MEHMET HABİB SOLUK (Sivas) - Sayın Başkan, Komisyonumuzun değerli üyeleri, Sayın Genel Müdürüm ve Yönetim Kurulu üyesi arkadaşlar -diyeceğim- eski mesai arkadaşlarım; ben de sizleri tebrik ediyorum, başarılarınızın devamını diliyorum.

Sadece tartışma olsun diye değil, tek kelime ifade edeceğim Sayın Yavuzyılmaz: Sizinle sohbet anında "Bürokrat siyasetin karşısında dilsizdir, onları dövmek doğru değildir." şeklinde bir konuşmamız olmuştu; o ifademi tekrarlıyorum.

Şimdi, burada, Kanal İstanbul ile boğazlar konusunda birtakım çelişkilerin...

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Bürokrat da hesap verecek, karar veriyorsa hesabını da verecek, bütçe kullanıyorsa hesabını verecek.

MEHMET HABİB SOLUK (Sivas) - Dışarıdaki olayı bilmiyorum ama tamam, tartışma olmasın ama bürokrat siyasetin karşısında dilsizdir, yaptıkları görevlerde de eksiği varsa yazılı olarak sorulur yoksa yaptığı hizmetlerden dolayı teşekkür edilir; ben öyle öğrendim.

Şimdi, İstanbul ve Çanakkale Boğazlarının, Marmara'yla bir bütün olarak düşündüğünüzde yıllık gemi geçiş kapasitesi emniyetli 25 bin/yıldır, oysa 1930'larda 3 bin gemi geçerken şu anda, bugün 43 bin-47 bin gemi geçmekte boğazlardan. 2050 yılındaki tahmin 78 bin, 2070 yılındaki tahmin ise 86 bin gemi.

Bu gemilerin tonajlarına da şöyle bir göz atacak olursak, 1930 yılında boğazlardan geçen gemi boyları 50 metre, 2019 yılında geçen gemi boyu 350 metre.

AHMET KAYA (Trabzon) - 350 metrelik gemi o daracık alandan nasıl geçecek?

MEHMET HABİB SOLUK (Sivas) - Vallahi, geçiyor şu an.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Kaya, lütfen dinleyelim, karşılıklı konuşmayalım.

AHMET KAYA (Trabzon) - Hocam, boğaz dururken o daracık kanaldan niye geçsin?

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Buyurun Sayın Soluk, devam edin.

MEHMET HABİB SOLUK (Sivas) - Panama Kanalı'nın genişliğini biliyor musunuz?

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Kaya, dinleyelim.

Sayın Soluk, devam edin.

MEHMET HABİB SOLUK (Sivas) - Sayın Vekilim, siz Karadenizlisiniz. Kanallar gemilerin genişliğine ve draftlarına göre yapılır. Bu da yüzlerce profesörün çalışmaları sonucunda, gemilerin draftına göre kanal derinliği de, genişliği de uygundur.

AHMET KAYA (Trabzon) - Siz de bir ihtiyaç olduğunu mu düşünüyorsunuz?

MEHMET HABİB SOLUK (Sivas) - Panama Kanalı'nın ölçülerine bakarsanız, bizim İstanbul Kanalı'nın Panama Kanalı'nın da 2 katı olduğunu göreceksiniz.

AHMET KAYA (Trabzon) - Panama'nın yanında alternatif bir kanal yok, bir boğaz yok Panama'da!

MEHMET HABİB SOLUK (Sivas) - Diğer bir konu: 2010 yılında, bakın, yük artışına bakın, Sayın Vekilim, yük artışına bakın.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Önce asgari ücreti de bir artırın!

MEHMET HABİB SOLUK (Sivas) - Ya, bir dinle, lütfen, canını seveyim ya!

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Lütfen dinleyelim.

MEHMET HABİB SOLUK (Sivas) - Yük artışına bakın.

AHMET KAYA (Trabzon) - Bir sürü önceliğimiz var, bir sürü ihtiyacımız var.

MEHMET HABİB SOLUK (Sivas) - 2010 yılında 672 milyon groston geçmiş, 2018 yılında 849 milyon grostona ulaşmış.

Diğer taraftan, İstanbul ve Çanakkale Boğazları. Özellikle İstanbul Boğazı'nı herhâlde biliyorsunuz; İstanbul'u görmüş, yaşamış biri olarak keskin dönüşlü coğrafi yapısı, kuvvetli akıntıları, ters rüzgâr yönleri, boğaz kesitindeki kot yüksekliği farkları, gemi büyüklüklerinin giderek artışı, kılavuz kaptan alınma mecburiyetinin olmayışı, römorkör kullanım zorunluluğu olmayışı -boğazlarda- artık artan İstanbul nüfusunda bir tehdit hâline geldi, geçenlerde de gördük, işte, yine bir gemi makine arızasıyla boğazda sürüklendi. İstanbul hepimizindir, İstanbul bir dünya mirasıdır; siyaset uğruna İstanbul'u tehdit etmeye hiç kimsenin hakkı da hukuku da yoktur diye düşünüyorum.

Ben arkadaşlarımızı başarılı çalışmalarından dolayı kendilerini tebrik ediyorum.

Boğazlarda alınan ücretleri Sayın Yavuzyılmaz sorduğunda, 12 Eylül ihtilalinden sonra, maalesef, Montrö'de aldığımız ücretler de yüzde 70 küsur oranında düşürülmüştür; aksi takdirde, şu anda karşınızdaki kurum çok daha fazlı kârlı bir kurum olarak bulunacaktı. Bunun da nedenlerine o günkü 12 Eylül çetelerinin vermiş olduğu, çıkarmış olduğu yasalara ulaşıp, inceleyip bakabilirsiniz diyorum.

Arkadaşları tebrik ediyorum.