UĞUR AYDEMİR (Manisa) - İki dakikada anlatırız inşallah.

Sayın Başkanım, çok değerli milletvekili arkadaşlarım, çok kıymetli Bakanım, çok değerli bürokratlarımız, sivil toplum örgütü başkanlarımız, temsilcileri, basınımızın çok değerli temsilcileri; ben de hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Evet, teklifimiz 4 maddeden oluşuyor. Ben de arkadaşlara yani Sayın Kuşoğlu ve Sayın Öztürk'e veya diğer arkadaşlara katılıyorum ama bugün, burada, teklifimizi en azından biraz konuşursak benim açımdan çok iyi olacak çünkü hazırlık yaptık, çalıştık, geldik, yine dercedilecekse, yarın dercedilsin ama bugün biraz bunun üzerinde konuşalım; emeğimizi arkadaşlarımız bir görsünler, bir emek sarf ettik çünkü.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Her hâlükârda biz bunu yapacağız.

Buyurun.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Evet, ben de teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

(2/4092) esas numaralı Vergi Usul Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'mizde Vergi Usul Kanunu'nda yaptığımız bir düzenlemeyle enflasyon düzeltmesi uygulamasını 31/12/2023 tarihine kadar erteliyoruz. Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yaptığımız düzenlemeyle de finansal istikrarın desteklenmesi ve Türk lirası mevduat ile katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi amacıyla kurumlara belli şartlar dâhilinde birtakım istisnalar getiriyoruz. Bu düzenlemelerin detayına bakarsak, bakacak olursak ilk olarak enflasyon düzeltmesi uygulamasını 31/12/2023 tarihine kadar ertelediğimizi ifade etmiştim zaten.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Muhasebesi mi düzeltmesi mi?

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Enflasyon düzeltmesi.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - "Düzeltmesi" bir kavram.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Düzeltmesi, enflasyon muhasebesi; ikisi de aynı anlama geliyor, aynı anlamı ifade ediyor; muhasebesi de kullanabilirsiniz, düzeltmesi de kullanabilirsiniz.

Hepimizin malumu olduğu üzere, enflasyon düzeltmesi en son 2003 ve 2004 yıllarında 5024 sayılı Kanun'la yapılmıştı. 2004 yılından beri de şartlar oluşmadığı için mükellefler tarafından enflasyon düzeltmesi yapılmamıştı.

Tabii, enflasyon düzeltmesinin şartları var; bu şartlar nelerdir, bunlara değinmek istiyorum. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi artışının cari hesap dönemi içerisinde yüzde 10'dan fazla olması ve cari hesap dönemi dâhil son 3 hesap dönemi içerisinde de yüzde 100'den fazla olma koşullarını birlikte taşıması lazım enflasyon düzeltmesi yapmamız için. Bugün geldiğimiz noktada, 2021 yılında Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi gerçekleşmelerine göre enflasyon düzeltmesinin uygulama şartlarının gerçekleşmiş olduğunu görüyoruz. Eğer biz hiçbir düzenleme yapmazsak bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri parasal olmayan değerleri için 2021 yılı 4'üncü geçici vergi beyannamesinin verileceği -17 Şubat bu tarih- 17 Şubat 2022 son güne kadar enflasyon düzeltmesi yapmak zorunda kalacaklar mükelleflerimiz. Enflasyon düzeltilmesi de on altı seneden beri malumunuz uygulanmıyor, dolayısıyla uygulamada yaşanabilecek sorunları da sıkıntıları da göz önüne aldığımızda...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Yapmak zorunda mı kalacaklar?

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Zorunda kalacaklar.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Zorundalar değil mi?

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Zorundalar. Sayın Paylan, insicamımı bozma ama maddelerde daha rahat sorabilirsin. Eğer sizler bu kanun teklifimizi bugün burada veya Genel Kurulda onaylamazsanız, Komisyonumuzdan geçmezse uygulamak zorunda kalacaklar.

Evet, 2021 yılında yürürlüğe giren enflasyon düzeltmesinin on altı seneden beri uygulanmamış olmasından dolayı uygulamada yaşanabilecek sıkıntıları göz önüne aldığımızda ve ayrıca, 2021 yılında yürürlüğe giren yeniden değerleme uygulamasının da hâlen devam ediyor olması nedeniyle mükelleflerimiz ve meslek mensuplarımız enflasyon düzeltmesinin süresinin uzatımı için bizlere talepte bulundular ve biz de bu talebe istinaden teklifimizi hazırladık. Tabii, enflasyon düzeltmesinin uygulanması şirketlerin mali yapılarına göre de çeşitli durumlar arz ediyor ama -tabii, bu detaya girmek istemiyorum, maddede detaylara gireriz- hangi durumları arz ettiğini, çeşitli durumlar dediğimde hangisinde neleri kastettiğimizi maddelere geçtiğimizde ifade edeceğim. Ayrıca pandeminin oluşturmuş olduğu belli sıkıntıları da ekonomik açıdan şirketlerimizin sıkıntılarını da göz önüne aldığımızda böyle bir teklif hazırladık ve enflasyon düzeltmesinin de enflasyon muhasebesinin de 2023 yılı sonuna kadar teklifimizi ertelenmesi için hazırladık ve huzurunuza geldik. Teklifimize göre -ertelenen düzeltme işlemi- söz konusu tarihte şartlar oluşmasa dahi -enflasyon düzeltmesinin, muhasebesinin belli şartları var; o şartlar diyelim ki 2023 yılında oluşmadı ve o şartlar oluşmasa dahi- 2023 yılında mükelleflere enflasyon düzeltmesi rahatlığı, kolaylığı veya zorunluluğu getiriyoruz.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Mevcut kanunu kaldıracak mısınız?

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Bunlar, bu düzeltmeden doğan kârlar geçmiş yıl kârlarına atılacak; zararlar da geçmiş yıl zararına atılacak. Dolayısıyla, geçmiş yıl kârlarından vergi tahsil edilmeyecek ve zararlar da gerçek zarar olarak şirket kârlarından düşülmeyecek.

Evet, teklifimizin 2'nci maddesine değinecek olursak, teklifimizde yer alan diğer önemli bir düzenleme ise Türk lirası mevduat ve katılım hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamına giren kurumlara belli şartlar dâhilinde vergi istisnası sağlanmasına yönelik bir düzenleme. Gerçek kişilerin dövizlerini Türk lirası varlıklara dönüştürmeleri hâlinde birtakım avantajlar getiren kanun teklifimizin görüşmeleri -ve hepimizin de malumu olduğu üzere- zaten Genel Kurulda -az önce gerek Kuşoğlu gerek diğer milletvekillerimiz de bahsettiler- ve buna ilave olarak da şu anda yaptığımız düzenlemeyle kurumlar vergisi mükelleflerine 31/12/2021 tarihli bilançolarında -burası önemli- yer alan dövizlerini ve altınlarını Türk lirası varlıklarına dönüştürmeleri hâlinde bazı istisnalar getiriyoruz. Bu düzenlemenin detaylarını zaten maddemize geçtiğimizde tekrar sizlerle inşallah konuşacağız.

Peki, bu düzenlemeyi neden getiriyoruz? Özellikle 2021 yılının Ekim ayından sonra ülkemizin ekonomik gerçekleriyle örtüşmeyen bir kur atağı yaşadık ve en azından bu kur atağını, bu köpüğü ortadan kaldırmak için biliyorsunuz, 20 Aralık 2020 tarihinde yine, burada işte...

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Nassı geçici olarak iptal ettik.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Efendim?

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Köpük için nassı geçici olarak iptal ettik.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Neyi?

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Nas, nas.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Ya, arkadaşlar, Sayın Bekaroğlu, ben de sizin gibi arkadaşlarımızın, değerli vekillerimizin...

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Nas şimdilik askıya alınmıştır.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - ...bazı konularda hassasiyeti olan vekillerimizin bu konuları böyle, hani dalga geçer gibi ortaya atmasını ben açıkçası yadırgıyorum.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - O zaman ikide bir "nas, nas" diye dolaşmayın.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Sizden beklemiyorum Sayın Bekaroğlu.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Bırakın Kur'an-ı Kerim'i.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Sizlerden, bakın, şimdi burada nas...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sayın Bekaroğlu, sunuma müdahale etmeyin, rica ediyorum. Sıranız geldiğinde görüşlerinizi ifade edersiniz.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Kimse burada bu konuları gündeme getirmedi ama ben bakıyorum ki sizin nas konusunda veya diğer konularda...

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Nassı iptal...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sayın Bekaroğlu, size söz vereceğim, o zaman görüşlerinizi ifade edersiniz.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - ...hassas olmanız gereken konularda hassas olmanız yerine dalga geçer seviyede, alaycı bir şekilde konuşmanızı yadırgadığımı ifade etmek istiyorum.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Alay malay değil, gerçek bu.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Sizden beklemiyorum en azından Sayın Bekaroğlu.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Geçici bir süre nas dikkate alınmıyor.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Evet, değerli arkadaşlar...

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Umarım geçicidir.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - 2'nci maddeyle alakalı da Sayın Başkanım, hangi şartlarda, hangi dönemlerde dövizlerini TL'ye çeviren mükelleflerimize hangi avantajları sağladığımızı, kambiyo kârının hangi durumlarda 2021 yılı kurumlar vergisinden istisna tutulduğunu, vergi mükelleflerine vergi avantajı sağladığımızı, 2022 yılında dövizini hangi şartlarda ne zaman bozdurup TL'ye geçerse hangi avantajları sağladığını maddeyi görüştüğümüzde detaylı bir şekilde açıklayacağımı ifade ediyorum.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - 2 madde var yani.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - 2 tane madde...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Üzerine konuşacağız, anlatın bence.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Tek tek söz vereceğim, usule uygun...

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Şimdi, Sayın Başkanım...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - 20 tane madde yok ki 2 tane madde var.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Tamam, maddede ne konuşacağız?

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Şöyle yapalım o zaman, bir teklif olarak söylüyorum değerli arkadaşlar: 2 maddemiz var sadece. İsterseniz geneli diye konuşmak yerine 2 maddeyi etraflıca değerlendirelim tek tek.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Ama ikisi ayrı ayrı.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Tek tek maddeler, ilgili olmayan maddeler...

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Sayın Başkanım, 2'nci maddeyi...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Siz teklif ettiniz öbür...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Bilgi verilirse daha rahat konuşuruz ondan dolayı diyorum.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Sayın Başkanım, ben Sayın Paylan'dan yine...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Maddelere geçince tek tek bilgi verecek ama ben onu teklif ediyorum; eğer kabul ederseniz genelini tartışmayalım.

EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - Geneli üzerine daha mı az konuşalım Sayın Başkan?

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - 2 maddenin geneli mi olur yani? 2 maddeyi, maddeleri ayrı ayrı etraflıca tartışalım uygun görürseniz.

EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - Sayın Başkan, geneli üzerine daha bilgili konuşulsa daha iyi olmaz mı yani?

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Şimdi, şöyle: Niye maddelerde detaylı şekilde girmek istiyorum, onu ifade edeyim.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - 2 tane maddemiz var, maddelerle ilgili konuşmak daha anlamlı görünüyor.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Sayın Paylan siz de beni şaşırtıyorsunuz, ben çalışarak geldiğinizi düşünüyorum, bilgi sahibi olarak geldiğinizi düşünüyorum. Onun için sizin de geneli üzerinde...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Ben çok çalıştım da Uğur Bey, teklifi sen getirdin. Onun için biraz daha...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Arkadaşlar, kabul ederseniz öyle yapalım, değilse böyle devam edelim.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Sayın Başkanım, geneli üzerinde benim ne konuşacağıma ben kendim karar veririm.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Tabii, tabii. Siz konuştunuz bence de hiç şey yapmayın.

Genelini değerlendirmek istiyor musunuz, yoksa maddelere mi geçelim?

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Şimdi, iki cümle daha ilave edeyim Sayın Başkanım.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - İstiyorsanız tamam, peki.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Evet, iki cümleyle daha hemen geneli üzerindeki konuşmamı tamamlıyorum Sayın Başkanım.

Evet, kur spekülatörlerinin açıklamaları doğrultusunda kişilerin döviz ve altına olan taleplerini azaltmayı amaçlıyoruz ve dolayısıyla Türk lirası varlıklarına olan talebi de arttırmayı amaçlıyoruz. Piyasada oluşabilecek tedirginliği gidererek olası mağduriyetlerin de önüne geçmeyi hedefliyoruz. Ayrıca bu düzenlemelerle finansal istikrarın sağlanması ve fiyat istikrarının sağlanmasını da amaçlıyoruz diyorum ve teklifimizin hayırlı olmasını temenni ediyor, saygılar sunuyorum.