NİLGÜN ÖK (Denizli) - Teşekkür ederim.

Ben, 5 maddenin hepsini toplu bir şekilde açıklamaya çalışacağım ama arada eksiklik olursa unutmamaya çalışayım.

Şimdi, biz, 1'inci maddeyle birlikte menkul malların da elektronik ortamda açık artırma yöntemiyle satımını getiriyoruz. Ayrıca, mevcutta menkul mallar, özellikle bozulma, çürüme ve benzeri sebeplerle korunması mümkün olmayan menkul mallar pazarlık usulüyle de satılabiliyordu. Buna, pazarlık usulüyle satılabilecek olanlara muhafazası tehlikeli ve masraflı olan malları da ekliyoruz. Bu muhafazası tehlikeli ve masraflı mallar nelerdir? Bunlar, işte, benzin, dinamit, patlayıcı; bu değişir çünkü... Bu arada "Menkul mallar ne?" derseniz; gayrimenkulün dışındaki her türlü mal menkul mala giriyor. Ayakkabı, tablo, ne bileyim, haczedilen bir küpe, araba, çilek olabilir; bunlar menkul mala giriyor. Diyelim ki balyalarca saman... İşte, saman için ne olacak? Depo ücreti ödenecek. Bazen bunlara ödenen o süreç içerisindeki bekletme süresi ve kira bedelleri ihale bedelinin üstüne de çıkabiliyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

OTURUM BAŞKANI ŞİRİN ÜNAL - Buyurun, devam edin Nilgün Hanım.

NİLGÜN ÖK (Denizli) - Bu maddede muhafazalı ve tehlikeli masrafları olan malları da ekliyoruz.

Tabii, burada, bir de menkul malların satışında önceden teminat yoktu. Bu düzenlemeyle menkul malların satışına yüzde 5 teminat getiriyoruz. Birkaç milletvekili arkadaşımız da dedi ki: "Gayrimenkul mallarda bu yüzde 7,5'tu, bundan niye yüzde 5?" Yalnız, bunda şöyle de bir sorumluluk var: Menkul malın ihalesine girdiniz diyelim, ihaleye girdiniz ama almaktan vazgeçtiniz. Öyle bir şey yok, alacaksınız, hem yüzde 5 teminatı ödeyeceksiniz... Böyle yüzde 5 teminat ödemeyi getirme sebebimiz de şu: Teminat olmayınca insanlar bazen sadece başkaları o malı almasın diye keyfî bir şekilde bu ihalelere girip, artırıp "Sonunda nasılsa teminat yok, herhangi bir sorumluluğum yok." deyip başını alıp gidebiliyorlardı. Burada artık onun sorumluluğuna getiriyoruz, öyle herkesin girmesi değil, sen eğer girersen, bununla ilgili vazgeçersen yüzde 5... Alımla ilgili bir teminat getiriyoruz. Bunda şöyle: Diyelim ki girdiniz ihaleye, birinci ihalede almaktan vazgeçtiniz, sorumluluğunuz devam ediyor, hem o malı almak, bedelini ödemek zorundasınız hem de yüzde 5 masraflar varsa o yüzde 5 masrafı...

KAMİL OKYAY SINDIR (İzmir) - İhale sizin üzerinizde kalırsa tabii.

NİLGÜN ÖK (Denizli) - Fark etmez.

Diyelim bu birinci, birinci mala girdiniz, ihaleyi aldınız ama almaktan vazgeçtiniz; ikinci ihaledeki satışa kadar birinci malın tamamen sorumluluğu sizde. Almaktan vazgeçildiği için ikinci ihaleyi açıyoruz; ikinci ihale edildi, ihaleye kimse katılmadı diyelim; birinci ihaleye girenin sorumluluğu tamamen devam ediyor, o malın değerini ödeyecek, kaçışı yok hukuki boyutla. Diyelim ikinci ihaleye birisi girdi, ikinci ihaleyi aldı. İkinci ihaleyi aldığında o birinci ihaledeki bedelden daha düşük bedele aldıysa aradaki o farktan yine o birinci ihaleye giren sorumlu oluyor; teminattan düşülecek, eğer teminatından daha fazlaysa da gidilecek, yine hukuki yolla ondan temini yapılacak ama diyelim ki ikinci ihale birinci ihaleden daha yüksek fiyata satıldı, burada birinci ihaleyi alanın sorumluluğu teminatı oranında. Teminatı irat kaydediyoruz, geri vermiyoruz, herhangi bir hukuki sorumluluğu olmuyor.

Bu arada, bu getirdiğimiz düzenlemeyle ikinci ihaleye girenlerin de sorumluluklarını netleştiriyoruz. Normalde, o birinci ihaleye girenin sorumlulukları kanunda net bir şekilde yazılmış ama burada getirdiğimiz düzenlemeyle 2'nci ihaleye girenlerin de sorumluluklarını netleştiriyoruz. Tabii buradaki bir faiz oranında da değişiklik var. Normalde yüzde 5 olan faize "tecil faizi oranında" diyoruz. Tecil faizi nedir? Günlük ekonomik değerleri, politika faizini takip eden bir faiz. Bunun oranı da şu an yüzde 15 civarındadır.

Madde 3'te de şöyle bir düzenleme getiriyoruz: Biliyorsunuz, menkul malların elektronik ortamda satışına imkân sağladık. Burada da gayrimenkullerin de elektronik ortamda satışına imkân sağlıyoruz. Gayrimenkullerin de elektronik ortamda satışı yapılabilecek. Aynı zamanda buraya getirmiş olduğumuz düzenlemeyle gayrimenkul satış komisyonunun da kimlerden oluşturulacağına bir düzenleme getiriyoruz. Önceki düzenlemede normalde bu komisyon üyeleri ilde defterdar, ilçede mal müdürü, alacaklı kamu idaresinin temsilcisi, belediye meclis üyesi, tapu temsilcisiymiş; şimdi getirmiş olduğumuz düzenlemeyle özellikle bu komisyonların bir araya gelip... Bu komisyon ne yapıyor? Gayrimenkulün değerini belirleme komisyonu bu. Bir araya gelmeleri sıkıntılı bir süreç olduğundan dolayı alacaklı olan kamu idaresinin komisyon üyelerini belirlemesine, komisyonun çalışma usul ve şartlarını belirlemek için de Hazine ve Maliye Bakanlığımıza yetki veriyoruz.

Yine 4'üncü maddede de yine tecil faizini netleştiriyoruz gayrimenkul satışlarıyla ilgili. Normalde yüzde 5 olan tecil faizinin yüzde 15 olacağını söylüyoruz. Bu arada da teminatın irat kaydedilmesi var. Buna hem o menkul malları da dahil ediyoruz hem de gayrimenkul mallarda da teminattan ırak... Gayrimenkulde peki ne oluyor? Onu da anlatayım ikinci alıcılarla ilgili. Yüzde 5, diyelim ki gayrimenkul de öyle bir zorunluluk yok, malı illa alacaksın diye bir şey... Teminatı yanıyor ama o 1'inci ve 2'nci ihale arasındaki fark varsa, kamu zararı varsa -teminat yüzde 7,5 gayrimenkulde- hem teminatı yanıyor hem de üzerindeki farklar için kamu alacağı devam ediyor, bunda da öyle bir şey söz konusu, onu da netleştiriyoruz, bunda da 2'nci alacaklının sorumlulukları netleşiyor.

5'inci maddemiz de tamamen işte bu gayrimenkul, menkul malların elektronik ortamda nasıl satışa sunulacağıyla ilgili düzenleme. Bu düzenlemeyle, artık normalde fiziki şartlarda yapılabilen ihalelerde, onun yerine, elektronik ortamda da satış mahalline gelmeden de teklif vermelerinin önü açılacak. Elektronik ortamda her türlü satış ilanı yapılabilecek. Açık artırmanın ilanda belirtilen gün ve esaslarını o alacaklı olan kamu idaresi belirleyebilecek. Elektronik ortamda satışa sunulan malın arttırma sonucu da ilan sonucunda, o artık ertesi gün alıcılara elektronik ortamda ilan edecek. Tabii, bunların duyurusu esnasında hem fiziki duyuruda ya da elektronik ortamda aralarında fark olursa elektronik ortamdaki artırmaya yönelik ilanda, elektronik ortamdaki ilan resmen kabul edilecek.

Biz, aslında, buradaki elektronik ortama baktığımızda, Ziraat Bankasının mesela buna yönelik uygulamaları var. Bu takip edildiğinde fiziki olarak oraya gitmeye gerek yok. Teminatınızı yatırdığınız takdirde ihaleye girebilir, elektronik teknolojiyi de kullanarak da buna teklif verebiliyorsunuz, teklifi takip edebiliyorsunuz. Hatta, öyle bir sistem ki eminim o da gelir, teklifi siz verdiniz diyelim, sizin cep telefonunuza mesaj geliyor, diyor ki: "Teklif verdiniz ama -sizden sonra, kişinin kim olduğunu bilmeden- teklifinize şu kadar liralık da yükseltme gelmiştir." Sizin de tekrar sisteme girip mesela onu yükseltme şansınız olabiliyor. Ben bu anlamda, bu elektronik ortamda satışın hem menkul hem gayrimenkul malların değerinde satılması anlamında da olumlu olduğunu hem de günümüz şartlarını, teknoloji şartlarını yerine getirdiğini düşünüyorum.

Bu konuyu açıklamaya çalıştım.

Teşekkür ediyorum.