KOMİSYON KONUŞMASI

BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Teşekkür ederim Başkanım.

Sayın Başkan, kıymetli Plan ve Bütçe Komisyonu üyeleri, Sayın Bakanım, Bakan Yardımcılarım, kıymetli bürokratlar ve çok kıymetli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Bakanlığımız, Anayasa'mızda devletin temel niteliklerinden biri olarak ifade edilen sosyal devlet ilkesini hayata geçirmeye yönelik birçok görev ve sorumluluklar üstleniyor. Mutlu ve üretken birey, uyumlu aile ve müreffeh toplum hedefleri doğrultusunda, toplumsal değerler çerçevesinde bireyi ve aileyi güçlendiren sosyal hizmetler sunmakla vazifeli Bakanlığımız, özellikle son yıllarda aile kurumunu güçlendirecek, ailelerin yükünü alacak politikalara özel önem vermiştir çünkü kadim geleneğimizde aileyle toplumun, aileyle devletin kaderi özdeşleşmiş, bir ve beraber görülmüştür. Güçlü bir ülke, güçlü bir millet, huzurlu bir toplum olabilmenin öncelikli şartı güçlü bir aile yapısına sahip olmaktır. Şeyh Edebali'nin o meşhur sözünden ilhamla söyleyecek olursak; aileyi yaşatmadan ne devleti ne de milleti yaşatabiliriz. Bu nedenle, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde, milletimize hizmet gayretiyle, geçtiğimiz on dokuz yılda, her alanda olduğu gibi aile ve sosyal hizmetler alanında da devrim niteliğinde yenilik ve reformlar gerçekleştirdik. Türkiye Cumhuriyeti devleti, tarihinin en kapsamlı sosyal devlet uygulamalarıyla bizim dönemimizde tanışmıştır.

İktidara geldiğimiz günden bu yana gerçekleştirdiğimiz politikalara bakacak olursak; aile ve toplumsal yapımızın güçlendirilmesi adına hayata geçirdiğimiz Aile Sosyal Destek Programı (ASDEP) kapsamında 2017'den bugüne kadar 3,5 milyon haneye ziyaret gerçekleştirilmiştir. Vatandaşlarımızın sosyal hizmetlere giriş kapısı niteliğindeki 374 sosyal hizmet merkezi faaliyete geçirilmiştir. Ülkemizin birçok yerinde kadınlarımızın psikososyal, sosyokültürel mesleki ve kişisel yönden gelişimlerine destek olmak amacıyla 255 Aile Destek Merkezi (ADEM) ve 32 Sosyal Danışma Merkezi (SODAM) hizmete açılmıştır. "Eğitim ailede başlar." anlayışıyla Aile Eğitim Programı (AEP) kapsamında 2,3 milyon vatandaşımıza, evlilik öncesi eğitimlerle ise toplam 1 milyon 200 bin gencimize eğitim verilmiştir. Bağımlılıkla mücadele eğitimleri kapsamında 2014 yılından 2021 yılı Eylül ayı sonuna kadar toplam 871 bin kişiye uyuşturucuyla mücadele konusunda farkındalık eğitimi verilmiştir. Afet ve acil durumlarda 142 bin hanede 564 bini aşan vatandaşımıza psikososyal destek hizmeti verilmiştir. Son on dokuz yılda kadınlarımızın, karar alma mekanizmalarına daha yüksek sayılarla katılmalarını ve her düzeyde etkin roller almalarını destekledik. Bu çerçevede, Türkiye Büyük Millet Meclisinde kadın temsil oranı 2000 yılında yüzde 4,4 iken 2021 yılı itibarıyla yüzde 17,3'e yükselmiştir. Kooperatifçiliğin kadınların güçlenmesi noktasında öneminden hareketle 81 ilde 496 yeni kadın kooperatifinin kurulmasını destekledik. Kadınların ekonomik olarak güçlenmesi ve finansal okuryazarlığının geliştirilmesi amacıyla başlattığımız seminerlerde 81 ilde 617.591 kişiye ulaşılmıştır.

6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadınlara Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun'un yürürlüğe girmesiyle yasal altyapıyı güçlendirdik. Kadına yönelik şiddetle mücadele çalışmalarında sadece kriz odaklı değil, risk odaklı yaklaşımla, şiddet mağduruna yerinde ve etkin müdahale gerçekleştirilmektedir. Ülke genelindeki 149 kadın konukevimizde 3.624 kapasiteyle hizmet sunulmaktadır. Şiddetin önlenmesi ile koruyucu ve önleyici tedbirlerin etkin bir biçimde uygulanmasına yönelik kurduğumuz şiddet önleme ve izleme merkezlerimizi 81 ilimize yaygınlaştırdık. İlçe düzeyinde şiddet mağduru ve beraberindeki çocukların ihtiyaç duydukları konularda sosyal hizmet modellerine erişimlerini kolaylaştırmak, karşılaştıkları sorunların çözümü için bire bir destek almalarını sağlamak amacıyla sosyal hizmet merkezlerimizde şiddetle mücadele irtibat noktaları oluşturulmuştur. Kadına yönelik şiddetle mücadele kapsamında 2 milyondan fazla er ve erbaşa, kamu görevlisine, din görevlisine, sağlık görevlisine, kolluk görevlisine eğitim ve seminerler verilmiştir.

Zaten ne olduysa on dokuz yılda oldu. Çocuklarımıza yönelik aile odaklı hizmetlere öncelik vererek aile bütünlüğünü korumak amaçlanmaktadır. Aile odaklı hizmetlerimizden yararlanan çocuk oranını 2002'de yüzde 39'dan 2021'de yüzde 91,5'a yükselttik. Sosyal ve ekonomik destek hizmetlerinden 2021 yılı Eylül ayı itibarıyla ailesi yanında 138.530 çocuğumuz yararlandırılmaktadır. Çocuklarımıza yuva olan, koruyucu ailelerin yanında kalan çocuk sayımızı son on dokuz yılda 16 kat arttırarak Eylül 2021 itibarıyla 8.242'ye ulaştırdık. Evlat edinme hizmetlerinden faydalanan çocuk sayımızı da 2021 yılı itibarıyla 18.234'e yükselttik. 2021 yılı itibarıyla 112 çocukevleri sitesi, 66 çocuk destek merkezi, 1.194 çocukevi olmak üzere toplam 1.372 kuruluşumuzda 13.316 çocuğumuza hizmet verilmektedir. Son on dokuz yılda devlet koruması altında yetiştirilen 56.726 gencimiz kamuda istihdam edilmiştir. 81 ilde sosyal hizmet müdahalesine ihtiyaç duyulan risk altındaki çocukların tespit edilmesi amacıyla 290 mobil sosyal hizmet birimi kurduk. Vatandaşlarımızın çocuklar için zararlı olduğunu düşündükleri yayınları ve uygulamaları doğrudan Bakanlığımıza ulaştırmaları için bir ihbar mekanizması "Muzır İçerikle Mücadele Programı" ihbar platformu oluşturduk. Sokakta çalışan ve dilencilik yaptırılan çocuklar için 81 ilde 323 mobil ekip oluşturduk. Mobil ekiple müdahale edilen çocuk sayısı iki yılda 27 bini aşmıştır. 2017 yılında mahremiyet eğitimi modülü hazırlayarak çocuk hizmetleri alanında görev yapan personele, sosyal ve ekonomik destek hizmetinden faydalanan ailelerimize, koruyucu ailelerimize, kreş ve gündüz bakımevlerinde görev yapan çalışanlara ve veliler olmak üzere bugüne kadar 106.302 kişiye mahremiyet eğitimi verilmiştir. Ekonomik durumuna bakılmaksızın, şehit ve gazi çocukları başta olmak üzere kuruluşlarımızda bakım altında bulunan çocuklar ile ekonomik gücü yetersiz olan ailelerin çocuklarına sunulan ücretsiz kreş hizmetlerinden 2021 yılında 2.599 çocuğumuz yararlandırılmıştır.

Engelli kardeşlerimizin haklarını geliştirmek ve güçlendirmek için 2020'den 2030'a kadar ülkemizin yol haritasını belirlemek üzere "Engelsiz Vizyon Belgesi" hazırlanmıştır. 2018 yılında hizmetlerimizi ve politikalarımızı kanıta dayalı geliştirebilmek için idari kayıtları baz alan ve engelli sağlık kurulu raporu kaydına dayanan yaklaşık 2,5 milyon engelli vatandaşımızın kayıtlı olduğu ulusal engelli veri sistemi oluşturulmuştur. Engelliye evde bakım yardımından 535.805 kişi faydalandırılmakta olup yardımın başlangıcından bugüne kadar yaklaşık 65 milyar Türk lirası yardım yapılmıştır. 398 bakım merkezinde yaklaşık 29 bin engelli bireye yatılı bakım hizmeti sunulmaktadır.

2021 yılı Eylül ayı itibarıyla 163 resmî huzurevinde 12.015 yaşlımıza bakım hizmeti verilmekte, kamu ve özel sektör dâhil olmak üzere 27 bini aşan huzurevi kapasitesiyle yaşlılarımızın yanında olmaya devam edilmektedir.

Tasarım ve uygulamada daha teknik destek amaçlı erişilebilirlik standartlarını çizim, animasyon gibi görsellerle destekleyecek erişilebilirlik kılavuzu hazırladık. Engelli veya yaşlı vatandaşlarımızın ücretsiz seyahat hakkı kapsamını 2014 yılında genişlettik, Nisan 2015'te ise özel halk otobüslerine ve deniz ulaşım araçlarına gelir desteği uygulamasını hayata geçirdik. Bu kapsamda bugüne kadar 1,1 milyar Türk lirası ödeme yaptık. İşte engelli bireyler ve işaret dilini öğrenmek isteyen vatandaşlar için hazırladığımız "Güncel Türk İşaret Dili Sözlüğü"ne 3,5 milyon defa erişim sağlanmıştır. Engellilerimizin kamudaki istihdam sayısı 2002'de 5.772 iken bugün 58.520 olmuş, on dokuz yılda 10 kattan fazla artış sağlanmıştır.

Konuşmamın başında da ifade ettiğim gibi Bakanlığımız mutlu ve üretken birey, uyumlu ve huzurlu aile, müreffeh toplum vizyonuyla "İnsanı yaşat ki devlet yaşasın." ilkesi doğrultusunda başarılı çalışmalara imza atmaya devam etmektedir.

Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde 2023 hedefimize ulaşmak için hep birlikte daha üstün gayretle çalışmaya devam edeceğiz.

Muhalefet olarak eleştiri değil de "Daha fazla ne yapabiliriz?" diye bir katkı sunsanız başımızın üstünde yeriniz var.

OTURUM BAŞKANI ŞİRİN ÜNAL - Sayın Vekilim, tamamlayım lütfen.

BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Bu duygu ve düşüncelerle Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığımızın 2022 yılı bütçesinin ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyor, sizleri saygıyla selamlıyorum.