| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | Manisa Milletvekili Uğur Aydemir ve 49 Milletvekilinin Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/3854) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 06 .10.2021 |
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Şimdi, şöyle bir örnek üzerinden gidelim: Vergi inceleme elemanı bir anonim şirkette vergi incelemesine başladı. Yeni sisteme göre artık tutanak da tutulmayacak; mükellefe bir yazıyla "Sizin şirketiniz nezdinde kurumlar vergisi yönünden vergi incelemesine başladım." diye yazacak. Ancak kurumlar vergisi incelemesi sonucunda katma değer vergisi matrah farkı bulabilir, çok doğaldır, damga vergisi matrah farkı bulabilir, muhtasar beyannameye konu olan stopajlarla ilgili bir matrah farkı bulabilir. Şimdi, o vergi inceleme yazısında sadece kurumlar vergisi yazmış olması nedeniyle, bu mükellefe katma değer vergisi açısından pişmanlık hakkı vermek doğru değil; örneğim yanlış mı bilmiyorum.
UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Doğru, örnek doğru yani.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (İstanbul) - Doğru.
İki, varsayalım ki vergi inceleme elemanı bütün bunları dikkate alarak başta kapsamlı bir vergi inceleme yazısı yazabilir. Kurumlar vergisi, katma değer vergisi, muhtasar beyanname, hepsini yazdı. Bu da vergi inceleme elamanını büyük bir yükün altına sokmak demektir. Yani inceledi, sonra hadi KDV yönünden bir de bütün beyannamelerine bakacak, edecek; muhtasar beyannamelere bakacak ya da başlangıçta hiç muhtasar beyanname yönünden bir vergi incelemesi yapma niyeti yok ama o şirkette incelemeye başladığı zaman kendisine ihbarlar gelebilir: "Bu mükellef çalışanlarının ücretlerini şöyle düşük gösteriyor." ya da "Ayda 10 milyon lira ödediği hâlde -banka dekontlarıyla bu sabittir- ayda 1 milyon liralık bir kontrat yapmıştır." Bu ihbarı inceleyecek.
Ya niye getirildi bu şey? Bir taraftan diyorsunuz ki: Yine aynı kavramı kullanacağım, ceberut devlet anlayışını getirelim, vergi incelemesi dairede olsun, mükellefin gözünün yaşına bakmam. 1949 yılından beri sistemde var olan "Vergi incelemesi iş yerinde yapılır." hükmünü bir tarafa atıyorsunuz, öte taraftan da "Biraz sempatik olalım, mükellefe de bir kaçamak yolu tanıyalım." türü bir anlayış. Ben bağdaştırmakta zorluk çekiyorum bunları. Bu düzenlemenin mantığı nedir? Bu verdiğim örnekler çerçevesinde açıklarsanız memnun olurum.
UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Şimdi Başkanım, Sayın Hamzaçebi'nin "Ceberut devlet anlayışıyla işte bu yazıyla bildirim yapıyorsunuz ve mükellefi daireye davet ediyorsunuz, bunu uyguluyorsunuz." cümlesine katılmıyorum. Bir, bu yine ihtiyari, mükellef eğer isterse yine kendi iş yerinde incelemeleri yapmaya devam edecek zaten.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (İstanbul) - Hayır, hayır "yapabilir" diyor.
UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Talep ederse oluyor zaten.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (İstanbul) - İsterse yapabilir, isterse yapmaz.
UĞUR AYDEMİR (Manisa) - İsterse yapabilir ama burada... Ama idareye bırakılıyor da bunun alt mutfağında çalışırken isterse, talep etmesi doğrultusunda öncelikle mükellefe öncelik tanınıyor. Bunun belki daha sonra düzenlemelerini nasıl yaparlar, bilmiyorum. Bunu bildiğim için söylüyorum.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (İstanbul) - Benim o yerdeki önerimizi reddettiniz.
UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Yani mutfağındaki işi söylüyorum Sayın Hamzaçebi, böyle bir niyetle oraya yazdık onu.
İkincisi, zaten bizim amaçlarımızdan bir tanesi de bu vergi incelemelerinde aynı zamanda mükellefleri eğitmek de. Zaten kurumlar vergisi yönünden incelemeye tabi tuttuğu zaman mükellefi vergi denetmeninin, vergi müfettişinin incelemesine daha gerek kalmadan, vergi müfettişinin bulacağı rakamları kendisi zamanında pişmanlıkla verecek. Bu açığını, zaten eksiğini kapatacak ve amacımıza da ulaşmış olacağız. Oradaki amacımız bizim zaten neydi? Vergi mükelleflerinin kaçırmış olduğu vergileri veya eksikleri görüp ona göre tahsil etmekti; pişmanlıkla biz bunun önünü açıyoruz. Yani kurumlar vergisi yönünden bir şey yapmıyoruz zaten onu incelemek üzere gidiyor vergi müfettişi. Biz onun yanında vergi mükellefine diyoruz ki: "Eğer varsa beyan etmek istediğin bir şeyler, pişmanlıkla bunları beyan et."
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (İstanbul) - Son bir şey söyleyebilir miyim Sayın Başkan?
Şimdi, bu maddenin amacını ben şöyle yorumluyorum: Bu kadar vergi incelemesine gerek yok. Kurumlar vergisinden inceleme yapıyorsak adama da söyleyelim ki: "Git kardeşim, açıkların varsa diğer tarafta git onlarla ilgili de pişmanlık beyannamesini ver." O zaman, 8 bin vergi müfettişini niye istihdam ediyorsunuz? Vergi müfettişliğinde son rakam 8 binlerdeydi, bilmiyorum şimdi nerede ve 8 bin vergi müfettişinin şu an yapacağı bir iş yok. Vergi denetiminde on sene öncesinin gerisindesiniz. On sene önceki vergi inceleme elamanı sayısı 2 binler civarındayken o zaman bulunan matrah farkı, tarh edilen vergi, kesilen ceza miktarı, bugün 8 bin vergi müfettişiyle yapılanın çok daha üzerinde. Bunları yapıyorsanız yani vergi incelemesine, denetimine gerek yok diyorsanız o sayıyı azaltın bari; 8 bin kişilik vergi müfettişi ordusuna gerek yok.