İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Teşekkür ediyorum Başkanım.

Ben de TOBB yöneticilerine bu güzel sunumlarından dolayı, yaptıkları çalışmalardan dolayı teşekkür ediyorum.

Şimdi, sunumlarınızda, tabii, siz de belirttiniz, daha önceki sunum yapan hocalarımız ve değişik kurumlar da belirttiler, müsilajın en önemli nedenlerinden bir tanesi kirlilik, denizdeki kirlilik. Bu, evsel atıklardan oluşan bir kirlilik, tarımsal atıklardan, ilaçlamalardan oluşan kirlilik, sanayi tesislerinden oluşan kirlilik ve denizdeki deniz araçlarından dolayı oluşan kirlilikler. Bunların tabii en aza indirilmesi lazım, minimuma getirilmesi lazım.

Sunumunuzda şunu da ifade ettiniz: Çalışmalarınızda, işte "Yeşil büyüme ve mavi büyüme, yeşil alan ve mavi denizleri önemsiyoruz." dediniz, önemsediğinizden de bahsettiniz. Ve bu anlamda da evsel atıklarla ilgili veya atık su arıtma tesislerinin elektrik giderlerinin yüzde 50'sini şu anda zaten Çevre ve Şehircilik Bakanlığı karşılıyor, bunun tamamının karşılanması yönünde teklifte bulunduğunuzu ifade ettiniz. Ben burada şunu öğrenmek istiyorum: Gerçekten TOBB böyle ciddi bir bütçesi olan bir kurum diyelim veya bir STK diyelim, acaba özellikle kendi üyelerine yönelik, sanayicilere veya diğer ticaret erbaplarına yönelik, temiz bir çevre için, yeşil bir çevre için, temiz bir deniz için, masmavi bir deniz için onları özendirecek, onları teşvik edecek, bu konuda onlara yönelik bir ödüllendirme çalışmalarınız var mı? Tamam, devlet gerekeni yapsın, Hükûmet gerekeni yapsın, belediyeler gerekeni yapsın ama TOBB'un da bu konuda kendi üyelerine yönelik, onları teşvik edici, onları özendirici çalışmalar yapması gerekir diye düşünüyorum. Bu konuda bir proje var mı, onu öğrenmek istiyorum.

Teşekkür ediyorum.

TOBB SEKTÖRLER VE GİRİŞİMCİLİK DAİRE BAŞKANI AHMET SAYGIN BABAN - Evet, teşekkür ederim Sayın Vekilim.

Tabii, biz, özellikle 2019 yılında Yeşil Mutabakat Eylem Planı yayınlandıktan sonra, daha ilk günden itibaren hem üyelerimizi bu konuda bilinçlendirme yani neyin geldiğiyle ilgili bilinçlendirme hem de sektör sektör, demir çelik, çimento, alüminyum üretimi, tekstil, otomotiv sanayisi, hepsinde tek tek senaryolar hazırlamaya başladık yani buradaki kirlilik oranları nedir? Bu, atık su da olabilir, bakaya şey de çıkabilir, bir atık yani hurda da çıkabilir ve sera gazı salınımı, bunların hepsi sonuçta bir bütün, yani çevresel faktörler. Bunların tamamıyla ilgili, bunları nasıl düşürebilecekleri, enerjiyi nasıl daha iyi verimli kullanabilecekleri konusunda hem yerel oda borsalarımız kanalıyla hem de merkezden çok ciddi çalışmalar yürütüyoruz. Yani burada ödüllendirmeden önce, şu anda bu sanayinin bilinçlendirilmesi lazım. Bizim sanayici üyelerimiz; çok yüksek istihdam sayılarına ulaşanlar, 100 ülkeye ihracat yapanlar da aslında odalar birliğinin üyesi ama yerelde, işte, Tekirdağ'da, Tekirdağ Ticaret ve Sanayi Odamıza üye olan 10-12 kişilik çalışanı olan şirketler de üyemiz. Dolayısıyla bu KOBİ'lerin dönüşümü noktasında, sektör sektör sıfır atıktan başlayarak bütün süreçlerde hem mentorluk hem danışmanlık hem eğitim çalışmalarımız var. Bugüne kadar eğitim verdiğimiz sayı yüz binleri geçti, öyle söyleyeyim. Firmaların çevre yöneticilerini ayrı topluyoruz sektör olarak ki mesela, şu anda sektörel bilgilendirmeler devam ediyor. Daha bugün tarım hayvancılık sektörüne yönelik yine bilinçlendirme toplantımız var yeşil dönüşümle ilgili "Karbon ayak izini nasıl düşürürüm?" diye. Şu anda biz, işin daha bilinçlendirme, mentorluk, yönlendirme ve rehberlik noktasındayız. Bununla ilgili çalışmalarımız tabii her zaman devam edecek. Projelerden kastınız buysa bu tip çalışmaları yapıyoruz, yürütüyoruz.

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Şimdi tabii, ödüllendirme sistemi önemli, teşvik etme açısından da önemli. Örneğin, Kocaeli'de, sanayi odasının -her yıl düzenlediği- çevreye saygılı tesisleri belirleniyor, çevre ödülü alan tesisleri belirleniyor ve Kocaeli Büyükşehir Belediyesine bağlı olan İZAYDAŞ firması da -geri atıkları bertaraf etme firması, tehlikeli atıkları bertaraf etme firması- orada ödül alan firmaların gönderdikleri atıkların bertaraf edilmesi için yüzde 60, yüzde 50, yüzde 40, her neyse, belirli oranda indirimler yapıyor, onları ödüllendirmiş oluyor çevreye saygılı üretim yaptıkları için. Bu anlamda soruyorum yani mesela, TOBB şunu yapabilir mi? Gerçekten, bu anlamda çevreye saygılı olan firmaların yıllık aidatlarının yüzde 20'sini almayabilir gibi yani teşvik etmek için, ödüllendirmek için.

Çevre, hepimizin sorunu; sadece Hükûmetin değil, sadece belediyelerin değil, sadece Meclisin değil, hepimizin sorunu, 83 milyon insanı birinci derecede ilgilendiren bir konu. Dolayısıyla hepimizin bu konuda elimizi taşın altına koymamız lazım, yapabileceğimiz imkânlar ölçüsünde ne varsa yapmamız lazım diye düşünüyorum.

Teşekkür ediyorum.

TOBB SEKTÖRLER VE GİRİŞİMCİLİK DAİRE BAŞKANI AHMET SAYGIN BABAN - Teşekkür ederim.

Çok kısa bir şey söyleyeyim, Kocaeli Sanayi Odamız geleneksel hâle getirdi aslında söylediğiniz gibi, her yıl bunu yapıyor. Mesela, geçtiğimiz hafta Gaziantep Sanayi Odamızda yine yeşil dönüşümle ilgili bir ödül töreni yapıldı. Odalarımız yavaş yavaş başlıyor bunları yapmaya. Dediğim gibi, şu anda bilinçlendirme noktasındayız, daha sıfır noktasındayız, yavaş yavaş bu yöndeki çalışmalarımız devam edecek.