KOMİSYON KONUŞMASI

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - Teşekkür ederiz hocam.

Bir de son soru olarak, Hocam, İstanbul'daki tsunami riski aynı zamanda da malum son gerçekleşen Sisam açıklarındaki depremde de İzmir'i etkileyen tsunami yaşandı, bir vatandaşımız hayatını kaybetti tsunamiden dolayı. Şimdi, kamuoyunda da zaman zaman dile getiriliyor: İşte, Helen Yayı üzerinde, işte, tarihsel, çok büyük, 8'e varan depremler oldu; bunun büyük bir tsunami oluşturup işte, Muğla, İzmir, Antalya kıyılarına çok ciddi etki edebileceği, karada da Isparta içlerine kadar depremin etkisinin hissedileceği şeklinde söylemler var. İşte, uzun zamandır bu Helen Yayı üzerinde böyle büyük bir deprem oluşmadığını, birtakım depremlerin sanki orada bir hareketlilik varmış gibi bir algı oluşturduğuna, beklenti oluşturduğuna dair konular geçiyor. Hocam, hem o depremin büyüklüğü, onun karadaki etkileri hem de İstanbul'da, işte, Ege, Akdeniz kıyılarını etkileyebilecek büyüklükte bir tsunami riski sizce nedir?

PROF. DR. GÜROL SEYİTOĞLU - Şimdi, Ege çevresinde geçmişte meydana gelmiş olan tsunamilerin jeolojik kayıtları çeşitli araştırmacılar tarafından incelenmiş vaziyette. Dolayısıyla burada gördüğünüz gibi, ben buna Ege Yayı diyorum Helen Yayı değil, buradaki adaların da Türkçe isimlerini kullanıyorum genellikle; işte, Değirmenlik Adası bunlardan bir tanesi yani Harita Genel Komutanlığının yayınladığı haritalarda Ege adalarının her birinin birer Türkçe ismi var; sonuçta Kos demiyoruz, İstanköy diyoruz gibi.

Şimdi burada, Ege Yayı'nda dalma batma olduğu için ters faylanmayla oluşan bir depremin tsunami riski var ve bu tsunami riskine bizim kıyılarımız açık ve geçmişte de olduğunu biliyoruz zaten. Marmara Bölgesine baktığımız zaman ise buradaki faylar doğrultu atımlı faylar yani düşey bileşen çok fazla yok üzerinde, yanal olarak hareket ediyor ama burada bir başka risk daha var. Biraz önce, bir laboratuvarda çekip ayıran bir sistemden bahsettim; onun gibi Marmara içinde 3 tane çukurluk var, bunun kenarları duraysız yani orada sedimanlar gelmiş, yığılmış, böyle kaymak için bekliyorlar. Eğer bir depremle buradaki kaymalar tetiklenirse bunların yarattığı hareketle İstanbul'da tsunami riski var ki tarihsel dönemlerde İstanbul surlarını aşan dalgalardan bahsedilir. Dolayısıyla direkt faydan değil ama onun ikincil etkisinden kaynaklanan, İstanbul için de bir tsunami riski var diye söyleyebilirim, Ege için zaten var. Bunlar jeolojik kayıtlarda, sahillerde yapılan araştırmalarda, makalelerde ortaya konulmuş vaziyette.

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - Evet hocam, teşekkür ederiz.