İSMAİL BİLEN (Manisa) - Teşekkür ediyorum.

Şimdi, şöyle; mevcut sözleşme zaten tarafları bağlıyor, burada bir problem yok; mevcut kanunda da otuz altı ay süre var. Ancak bazı büyük projelerde ya ekonomik, bugünün sıkıntılarından ya da pandemi nedeniyle ya da olağanüstü durumlarda imkânsızlık nedeniyle... Bakanlık resen de inceleme yapabiliyor, şikâyet üzerine de. Gittiğinde, lüzumsuz bir şekilde belki o projenin... Yani diyelim ki 1.000 konut yapıyor, 500 yüz konut yapıyor bazı projeler; İstanbul'da, Ankara'da veya İzmir'de bu tür projeler de var. Ev sahipleri ya da nihai tüketiciler evlerine bir an önce kavuşmayı beklerken olumsuz bir etkisi oluyor, külfet yüklüyor o projeyi yapanlara. Ancak eğer aralarında bir sözleşme varsa, diyelim ki yirmi dört ay, o yirmi dört ay boyunca şeyi teslim etmedi diyelim, Borçlar Kanunu'na göre ilgili gidip sözleşmede ne şart konulmuşsa kira geliri midir, tazminat mıdır, onları isteyebilir, alabilir, buna bir engel hâl yok. Ancak burada sadece iyi niyetle, projede ufak tefek aksaklıklar olduğunda ya da birkaç ay geciktiğinde o şirketi... Tacettin Bey söylemişti zannediyorum, alınan cezalar tüketiciye verilmiyor. Tüketici nihai hakkını ya tüketici heyetlerinde ya mahkemesinde ya da Borçlar Kanunu hükümlerine göre ilgili mahkemelerde talep etme hakkına sahip. Burada, onları koruyucu, kollayıcı ya da onları gözetleyici herhangi bir hüküm getirilmiyor; sadece projelerin akamete uğramasını, lüzumsuz bir şekilde... Her daire başına bir de dairelerin nispi olarak değerlendirilmesi talebi vardı; onda çok içinden çıkılmaz, imkânsız hâle dönüşecek suistimallere yol açacak birtakım şeyler olabilir. Bir projenin değeri reklamlarda 1 milyon gösterilir, daha sonra piyasa şartlarında 2 milyona, 3 milyona da çıkabilir, o değerler üzerinden... Netice itibarıyla tüketiciyi edinmek istediği konuta kavuşturabilmeyi hedeflemekte bu kanun. Yani onun için bir çelişki...

TACETTİN BAYIR (İzmir) - Daha ziyade Toplu Konuta yönelik gibi sanki.

İSMAİL BİLEN (Manisa) - Yok, yok, Toplu Konut değil. Müteahhitler için veya işte, ne bileyim, büyük projelerde...

TACETTİN BAYIR (İzmir) - Siz kendiniz müteahhit olsanız, yani ben olsam, size üç yıl diye söz vermişim, bunu dört yıla uzatmak... Uzatırım bunu yani.

İSMAİL BİLEN (Manisa) - Dört yıla uzatmıyor işte, orada sözleşme geçerli, sözleşmeyi uzatmıyor. Sadece Bakanlığın ceza yazarak o işi sıkıntıya sokmasını engelleyecek bir madde bu.

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) - İsmail Bey, şimdi bu kanun teklifinin adı ne?

İSMAİL BİLEN (Manisa) - Tüketiciyi koruma...

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) - Tüketiciyi koruma... Biz şu an "tüketiciyi koruma" adı altında bir kanun yapıyoruz. Doğru mu?

İSMAİL BİLEN (Manisa) - Doğrudur.

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) - Peki, 6'ncı madde, müteahhidi koruma.

İSMAİL BİLEN (Manisa) - Hayır, değil işte.

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) - Şimdi, tüketici... Bu ülkede en büyük mağdur, konut mağdurları; Türkiye'de tartışılan binlerce, hatta milyonlarca konut mağduru var. Şimdi, biz burada tüketiciyi koruyacaksak onu otuz altı aydan alıp kırk sekiz aya götürmemizin anlamı ne?

İSMAİL BİLEN (Manisa) - Tahsin Beyciğim, yok, değil işte.

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) - Yani 6'ncı madde, müteahhidi koruma.

İSMAİL BİLEN (Manisa) - Sözleşme süresini uzatmıyor. Bakın, söylediğim...

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) - Uzatmıyor ama kırk sekiz aya uzatıyorsun.

İSMAİL BİLEN (Manisa) - Hayır, sözleşme....

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) - Otuz altı ayı kırk sekiz aya uzatıyorsun.

İSMAİL BİLEN (Manisa) - Aksi takdirde Bakanlığı, Bakanlık yetkililerini oraya göndererek o işin akamete uğramasını... Zaten piyasada sıkıntı var, adam mal temininde zorlanıyor.

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) - Tamam, onun için müteahhitler kanununda değişiklik yapalım yani burada, Tüketici Kanunu'nda değil.

İSMAİL BİLEN (Manisa) - Hayır, emtiaya ulaşmada birtakım...

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) - Getir onu, müteahhitlerin sıkıntıları var, orada değiştirelim.

AYHAN ALTINTAŞ (Ankara) - Projenin başarısını artırmak istiyorsunuz siz aslında değil mi?

İSMAİL BİLEN (Manisa) - Yani projenin bitmesini, akamete uğramamasını sağlamak amacıyla bunu getiriyoruz.

AYHAN ALTINTAŞ (Ankara) - Bitmesini sağlamak istiyorsunuz.

İSMAİL BİLEN (Manisa) - Yani art niyetli bir şey değil bu.

Ceza kesildiğinde de tüketiciye... Tacettin Bey sanki kendilerine iade ediliyormuş gibi... Değil, tüketiciye iade edilmiyor bu; bu, ceza.

TACETTİN BAYIR (İzmir) - O zaman, kirada oturan kişi anlaştığı esnada kredi kullanmışsa...

İSMAİL BİLEN (Manisa) - Sözleşmeniz geçerli, sözleşmeye göre her türlü mahkemeye veya tüketici hakem heyetine gitme hakkınız saklı.