| Komisyon Adı | : | DİJİTAL MECRALAR KOMİSYONU |
| Konu | : | Dijital mecralarda son günlerde yaşanan gelişmelerin değerlendirilmesi hakkında görüşme |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 20 .05.2021 |
ZEYNEP YILDIZ (Ankara) - Teşekkür ediyorum ben de Başkanım.
Şimdi, hakikaten bence Mecliste güzel bir çalışma tarzı ortaya koyan bir Komisyonuz. Ben bütün üyelere tekraren teşekkür etmek istedim.
Öncelikli olarak, tabii ki geçmiş Ramazan Bayramı'nı ve dün idrak ettiğimiz 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı'mızı bir kere daha tebrik ediyorum.
Bu noktada, Filistin'de geçtiğimiz günlerden beri yaşanmakta olan ve bu sabah itibarıyla da şiddetini artırdığı haberlerini aldığımız saldırıları bir kere daha kınıyorum.
Bu noktada, ben, açıkçası Ahmet Bey'in başlattığı noktadan devam etmek isterim, şöyle ki: Gerçekten enteresan bir şeyle karşılaştık, Ayhan Altıntaş Hocamın... Bence hocalık her türlü makamdan daha üstte, o yüzden siz bizim için değerli bir hocamızsınız, ben direkt "Ayhan Altıntaş Hocam" diyerek hitap etmek istedim. O noktada sizin ifade ettiğiniz bu mecralar bir yandan bir demokratikleşmeye kapı aralıyor yani bir yönüyle böyle bir yanı var ki bunu şu bağlamda da görebildik: Mesela, İsrail'in daha önceden, sosyal medyanın bu kadar etkin olmadığı dönemlerde bu katliamları çok daha rahat bir şekilde yapabildiğini... Yani Gazze'de yıllardan beri sistemli bir hedef hâline getirilme hâli var Filistinlilerin, aslında insanların sistemli bir yerinden ediliş hikâyesi var ama sosyal medyanın gücüyle, bilhassa "influencer" diye tabir edilen ama esas itibarıyla belki bizim Türkçede etki kişisi olan insanların aslında bunu çok ciddi anlamda hareketlendirebildiğini gördük. Çok çeşitli ünlü kişiler bu meseleyi sahiplendiler, bir farkındalık oluştu ve bu, aslında, dünyada her şeyin başkalarının gözü önünde yapılamayacağını da birilerine öğretti ve gösterdi. Bu yönüyle ben de önemli ve değerli buluyorum bu mevcudiyeti, herkesin bulunup, paydaşı olup tepkisini ortaya koyabildikleri... Ya da kendi gençlerimiz de çok değerli şeyler yaptılar yani İsrail Başbakanının bir "tweet"inin altına bizim bir öğrencimiz kendi hazırladığı videoyu koydu ve neredeyse onun 2-3 katı görüntülenme aldı. Gerçekleri anlatmak adına bireylerin de çok güzel inisiyatif alabildikleri bir ortamın oluştuğunu görüyoruz.
Bununla birlikte, Ahmet Bey'in ifade ettiği, Ravza Başkanımın da ifade ettiği şöyle bir gerçeklikle de karşılaştık: Bir etkileşim azlığı, filtre gibi bir gerçeklikle de karşılaştık. Bu, açıkçası yurt dışında çok yoğun tartışılan başlıklardan biri. Geçtiğimiz yıl itibarıyla "Demokrasilerin üzerinde sosyal ağların nasıl bir etkisi olacak?" şeklinde bir rapor yayınlanmıştı Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisinde, bence çok önemli ve değerliydi. Bunun sonrasında sosyal ağ sağlayıcılarındaki algoritmaların insan haklarına nasıl bir tesiri olacak, buna ilişkin de farklı raporlar yayınlandı. Dolayısıyla, burada bir yandan bir demokratikleşme unsuru olarak gözükürken bu sosyal ağ sağlayıcıları, bir adım sonrasında "Sosyal ağ sağlayıcılarının kimin konuşup kimin konuşmayacağına karar vereceği bir düzleme acaba bu mesele itilir mi?" kaygımız giderek kuvvetlendi bu süreç içerisinde. Dolayısıyla, buna ilişkin olarak, bizim gerçekten burada sosyal ağ sağlayıcılarının her birini dinliyor olmamız çok önemli. Yani haberleşme hürriyeti, neticede anayasal güvence altına alınmış bir hak. Kişilerin haberleşme kanallarının çeşitlendirilmesi ve bunun kuvvetlendirilmesi, devlet olarak bizim sorumluluğumuz. Dolayısıyla, sosyal ağ saylayıcılarının bu konudaki fazla inisiyatif alan hâlinin haberleşme hürriyeti bakımından ileride bir tehdit teşkil edip etmeyeceği hususu da bizim gündemimizde yer almalı diye düşünüyorum.
Bununla birlikte, bir diğer tartışılan husus şeffaflık bahsi yani bu algoritmalar hususunda dünyada çok yoğun olarak, sosyal ağ sağlayıcılarına istinaden, şeffaflık bahsine dair çok ciddi tartışmaların kümelenmeye başladığını görüyoruz. Çünkü bu sosyal ağ sağlayıcılarındaki algoritmaların işleyişinin hâlâ net bir biçimde ortaya konulamadığını ve bu dünya genelinde, bilhassa burada vatandaşlarını korumak isteyen, aslında kamu düzenini sağlama sorumluluğunu üstlenmiş olan devletlerin ciddi anlamda kaygı noktalarından bir tanesini oluşturduğunu görüyoruz. Dolayısıyla, sosyal ağ sağlayıcıları noktasında, burada algoritmaların işleyişine ilişkin daha şeffaf bir görünüme kavuşulması gerektiği önemli bir başlık olarak karşımızda duruyor.
Onursal Bey fiber altyapıya istinaden birkaç cümle etti. Bu, hakikaten bizim de çok önemsediğimiz bir başlık. Daha önceden bu örneği vermiştik: Bir yoldan 5 araba geçiyorken şimdi 100 araba geçiyor. Dolayısıyla, bizim de bu mevcut duruma acilen adapte olmamız gerekiyor. Bu minvalde, birkaç ay evvel Evrensel Hizmet Kanunu'nda bir değişiklik yapmıştık. Ulaştırma Bakanlığıyla biz de meseleyi sürekli olarak takip ediyoruz. Bu kanuni düzenlemenin akabinde şimdi -yanılmıyorsam- fiber altyapıyı geliştirmek üzere tekrar ilgili ihale süreçleri sürdürülüyor ve dolayısıyla evleviyetle bu problemin de çözümü hususunda gerekli adımların atılacağını görüyoruz. Bizler de bizzat takip ediyoruz. Hakikaten çok önem verdiğimiz başlıklardan bir tanesi.
Yine oyun sektörü hususunda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın da ciddi anlamda aslında vurguladığı başlıklardan biri. Sadece savunmaya değil, çok çeşitli alanlara bizim odaklanmamız gerekiyor diyoruz. İşte Peak Games, sonrasında Rolling Games, bizim "unicorn"larımız hakikaten bu alanda çok ciddi anlamda arttı ve artık "decacorn"a dönüşmelerini bekliyoruz belirli noktalarda. Bugüne kadar 1,4 milyar liralık bir kaynak aktarılmış vaziyette bu gençleri desteklemek adına, dolayısıyla bu da devletimizin bu noktada da gençleri desteklemeye yönelik attığı önemli ve değerli adımlardan diye düşünüyorum. "1 milyon Yazılımcı Projesi"nin -BTK, ondan da Ayhan Hocam bahsettiler- ilgili altyapısının oluşturulması hakikaten aslında bir projeksiyon ortaya koymakla mümkün olacak. Bu projeksiyonun oluşturulması noktasında TBMM olarak biz de pekâlâ inisiyatif alabiliriz. O noktada raporu bizler de bekliyor olacağız Başkanım.
Benim özetle ifade etmek istediğim hususlar bunlar. Ben tekrar bütün paydaşlara çok teşekkür ediyorum. Hakikaten ülkenin geleceğine yönelik çok ümit verici, herkesin ortak akıl çerçevesinde fikrini beyan ettiği çok değerli bir komisyon olduğunu düşünüyorum ben bu Komisyonun.
Tekrardan herkese teşekkür ediyorum.