ORHAN YEGİN (Ankara) - Başkanım, 24'üncü maddede MASAK'ın gerçek faydalanıcı tanımını da tahkim etmek amacıyla Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 257'nci maddesinin birinci fıkrasına yeni bir bent ekleyerek Hazine ve Maliye Bakanlığına, tüzel kişiler ve tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin gerçek faydalanıcı bilgisinin güncel, tam ve doğru bir şekilde tespit edilebilmesi için gerçek faydalanıcının kapsamını belirleme, bu kapsama girenlerin bildirilmesi zorunluluğunu getirme ve uygulamaya ilişkin diğer usul ve esasları belirleme yetkisi veriyoruz.

Bilindiği üzere, mali eylem görev gücü FATF suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı kapsamında etkinlik ve mevzuata uygunluk yönünden denetime tabi tutmuş, dördüncü tur değerlendirilmesi sonucunda da gri listeye alınmış idik, bu sebeple ülkemize 19 eylemden oluşan bir eylem planı sunulmuştu. Bu eylemlerin FATF'in öngördüğü takvim içerisinde tamamlanması gerektiğine ilişkin bir şey var. Burada da hem gerçek faydalanıcının çerçevesinin çizilmesi hem de bu anlamda bildirim yükümlülüklerini yerine getirmeyenlerin bildirim yükümlülüklerini yerine getirmediği için uygulanan idari cezaların yetersizliği konusunda bir eleştirileri oldu. Temmuz 2022'de verilecek olan bu 19 tane eylemle ilgili ilerleme raporunda bu konuda da bir ilerleme olduğuna ilişkin bir şey sunmayı istiyor Bakanlığımız. Bu eylemlerden biri de az önce bahsettiğimiz gibi gerçek faydalanıcıyla alakalı, gerçeğe aykırı bildirimlerin farklı bir şekilde cezalandırılması hususu. Genellikle bu anlamda cezaların düşük olduğu eleştirisi yapılıyor. Gerçek faydalanıcılara ilgili eylemin az önce bahsettiğim gibi 25 Temmuz 2022 tarihine kadar tamamlanması gerekiyor. Geçtiğimiz yıl Hazine ve Maliye Bakanlığımız yayınladığı tebliğle uluslararası anlaşmalar çerçevesinde tüzel kişilerin veya tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin gerçek sahibi kimdir, bunların gerçek faydası kimdir hususlarında aslında bilgi toplama işine başlamıştı. Bildiğim kadarıyla bu anlamda 1 milyona yakın da evrak toplanıldı, hatta bu anlamda bu yükümlülüklerini yerine getirmeyen yaklaşık kişi ve kuruluşlara, 43 bin civarında da kişiye de bir usulsüzlük cezası da kesildi. Yani kişiler burada giriyorlar, bir şifre alıyorlar, o aldıkları şifreyle girerek kendi şirketleriyle ilgili gerçek faydalanıcının kim olduğuna ilişkin tanımı kendileri yapıyorlar. Bunun hangi gerekçeyle gerçek faydalanıcının o kişi tanımladığına ilişkin bilgilerin ya detayını yazıyorlar ya seçeneklerini tıklıyor. Hatta kişiler de kendileri de sisteme girerek kimlerin kendisini şirketinin faaliyetleriyle ilgili gerçek faydalanıcı olarak bildirip bildirmediğini göndermesiyle ilgili link bile, alan bile açık yani her şeyin çok şeffaf olduğu bir süreç yönetiliyor. Bu konuda dediğimiz gibi sicil tutma aslında dünyada yıllardır yaygın olarak kullanılan bir uygulama, biz de geçen seneden beri bunu kullanıyoruz.

Maliye genel hükümlerine göre bilgi topladığı için bu yükümlülüklerini yerine getirmeyen kurumlar vergisi mükelleflerine sadece mükerrer 355 maddedeki genel cezayı kesebiliyor ki bu da günümüz itibarıyla 3.400 TL. Özel bir düzenleme olmadığı için maddedeki genel cezayı ancak kesebiliyorlar, biz de FATF'in bizim bu kapsamda yaptığımız eylemlerimizi bu rakamları da düşük bulmasından dolayı bunu da artıran bir düzenlemeyi yapıyoruz.

Bir de, 25 mi demiştik Başkanım?

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - 25 ve 26'yı da izah ederseniz.

ORHAN YEGİN (Ankara) - 25'te Vergi Usul Kanunu'nun özel usulsüzlük cezalarının düzenlendiği 353'üncü maddesinde yer alan fatura ve fiş verilmemesi ve alınmamasına ilişkin uygulanan cezalarda caydırıcılığı artıracak, kayıt dışılığın azalmasını mümkün kılacak ve bu fiş alıp vermeme meselesinden dolayı yarın öbür gün bir ürünle ilgili problem yaşadığında, tüketici hakeme başvurma ve hakkını arama imkânını kaybeden tüketicinin hakkını da koruyacak bir düzenlemeye gidiyoruz. Mevcut durumda verilmesi ve alınması icap eden fatura verilmemesi, alınmaması, bu düzenlenen belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmesi durumunda kesilecek cezanın alt sınır limitini 500'den 1.000 TL'ye çıkarıyor, diğer yandan da bir takvim yılı içinde her bir belge nevine ilişkin olarak tespit olunan bu kapsamdaki özel usulsüzlükler için kesilebilecek cezanın toplamını 250 bin TL'yi geçmiyor iken bu üst limitle 500 bin TL'ye çıkarıyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Buyurun.

ORHAN YEGİN (Ankara) - Diğer taraftan, yine perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihazla verilen fiş, günlük müşteri listesi gibi belgelerin düzenlenmediğinin, gerçeğe aykırı olarak düzenlendiğinin tespiti hâlinde her bir belge için 500 TL özel usulsüzlük cezası kesiliyor iken bu tutarı 1.000 TL'ye çıkarıyoruz ve bu kapsamda kesilecek özel usulsüzlük cezasının toplamı her bir tespit için 25 TL'yi geçemiyor iken bu üst sınırı 50 bin TL'ye ve bir takvim yılı içinde 250 bin TL'yi geçemeyen bu üst limitin sınırını da 500 bin TL'ye çıkarıyoruz.

26'ncı maddede de, elektronik ticarette ve gerçek faydalanıcıya ilişkin yükümlülüklere uymama cezasında özel bir artışa gidiyoruz. Elektronik ticarette vergi güvenliğini sağlamak amacıyla bu kapsamdaki bilgi ve bildirimlerin elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesi yükümlülüğünü yerine getirmeyenler ile teklifimizin az önceki maddesiyle getirilen gerçek faydalanıcı bildirim ve muhafaza zorunluluğunu yerine getirmeyenlere yönelik cezalarda artış sağlıyoruz. Hazine ve Maliye Bakanlığımız bir tebliğ yayınlayarak elektronik ticarette vergi güvenliğini sağlamak amacıyla elektronik ortamda ticari faaliyette bulunanlara bilgi verme mecburiyeti zaten getirmişti. Bu yükümlülüğe uymayanlara belli, özellikle böyle internet üzerinden alışveriş yapan büyük alışveriş firmalarına verilecek cezada mükellef sınıfına göre farklı artışlar yapıyoruz.

Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında mevcut tutar 3.400 TL iken bunu 5 kat artışlı olarak, ikinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler hakkında mevcutta 1.700 TL iken bunu da 5 kat artışla ve bunlar dışında kalanlar hakkında ise 250, mevcutta 880 TL iken 2 kat artışla özel usulsüzlük cezası kesileceği öngörülmüş.

Yine bu maddeyle teklifimizin özel, gerçek faydalanıcıya yönelik bildirim yükümlülüklerine uymayanlara da ceza getiriyoruz. Buradaki 3.400 TL'lik rakamı 3 kat artışla yükseltiyoruz Başkanım.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum.

ORHAN YEGİN (Ankara) - Biraz teferruatı fazla oldu, kusura bakmayın.