| Komisyon Adı | : | (10 / 96, 234, 409, 501, 698, 1743, 1747, 1912, 2187, 2203, 2303, 2353, 2389, 2477, 2673, 2675, 2697, 2830, 2976, 2979, 3019, 3109, 3206, 3430, 3476, 3479, 3482, 3484, 3485, 3493, 3504, 3505, 3508, 3510, 3685, 3723, 3918, 3919, 3920, 3921, 3922, 3923, 3924) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
| Konu | : | Komisyon çalışmalarının değerlendirilmesine ve Komisyon raporuna ilişkin görüşme |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 02 .11.2021 |
BAŞKAN ÖZNUR ÇALIK - Ben teşekkür ediyorum.
Arkadaşlar, özellikle çalışmalarınız için bir kez daha milletvekillerimize, uzmanlarımıza teşekkür ediyorum.
Şimdi, çok daha önemli bir süreç başlıyor. "Raporumuzun yüzde 40'ı tamam." dedik, esasında siz baktığınızda yüzde 100'ü tamamlanmış görebilirsiniz ama her bir konunun tekrar Komisyon üyesi milletvekillerimiz tarafından okunmasını ve Komisyonun toplanma süreci bittikten sonra da raporlama sürecimizde kanaatlerini, düşüncelerini, önerilerini mutlaka Komisyonumuza iletmelerini ben istirham ederim. Bu vesileyle çok önemli bir rapor yayınlayacağız. Bunun çok yakın takibini yapacak olan bakanlıklarımız, kurumlarımız, kuruluşlarımız, medyamız, sivil toplum örgütlerimiz olacak ve beklentilere cevap verebilmemiz için de hepimizin hassasiyetle... Raporun 2'nci bölümü kurumların, bakanlıklarımızın yirmi yıldır yapmış olduğu, bundan önce de yapılan çalışmaları kapsıyor. 3'üncü bölüm ve 4'üncü bölüm; özellikle Komisyonumuzun yapmış olduğu çalışmaları yansıtmak, buradaki milletvekili arkadaşlarımızın ya da kurumlar geldiğinde onlara önerilerimizin toparlandığı alan ve bölüm olacak. Bu vesileyle 3'üncü ve 4'üncü bölümde mutlaka önerilerimizin hangi kurum tarafından yapılması gerektiğini şematik olarak ifade edeceğiz ve bunun için de arkadaşlarımız, uzmanlarımız çalışıyor.
Yapılması gereken işler içerisinde notlarımı söyleyeceğim ama kadına yönelik şiddet 2006/17 sayılı Başbakanlık Genelgesi'yle devlet politikası hâline geldi demiştik hatırlarsanız ve sizlerin ortak sözleri ki genel kanaat bu doğrultuda, kadına yönelik şiddetle mücadelede koordinasyon sağlanmalı; izleme, değerlendirme ve etki analizleri yapılmalı demiştik. 2006 Başbakanlık Genelgesi'nde Kadına Yönelik Şiddet İzleme Komitesi kurulması önerisi var ve 2007 yılından itibaren Kadına Yönelik izleme Komitesi her sene bir kez olmak üzere 2007 yılından itibaren 14 kez toplanmış vaziyette. Bunun Başkanlığını da Aile Bakanlığımız ve ilgili kurumların yöneticileri yapmakta. Özellikle yereldeki ayağı güçlendirmek adına İçişleri Bakanlığımızın valiliklere göndermiş olduğu genelge çok önemli. İllerde bu izleme komiteleri toplanıyor. Son genelgeyle birlikte, altı ayda bir toplanan bu komiteler üç ayda bir toplanmaya başladı ve üç ayda bir toplanan bu komitenin başkanlığını vali yapıyor. Vali, belediye başkanı, il sağlık müdürü; aile, çalışma ve sosyal hizmetler il müdürü, bütün kurumlarımızın il müdürlükleriyle illerde izleme komiteleri bu işleri yapıyor. Bunların sonuçlarının incelenmesi, irdelenmesi, uygulanan politikaların etki analizlerinin yapılması... Ve bu izlemelerden sonra yeniden dönüp o süreci tamamlayacak, alınacak tedbirler, önlemler, yerel tedbirler konuşulmalı, bunun için de çalışmalar yapılmalı.
Şimdi, illerimizde kadına yönelik şiddetle mücadele il koordinasyon ve izleme değerlendirme komisyonları altı ayda bir toplanıyor. Son genelgeyle üç ayda bir toplanması öngörülmüştür dedik. Buraya, özellikle izleme ve değerlendirmeye Meclisin dâhil olması, özellikle yereldeki izleme ve değerlendirme komitelerinin raporlarının KEFEK tarafından da takip edilmesi, Türkiye Büyük Millet Meclisinin sürece dâhil olması adına çok önemlidir diye düşünüyorum. Bu vesileyle, parantez içi bu bilgiyi paylaşmak istedim.
PAKİZE MUTLU AYDEMİR (Balıkesir) - Başkanım, KSGM koordinatörlüğünde raporlar...
BAŞKAN ÖZNUR ÇALIK - Evet, tabii, tabii, oradaki raporlar KSGM, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü... Bu konuda 1990'da Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü kurulmuş ve sonrasında Aile Bakanlığı kurulduktan sonra Aile Bakanlığı bünyesine alınmış vaziyette. Sizlerin de sözleri ve tespitleri üzere Kadının Statüsü Genel Müdürlüğünün alanı, kapsamı, genişliği çok büyük. Bu vesileyle de mutlaka Kadının Statüsü Genel Müdürlüğünü çok daha güçlendirmeliyiz ya da kadına yönelik şiddetle ilgili yeni bir birim, yeni bir başkanlık, direkt Aile Bakanlığımıza bağlı ya da daha üst bir kurum olarak kurulmalı kanaatim, benim de notlarım arasında.
ŞÖNİM'lerimizi mutlaka tekrar gözden geçirmemiz gerekiyor, konukevlerimizin sayılarını artırmamız, yerel yönetimlere bütçe desteği vererek 100 bin nüfusun üzerindeki belediyelerin konukevi açmasını zorunlu hâle getirmemiz ve cezai uygulama olmasına rağmen... Şu ana kadar herhangi bir cezai uygulamanın yapılmamış olmasının da altını çiziyorum. Hem Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın hem de... İllerde valiliklerimize Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın göndermiş olduğu genelge çok önemli bir genelge. Valiliklerin bu konuda gereğini yerine getirmesi için de İçişleri Bakanlığımızın takiplerinin yapılması...
Aile Bakanlığımızın bu konuda hassasiyetini biliyoruz. Takiplerini de yine Aile Bakanlığımızın yapmasını canıgönülden arzu ederiz. İçişleri Bakanlığımızın KADES uygulaması için 5 milyon hedef çok iyi bir hedef ama özellikle GAMER'de görmüş olduğumuz elektronik kelepçeyle ilgili bölgesel haritayı hatırlayın, o elektronik kelepçeyle ilgili bölgesel haritada doğu ve güneydoğudaki sayı neredeyse sıfıra yakın. Bunun en önemli sebebi, oradaki toplumsal bilinç, sosyoloji. Biz bunları da göz önünde bulundurarak doğu ve güneydoğuya yönelik KADES uygulamasını farklılaştırmalı ve çeşitlendirmeliyiz yani gerekirse akıllı telefon uygulamalarını orada, eğitimde vermeliyiz; gerekirse kadınlarımıza Aile Bakanlığının ya da özel sektörün destekleriyle kadınlara yönelik KADES uygulamalarını indirebilmeleri için vermeliyiz diye düşünüyorum.
YELDA EROL GÖKCAN (Muğla) - Başkanım, buna ilave şunu yapabilir miyiz? Daha önceki yıllarda bu hep ilan edilirdi: Kadın dostu şehirler...
BAŞKAN ÖZNUR ÇALIK - UNFPA'in UNDP'yle birlikte yapmış olduğu...
YELDA EROL GÖKCAN (Muğla) - Çalışmaydı bu.
BAŞKAN ÖZNUR ÇALIK - Kadın dostu şehirler şu an Türkiye'de 14 tane; 8 artı 6; 14 kadın dostu şehir var. Proje, zamanlı bir projeydi. Bu vesileyle de yerel yönetimlerde, özellikle belediye meclislerinde kadın erkek fırsat eşitliği komisyonları kurulmuştu. Şimdi, bu vesileyle, kadın dostu şehir projesi aynen... "Haydi Kızlar Okula!" kampanyası, özellikle pilot illerde uygulanmış, sonra Türkiye'de 81 ile dönüştürülmüştü. Kadın dostu şehir projesi için de özellikle 14 ilde belediyeler kendi komisyonlarını kurarken kadın erkek fırsat eşitliği komisyonlarını kurmuş vaziyetteler ve bunun devam ettirilmesi, sürdürülebilir olması, diğer illere de örnek olması gerekiyor. Bu vesileyle de yerel yönetimlerde farkındalık yaratacak en önemli çalışmalardan bir tanesi de belediyelerimizde kurulacak olan kadın erkek fırsat eşitliği komisyonlarının takibini mutlaka talep etmemiz...
PAKİZE MUTLU AYDEMİR (Balıkesir) - Bir de aktive edilmesi Başkanım, kurulmuş olanların da aktive edilmesi gerekiyor.
BAŞKAN ÖZNUR ÇALIK - Evet, kurulmuş olanlar da pasif hâle gelmiş ve maalesef kadın meclis üyesi olmayan belediyeler var. Oralarda da hiç kadın yokken kadın erkek fırsat eşitliği komisyonlarının kurulması da enteresan durumlar.
Sağlık Bakanlığımız konusunda -Tuba Hanım söyledi- benim de parantez açarak... Özellikle çocuk izleme merkezleriyle ilgili çalışmaları hızlandırmaları, failin rehabilitasyonu konusunda kapsayıcı çalışmaları yapmaları önem arz ediyor.
HACI AHMET ÖZDEMİR (Konya) - AMATEM'lerin verimliliğini artırmak...
BAŞKAN ÖZNUR ÇALIK - AMATEM'lerin verimliliği ve Yeşilayın mutlaka bu konuda çalışmalarını... Yeşilaydan görüşleri lütfen yazılı isteyin arkadaşlar, unutmayın ve göç ve engelli merkezlerinden, kadın merkezlerimizden yazılı görüşlerini mutlaka isteyin.