KOMİSYON KONUŞMASI

LÜTFİ KAŞIKÇI (Hatay) - Başkanım, teşekkür ediyorum.

2018 yılı ile ilgili bazı bulgular var, onlarla ilgili Sayın Genel Müdürüme bazı sorularım olacak, bunları cevaplamasını isteyeceğim ancak soruya geçmeden önce konunun bütünlüğünün anlaşılması için konunun ne olduğunu izah edip ondan sonra sorumu yönlendirmek istiyorum.

Mersin Limanı'nda mülkiyeti Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryollarına ait olan bir liman vardı ve bu liman özelleştirildi. Bu limanın özelleştirme işlemi yapıldıktan sonra özelleştirmenin dışında kalan bir alanın varlığından bahsediyor Sayıştay, ki bugün itibariyle yaklaşık 14 dönüm bir alan. Özelleştirme dışında kalan ve mülkiyeti hâlâ Devlet Demiryollarına ait olan bu alan, yaklaşık on dört yıldır Mersin Limanı'nı alan firma tarafından yükleme-boşaltma faaliyetleri yapmak için kullanılıyor. Mersin Limanı'nda böylesine büyük bir alan gerçekten çok kıymetli bir alandır diye düşünüyorum. Şimdi, "Bu alanın kira bedeli ne kadar olur?" diye İskenderun Limanı'ndan bir bilgi aldım. İskenderun'da metrekaresinin aylık olarak 2,36 TL olduğu şeklinde bir rakam verdiler bana ama Mersin'de bu kira bedelinin daha yüksek olacağı değerlendiriliyor. Ben İskenderun Limanı'ndan almış olduğum bu metrekare fiyatından yola çıkarak şöyle bir hesaplama yaptım: Mülkiyeti hâlâ Devlet Demiryollarında olan özelleştirme dışındaki bu alan, yaklaşık on dört yıldır bu limanı alan firma tarafından kullanılıyor. Dolayısıyla, bizim bu firmadan buradaki işlemlerinden dolayı geriye dönük bir ücret almamız gerekiyor, ki Sayıştay da onu söylüyor. Bakın, İskenderun Limanı'na göre bir hesaplama yaptığımız zaman, sizin şu an kurumunuza ait olan limandaki bu alanın aylık kiralama bedeli 28 bin lira çıkıyor, ki bir yıllık 340 bin lira. Geriye dönük hesaplama yaptığımız zaman da yaklaşık on dört yıldır bura kullanılıyor, 4 milyon 700 bin lira gibi bir rakam karşımıza çıkıyor. TCDD, Mersin Limanı'ndan, bu alanın kullanımıyla ilgili geriye dönük bir kira bedeli almak için bir çalışma başlattı mı? Çünkü Sayıştay "Bu parayı alın kardeşim, bu sizin hakkınız." diyor; bununla ilgili bir soru sormak istiyorum. Hatta şu bile teklif edilebilir yani bu 4 milyon 700 bin lirayla Mersin Limanı'nı alan bu firma, Mersin'de, Torosların eteğinde bir köyde çok güzel bir okul da yapabilir, "Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları" ismini de verebilir.

İkinci konu, ben bu feri taşımacılıkla ilgili çok fazla bilgi sahibi biri değildim ancak gerek Sayıştaydan gerekse yapmış olduğum araştırmalardan bizim yük taşımacılığında trenlerimizi feribotlarla taşıdığımızı da yeni öğrendim ve çok da güzel bir uygulama gerçekten. Özellikle Marmara Denizi'nde Devlet Demiryolları bu feribotlarla trenlerin taşınması işlemini yapıyor. Şöyle bir hususla karşı karşıya kaldım: Marmara Denizi'nde, Ege Bölgesi'nde üretilen ürünlerin Kapıkule'ye gitmesi için bir hat var, mevcut bir hat. Nedir bu hat? Önce bizim yük taşımacılığı yapan trenlerimiz Derince Limanı'na gidiyor, Derince Limanı'ndan feribotlara bindiriliyor, Derince Limanı'ndan hareket eden feribot Tekirdağ Limanı'na geliyor; tren, Tekirdağ Limanı'ndan yeniden konvansiyonel hatta geçiş yapıp Kapıkule'ye gidiyor. Bu, müthiş bir olay gerçekten bundan dolayı tebrik ediyorum. Çok da zor bir iş olduğunu yine yapmış olduğum çalışmalar sırasında öğrendim fakat bu güzergâhın uzun bir güzergâh olduğunu... Hani "Manisa'dan bir yükün trene bindirilip Derince'ye gitmesi, Derince'den feribota bindirilmesi, feribotun Tekirdağ Limanı'na gelip yeniden trenin konvansiyonel hattan Kapıkule'ye gitmesi işlemini biz kısaltabilir miyiz?" diye Devlet Demiryolları bir çalışma yapmış. Evet, kısaltabiliriz, yeni bir alternatifi yol var. Neresi? Derince'ye gitmeyelim, Bandırma'ya bir feri kapak yapalım; Manisa'dan gelen yük trenlerimizi ve Ege Bölgesi'nden gelen yük trenlerimizi Bandırma'dan feribota yükleyelim, direkt karşıya, Tekirdağ geçelim. Dolayısıyla, yol kısalacağı için bizim Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları olarak bu feribot hizmetini yapan firmaya ödeyeceğimiz rakam da aşağı düşecek.

Rakamlara baktım, gerçekten çok ciddi miktarda yani Derince hattını kullanırkenki rakamlar ile Bandırma hattını kullandığımız zamanki rakamlar gerçekten ciddi rakamlar, hatta şunu söyleyeyim: Siz şu an bu taşımacılığı Derince Limanı üzerinden yaptığınız zaman zarar ediyorsunuz ancak Bandırma Limanı'ndan bu taşımacılığı yaptığınız an kâra geçeceksiniz. Önlem de almışsınız, çok güzel bir ihale çıkartmışsınız bu feri kapak meselesinde. İhale yapılmış, bir firma almış, firma bu işi bitirmiş ancak şunu gördüm: Kesin kabul aşamasında bir problem yaşanmış, bir türlü firma ile kurumumuz kesin kabul meselesini çözememiş. Ben, aslında bir an önce bu kesin kabul meselesinin çözülüp, bu test kapaklarıyla ilgili bazı hidrolik testlerin yapılıp bu güzergâhın, bu Bandırma-Tekirdağ güzergâhının faaliyete geçmesini kurumumuzu da kâra geçireceği için önemsiyorum. O yüzden şu an soruma geleyim, feri kapaktaki hidrolik test meselesi ne oldu? Faaliyete aldık mı, kesin kabulü yapıldı mı? Sorum bu.

Son sorum da şu: Yine 2018 yılına yönelik, 2013 yılında 8 tane kar küreme aracı almışız. Çok da yüksek rakamlar ki mecbur bu rakamları vereceğiz çünkü yurt dışından bunu ithal ediyoruz, 14 milyon 800 bin avro. Bu 8 aracı getirmişiz, parasının yüzde 80'ini ödemişiz, daha sonra 8 aracı getirip "Önce bir test sürüşü yapalım, bunlar bizim sistemimize entegre olabilecek mi?" diye bu araçları Sivas'ta ve yanlış hatırlamıyorsam Erzurum'da bizim TCDD'nin kendi personeli bir teste tabi tutmuşlar. Test sonucunda bu 8 aracın bazı mekanik aksamlarında problem olduğu tespit edilmiş; dolayısıyla, kar küreme faaliyetlerini bu araçların yapamayacağı yine kurumunuz tarafından tespit edilip bu araçlar TCDD'ye ait bir hangara getirilip koyulmuş. Firmaya, yurtdışına yazı yazmışsınız "Kardeşim, gelin bu araçlarınız bizim sistemimizle entegre olmadı, burada teknik bir problem var; bu teknik problemi giderin." demişsiniz. Oradan sonrası Sayıştay raporlarında kapalı olduğu için soruyorum: Bu araçlarımız firma tarafından gelip teknik özellikleri giderilip bizim sistemimizle entegre olup daha sonra bizim yerel hattımızda çalışmalara başladı mı? Üçüncü sorum da bu.

Teşekkür ediyorum Başkanım.