GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Kusura bakmayın arkadaşlar, ticaret bölümüyle ilgili hiçbir konuya değinme imkânımız olmadı. Takdir edersiniz ki gümrükle ilgili bir miktar bilgilendirme imkânımız oldu ama Bakanlığımızın ticaret bölümüyle ilgili olmadı. O yüzden bir on beş dakika kısa bir...

ERKAN AKÇAY (Manisa) - Esnaf da var Sayın Bakanım.

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Var, hepsi var, ayrıntılı olarak ticaret, iç ticarette var.

Biliyorsunuz, 1 Temmuz 2012 yılında yürürlüğe giren, bütün siyasi partilerin mutabakatıyla, katılımıyla, kabulüyle yürürlüğe giren yeni Türk Ticaret Kanunu'ndan sonra bu alanda farklı bir dönem başladı.

Öncelikle, şu anda faaliyette bulunan şirket bilgilerini sizlerle paylaşmak istiyorum: 31 Ekim sonu itibarıyla 113.865 anonim şirket, 821.051 limitet şirket olmak üzere toplam 934.916 sermaye şirketi ve 575.488 şahıs şirketi faaliyetini sürdürüyor.

Yeni Ticaret Kanunu çerçevesinde, onunla ilgili olarak şu ana kadar 323.811 şirketin kısa yoldan tasfiyesi gerçekleştirilmiştir. Bu da önemli bir sorun biliyorsunuz, yani fiilen faaliyetini terk etmiş ama hukuken hâlen aktif gözüken şirketlerin tasfiyesiyle ilgili özel bir mekanizma getirilmişti kanunla, o kullanılarak bu kadar sayıda ticari sicil kayıttan silindi.

Yine, yeni Ticaret Kanunu'nun getirdiği imkânla yürürlüğe konulan MERSİS yani Merkezî Kayıt Sistemi'nin birkaç gün önce lansmanını yaptık, bu da son derece önemli bir uygulama. Bütün tacirlerimizin tüm bilgilerinin depolandığı bir sistem, ayrıca şirket kuruluşları ve tescillerin tamamen elektronik ortamda yapıldığı bir uygulama. Burada, notere de gitmeye gerek olmadan tüm işlemleri elektronik ortamda yapabilecekler. Burada bir eksik kalan kısım, elektronik olarak gazetede yayınlanma kısmı kaldı. Yani kuruluşla ilgili ve tescille ilgili tüm işlemler elektronik ortamda yapılıyor, ancak ilan kısmı yine geleneksel yöntemlerle, yani gazete basılmak suretiyle gerçekleştiriliyor. O da inşallah önümüzdeki dönemlerde elektronik ortamda yapılabilir hâle getirilir diye düşünüyoruz. 2010 yılında uygulamaya konuldu esasında MERSİS projesi, pilot uygulama olarak uygulamaya konuldu. Bugüne kadar 176 bin 90 kuruluş gerçekleştirildi elektronik ortamda, hiç notere gitmeden, 189 bin 724 sözleşme değişikliği gerçekleştirildi, 6.215 tasfiye, 41 bin terkin; toplam 422 bin 364 işlem gerçekleştirildi. Kullanımı son derece kolay yani ekran kullanıcıya her türlü imkânı sağlayacak şekilde dizayn edilmiş vaziyette.

Şimdi, yine, biliyorsunuz Hal Kanunu 2012'de yürürlüğe girdi. Bununla ilgili olarak da şu ana kadarki uygulama sonuçlarını arz etmek istiyorum. Bugüne kadar Hal Kayıt Sistemi'nin resmî olarak faaliyete alındığı 2012 tarihinden 31/10/2014 tarihine kadar toplam 88 milyon 585 bin 215 bildirim işleme konuldu. Bu bildirimlerle ilgili olarak adet bazında izlenenlerden 370 milyon 646 bin 471 adet, Ba ile yapılan satışlarda 107 milyon 605 bin 580 BA, kilogram ile yapılan satışlarda ise 12 milyon 697 bin 694 ton işlem gerçekleştirilmiştir yeni Hal Kanunu çerçevesinde. Şu anda çiftçi kayıt sistemine -orada bir eksiklik var, entegrasyonda, henüz tam gerçekleştirilemedi, o da çok önemli- entegre çalışmaları bitmek üzere. O da yapıldığında, inşallah çok daha kaliteli hizmet verme imkânı ortaya çıkacak.

Lisanslı depoculukla ilgili gelişme hızla devam ediyor. O da son derece önemli bazı ürünler için biliyorsunuz. Şu an itibarıyla, bugüne kadar toplam 15 adet şirket lisanslı depo işletmesi izni aldı. 6 tanesi faaliyete başladı. Bugüne kadarki işlem gören toplam 265 bin ton. Yeni bir düzenleme olarak 16/10/2014 tarihinde bir Bakanlar Kurulu kararıyla... Şu anda istenilen seviyede lisanslı depolara talep olmadı. Onun da iki nedeni var. Bir tanesi, bazı ürünlerde yeteri kadar arz fazlası meydana gelmedi. İkincisi de, kiraların yüksek olması gerekçe gösterildi. Onunla ilgili olarak, biraz önce söylediğim Bakanlar Kurulu kararıyla kiraların yarısı devlet tarafından karşılanacak. Buğday, arpa, çavdar, yulaf, mısır, çeltik, pirinç, mercimek gibi ürünlerde aylık ton başına 3 lirayı geçmemek, pamuk için aylık ton başına 7 lira ve fındık, zeytin, zeytinyağı, kuru kayısı, Antep fıstığı, kuru üzüm ve kuru incir içinse aylık ton başına 10 lirayı geçmemek üzere kira ücretlerinin yarısı devlet tarafından karşılanacak. Onun da uygulaması başlamış oldu. Şu andan itibaren hızlı bir şekilde talebin artacağını düşünüyoruz.

Şimdi, elektronik ticaretle ilgili, -biliyorsunuz, e-ticaret kanunu yürürlüğe girdi- o da gerçekten önemli bir... Bugüne kadar ciddi bir hacme sahip olan bu alanda yasal düzenleme yoktu. Çünkü hem kullanım hızla artıyor hem de ticaret hızla artıyor. 2014 yılının ilk on ayında Türkiye'de toplam İnternet kullananların oranı yüzde 53,8 civarında. Bunların da yüzde 31'i İnternet'ten alışveriş yapıyor yani 10,7 milyon kişiye tekabül ediyor. 2014'ün ilk on ayında 10,7 milyon kişi elektronik ortamda ticaret yapmıştır. Dolayısıyla, bu kadar geniş kitleye ve hacme ulaşan bir alanın regüle edilmemesi bir eksiklikti, o da giderilmiş oldu. Onunla ilgili tebliğlerimiz kısa bir süre içerisinde inşallah hayata geçirilecek.

Tüketicilerin haklarının korunmasıyla ilgili yoğun çalışmalar yapıyoruz. Özellikle belirli ürünlerde yani oyuncak, kırtasiye başta olmak üzere, belirli malların tümünün numunelerini alıyoruz ve onları değerlendiriyoruz, standartlara ve sağlık açısından uygun olup olmadığı noktasında değerlendiriyoruz. Hemen hemen bu noktada denetime tabi olmayan hiçbir ürün -örnekleme yöntemiyle elbette- yok gibi. Yine bununla ilgili olarak, bal ürünleriyle ilgili son günlerde çok yoğun şikâyetlerin olduğu... Oralara sıkı denetimlerimiz var. Tahliller, sonuçlar ortaya çıktı. Ayrıntılı bilgi talep edilirse arz ederimi. Şu anda hemen hemen o televizyonlarda... Gönderilen numunelerin tamamının, balların sahte olduğu tespit edildi. Gerekli cezalandırmaları yaptık. Tedbir olarak zaten, bu tür yayınlar başlamadan, hemen anında tedbir uyguluyoruz. Yani tahlil sonuçlarını beklemeden, anında reklam yasağını uyguluyoruz. Çünkü sonuç gelene kadar tüketicilerin mağduriyeti söz konusu olabilir düşüncesiyle bir tedbir kararı çerçevesinde.

Tüketici hakem heyetleriyle ilgili olarak da son yıllarda artışlar yani müracaat ve sonuçlandırma işlemleri bir hayli yoğunlaştı. 2014 yılının ilk sekiz ayında toplam 642.226 şikâyetin 584.586'sı tüketici lehine sonuçlandı, 40.947'si de tüketici aleyhine sonuçlandı. Orayla ilgili olarak da, orada raportör görevinin ifasıyla ilgili bir sıkıntı, boşluk vardı, onunla ilgili kadrolar aldık. Daha verimli çalışmalarını sağlayacak şekilde tüketici hakem heyetlerine bu raportörleri görevlendireceğiz.

Özellikle tüketiciyi korumak amacıyla ayakkabı, kırtasiye, mobilya, çocuk bakım ürünleri, oyuncak, deterjan gibi ürünlerde çok yoğun bir şekilde bu denetimleri yapıyoruz ve bu ürünlerde ortalama olarak 2011 yılında güvensizlik oranı yüzde 38,6 iken 2014 yılında bu oranın yüzde 9'a gerilediğini görüyoruz, bu da önemli bir gelişme çünkü sonuç itibarıyla bu denetimlerin etkisini gösterdiği ve caydırıcılık etkisinin ortaya çıktığını görebiliyoruz.

Esnaf ve sanatkârlarımızla ilgili olarak 26-27 Kasımda bir esnaf ve sanatkârlar şûrası düzenleyeceğiz inşallah. Sektörün ve esnaf ve sanatkârların sorunlarının tümüyle masaya yatırılacağı bir organizasyon olacak ve orada çıkacak olan kararları da inşallah adım adım uygulamaya geçireceğiz.

Tarım Satış Kooperatiflerinde ciddi anlamda iyileştirmeler yapıldı, borçları silindi. Ayrıntılı rakamları talep edilirse arz ederim.

Kredi Kefalet Kooperatifleriyle ilgili de en son 860 milyon lira takipteki borcun 400 milyon liralık faiz kısmı TESKOMB tarafından silindi, daha doğrusu yeniden yapılandırma imkânı getirildi. Bu, 91 bin esnafımızı ilgilendiriyor. Kefilleriyle beraber 231 bin kişiyi ilgilendiren bir uygulama ve o da Bakanlığımızın öncülüğünde gerçekleştirildi. Ciddi bir rahatlama sağlayacak diye düşünüyoruz.

Evet değerli arkadaşlar, Gümrük ve Ticaret Bakanlığımızın 2015 mali yılı bütçesi toplam 764 milyon 447 bin liradır. Bunun 405 milyon 428 bin lirası personel giderlerine, 85 milyon 78 lirası Sosyal Güvenlik Kurumu ve devlet primi giderlerine, 105 milyon 47 lirası mal ve hizmet alımı giderlerine, 6 milyon 544 bin lirası cari transferlere, 162 milyon 350 bin lirası sermaye giderlerine tahsis edilmiştir. Bakanlığımız bütçesinin yapacağınız katkılarla en iyi şekilde sonuçlanacağına inanıyorum.

Tekrar teşekkür ediyorum.

Saygılar sunuyorum.