SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Sayın Başkan, Komisyonumuzun değerli üyeleri ve değerli misafirler; hepinizi tekrar saygıyla selamlıyorum.

Biliyorsunuz, Ulu Önder Atatürk "Demir yolları refah ve ümran tevlid eder." der dolayısıyla demir yolculuk bir kültür, bir idealdir. Demiryollarında çalışan her demir yolcu bir an önce demir yollarının gelişmesini ister. Bu Komisyonda da Mecliste de gördüm, elbette milletvekillerimiz de hepsi kendi illerine bir an önce hızlı trenin, trenin gelmesini istiyor; bu da demir yolcular olarak Demiryollarını da gururlandırıyor. Bunun için her vekilimize ayrı ayrı teşekkür ediyorum.

Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde o zamanın Ulaştırma Bakanı Sayın Binali Yıldırım'ın teklifiyle Hükûmet bir karar aldı ve demir yollarının geliştirilmesi gerektiğinin kararını verdi, bu sayede de demir yollarında çalışmalar başladı, demir yolu devlet politikası hâline geldi.

Biraz önce vekilimiz işte burada "Birtakım projeler yapılırken bir oradan, bir oradan..." şeklinde bir söz söyledi, bu böyle değil demir yollarının projeleri şöyle: Ankara merkezli, önce batı yani nüfusun yoğun olduğu yerlere, daha sonra güneye, daha sonra doğuya doğru planlandı. Elbette ilk zamanlarda çok gerçekten hızlı bir şekilde başlandı, şu anda hızlı trenler artık Türkiye'de çalışıyor, Avrupa'da 6'ncı, dünyada 8'inci sırada Demiryolları hızlı trende. Dolayısıyla Türkiye hızlı tren açıdan hakikaten hem gelişti hem de gelişmeye devam ediyor.

Bir vekilimiz işte "Burada çok uzuyor." dedi gerçekten iyi incelendiğinde dünyada en hızlı hızlı tren yapan ülke Türkiye. Beş yılda Ankara-Eskişehir, Ankara-Konya bitirildi, daha sonra İstanbul bitirildi. Dolayısıyla bazı projelerde sıkıntılar var, onları gidermeye çalışıyor arkadaşlar gayretle. Dolayısıyla da inşallah bugün Türkiye'de hem çalışan hızlı trenler hem de çalışacak hızlı trenler daha hızlı sizlerin de desteğiyle devam edecek. Eski hatlar yenileniyor, yenilenen hatlar sinyalli ve elektrikli hâle getiriyor; bu da çok önemli. Yük taşımalarını artırmak için iltisak hatları yapılıyor, İstanbul'da Marmaray, Ankara'da Başkentray, İzmir'de Egeray, İZBAN çalışıyor; Gaziantep de yapımına devam ediliyor. Bunlar da büyük şehirlerin banliyö hatlarını geliştirmesi için demir yolcuların yaptığı çalışmalar. Ayrıca da yerli ve millî demir yolu araçları gerçekten yapılıyor yani burada yeni hızlı tren de inşallah kısa sürede devreye alınacak.

Bütün bu çalışmalarda emeği geçen başta Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'a; Meclis Başkanı, Ulaştırma Bakanı, son Başbakanımız Sayın Binali Yıldırım'a ve bu sürede Ulaştırma Bakanlığı yapan herkese, şimdi de Ulaştırma Bakanımız olarak görev yapan Adil Karaismailoğlu'na ve sizlere demir yollarının gelişmesinde katkınız için teşekkür ediyorum.

TCDD Genel Müdürümüz Sayın Metin Akbaş'a bizlere bugün burada yapmış oldukları bilgilendirme için öncelikle teşekkür ederim ancak önemli olması hasebiyle bazı konuların altını çizerek vurgulanması gerektiğini düşünüyorum. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın teşrifleriyle 8 Ocak 2022 tarihinde açılışı yapılan Konya-Karaman Hızlı Tren Hattı hem yolcu hem de yük taşımacılığının birlikte yapılması açısından önemli bir gelişmedir. Şimdi, vekilimiz dedi bu hızlı tren, yüksek hızlı tren... 250 kilometre/saat hızın üzerindeyse yüksek hızlı tren; 250'nin altındaysa 200'e kadar, 160'a kadar hızlı tren; 200 kilometre hızlı tren olursa burada yük de taşınıyor. Dolayısıyla Demiryolları son dönemde önceden planlandığı şekilde artık hızlı tren olarak 200 kilometre, yük treni olarak da 120 kilometre hızla giden hatlar yapıyor. Burada nereler var? Konya, Karaman, Ulukışla, Gaziantep, Osmaniye, Adana, bu hatlar hep 200 kilometre olacak ve yük taşınacak.

Ayrıca, tabii, şimdiki 250 kilometre olan hatlar da eğer ileride yükler çoğalırsa onları da 200 kilometreye dönüştürüp -Sivas hattı olabilir, Ankara-İzmir hattı olabilir- yük trenlerinde 120'yle dolayısıyla hem yük hem de yolcu taşınabilir.

Hattın yapılışı sürecinde, Karaman-Konya hattının yapılışı süresince emeği geçen herkese, hattın hizmete alınmasında uygun bir çalışma gerçekten bugünkü Sayın Genel Müdürümüze ve ekibine çok teşekkür ediyorum.

Yine, Gaziantep açısından çok önemli bir proje daha yakın zamanda işletmeye alınacak; 3,7 milyar TL yatırım bedeli olan Gaziray projesi de Gaziantepli hemşehrilerimizin şehir ulaşımında büyük katkı sağlayacak.

Eski bir demir yolcu olarak benim de yakından takip ettiğim bu projede son yedi sekiz aylık dönemde yoğun bir çalışma gerçekleşti, inşallah en yakın zamanda devreye girer, diğer illerimize de örnek olur. Tüm demir yolcuların bu süreçte emekleri de gözardı edilemez, hepsine ayrı ayrı teşekkür ederim.

Diğer bir önemli bir gelişme ise Ulaştırma ve Altyapı Bakanımız Sayın Adil Karaismailoğlu'nun nisan ayında ifade ettiği üzere yakın zamanda Ankara-İstanbul arasında YHT işletmeciliğinin her saat başında bir tren olacak şekilde başlayacak olması. Bu hat, tabii -bazı sıkıntılar- şimdi dört saat ama bu yavaş yavaş bitmek üzere, bittiği zaman da üç saat on beş dakikaya düşecek ve yolculuklar artacak. Bu süreçte de Doğançay Ripajı da tamamlanacak. Genel Müdürlüğünü yaptığım dönemde dikkatimi çeken en önemli husus, mütevazı demir yolcuların yaptıkları başarılı işleri anlatmak ihtiyacı görmemeleri. Bu yıl yoğun kış şartlarında yürüttükleri çalışmalar bunlardan biri. Gerçekten çok derin kışlarda Demiryolları hiçbir zaman aksamadı ve çalışmalarına devam etti, bunu biz belki göremiyoruz ama bu çok önemli bir meseleydi, bu sene başarıyla yaptılar, teşekkür ederim.

Şimdiki Genel Müdürümüz Sayın Metin Akbaş sunumunda bahsetti ancak demir yolu sektörü açısından emniyet ve güvenlik önemli, nedenini de ben tekrar vurgulamak istiyorum. Eryaman'da yapımı devam eden Veri Merkezi projesi, işletmecilik, yapılan ve yeni açılacak hızlı tren hatlarının tamamını kontrol edebilmek açısından oldukça önemli bir proje. Big data, yapay zekâ, nesnelerin interneti gibi son teknolojik gelişmelerin tamamının kullanılacağı veri merkezi sayesinde tüm dijital verilerin tek noktadan izlenebilmesi mümkün olacak. Bunun için teşekkür ediyorum.

Genel Müdürlüğüm döneminde yerleştirme adına en fazla önem verdiğim konuların başında sinyalizasyon sistemleri geliyordu. O dönemde TÜBİTAK BİLGEM'le çalışmalar başlattığımız yerlileşme süreci bugün TÜBİTAK bünyesinde kurulan Raylı Sistemler Enstitüsü üzerine Genel Müdürümüzün de verdiği destekle devam ediyor. Bunun için de Genel Müdürümüz ve ekibine çok teşekkür ediyorum, gerçekten bu konu çok önemli.

Şimdi, müsaade ederseniz, birazcık İrfan ağabeyden satın aldım beş dakika.

OTURUM BAŞKANI NEVZAT ŞATIROĞLU - Toparlayın lütfen Sayın Karaman.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Kazalar çok gündeme geliyor... Kazalar çok gündeme geliyor.

Şimdi, hakikaten mesela kara yolunda bir kaza olduğu zaman hiçbir zaman Karayollarının yönetimi falan gündeme gelmiyor ama demir yollarında olduğu zaman geliyor, hatta "Karayolu zarar ediyor." diye kimse söylemiyor ama "Demiryolu zarar ediyor." diye herkes söylüyor, böyle bir şanssızlığı var. Yani genelde vekillerimiz ister Mecliste isterse burada hem destekliyorlar hem de biraz fazlaca kafasına vuruyorlar Demiryollarının.

Şimdi, Sayın Sertel dedi ki "Üst yönetim de yargılanacağına ben inanıyorum." Üst yönetim yargılandı kazalarda yani Pamukova'dan bahsettiği için oradan biraz bahsetmek istiyorum. Ben mahkemeye gittim ve dedim ki hâkime: Evet, yani biz bu demir yollarını, Ankara-İstanbul demir yollarını standartlara uygun yaptık ve biz standart koyduk, dedik ki bu bölgede 80 kilometre senin maksimum hızın, makinist ne bileyim, ne yaptı bilmiyorum, ben orada değildim, 135 kilometreyle oradan geçmek istedi ama geçmedi, zaten iş bitiren de geçmez o hızla, dolayısıyla devrildi, Pamukova kazası oldu. Şimdi, dedik ki hâkime savunmada: Yol Karayollarının, araç Karayollarının, şoför Karayollarının; hangi Karayolu aracı kaza yaptığında siz Karayolları Genel Müdürünü çağırdınız? Yok böyle bir şey. Karayolu aracı kaza yapar, giderler, neden olduğuna bakarlar, şoförü çağırırlar, sorarlar ya da belki başına bir şey gelmiştir, bulamazlar.

AHMET KAYA (Trabzon) - Arabada 1 kişi var, 2 kişi var; trende binlerce insan var.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Tabii, yok, 30 kişi olan kazalar da var, müsaade et bir... Bir canıgönülden dinlerseniz seviniriz.

OTURUM BAŞKANI NEVZAT ŞATIROĞLU - Dinleyelim lütfen.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Ya, ben konuşurken siz niye bu kadar sabırsızsınız? Benden mi kaynaklı?

OTURUM BAŞKANI NEVZAT ŞATIROĞLU - Söz vereceğiz size, söz vereceğiz.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Katılıyorum, çöküp de insanlar hayatını kaybediyorsa... Kara yolu çöküp de kaza yapınca...

OTURUM BAŞKANI NEVZAT ŞATIROĞLU - Müsaade eder misiniz, bir devam etsin, müsaade edin.

Devam edin.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Şimdi, yol belediyenin, şoför belediyenin, otobüs belediyenin, var mı farkı ya?

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Çöküp de kaza oluyorsa...

OTURUM BAŞKANI NEVZAT ŞATIROĞLU - Arkadaşlar, müdahale etmeyin lütfen, dinleyelim.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Dolayısıyla burada bir kaza olduğu zaman yani belediye otobüsü bir kaza yaptı, 10 kişi öldü, 20 kişi... Ben İETT'de de çalıştım, çok kazalar oldu ama hiçbir zaman belediye başkanını çağırmadılar yani "Gel bakalım, bu otobüs niye kaza yaptı?" dedikleri bir belediye başkanı ya da oranın genel müdürü yok.

Peki, hastane Sağlık Bakanlığının, doktorlar Sağlık Bakanlığının, aletler Sağlık Bakanlığının; hangi hasta öldüğü zaman sağlık işleri genel müdürü... Beni niye çağırdınız buraya dedim hâkime, ben ne yapabilirdim? Ben dedim ki: Ey tren, 80 kilometreyi geçme, geçersen kaza olur, o da geçti kaza oldu, 80 gitseydi olmayacaktı yani hız aşımı bu.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Genelde hep ölen makinistler suçlu olur...

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Ben Pamukova'dan bahsediyorum, ben Pamukova'dan, diğerlerini bilmiyorum.

Dolayısıyla yani suçlamak için, Demiryollarını suçlamak için "İşte yönetim yargılanmadı, hiç kimse..." Biz yargılandık kardeşim. Sonra dedim ki son bir cümle: Makinist 80 gideceği yerde gitmedi, 135 gitmeye çalıştı, kaza oldu, cezayı bana verdiniz. Bu makinisti sen mi durduracaksın, hâkime dedim ki nasıl bir şey bu? Öyleyse ben işimi buldum, ya beni görevime iade edin, o zaman tabii görevden alınmıştım, ya beni görevime iade edin ya da ben işimi buldum, bir büro kuracağım, bundan sonra nerede bir belediye otobüsü kazası olursa, nerede kara yolu olursa onların genel müdürlerine, belediye başkanlarına suç duyurusunda bulunacağım. Ve derdim kendimi kurtarmak değildi, gerçekten Demiryolları bu konuda çok haksızlık yaşıyor. 3 konuda haksızlık yaşıyor. Birisi, kaza olmasın, ben bir şey demiyorum, elbette olmasın yani Almanya'da kaza oldu, hızlı tren kazası oldu, 100 kişi vefat etti Almanya'da, Japonya'da 120 kişi; her yerde oluyor, bizde olmasın, ben istemiyorum. Yani kazayı en çok ben ve Demiryolcular -yani Demiryolcu olan herkes çok üzülür onun için- olmasın istiyoruz ama bir kaza olduğu zaman bu kadar yani "Bu kazayı niye yaptın, sen yap..." Ya, Allah Allah, benim hiç haberim yok, bana sonra...

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Belki liyakatsizlikle ilgilidir.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Liyakatsizlikle ilgisi yok, hız aşımı, hız aşımından bahsediyorum. Ben Pamukova'dan bahsediyorum, diğerlerine bakarız, beraber bakarız.

OTURUM BAŞKANI NEVZAT ŞATIROĞLU - Sayın Karaman, toparlayalım.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Aldım İrfan ağabeyden, satın aldım.

Yani son olarak dedim ki: Beni göreve iade etmezseniz... Göreve gelmek için de değil sadece Demiryolunu korumak için. Ya, bir geçit kazası oluyor, geçit kazasına tren ne yapabilir ki?

MÜCAHİT DURMUŞOĞLU (Osmaniye) - Adam kuralı ihlal etmiş.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Yani trenin hiçbir zaman rayından -demin de dedim- çıkıp gidip bir arabaya vurduğu vaki değil; araba geliyor tren önüne, trenin yapacağı bir şey yok "Tren arabayı biçti. Tren arabayı ezdi."

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Marşandiz tren istasyonunda tren uçtu, üst köprüyü yıktı.

OTURUM BAŞKANI NEVZAT ŞATIROĞLU - Sayın Karaman, devam edin lütfen; Sayın Karaman, devam edin.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Tamam, ne yapalım? Yani orada görevi yapmadıysa elemanlar olacağı odur.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Her şeye bir kılıf yani ona kılıf, buna kılıf. Böyle olur mu?

Sinyalizasyon çalışmıyordu ki.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Bir kere sinyalizasyonsuz da çalışabilir tren. Eğer onu kural olarak koyarsan Kars'a hiç tren gitmez.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Sinyalizasyon çalıştırılmadan, sinyalizasyon bitmeden açıldı.

OTURUM BAŞKANI NEVZAT ŞATIROĞLU - Arkadaşlar, rica ediyorum. Söz hakkı vereceğiz biraz sonra size.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Ya, Deniz Bey, sinyalizasyon şartı yok orada.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ya, çoklu ray sistemi var orada.

OTURUM BAŞKANI NEVZAT ŞATIROĞLU - Deniz Bey, birazdan söz vereceğiz size.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Kars'ta da yok, şu anda da yok.

OTURUM BAŞKANI NEVZAT ŞATIROĞLU - Sayın Karaman, lütfen.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Kardeşim, Demiryollarında... Diyarbakır'da da yok.

Bakın, Deniz Bey, mühendissin, kural şu: 160 kilometre; nerede sinyalizasyon şartı var? Ama bunu bilmesi lazım, her gün, Demiryolları gündeme gelince söylüyorlar. Makinist gidiyor, kırmızı ışık yandı, göremeyebilir. Ne zaman? 160'ı geçerse; sis olur, hava bulanık...

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Çoklu ray sisteminin olduğu yerde kaza olur.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Bir dinle ya!

Bir kere bir şey olmaz.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ya, makinist manuel değiştiriyor.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Bir tane, ufak bir şey, dinle, ufak bir şey.

Bak, tren hızla gidiyor, 160 kilometreye çıktı, kırmızı ışığı göremeyebilir, o zaman sinyalizasyon şartı var. 50'yle giderken sinyalizasyon şartı yok ama olsa daha mı iyi olur? Elbette iyi olur. Yani trende sinyalizasyon olsa iyi olur ama şu anda Doğu Ekspresi -biraz önce bir arkadaş "Allah razı olsun, çalışıyor, iyi oluyor Kars'a." dedi- sinyalizasyonsuz kardeşim. Sen bunun kuralını koyarsan Kars'a tren gitmez. Dolayısıyla da her şeyin bir kuralı var, kuralına göre çalışıyor.

AHMET KAYA (Trabzon) - Teşekkür ederiz ağabey, çok bilgilendik, sağ ol.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ya, makasları manuel değiştiriyorlar.

OTURUM BAŞKANI NEVZAT ŞATIROĞLU - Arkadaşlar, müdahale etmezseniz...

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Şimdi, son olarak, Demiryolları buraya gelmişken 2 tavsiyem var: Biri, hakikaten, bu hemzemin geçitlerini belediyelere vermeyin. Benim tavsiyem o yani kendiniz yapın; evet, masraf olacak, zarar olacak "Karayolları hiç zarar etmiyor, Demiryolları sürekli zarar ediyor." diye devam edecek ama birazcık daha bilgilendirilirse belki de bu konular, inşallah, toparlanır diye düşünüyorum.

Bir de hakikaten bu Sivas-Erzincan tren hattının temeli ne zaman atılacaksa bize onu da bildirin.

Teşekkür ediyor, saygılar sunuyorum.