BAŞKAN HAKAN ÇAVUŞOĞLU - Bugün gündemimizde yer alan Kırıkkale ve Keskin Ceza İnfaz Kurumları İnceleme Raporu ile Afyonkarahisar Ceza İnfaz Kurumları İnceleme Raporu'nu görüşmek üzere toplanmış bulunuyoruz.

Gündemimize geçmeden önce Komisyonumuza yapılan bireysel başvurularla ilgili olarak heyetinizi bilgilendirmek istiyorum. Komisyonumuza 27'nci Yasama Döneminde 19 Ocak 2022 tarihi itibarıyla ulaşan toplam başvuru sayısı 9.515'tir. Bu başvurulardan 438 adedi işleme alınmamıştır. Komisyonumuzca işleme alınan başvuruların konularına göre dağılımı şu şekildedir: Ceza infaz kurumlarına ilişkin başvurular 7.069, yargıya ilişkin sorunlar ve şikâyetler 1.991, sağlık sorunları 28, yardım talepleri 121, sosyal güvenlik işlemlerinden şikâyet 57, Komisyonun girişimde bulunması ve yerinde inceleme yapması talebi 341, kolluk uygulamalarından şikâyetler 229, yasal düzenleme talepleri 493, memuriyete ilişkin sorunlar 137, işçi sorunları 101, engelli sorunları 44, askerlikle ilgili sorunlar 20 ve diğer muhtelif konular 1.041 adet.

Değerli üyelerimiz, şimdi gündemimizde yer alan ve Hükümlü ve Tutuklu Hakları Alt Komisyonu tarafından görüşülerek kabul edilen inceleme raporlarının görüşmelerine başlıyoruz.

Gündemimizde yer alan raporlarda da yer verilen birkaç hususa görüşmelere başlamadan önce ben de değinmek istiyorum. Bildiğiniz üzere, hükümlü ve tutuklular, hukuka uygun olarak verilen bir karar sonucunda özgürlüğü kısmen kayıtlanmış kişilerdir. Dolayısıyla ceza infaz kurumlarındaki hükümlü ve tutuklular, kural olarak, diğer bireylerle aynı haklara sahip temel hak süjeleridir. Diğer taraftan, birçok uluslararası metinde ve iç hukuk düzenlemelerimizde yer aldığı üzere, cezaların infazında başta insan onuru olmak üzere temel haklara saygılı olunması zorunludur. Tam da bu noktada, devletin hukuk düzenini koruyucu ve kollayıcı işlevi ile toplum ve ceza infaz kurumlarının düzeninin korunması ve bireysel olarak da hükümlü ve tutukluların güvenliklerinin sağlanması gerekliliği karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda, cezaların infazında insan onuruna saygılı olunması zorunluluğu ile toplum ve kurum düzeninin sağlanması gerekliliği arasındaki dengenin sağlanması infaz hukukunun ana karakterini oluşturmaktadır. Hükümlü ve Tutuklu Hakları Alt Komisyonumuz da infaz hukukuna hâkim olan bu iki ana yaklaşım temelinde ve her türlü siyasi mülahazadan uzak bir biçimde incelemelerini yapmakta ve raporlarını bu anlayışla, insan haklarını odak noktasına alarak tanzim etmektedir. Bu anlayış çerçevesinde yapılan çalışmalarla hem sorun alanları tespit edilmekte hem de infaz rejiminin daha ileriye taşınması temin edilmiş olmaktadır. Alt komisyon çalışmaları sonucunda yapılan mevzuat ve uygulama değişiklikleri de bu çalışmaların ne kadar ehemmiyetli olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda, yapmış olduğu çalışmalar ve göstermiş olduğu gayretten ötürü alt komisyonumuza sizlerin huzurunuzda teşekkür etmek istiyorum.

Sayın Komisyon üyeleri, şimdi gündemimizde yer alan raporların görüşmelerine geçmeden önce, bugün Meclis dışından katılım sağlayan misafirlerimizi tanıtmak istiyorum sizlere.

(Bürokratlar tanıtıldı.)

BAŞKAN HAKAN ÇAVUŞOĞLU - Tekrar hoş geldiniz Komisyonumuza.

Değerli üyelerimiz, şimdi, gördüğünüz gibi bugün ceza ve tevkifevlerinin yanı sıra Jandarma Genel Komutanlığımıza da davette bulunduk. Bu davetimizin temel nedeni, değerli arkadaşlar, malum, her gittiğimiz cezaevinde, hükümlü ya da tutukluların muayene ve tedavileri sırasında kelepçeli olarak muayene edildiklerine ilişkin şikâyetleri çok sık ulaşıyor. O bakımdan biz, cezaevlerinin dışında güvenliği sağlayan Jandarma Genel Komutanlığımızdan da İnsan Hakları Dairesi Başkanımızı buraya davet ettik. Onun da bilgilerine bugün müracaat edeceğiz.