KOMİSYON KONUŞMASI

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Cüneyt Bey, teşekkür ediyoruz sunumunuzdan ve önerilerinizden dolayı.

Sunumunuzla ilgili birkaç konuda bilgi almak isterim. Birincisi: Kentsel dönüşümle ilgili sağlanan avantajlarla ilgili, devlet tarafından vatandaşa verilen avantajlarla ilgili, dikkatimi çekti "Otopark parası da alıyorlar." ifadesini kullandınız "Otopark parası alınmasın, kentsel dönüşüm hızlansın." anlamında mı bunu ifade ettik? Çünkü özellikle, sizin de dikkatinizi çekmiştir, arkadaşların da dikkatini çekmiştir; İstanbul başta olmak üzere birçok yerde komşular arasındaki en büyük kavga otopark yüzünden çıkıyor. Yani önceki yönetmeliklerde 4 daireye 1 otopark vardı yanlış hatırlamıyorsam; eskiden, doğru, koca apartmanda, 10 dairelik apartmanda 1 veya 2 araba vardı ama şimdi, Allah'a şükür, her dairede en az 2 araba var, bırakın apartmanı her dairede en az 2 araba var. Dolayısıyla otopark ciddi bir problem yani binayı yenilersiniz ama diğer tarafta sosyal bir problemi ortaya koymuş olursunuz. Yani buradaki düşüncenizi tam almak isterim.

Diğer taraftan yapı denetimle ilgili birkaç konuya değindiniz. Ben özellikle şunu sormak isterim: Müteahhitlik yapıyor muyuz?

MİMARLAR ODASI GENEL BAŞKAN YARDIMCISI CÜNEYT ZEYTİNCİ - Hayır, ben proje bürosuyum, müteahhitlik yapmıyorum.

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Sadece proje bürosusunuz.

Şimdi, "Yapı denetim firmaları -hele yüzde 30'dan sonra- gelip bakmıyor, etmiyor, denetlemiyor." diye ifade kullandınız.

MİMARLAR ODASI GENEL BAŞKAN YARDIMCISI CÜNEYT ZEYTİNCİ - Doğru, evet.

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Keşke yapı denetimcilerini de bugün çağırmış olsaydık diye düşünüyorum, az önce Başkanıma da onu söyledim ama onların anlatımı tabii çok daha farklı.

Ben şunu merak ediyorum: Mesela sizin projesini yaptığınız bir inşaatın müteahhitti mutlaka vardır, yapı denetimi de vardır. Eğer yapı denetim firmasının yetkilileri gelip kontrol etmiyorsa bu müteahhit arkadaşımız gidip belediyeye şikâyet ediyor mu etmiyor mu? Bunu öğrenmek isterim, bu önemli çünkü ciddi ağır cezaları var. Yapı denetim yasasında geçenlerde bir düzenleme daha yaptık, ciddi ağır sorumluluklar da getirdik. Şimdi, bir taraftan bunu söylerken diğer taraftan da "Kamu binaları yapı denetimine tabi olmadığı için kontrollük konusu soru işareti" gibi bir ifade kullandınız.

MİMARLAR ODASI GENEL BAŞKAN YARDIMCISI CÜNEYT ZEYTİNCİ - Doğru.

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Yani başlangıçta yapı denetim firması zaten görevini yapmıyor, kontrol etmiyor denilirken diğer taraftan da kamu binaları yapı denetim sorumluluğunda değil, dolayısıyla bu binalar sağlıklı değil ifadesi var; biraz çelişki gibi geldi bana.

Son olarak da özellikle parsel bazlı plan tadilatları yapılmasın diye uzun süreden beri görüşülüyordu, bu tartışılıyordu ve en son İmar Kanunu'nda yapılan bir düzenlemeyle birlikte bu en az ada bazlı olmalı, artı, eğer belediyenin zorunluluktan kaynaklanan bir genel plan tadilatı değilse, vatandaşın talebi üzerine yapılıyorsa burada oluşacak değer artışını da devlete ödeme şartı, mecburiyeti getirdik. Diyelim ki işte mevcut imar durumuna göre 5 dairesi olabiliyordu; yeni imar durumuna göre 5 daire değil, 6 daire. 6'ncı dairenin fiyatı belirlenecek, bu fiyat olduğu gibi devlete yatırılacak. Bunun amacını az önce güzel bir şekilde ifade ettiniz, bu kaçak yapıdaki kesilen cezada arsa payının da ilave edilmesi nedeniyle caydırıcı olduğunu ifade ettiniz. Doğru, o amaçla yapılmıştı, buradaki değer artışının da asıl amacı o. Yani mümkün olduğu kadar parsel bazlı plan tadilatı yapılmasın, parayı veren düdüğü çalmasın. Dolayısıyla burada "Parayı veren düdüğü çalar." gibi bir ifade kullandınız, tam tersi ben 1 daire kazanacaksam 1 dairenin parasının tamamını da devlete vereceksem o zaman ne yapacağım ben almam ki onu, benim işime yaramaz ki. Yani bu çok tartışıldı, yüzde 50'si alınsın, yüzde 50'si devlete kalsın, yüzde 50'si vatandaşa kalsın filan ama son olarak değer artışının tamamı devlete gitsin ve bu tür bir yola da kimse mümkün olduğu kadar da müracaat etmesin; böyle bir düşünceyle o yasa oluştu.

Ben sunumunuzdan dolayı, önerilerinizden dolayı da tekrar teşekkür ediyorum, sağ olun.

MİMARLAR ODASI GENEL BAŞKAN YARDIMCISI CÜNEYT ZEYTİNCİ - Teşekkür ederim Sayın Milletvekilim.

Evet, daha önceki kentsel dönüşüm kanunun ilk çıktığı yıllarda projede, -atıyorum- bir apartman projesi çizdiniz, 4 katlı 8 daire, 8 otoparklık katılım parasını belediyeye ödemiyor idiniz. Ancak son yapılan değişiklikle bu avantaj kaldırıldı yani siz 8 otopark ihtiyacınız varsa bunun bedelini belediyeye otopark katılım bedeli olarak ödüyorsunuz. Hemen konuyu şuradan da açayım...

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Yani ölene kadar araba almayacağım diyorsa vazgeçer belediye ondan.

MİMARLAR ODASI GENEL BAŞKAN YARDIMCISI CÜNEYT ZEYTİNCİ - Hayır, ben şöyle düşünüyorum: Özellikle otopark katılım payı ile daha önceki yıllardan da alınan bu bedeller belediyelerin katlı otopark yapımlarında kullanılıyor, bütçede başka bir aralıkta kullanılamıyor. Dolayısıyla toplu otoparklar yapmak çok daha doğru çünkü özellikle Anadolu kentlerinde parseller belli yani oraya otonun girip çıkması mümkün değil. Kaldı ki 8 metre cephesi var, 7 metre cephesi var, iş yeri yapıyor vatandaş. Otopark parasını ödeme...

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Yapılamayabilir onun bedeli alınır, başka tarafta yapılabilir, o konuda katılıyorum size.

MİMARLAR ODASI GENEL BAŞKAN YARDIMCISI CÜNEYT ZEYTİNCİ - Evet yani ben onu özellikle vurgulamak istedim.

Evet, gerçekten yapı denetim firmaları betonarme bina bittikten sonra... Hele fabrika yapıyorsanız hiç görmüyorsunuz. Bundan çok müteahhit de memnun. Neden? İşte, biraz önce söylediğim gibi, penceresinin detayına dikkat etmiyor. Mesela banyolarda izolasyon detayları var, son derece doğru. Biz burada projelerin sonuna bu detayları çiziyoruz ancak yapı denetim firması yok zaten. Müteahhit bundan çok memnun, gelmemesinden. Böyle olmamalı yani bu müteahhidin istediği çerçevede olmamalı, her aşamada yapı denetim firması gitmeli. Banyodaki detayından, musluk detayından, balkondaki giderin detayından çok sıkıntılar yaşıyoruz. Alttaki komşuya özellikle banyolardan sızan su gerçekten ciddi tartışmalara neden oluyor. Bütün bunlar yapı denetim hizmetinin yeterli olmamasından kaynaklanıyor. Özellikle vurgulamak istediğim buydu gelmiyorlar diye ve müteahhit de bundan memnun yani. Dediğiniz anlamda gelmiyor diye şikâyet etmiyor hatta arada parasal bir ilişki de olduğu için çok da karıştırmıyor işini. Yani bu müteahhidin arayıp da bulamadığı bir şey onların gelmemesi. Belki...

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Müteahhit ile yapı denetim arasında nasıl bir parasal ilişki var?

MİMARLAR ODASI GENEL BAŞKAN YARDIMCISI CÜNEYT ZEYTİNCİ - Şöyle, mesela kat karşılığı bir iş yapıyorsunuz müteahhit olarak. Ben kat karşılığı iş aldım diyelim; 500 bin lira yapı denetim parası tuttu, bunu ben ödüyorum, mal sahibi ödemiyor.

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Ama siz yapı denetimciye ödemiyorsunuz ki o parayı götürüp şehircilik il müdürlüğünün bir hesabına yatırıyorsunuz.

MİMARLAR ODASI GENEL BAŞKAN YARDIMCISI CÜNEYT ZEYTİNCİ - Tabii tabii, hak edişler olarak ödeniyor, ona bir şey demiyorum ama...

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Ama aldığım para sizin değil ki belki başkasının parası. Yani seninle bir parasal ilişkim yok benim yapı denetim firması olarak.

MİMARLAR ODASI GENEL BAŞKAN YARDIMCISI CÜNEYT ZEYTİNCİ - Ama müteahhit firmayla sürekli ilişki içerisinde. Dolayısıyla parayı...

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Önceden öyleydi, 2009'dan önce öyleydi. Oturup pazarlık yapıyorduk, parayı siz veriyordunuz yapı denetimine, o da kontrol ediyordu ama şu anda öyle bir şey yok.

MİMARLAR ODASI GENEL BAŞKAN YARDIMCISI CÜNEYT ZEYTİNCİ - Evet özellikle...

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Şimdi parayı bakanlığa yatırıyorsunuz, il müdürlüğüne. Müteahhit, yapı denetim de işi yaptığı zaman istihkakı yapıyor, gidiyor veriyor, oradan parayı alıyor. Dolayısıyla öyle bir parasal ilişki söz konusu değil.

MİMARLAR ODASI GENEL BAŞKAN YARDIMCISI CÜNEYT ZEYTİNCİ - Her ne kadar elden para alıp verme anlamında bir ilişki olmasa da yine sonuçta bir ticari ilişki var. Yani müteahhit firması evet, ona ödüyor, oradan hak edişlerle belediyenin hesabından oraya aktarılıyor ama bu ticari ilişkiden dolayı müteahhit çok da gelsin istemiyor. Yani şikâyet etmiyor, o anlamda sözünüzü yanıtlamak istedim.

Kamu kuruluşları yapı denetim firmasının dışında. Evet, yani, Denizli'de mesela, yapı denetim firmaları bu tür ihalelerde, mesela yapı denetime girme zorunluluğu yok. Devlet yapıları, belediye yapıları, bunlar yapı denetim dışı. Kendi bünyelerindeki elemanlarla bunları denetliyorlar, demek istediğim oydu.