KOMİSYON KONUŞMASI

BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, kıymetli Plan ve Bütçe Komisyonu üyeleri, Sayın Bakanım, Bakan Yardımcılarım, Bakanlığımızın değerli bürokratları ve yöneticileri, kıymetli basın mensupları; sizleri saygıyla selamlıyorum.

Tarih boyunca medeniyetlerin kavşağında yer almış bir ülkede yaşıyoruz. Tek başına bir değer olan İstanbul'un yanında, Hatay'dan Kayseri'ye, Ürgüp'ten Hasankeyf'e, Efes'ten Hattuşaş'a kadar ülkemizin dört bir tarafında, özellikle Anadolu'da medeniyetlere beşiklik yapmış yerlerimiz var. Binlerce yıla sâri kadim mirası sürekli zenginleştiren milletimiz, mimariden müzik ve musikiye, hüsnühattan edebiyata kadar kültürün farklı alanlarında nadide eserler üretmiştir. Bugün sadece Anadolu'da değil, gönül coğrafyamızın dört bir köşesinde de bu eserlerle karşılaşıyoruz. Afrika'nın en ucundaki Cape Town şehrinden Kahire'ye, Açe'den Saraybosna'ya kadar, gittiğiniz her yerde ecdadın geride bıraktığı bir ize, o topraklarda vurduğu bir mühre rastlıyorsunuz. Bu nedenle, dünyanın hangi noktasında olursa olsun, doğuda ve batıda ne varsa hepsini kucaklayan, bağrına basan büyük bir medeniyet mirasının bugünkü varisi olarak değerlerimizin kıymetini de gayet iyi biliyor, çalışmalarımızı bu yönde gerçekleştiriyoruz.

Geçtiğimiz on dokuz yılda özellikle kültür ve turizm alanında da önemli adımlar, önemli atılımlar gerçekleştirdik. Sahip çıktığımız medeniyetimiz, koruduğumuz kültürel değerlerimiz, imkân oluşturduğumuz turizm yatırımlarıyla da vizyoner bir bakış açısı ortaya koyduk. Bu alandaki projeleri himaye ederken de kültür ve sanat insanlarımızla sürekli istişare hâlinde olmaya, onların birikimlerinden istifade etmeye önem verdik. Hükûmetimizin çalışmalarıyla birlikte yerel yönetimleri de bu doğrultuda teşvik ederek medeniyet değerlerimize sahip çıkılmasını sağlamaya çalıştık.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde 9 olan varlık sayısını Edirne Selimiye Camisi, Çatalhöyük Neolitik Kenti, Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı, Ani Arkeolojik Alanı, Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı, Efes, Bursa ve Cumalıkızık, Afrodisias, Göbeklitepe ve Arslantepe Höyüğü'nü ekleyerek 19'a çıkardık. Ayrıca, 2002'de Dünya Mirası Geçici Listesi'nde 18 olan varlık sayısını 84'e çıkardık. Bunlardan, Tuz Gölü Özel Doğa Koruma Alanı, Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti, Ballıca Mağarası Tabiat Parkı doğal alan olarak geçici listede yer almakta olup doğal alanlara ilişkin çalışmalar ilgili diğer bakanlıklar tarafından yürütülmektedir. 2021 yılında, Mardin Midyat Çevresi (Tur Abdin) Geç Antik ve Ortaçağ Kilise ve Manastırları ile Erzincan Kemaliye Tarihî Kenti Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dâhil edilmiştir. 2002-2021 yılları arasında 161 müzenin teşhiri yenilenmiş; aralarında uluslararası ölçekte ses getiren Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi, Hatay Arkeoloji Müzesi, Şanlıurfa Arkeoloji ve Haleplibahçe Mozaik Müzesi, Kars Kafkas Cephesi Harp Tarihi Müzesi, Çanakkale Troya Müzesi, Ankara Kahramankazan 15 Temmuz Şehitleri ve Demokrasi Müzesi ve İstanbul Havalimanı Müzesinin de bulunduğu 51 müze ilk kez ziyarete açılmış; var olan 17 müze ise yeni inşa edilen binasında hizmet vermeye başlamıştır. Sadece bu yıl müstakil bir müdürlük olarak Hafıza 15 Temmuz Müzesi Müdürlüğü, Muş Müzesi Müdürlüğü, Mevlâna Müzesi Müdürlüğü, 15 Temmuz Demokrasi Müzesi Müdürlüğü ve Iğdır Müzesi Müdürlüğü kurulmuştur.

Böylelikle, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğüne bağlı müze müdürlüğü sayısı 96 iken 2021 yılı 31 Ekim itibarıyla 113'e, müze sayısı ise 183 iken 208'e yükselmiştir. Özel müze sayısı da 92 iken 316'ya yükselmiştir. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğüne bağlı müzelerde bulunan toplam eser sayısı 2005 yılında 2 milyon 827 bin 167 iken 2020 yılı sonu itibarıyla bu sayı 3 milyon 278 bin 114'e yükselmiştir.

İstanbul Restorasyon ve Konservasyon Merkez ve Bölge Laboratuvarı Müdürlüğüne ilave olarak Bakanlar Kurulunun kararıyla Genel Müdürlüğe bağlı kurulan Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Gaziantep, İzmir, Nevşehir ve Trabzon Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvar Müdürlüklerince yürütülmekte olup 2014 yılından itibaren 2021 yılı ilk dokuz aylık dönem sonuna kadar toplamda 120.177 adet eserin restorasyon ve konservasyon uygulamaları tamamlanmıştır.

Ören yerlerimizde; karşılama merkezi, satış üniteleri, yürüyüş yolları yapımı çalışmaları kapsamında 61 adet çevre düzenleme uygulaması tamamlanmıştır; 3 adet proje ve 3 adet uygulama çalışması sürmektedir. Antalya Patara Ören Yeri çevre düzenlemesi, Çanakkale Assos Ören Yeri çevre düzenlemesi, Muğla Yatağan Stratonikeia Antik Kenti çevre düzenlemesi çalışmaları tamamlanarak ziyarete açılmıştır. Nevşehir'de bulunan St. Theodore Kilisesi, St. Simon Kilisesi ve Tokalı Kilise ile Trabzon Sümela Manastırı duvar resimlerinin restorasyon ve konservasyon çalışmaları sürdürülmektedir.

2002 yılından günümüze kadar 2 bine yakın kültür varlığının proje, restorasyon, teşhir, tanzim ve çevre düzenleme çalışmaları gerçekleştirildi. Bu işler için Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü bütçesinden toplam 3,4 milyar Türk lirası ödenek aktarılmıştır. Böylece kültür mirasımızın gelecek nesillere aktarılması sağlanmıştır.

Bakanlığımızın yeni koruma modelinde özel mülkiyetteki kültür varlıklarının korunmasında vatandaşımız ortak ve yararlanıcı konuma getirilmiştir. 2005-2020 yılları arasında 81 ilde bulunan 3.805 adet tescilli taşınmaza 49 milyon 482 bin 805 lira proje yardımı, 2.582 adet tescilli taşınmaza 114 milyon 23 bin 621 lira uygulama yardımı olmak üzere, toplam 6.387 adet tescilli taşınmaza 163 milyon 506 bin 426 lira nakdî yardım yapılmıştır. Sadece 2020 yılı başında 264 adet taşınmaza 8 milyon 91 bin 897 lira proje yardımı, 152 adet taşınmaza 12 milyon 440 bin lira uygulama yardımı olmak üzere, toplam 416 adet tescilli taşınmaza 20 milyon 531 bin 897 lira nakdî yardım yapılmıştır.

Sayın Başkan, değerli Komisyon üyeleri; ülkemiz doğusundan batısına bir kültür sergisidir. Sahip olduğumuz bu mirasın izlerine coğrafyamızın her yerinde rastlamak mümkündür. Bizlere emanet edilen bu medeniyetler mirasına sahip çıkmak, bir görev olmanın ötesinde bir sorumluluktur. Bu bilinçle, Bakanlığımız izinleriyle yürütülen kazı çalışmaları sonucunda yılda ortalama 5.500 dolayında kültür varlığını müzelerimize kazandırdık.

2002 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığınca arkeolojik kazı ve araştırmalara aktarılan toplam ödenek miktarı 1,9 milyon iken 5 Kasım 2021 tarihi itibarıyla 602 olan arkeolojik kazı ve araştırma sayısı için aktarılan ödenek miktarı 49,1 milyon Türk lirasıdır. 2021 yılında 146 adet yerli, 29 adet yabancı; 47 adet müze kazısı, 160 adet kurtarma kazısı, 6 adet su altı kazısıyla birlikte, 112 adet kendi hocalarımızın yaptığı yüzey araştırması, 11 adet yabancı hocayla yüzey araştırması ve 4 adet su altı araştırması yürütülmüştür. Öte yandan, 12 adet kamu yatırım alanı kurtarma kazısı, 55 adet birinci ve ikinci derece arkeolojik sit alanı sondaj kazısı, 20 adet temizlik çalışması gibi faaliyetler yürütülmekte olup 5 Kasım 2021 tarihi itibarıyla yapılan çalışma sayısı 602'yi bulmuştur. Bununla birlikte, yerli arkeolojik kazılarımıza da önem veriyoruz. Bakanlar Kurulu kararı ve Cumhurbaşkanı kararıyla millî kazılarımız 2002 yılında 57 iken 2021 yılında 146'ya yükselmiştir.

Kültür mirasımızın korunmasında yeni kaynaklar oluşturduk. 2005 yılından itibaren emlak vergilerinin yüzde 10'u oranındaki paylar taşınmaz kültür varlıklarının korunması amacıyla her ilde katkı payı hesaplarında tutulmaya başlanmıştır. Her ilin sınırları içinde kültür varlıklarına kendi kaynağını oluşturup kullanması ilkesine dayalı bu modelle 2005 yılından 2021 yılı sonuna kadar Türkiye genelinde yaklaşık 5,5 milyar lira gelir elde edilmiştir. Bu gelirlerle günümüze kadar 8 binin üzerinde proje, uygulama ve kamulaştırma işi gerçekleştirilmiş olup kültür varlıklarının ihyasına yönelik çalışmalar devam etmektedir. Son on dokuz yılda yenilediğimiz veya sayısını artırdığımız müze ve ören yerlerimizin ziyaretçi sayısında da katbekat artış sağlanmıştır. 7,4 milyon olan müze ve ören yerleri ziyaretçi sayısı 2019 yılında 35 milyon kişiye ulaşmasına karşılık dünya genelinde yaşanan Covid-19 pandemisi nedeniyle 2020 yılında 9 milyona kadar gerilemiştir. 2021 yılı ilk dokuz aylık dönemde ise müze ve ören yeri ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 30 artarak eylül ayı itibarıyla 10 milyona ulaşmıştır. Bununla birlikte, pandeminin etkilerinin devam ettiği 2021 yılının dokuz aylık döneminde 2020 yılının aynı dönemine kıyasla gişe gelirlerimizde yüzde 72 oranında artış gerçekleşmiştir.

Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü tarafından müze ve ören yerlerinde ziyaret kalitesini artırmak, müze, ören yeri geçişlerini daha güvenli hâle getirmek amacıyla 2008 yılından bu yana Müze Kart uygulamasına geçilmiş ve bugüne kadar yaklaşık 12 milyon Müze Kart kullanıcısıyla buluşturulmuştur. Vatandaşlarımızın kültürel mirasına erişimini kolaylaştırmak ve desteklemek için Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı 300'den fazla müze ve ören yerine bir yıl boyunca sınırsız giriş hakkı sağlayan Müze Kart'ın fiyatı 1 Mart 2020 tarihinde 70 liradan 60 liraya indirilmiştir. Bakanlığımız ile Millî Eğitim Bakanlığı arasında imzalanan protokol uyarınca Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ve özel ilk ve ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin 24 Kasım 2018 tarihinden itibaren Bakanlığımıza bağlı müze ve ören yerlerine ücretsiz giriş yapmalarına olanak sağlanmıştır. Aynı şekilde, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığıyla 10/9/2019 tarihinde imzalanan iş birliği protokolü uyarınca yükseköğretim kurumları bünyesindeki akademisyen ve öğrencilere yüzde 50 indirimli olarak Müze Kart Akademi kartı oluşturulmuş ve Bakanlığımıza bağlı tüm müze ve ören yerlerini bir yıl boyunca ikişer defa ziyaret edebilmelerine olanak sağlanmıştır.

Sayın Başkan, kıymetli milletvekilleri; Vakıflar Genel Müdürlüğümüzün çalışmaları hakkında da sizlere kısaca bilgi vermek istiyorum. 2002 yılından önceki on yıllık dönemde sadece 46 adet, 2003-2021 yılları arasında ise 5.600'e yakın vakıf kültür varlığının restorasyon veya onarımı yapılmıştır. Böylece, son on dokuz yılda restorasyon veya onarımı yapılan vakıf kültür varlığı sayısı yaklaşık 122 kat artırılmış, Vakıflar Genel Müdürlüğü bütçesinden ise toplam 5,6 milyar lira harcama yapılmıştır.

Selçuklu'dan, Beylikler Dönemi'nden ve Osmanlı'dan günümüze intikal eden 52 bin adet vakfa ait yurt içindeki taşınmaz ve kültür varlığının tespit ve tescil edilmesi, envanterinin çıkarılması, belgelerinin arşivlenmesi ve projelerinin hazırlanarak restorasyon veya onarımlarının yapılması sağlanmıştır. Ülkemizdeki tarihî zenginliklerin en önemli bölümünü teşkil eden ve dünden bugüne kuşaklar arasında canlı bir köprü olan her ölçekteki vakıf kültür varlığının onarım ve restorasyonları büyük bir itinayla yürütülmektedir.

Bu kapsamda, Anadolu'nun en ücra köşesinde kalmış, adı dahi bilinmeyen küçük bir türbenin kapı kilidinin onarımından Galata Kulesi'nin çağdaş koruma anlayışıyla renovasyonuna, mütevazı bir mescidin damının aktarılmasından Süleymaniye, Fatih, Yeni Cami gibi selatin camilerinin kapsamlı restorasyonuna kadar her ölçekte müdahaleyi aynı titizlikte, tüm değerleriyle birlikte korumayı ilke edinerek ve uzman kadrolarımızın kontrolünde gerçekleştirmekteyiz.

Vakıflar Genel Müdürlüğümüz, Dışişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı, Türk Tarih Kurumu ve Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığıyla birlikte yurt dışındaki kültürel mirasın korunması konusundaki çalışmalarımıza da devam etmekteyiz. Bu kapsamda, yurt dışında Osmanlı coğrafyası içerisinde Kırım, Macaristan, Yemen ve Gürcistan, Ahıska bölgesi olmak üzere toplam 4 ülkede vakıf kültür varlıklarının envanter çalışması yurt içindeki paydaş kurumların iş birliğiyle yapılmış olup Mısır, Suriye, Irak, Lübnan, Karadağ, Arnavutluk, Sırbistan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bulunan vakıf kültür varlıkları için envanter ön çalışmaları devam etmektedir. Yurt dışında bulunan vakıf kültür varlıklarının ihyasına ve yeni yapım işlerine yönelik olarak 2010 yılından bugüne kadar Bosna Hersek, Kuzey Makedonya, Kosova, Sırbistan, Arnavutluk ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'yle 52 restorasyon, 6 yeni yapım işi için toplam 45 adet protokol imzalanmıştır. Arnavutluk İşkodra'da bulunan Kurşunlu Camisi'nin restorasyonu için 2021 yılı içinde protokol imzalanmış ve ihalesi gerçekleştirilmiştir.

Suriye'de terör örgütü DEAŞ tarafından kullanılamaz hâle getirilen El Bab Ulu Camisi, Afrin Zeytin Dalı Ömer Bin Hattab Camisi, Afrin Zeytin Dalı Nebi Huri Makamı Türbesi restorasyonu tamamlanarak ibadete açılmıştır.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki vakıf kültür varlıklarının ihyası için de çalışmalar yürütülmektedir. Bu kapsamda Lefkoşa'da Selimiye Camisi'nin restorasyonu devam etmektedir.

Vakıflarımız bahsettiğimiz bu çalışmaları yürütürken ihtiyaç sahibi vatandaşlarımıza sosyal hayatta katkıda bulunmaya devam etmektedir. Annesi ya da babası olmayan muhtaç çocuklar ile yüzde 40 ve üzeri engelli olan ihtiyaç sahiplerine sosyal güvencesi olmaması, herhangi bir gelir veya aylığı bulunmaması, mahkeme kararı veya kanunla bakım altına alınmamış olması, gelir getirici taşınmaz ve taşınmaz malı mevcut olmaması veya olup da bunlardan elde edeceği aylık ortalama gelirinin belirlenen miktarı geçmemesi hâlinde muhtaç aylığı bağlanmıştır. 2002 yılında muhtaç aylığı kadrosu 1.200 kişi, aylık alanların sayısı da 1.054 kişi, aylık miktarı 115,32 lirayken 2021 yılında muhtaç aylığı kadrosunu 5 bin kişiye, aylık alanların sayısını 4.484 kişiye, aylık miktarını ise 1.125 liraya çıkardık. Böylece, 2002 yılına göre 2021 yılında muhtaç aylığı kadrosu 4,1 katına, yaklaşık aylık alan kişi sayısı 4,3 katına, aylık miktarı ise 9,8 katına çıkmıştır.

Bakanlığımız çalışmalarına devam edecek olursak, ülkemizde bulunan kültür merkezi sayımız 42 iken 2021'de 2,9 kat artarak 122'ye yükselmiştir. Özellikle, son dönemde İzmir Bornova, Sivas ve Tekirdağ Kültür Merkezleriyle birlikte Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası yeni konser salonu da tamamlanarak halkımızın hizmetine sunulmuştur. 2021 yılında Burdur, Silifke, Ezine Kültür Merkezleriyle birlikte İstanbul Atatürk Kültür Merkezi de tamamlanmıştır. Ünye ve Bandırma Kültür Merkezlerinin yapımına ilişkin çalışmalar devam etmektedir. Ankara Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası binası tamamlanarak 3 Aralık 2021 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle açılmıştır. 2019 yılının Şubat ayında temeli atılan yeni İstanbul Atatürk Kültür Merkezi'ni ve Taşkışla'yı Taksim Meydanı'na bağlayan Kültür Sokağı'nı fonksiyonlarıyla beraber 29 Ekim 2021 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımızın katılımıyla hizmete açtık. Toplam proje maliyeti yaklaşık 2 milyar lira olan İstanbul Atatürk Kültür Merkezi'nin hizmete girmesiyle birlikte İstanbul'da bulunan sanat birimlerimizin etkinlikleri daha geniş bir salonda sanatsever kitlesine ulaşması sağlanacaktır ve kültürel hayatı zenginleştirme adına çok önemli adım atılmıştır.

2009 yılında başlatılan Kamu Eliyle Yapılan Kültür Yatırımlarına Destek Projesi kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarınca yaptırılan 203 kültürevi ve kültür merkezi inşaatına 163,7 milyon lira destek sağlanmış olup ülke genelinde kültürel ve sanatsal faaliyetlere ev sahipliği yapacak projelere ilişkin yerel yönetimlere de ödenek desteği sağlanmaya devam edilmektedir.

Turizm ülkemiz açısından gerçekten en önemli sektörlerden biri ve bir anlamda lokomotif bir sektör. Ülke ekonomimiz için büyük bir gelir kaynağı olan turizmin gelişebilmesi için Bakanlığımız gerçek anlamda çalışmalar gerçekleştirmektedir. 13 milyon 256 bin 28 yabancı ziyaretçi gelirken 2002 yılında, 2019 yılında bu sayı 3,4 katına çıkarak 45 milyon 58 bin 286'ya yükseldi. 2019 yılında ülkemizi ziyaret eden 6 milyon 688 bin 913 yurt dışı ikametli vatandaş ziyaretçiyle birlikte, toplam ziyaretçi sayısı 51 milyon 747 bin 199'a ulaştı. 2021 yılı Eylül sonu itibarıyla, ülkemizi bu yıl içinde ziyaret eden 3 milyon 923 bin 434 yurt dışı ikametli vatandaş ziyaretçiyle birlikte toplam ziyaretçi sayısı 21 milyon 507 bin 658'e ulaşmıştır. 2002 yılında 12,4 milyar dolar turizm geliri, 2019 yılında 2,8 katına çıkarak 34,5 milyar dolara yükselmiştir. 2020 yılında pandemi nedeniyle turizm gelirimiz 12,1 milyar dolar olmuş. 2021 yılı Ocak-Eylül döneminde turizm geliri 2020 yılı aynı dönemine göre yüzde 106,9 artarak 16,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

Değerli hazırun, konuşmamı bitirmeden son olarak Aydın'la ilgili birkaç hususa değinmek istiyorum.

Son on dokuz yılda Aydın'da kültür, sanat ve turizme yaklaşık 146 milyon 658 bin lira yatırım yapılmıştır.

2002-2021 yılları arasında ilimizdeki kültür varlıklarının proje, bakım, onarımlarıyla birlikte müze teşhir, tanzim ve yapım işlerinin yanı sıra, ören yeri çevre düzenleme işleri için 20 milyon lira ödenek ayrılmıştır.

Bakanlığımız Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü (DÖSİMM) tarafından yine Aydın'ımıza kazı, kültürel etkinlik, işletme giderleri, temizlik, güvenlik ve benzeri giderler için 2004-2021 yılları arasında yaklaşık 39,9 milyon lira ödenek aktarılmıştır.

Bakanlığımız dışındaki kamu kurum ve kuruluşları tarafından yürütülen kültür yatırımlarına destek olmak amacıyla 2009 yılında başlatılan Kamu Eliyle Yapılan Kültür Yatırımlarına Destek Projesi çerçevesinde ilimizde 3 adet projeye 1 milyon 890 bin lira destek sağlanmıştır.

Kamulaştırma çalışmaları için 2002-2020 yılları arasında 1,5 milyon lira ödenek aktarılmıştır.

Gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetinde bulunan taşınmaz kültür varlıklarının korunması, bakım ve onarımı için 2005-2021 yılları arasında 936 bin lira maddi destek verilmiştir.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Süreniz dolmak üzeredir.

BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Sayın Başkanım, iki dakika daha verirseniz bitireceğim.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Peki, iki dakika ek süre veriyorum.

Buyurun lütfen.

BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Aydın ilimiz sınırlarında bulunan Afrodisias Antik Kenti 2017 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dâhil edilmiştir.

Ayrıca, ilimizde 5 Kasım 2021 tarihi itibarıyla 6 adet millî, 3 adet yabancı ve 1 adet müze kazısı olmak üzere toplam 10 kazı çalışması yürütülmektedir. 2002-2021 yılları arasında yapılan bu kazı çalışmalarımıza toplam 14,3 milyon lira ödenek aktarılmıştır.

Farklı yıllarda yapımı tamamlanan Aydın Kültür Merkezi ve Nazilli Kültür Merkezi hizmet binası yatırımlarımızın bedeli 108 milyon liradır.

Ayrıca, ilimizde 21 halk kütüphanemiz hizmet vermekte olup kütüphane hizmet binalarının ve donatımlarının iyileştirilmesine yönelik 2002-2021 yılları arasında 14 milyon 886 bin 994 lira yatırım ödeneği gönderilmiştir.

Kuşadası ve Didim ilçelerimiz de turizmde başı çekmektedir. Bu ilçelerimizde bulunan 11 olan Mavi Bayraklı plaj sayısını 2021 yılında 39'a yükselttik. Bununla birlikte, 2 marinamızda da Mavi Bayrak dalgalanmaktadır.

Ege Bölgemizde turizm altyapısının geliştirilerek nitelikli turizm hareketinin tüm yıla yayılmasını sağlamak amacıyla oluşturulan ve ülkemizin en büyük turizm projelerinden olan Ege Turizm Merkezi Projesi'nin Didim aşamasının hayata geçirilmesi öngörülmekte olup çalışmalar son hızla devam etmektedir.

Ayrıca, Bakanlığımız yerel yönetimlerimizin turizm altyapı yatırım projelerine 2002-2021 yılları arasında 14,9 milyon lira destek sağlamıştır. Bu sayede Aydın'daki işletme belgeli tesislerin yatak kapasitesi ve tesislerde konaklayan kişi sayısı her geçen gün artmaktadır.

Sayın Bakanım, bitirmeden, Sarıkamış için teşekkür ediyorum.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Bekir Bey, artık son cümlelerinizi alalım.

BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Bitiriyorum. Önemli bir şey söylüyorum.

Katerina Köşkü, Sarıkamış'ı bir Sarıkamış daha yapacak.

Ayrıca, Harran evlerinin korunması ve restorasyonu konusunda da titiz davrandığınız için teşekkür ediyorum.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Ek süreniz de bitmiştir.

Teşekkür ediyorum.

BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Son paragrafım bu.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Lütfen ama o zaman herkese öyle gitmem gerekir.

BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Peki.

Bütçemiz hayırlı olsun Sayın Bakanım.