BAŞKAN HAKAN ÇAVUŞOĞLU - Ben çok teşekkür ediyorum.

Tekrar arkadaşlara bu ziyaretleri ve araştırmaları için teşekkür ediyorum.

Tabii, Alt Komisyon Başkanımızın ifade ederken tespit ve mahiyetlerini söylediği hususlar orada yapılan inceleme esnasında hükümlü ya da tutukluların beyanları doğrultusunda ifadelerdir; hem iddiadır hem ifadedir ama bunun yanı sıra bizim de araştırmalarımız ve burada bunları raporlamamız da çok çok önemlidir. Bu, aynı zamanda Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Hakları İnceleme Komisyonunun yasama organı içerisinde bir denetim komisyonu olmasının gereği olarak da yerine getirilmektedir.

Tabii, burada şu var değerli arkadaşlar: Sonuçta işlediği bir eylem ya da suç fiili nedeniyle hürriyet hakkı kısıtlanan bir kimse var karşımızda. Gittiğimiz yerde her ne olursa olsun bu kimselerin hürriyet hakkı kısıtlanmış oluyor ama infaz ilkeleri uyarınca bu hürriyet hakkının kısıtlanmasının vermiş olduğu elem ve ızdırabı aşacak mahiyette herhangi bir elem ve ızdıraba kişinin maruz kalmaması gerekiyor. Bu dengenin, güvenlik ve infaz dengesinin mutlaka korunması gerekiyor. Şu da bir gerçek tabii: Yani gittiğimiz yer sonuçta cezaevi, güllük gülistanlık yapsanız da insanların kapalı bir ortamda bulunuyor olması ve mutlaka kendilerinin bu konudaki hâletiruhiyesinden tutun da diğer bütün unsurlara göre size ifade edecekleri hususların da ne yönde ya da ne şekilde olacağını da öngörmek gayet tabii ki mümkün.

Dediğim gibi, önemli olan bizim Komisyonumuzun muradı tabii. Sayın Genel Müdürümüz, genel müdür yardımcısı arkadaşlarımız bizim bu raporlarımız doğrultusunda şimdiye kadar önemli iyileştirmeler sağladılar, nitekim İnsan Hakları Eylem Planı'nda bizim raporlarımızın sonucunda çok sayıda ele alınmış ve detaylandırılmış ve uygulamaya geçilmiş ilkeler ve prensipler de ortaya çıktı. Her gün biraz daha mesafe alıyoruz. Çok maksimalist talepler var. Mesela, işte, klima meselesi... Evet, elzem; değerlendirilmesi gerekir mi, gerekmez mi, sonuçları nelerdir, nasıl olur? Bu, tabii, değerlendirilmesi gereken, araştırılması gereken bir husustur. Ama şunu ifade edelim ki: Bizim ceza ve infaz sistemimiz ihya edici, sadece cezalandırıcı değil, ihya edici, geliştirici, öğretici bir prensibi de öngörüyor, dolayısıyla cezaevlerinde bulunan hükümlü ya da tutukluların bu anlamda hayata döndüklerinde, gerçekten hem madden hem manen kişiliklerinin gelişmiş olarak dönmeleri çok çok önemli; bizim muradımız, bu noktada budur.

Ben, bu iki raporda -İbrahim Bey bahsetmedi ama- daha önceki raporlardan ayrışan bir özellik gördüm, bir husus gördüm; o da diş doktoru meselesi, ilk defa bu kadar yoğun bir diş doktoru meselesi geldi. Sayın Genel Müdürüm, bu diş doktoru meselesine bir açıklık getirirseniz, sevinirim.

Bir diğer konu, çocuk cezaevlerine baktığımız zaman, gerçekten, önemli bir içeriğe sahip, hem fiziki koşulları bakımından hem içeride bulunan ortam bakımından yani çocuğun gelişimi açısından çok çok önemli. Ama ben bir şeyi öğrenmek istiyorum: Özellikle 0-6 yaş grubunda Türkiye'deki anne yanında kalan çocukların sayısı kaç acaba? Bunlar cezaevlerinde ortalama kaç kişiye düşüyor? Ve bunlarla ilgili olarak sizlerin öngörüleriniz, çalışmalarınız neler? Bize bunu bir ifade ederseniz...

Şimdi, burada, İbrahim Bey'in ifade ettiği başka bir husus var, darp iddiası var ama biz biliyoruz ki detaylı arama kanunun zorunlu kıldığı bir arama türü. Giriş çıkışlarda, işte, cezaevini terk ettikten sonra girişlerde, bu öngörülmüş. Tabii, kişi kendi rızasına muvafık olarak detaylı aramaya mukavemet göstermiyor, göstermediği zaman, beklenir ki usulüne uygun olarak aransın. İstisnası, oradaki uygulamalardan kaynaklanıyor da olabilir, hiç de olmayabilir, iddia da olabilir. Ama peki, detaylı arama konusu, anladığım kadarıyla, hükümlü ve tutuklular tarafından her raporumuzda artık çok sık söz konusu ediliyor. Bu detaylı aramaya muvafakat göstermeyen, mukavemet gösterenlerle ilgili olarak, anladığım kadarıyla, kişinin aranması için bir icbar olacak tabii ki ama bu icbar konusunda -bir değerlendirme- işte, burada, dengeyi kurmak gerekiyor Değerli Genel Müdürüm. Burada, görevli arkadaşlarımızın mutlaka eğitilmesi ve bu konuda ikaz edilmesi, uyarılması, hatta söylenmesi gereken bir husus ki... Çünkü gördüğüm kadarıyla detaylı aramaya muvafakat etmediği zaman "Darbedildim." diyor yani bu, istismara da sebebiyet verebilir açıkçası. Ama burada, işte, bu detaylı aramanın zorunlu olduğu hususta; bu icbar etme, zorla arama konusundaki kriterler nedir, ne değildir? Sanırım, Cezaevleri Genel Müdürlüğümüzün bu konuda, bir çalışma yapması lazım çünkü gördüğüm kadarıyla, bu, istismara zemin hazırlayacak bir husus gibi görülüyor, ileriki dönemlerde gerçekten kötü niyetliler istismar edebilir bunu Sayın Genel Müdürüm.

Çok teşekkür ediyorum.

Şimdi, bunları hemen cevaplamayın, daha sonra cevaplarsınız.

Ben arkadaşlarımıza söz vermek istiyorum.