NEVZAT ŞATIROĞLU (İstanbul) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Günün son konuşmacısı olarak kısa tutacağım konuşmamı.

Kömürün öneminden bahsetmek istiyordum. Tabii ki, bahsedeceğim ama sözümün başında da maddedeki görüşlerimden dolayı Sayın Yavuzyılmaz'ın eleştirisi oldu, önerdiğim formüllerin tuhaflığından bahsetti.

Şimdi, şöyle izah etmek gerekir: TKİ tarafından yapılan enerji üretim kurma amaçlı olsun veya üretim amaçlı olsun redevans ihalelerinde o zaman enerji borsası yoktu Türkiye'de yani bir EPİAŞ kurulmamıştı, "piyasa takas fiyatı" kavramı yoktu. O tarihlerde bir enstrümanla yani enflasyonla yola çıkıldı. Tabii, ihaleye bağlandı. Bu ihale şartlarında bu sözleşmenin yürütülmesinden daha doğal bir şey yok. Ama günümüz şartlarına geldiğimizde başka enstrümanlar da gelişiyor, hayat da değişebiliyor. Dolayısıyla ben Genel Müdürümüze bundan sonraki işlerle ilgili -altını çizerek söylüyorum- bundan sonra yapılacak bir yarışmada, ihalede gerek elektrik enerjisi kurma, elektrik santrali kurma şartlı redevans işlerinde veya kömür üretimi amaçlı redevans işlerinde başka parametrelerin de devreye girebileceğini, belki hiç redevans almadan Bakanlığın uhdesinde elektrik fiyatını en ucuza kim satar yarışması yapılabileceğini ifade etmeye çalışmıştım. Herhâlde ben eksik, tam anlatamadığım için Deniz Bey böyle bir eleştiri getirmişti.

Şimdi, değerli üyeler, kıymetli arkadaşlar; tabii, kömürün önemi oldukça fazla. Az önce Türkiye Taşkömürü Kurumunda da sayın muhalefet milletvekillerimiz de çok değerli görüşlerini beyan ettiler, öneminden bahsettiler. Şimdi, elektrik üretimimizin yüzde 14'lük kısmını biz Türkiye olarak... Mesela geçen sene yüzde 15 üretmişiz, elektrik üretiminde yerli kömürün payı. Bir önceki yıl da benzer oranlardaydı. Mesela doğal gaz üretiminde bir önceki yıl yüzde 22 oranında doğal gazla elektrik üretirken 2020 yılı sonu itibarıyla, 2021 sonu itibarıyla bu oran yüzde 32'ye çıktı, Neden? Kuraklık yaşandı. Keşke yerli kömür miktarımızı artırsaydık da bunu ithal doğal gaz yerine yerli kömürle kullanma imkânımız olsaydı.

Tabii, kömürün bugün önemi var, yarın var ve kısa vadede önemi var. Şimdi, teknolojik gelişmeler o kadar hızlı ve baş döndürücü bir mahiyette gelişiyor ki on beş-yirmi yıl sonra elektrik üreten sistemde ne olacağını kestiremiyoruz yani bugün kömürle ürettiğimiz santralleri belki on beş, yirmi yıl sonra görmeyeceğiz bile. Biliyorsunuz, Batı terk etmişti çevreci yaklaşımlardan dolayı ama doğal gaz sıkıntısından dolayı kömüre tekrar dönmek zorunda kaldılar ama teknolojik gelişmeler yeni üretim tekniklerini beraberinde getirecek. Bunlardan bir tanesi, depolama teknikleri yani yenilenebilir kaynaklara dayalı hem biz hem dünya belki o kadar çok rüzgâr ve güneş santrali kuracağız ki gündüz ürettiğimiz fazla fazla enerjileri depolayacağız, tabii depolamanın teknolojisinin gelişmesi, ekonomik olarak bizde bulunması şartıyla depolayacağız ve gece sisteme vereceğiz; belki de on beş, yirmi sene sonra kömür santralinde kömür yakmak zorunda kalmayacağız veya diğer tüketim noktalarında. Bu anlamda kömürün bugün önemi çok fazla ama bir taraftan da bakıyoruz, bugüne kadarki enerji yatırımlarında yabancı kaynaktan kullandığımız krediler ki Dünya Bankası kaynaklı olsun, Avrupa Birliği kaynaklı krediler olsun bu yabancı kuruluşlar kömür santralleriyle ilgili projelere artık hiçbir kaynak vermiyorlar; bu, yine tamamen kendi yerli bankalarımızla yapacağımız bir iş hâline geliyor. Doğrusu bu anlamda da bunun önemini ifade etmek istiyorum kıymetli arkadaşlar.

Tabii, bu gerçeklerin ışığında bu kömürü önümüzdeki on yıl, on beş yıl, belki de yirmi yılda çıkarmak, işlemek ve ekonomiye kazandırmak zorundayız. Yerli işçimiz çalışıyor, yerli üretim yapıyoruz, ithalata bağımlılığımızı azaltan bir unsur olması hasebiyle ki tüm vekiller de bunun altını çizdiler ben de bunun önemini vurgulamak istiyorum. Tabii, bu anlamda sadece biz iktidar partisi milletvekillerine görev düşmüyor, muhalefet milletvekillerine de bu konuda görev düşüyor. Bu anlamda, yerli kömürün üretiminin artırılması, desteklenmesi, ekonomiye kazandırılması anlamında da desteklerini bekleriz açıkçası.

Yakın zamanda, Enerji Bakanlığı elektrik üretim santrallerinin bazılarında kömür havzalarının bitmesi ve bir kısım kömür havzalarının da zeytinlik altında kalması münasebetiyle bir yönetmelik yayınladı ama Genel Kurulda muhalefet milletvekillerimiz zeytinlikle alakalı, bir zeytin ağacının öneminden öylesine bahsettiler ki Kur'an'dan ayetler verdiler, hadisten örnekler verdiler yani kutsallaştırdık zeytin ağaçlarını, hâlbuki o yönetmelik şu anda kapanma durumuyla karşı karşıya kalan, yerli kömür üretip de yerli enerji üreten santralleri ilgilendiren bir husustu. Benim bu konudaki...

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Çevre konusundaki siciliniz bozuk, o yüzden.

NEVZAT ŞATIROĞLU (İstanbul) - Ben sizin...

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ben size birkaç tane rant örneği verebilirim.

NEVZAT ŞATIROĞLU (İstanbul) - Ben sizin sözünüzü kesmemiştim.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Ama Sayın Vekilim, Sayın Şatıroğlu konuşmasını tamamlasın.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Enerjiyle ilgili, çevreye olan hassasiyetle ilgili...

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Lütfen... Lütfen...

NEVZAT ŞATIROĞLU (İstanbul) - Bu konuda, yerli kömürümüzün kullanılması, ekonomiye kazandırılmasıyla ilgili önümüzdeki süreçte önümüze gelecek olan kanun maddelerinde ben buradaki vekillerimizin Meclis Genel Kurulunda önderlik etmelerini beklerim açıkçası. Dediğim gibi, bu kömürün Türkiye'de ya da dünyada yirmi senesi kaldı, ondan öteye biz küçücük, bir telefon kadar bataryayla belki bu binanın enerjisini gece besleyeceğiz, teknoloji öyle ilerleyecek. Biz görürüz görmeyiz ama biz bugünümüze ve yakın geleceğe baktığımızda bunun önemini ifade etmek isterim.

Tabii, çevre kriterleri önemli; ben bu ifadeleri kullanırken çevre kriterlerinden, filtrelerden, tozlardan, emisyondan taviz vermekten asla bahsetmiyorum; tabii ki o kriterleri sağlamak kaydıyla elektrik üretmekten, işçi sağlığı ve iş güvenliği mevzuatına uygun kömür üretmekten bahsediyorum.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - O zaman siz de itiraz ediyorsunuz.

NEVZAT ŞATIROĞLU (İstanbul) - Bu anlamda da kömür üretiminde, yerli kömür üretiminde yatırımcıyı özendirecek modellere geçilmesi gerektiği kanaatini paylaşıyorum.

Ben TKİ Genel Müdürümüze teşekkür ediyorum. Sayın Genel Müdürüm, sizlere ve ekibinize teşekkür ediyor, çalışmalarınızda başarılar diliyorum. Rabb'im kazasız belasız işler nasip etsin inşallah diyorum.

Başkanım, saygılar sunuyorum.