| Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
| Konu | : | Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünün 2019 ve 2020 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 11 .05.2022 |
SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Sayın Başkan, değerli üyeler, çok değerli Sayıştayımızın değerli denetçileri ve Denizcilik İşletmelerinin değerli yöneticileri; hepinizi sevgi saygıyla selamlıyorum, hoş geldiniz.
Gerçekten bu konuyla ilgili ben, müsaade ederseniz, vekilimin çok kızgınlıkla bahsettiği şeylere biraz açıklama getirmek istiyorum. Konu şu: Yani yaklaşık on beş yıldır liman işleten birisi olarak bunları açıklama zarureti duydum.
Şimdi, devletin işlettiği limanları, biz devleti işletirken...
MUSTAFA TUNCER (Amasya) - Erzincan limanını mı?
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Tuncer, dinleyelim.
ATİLA SERTEL (İzmir) - "Erzincan limanını mı işlettiniz?" diyor.
SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Erzincan'dan çoktan geldim ben. Yok, Demiryollarının işlettiği limanlar vardı, özelleştirdik de. Ben oradaki tecrübelerimden bahsetmek istiyorum, konu şu: Gerçekten devletin liman işletmesi çok zor. Liman işletmek demek, dünyadaki yüklerin, "line"ların... Gidip onlarla anlaşmak, onlarla sözleşmek, nerede hangi "line"nın daha iyi olduğu, yani rotanın daha iyi olduğunu bilmek, dünyada belirlenen şeyleri yapmak lazım. Bunun için diyelim ki siz Çin'de bir limanla anlaşıyorsunuz, gidiyorsunuz Çin'e, dedikodu; geliyorsunuz Amerika'ya, dedikodu; gidiyorsunuz şuraya... Çünkü bunlar için anlaşma lazım. Onun için, kim ne derse desin, özel sektör limanı devletten daha iyi işletir. Buna için ben her türlü çalışmaya varım.
İki: Bu özelleştirdiğimiz limanlara bakıyoruz, özelleştirilen Mersin Limanı hakikaten Türkiye'nin en büyük limanı, İskenderun Limanı da öyle, öbürü de öyle. İzmir özelleşmedi, öyle kaldı, bakalım, inşallah iyi olur gelecekte. Bunlar limanla ilgili konular.
Üç: Denizcilik İşletmeleri hakikaten devletin verdiği görevle liman işletiyor yani en büyük işi o. Bazen kendi işletiyor, bazen birine veriyor, bazen de birinden alıyor. Biraz önce Genel Müdürümüz Tekirdağ Limanı'nı anlattı yani önce veriyor, sonra oranın işletilmesini alıyor yani bir sigorta gibi çalışıyor Denizcilik İşletmeleri ve bu limanların özelleştirilmesi de Denizcilik İşletmelerine bağlı değil; Özelleştirme Başkanlığı var, onlar alıyorlar bu kararı. Yani Demiryolları da almadı, Demiryollarının limanları özelleştirilirken Demiryollarının Yönetim Kurulundan da çıkmadı, Özelleştirme İdaresi karar verdi ve özelleştirildi çünkü orası bütün özelleştirme kapsamına göre her şey Özelleştirme Başkanlığının sorumluluğunda. Onun için kaynaklanıyor, onun için yönetim kurulu kararları olmayabilir yani dolayısıyla etkili Özelleştirme Başkanlığı.
Bir de şeyi açıklamak istiyorum yani bu limanların sürelerinin uzatılmasını. Gerçekten bu konuda çok çalıştık, Meclisten de geçti. Yani Denizcilik İşletmelerinin konularını incelerken konuyu buraya, Meclisten geçen bir kanunu da buraya getirmek, onu sormak, muhatabı olmayan yerlere sormak, oradan cevap almaya çalışmak çok da şık değil. Konu şu: Limanların bir kısmı özelleşti, bir kısmı devletin, bir kısmı da özel sektörün. Türkiye'de 2023 hedeflerine göre işte "Şu kadar ihracatımız artacak, ithalat böyle olacak." falan derken limanlar özelleşti ama onların geriye teslimi azaldı. Beş yıl olan var, on yıl olan var; daha düşük, daha yüksek olan var. Liman işletmecileri "Ya, biz yatırım yapmak istiyoruz. Hakikaten Türkiye gelişiyor, ihracatı artıyor, ithalatı artıyor. Çok sıkıntılarımız var. Bunların sürelerini uzatsak da yatırım yapsak." diye müracaat ettiler. Bunu sadece onlar değil, özel sektör de etti çünkü onların yeri de Millî Emlakin yerleri yani o da devletin. Liman özel diye yani kendi malı gibi kullanamıyor, ona da devlet izin veriyor "Şu kadar işletirsin, bu kadar işletemezsin." diye. Sonra kanun şekline dönüştü ve Meclise geldi, bu tartışıldı. Şimdi, eleştirilen konu şu: "Bu limanlar ihale edilmeden veriliyor." Öyle değil, bu limanlar zaten ihale edilmiş, belli yani. Adamın döviz bazında ne kadar vereceği -genelde de döviz bazında limanların ihalesi, TL bazında değil, döviz bazında çünkü uluslararası ticaret yapıyor, ve genelde de döviz bazında yapılıyor- ihale edilmiş. Yıllık kiraları belli, ne verdiği belli. Bunun üzerinde, onun altında olmamak kaydıyla daha yukarısına ne kadar pazarlık edilirse... Böyle bir uzatma işi var, bu da kanun olarak geçti. Burada şimdi Denizcilik İşletmelerinde onu tartışmamız çok zor, onu isterseniz Genel Kurulda konuşalım. Dolayısıyla, hakikaten, bu limanlar Denizcilik İşletmeleri için, Türkiye için çok önemli. Arkadaşlar da elinden gelen her şeyi yapıyor, hakikaten çok yoğun bir çalışmaları var, biz de gördük alt komisyonda, eleman sıkıntıları da var, onlar için de belki tavsiye kararları alınabilir çünkü -bunların görevi- bir sürü liman var, onların işletilmesi gerekiyorsa işletecek, işletmemesi, özelleştirmesi gerekiyorsa özelleştirmeye verecek yahut kendisi başka yöntemlerle yapacak. İşleri hakikaten zor, Allah kolaylık versin. Ellerinden geleni yapıyorlar. Hepsine de çok teşekkür ediyorum.
Sağ olun Sayın Başkanım.