AHMET ÇOLAKOĞLU (Zonguldak) - Değerli Komisyon üyeleri, dünya ticaretinin farklı boyut kazandığı, lojistik ve taşımacılığın her geçen gün öneminin arttığın görmekteyiz. Bu hızlı değişim ve süresinde oluşan fırsatları değerlendirme kabiliyeti olan ülkeler gelecek yıllarda dünya ticaretinde söz sahibi olacaklardır. Bu kapsamda özelleştirme kapsamında olan liman işletmelerimizin işletme yatırımlarının bu hıza, bu değişen dünya ticaretine ayak uydurabilmesi için gerekli ortamların hazırlanması gerekmektedir. Limanların sosyoekonomik çerçevede Türkiye ekonomisine ve dış ticaretine katkısı dikkate alındığında limanların herhangi bir zaman kaybı yaşanmadan küresel rekabet güçlerini korumaları için bugünden yatırımlar yaparak büyümeleri gerekmektedir. Maddeyle 4046 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde özelleştirilen Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi ve Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne ait bazı limanların işletme hakkı verilmesi, devri yöntemiyle gerçekleştirilen özelleştirilmesi uygulamaları neticesinde imzalanan kırk dokuz yıldan az süreli sözleşme sürelerinin başvuru gerçeklemesi ve sözleşmeden kaynaklanan tüm yükümlülüklerin yerine getirilmesiyle davalardan vazgeçilmesi hâlinde sözleşmelerin süresinin kırk dokuz yıla kadar uzatılmasını amaçlanmaktayız. Maddede süre uzatımına karar verilmesi hâlinde taraflar arasında ek sözleşme düzenlenmesi öngörülmekte ve sözleşme bedelinin de 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'na göre değerleme yapmaya yetkili en az 2 kuruluş tarafından belirlenmesi öngörülmektedir. Ayrıca nihai karar mercisi olarak da Özelleştirme Yüksek Kurulu görevlendirilecektir.

Değerli milletvekilleri, kanun teklifimizin bir diğer maddesinde de -Başkanımızın da belirttiği gibi- rafinericilerin sektördeki depolama tanımından dolayı yaşadıkları sorunu çözüme kavuşturmayı da hedefliyoruz. Tanımda yer alan "LPG dağıtıcıları" yerine "piyasa faaliyetinde bulunanlar" ifadesi eklenerek tanımın kapsamı diğer lisans sahiplerini de kapsayacak şekilde genişletilmektedir. Rafineriler, 4/12/2003 tarih ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında aldıkları rafinerici lisansı kapsamında LPG üretimi yapmaktadırlar. Rafinerilerin rafineri sahası dışında LPG depolama ihtiyaçları da artık ortadadır ve bu çerçevede bu kanun metninde de bir çalışma yaptık.

Diğer taraftan, teklifimizde akaryakıt piyasasında lisans alıp da değişik yol ve yöntemlerle kaçakçılık faaliyetinde bulunan gerçek ve tüzel kişiler ne yazık tespit edilmiştir. Bir amacımız da hakkaniyet içinde ticaretini gerçekleştiren lisanslı tüzel ve gerçek kişilere kanunlar içinde suçlunun cezasız kalmayacağını göstermektir. Farklı yol ve yöntemler denense dahi suçlular kanunun içinde bir boşluk bulmamalıdırlar. Bunun için maddeyle atıf yapılan Türk Ticaret Kanunu'nun mevcut tarihi ve numarası işlenerek güncelleme yapılmakta, ayrıca kanuna eklenen fıkrayla petrol piyasası mevzuatı ve uygulamayla ilgili mevzuatın uyumlulaştırılması da hedeflenmiştir. 21/3/2007 tarih ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamında kesinleşmiş mahkûmiyet kararı olanların lisans alması da önlenmektedir.

Teklife koyduğumuz bir diğer maddeyle yerli üretime verdiğimiz önemi ve desteği tekrar gösteriyoruz. Birçok sanayi alanında yerli üretime ve yerli aksamlara sağlanan teşvikler var olduğu gibi enerji alanında bunun uygulamaya devam ediyoruz. 2013 yılında 14 civarında olan yerli aksam üretici sayısı yerli aksam destekleri sayesinde 2021 yılında yaklaşık 100'e çıkmıştır. Kapasite artışları yapılan santrallerin yerli aksam desteğinden faydalanması mevcut yerli aksam üreticilerinin üretimlerine devam etmesi ve başka akşamların da ülkemizin yerli üretim envanterine katılmasına destek olacaktır. Bu sebeple maddeyle kapasite artışlarının yerli aksam desteğinden faydalanmasıyla bu gelişimin önünün açılması da amaçlanmaktadır.

Değerli milletvekilleri, teklifimizde kamu kurumları arasında gerçekleşmesi gereken tesislerin devri işlemlerinin ek yük getirmeden devrinin kolaylaştırılmasını da hedefliyoruz. Bu çerçevede teklifimizde mülga ETİBANK, mülga Türkiye Elektrik Kurumu, Türkiye Elektrik Üretim İletim AŞ ve özelleştirilen elektrik dağıtım şirketleri adına tapuda tescil edilmiş olan ve aynı zamanda bu tescil esnasında geçmişte harç, döner sermaye ve benzeri hizmet bedelleri ödenmiş olan mülkiyet ve mülkiyetten gayriayni hakların faaliyet alanlarına göre TEİAŞ veya TEDAŞ'a devrinin mükerrer harç ve döner sermaye hizmet bedeli ödenmeden sağlanması, bahse konu devir işlemlerinin harç ve döner sermaye hizmet bedelinden muaf tutulması suretiyle devri yapılacaktır.

Değerli milletvekilleri, teklifte önemli bir maddemiz de son zamanlarda gündem olan piyasayı bozucu, darlık oluşturucu faaliyetler alanındaki düzenlememizdir. Var olan bu düzenlememizde cezalar ve cezaların miktarında değişikliğe giderek caydırıcılığın da artırılmasını hedeflemekteyiz. Bu çerçevede, 6585 sayılı Perakende Ticaret Düzenlemesi Hakkında Kanun'un ek 1'inci maddesinin 2'nci fıkrasıyla üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafından piyasada darlık yaratıcı, piyasanın dengesini ve serbest rekabeti bozucu faaliyetler ile tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faaliyetlerde bulunulması yasaklanmıştır. Bu çerçevede uygulanacak müeyyidenin muhatabı olan üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerin ekonomik büyüklükleri, faaliyet alanları ve ticarete konu ürünlerin ekonomik değerleri birbirinden çok farklı olabilmektedir.

Değerli milletvekilleri, yapılan değişiklikle bu faaliyetlerde bulunanlar hakkında uygulanacak müeyyide ağırlaştırılarak cezanın etkinliğinin ve caydırıcılığının artırılması amacıyla bir düzenlemeyi burada gerçekleştirerek rakamsal bir değişikliğe gidiyoruz.

Değerli Başkanım ve değerli Komisyon üyeleri, bu kanun değişikliği metnimizde yaptığımız çalışmalarda Muğla Milletvekilimiz Sayın Yelda Erol Gökcan'la bir çalışma yaptık. İnşallah, bu kanun metnimiz Komisyonumuzda oylandığı takdirde bölgemize ve ülkemize hayırlı olacağını düşünüyorum, gelen talepleri de yerine getirecek kanun maddeleri olduğunu düşünüyorum.

Hepinizi tekrar saygıyla selamlıyorum.