; demin size bir örnek verdim. Vatandaşlar da bu sefer sanayi kuruluşlarının olduğu bölgelerde... Eskiden noterlik şehir merkezlerinde, nüfusun yoğun olduğu yerlerde ihdas edilmiş ve faaliyetlerini yürütüyor. Biz vatandaşa diyoruz ki: "Gel buraya." Hayır, Adalet Bakanlığımız bu talepleri o odaların da görüşünü almak suretiyle kuruyor ama gitmiyor noter. Peki, biz "Kendi hâlimizde bekleyelim." mi diyeceğiz? Hayır, biz de diyoruz ki bunun alttan cazibesini oluşturacağız. Bunu da kademelendirmişiz, ne demişiz? Ben aynı sınıftaki noterlere 2 defa ilana çıkıyorum: "Gel kardeşim, burada muhdes noterlik var." 2 defa aynı sınıfta 1 gün dahi kıdem açısından, başvuruda öncelik açısından çok önemli dedik. Hiçbir değişiklik yok, ilana çıktık 2 defa, talep gelmedi; boş mu dursun? Hayır, diyoruz ki bir alt sınıftan...

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Sayın Güler...

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Bir alt sınıftaki noterimiz o bölgede bir yılını tamamlamışsa, iki yıllık dönemdeydi, kendisini...

SALİH CORA (Trabzon) - Başkanım, bu konunun tartışılacak bir tarafı yok.

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Gayet açık ve net, hiçbir itirazımız yok buraya kadar.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Hayır, anlaşılmadı.

BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Anlaşıldı, anlaşıldı.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Efendim "Anlaşılmadı." dendi, ben de dedim ki...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Peki, Adalet Komisyonunda niye geri çekildi?

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Bir dakika...

Ya, arkadaşlar "Anlaşılmadı." dendi, önce olayın bir izahatla çerçevesini çizelim neden olduğunu.

Peki, bu çerçevede biz hazırlığımızı yaptık. Özellikle ben çalıştım yani Adalet Komisyonu Başkanıyız ama hazırlık safahatında... Bazen arkadaşlar diyor ya "Hazır geldi." falan; hiç öyle değil arkadaşlar. Benim birkaç milletvekilimden ısrarla birkaç yıldır "Ya, yapmayın, bakın, talepler çok, bu ilçemize noter gelmiyor; ya, buna bir çözüm bulun." diye çok talepler geliyor. Hazırlığımızı bu safhada tamamladık, önerimizi getirdik. Adalet Komisyonunda o gün de maalesef Avukatlık Kanunu ile -yani dün de olduğu için- yine Adalet Komisyonunun hazırlamış olduğu rapor Genel Kurulda görüşülürken halkla ilişkiler binasında toplantı yapıyorduk, birkaç defa yoklama talebiyle beraber ara verdik, bir koşuşturma içerisinde -halkla ilişkiler binası ile burası aynı uzaklıkta değil- 2 defa geldik, geri döndüğümüzde oylama yapıldı, ancak oylamadan sonra arkadaşlarımızın itirazı oldu, Cumhuriyet Halk Partisinden arkadaşlarımızın; dediler ki: "Başkanım, yoklamayı bir daha sayın." Sayı vardı yoktu ama oylama tamamlanmıştı. "Sayı vardı yoktu." diye bir tartışma çıktı, ara verdik, o arada görüştük, dediler ki: "Ya, bunu siz tekrar bir değerlendirin, görüşün; bu, yoklama meselesinden dolayı bir tartışma konusu olmasın." E, tamam dedik. En sonunda...

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Yoklamadan dolayı geri çekilmedi.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Hayır efendim, geri çekme yok bir dakika...

Ya, arkadaşlar, kendinize göre yorum yapıyorsunuz, dünyanın da hep kendi çevrenizde döndüğünü zannediyorsunuz.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Geri çekildi işte o gün.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Yok öyle bir şey arkadaşla, bir dakika...

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Ne oldu?

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Lütfen beni bir dinleyin. Eğer farklı düşündüğünüz bir şey varsa...

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Arkadaşlara dedik ki...

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - "Değerlendirelim." dedik.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Tamam.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Bu kadar. Bir dakika, devamı geliyor.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Geri çekilme amacıyla...

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Sayın Güler, devam edin lütfen.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Mehmet Bey, dinleyin ya. Değerlendirelim dedik, sonra bitti.

EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - Aynı şeyi ifade ediyoruz.

CAVİT ARI (Antalya) - Karara bağlandı mı?

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - İç Tüzük 43; maddelerin görüşmeleri tamamlandı, tamamı oylanmadan önce tekririmüzakere talebinde bulunabilirsiniz. Bizim arkadaşlarımız da tekririmüzakere talebinde bulunan bir önerge verdiler. O 9'uncu maddeyi tekrar değerlendirmek ve Genel Kurul safahatında görüşmek üzere Komisyon teklif metninden çıkardık o gün; o kadar. Daha sonraki aşamada da yine geçen hafta bizim altıncı yargı paketi dediğimiz bu paket içerisinde tekrar gruplarla görüştük. Yine arkadaşlarımız da dediler ki: "Ya, konuşmacılar belli, bir madde ihdası gibi bir durum söz konusu olacak, bunu yine siz kendi getireceğiniz torba yasa içerisinde değerlendirebilirsiniz." Olay bundan ibarettir, herhangi bir şekilde bu maddenin geri çekilmesi gibi bir şey söz konusu değildir. Biz hazırladığımız o kanun maddesine de hâkimiz.

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Evet, Sayın Güler, teşekkür ediyorum.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - İhtiyaçlar bellidir, vatandaşlarımızı daha rahat kamu hizmetine ulaştırmak için bunu hazırladık. Ayrıca, altıncı yargı paketinde bir de yine vatandaşlarımıza kolaylık açısından tapu işlemlerinde noterlere de görev veriliyor. Bundan sonraki dönemlerde, geçen hafta onaylanan, yasalaşan ve Resmî Gazete'de yayımlanan altıncı yargı paketiyle beraber noterlerimiz bundan sonra bu tapu işlemlerinde görevli olacaklar. Dolayısıyla, bu işlem hacminin de genişlemesiyle beraber mutlaka bu kanun düzenlenmelidir.