| Komisyon Adı | : | (10 / 3200, 3361, 3362, 3364, 3365) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
| Konu | : | Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ali İpek'in, ülkemizdeki depremlerdeki can ve mal kayıplarının nedenleri, imar düzenleme ve uygulama yaklaşımları, kentsel dönüşüm ve kent planlama süreçlerinde yapılması gerekenler hakkında sunumu |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 23 .12.2020 |
İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Evet, teşekkür ediyorum Başkanım.
Ben de sunumlarından dolayı Harita ve Kadastro Odası Başkanına ve ekibine teşekkür ediyorum.
Tabii, bizim Komisyonumuzun asıl amacı, yaşanacak olan olası depremlerde can kaybının en aza indirilmesi için ne tür tedbirler almak gerekir sorusudur ve asıl çalışma alanımız bu. Depremi önleyemeyeceğimize göre ama deprem zararlarını en aza indirebiliriz, özellikle can kaybını çünkü bu konuda bizim çok canımız yandı ülke olarak, devlet olarak gerçekten çok canımız yandı ve bu konuda da gerçekten devlet, Hükûmet ve Meclisimiz ciddi anlamda yasal çalışmalar yaptı, düzenlemeler yapıldı, yürürlüğe konuldu; uygulamada aksaklıklar olabilir, noksanlıklar olabilir, ayrı bir konu ama onlar da zaman içerisinde giderilebilir. Dolayısıyla, ben, burada bir şey sormak istiyorum size, hatta buraya geçmeden önce, az önce belirttiğiniz konularla ilgili de bir şey ifade etmek istiyorum bir meslektaş olarak aynı zamanda: Genelde hep eleştirilir ya bu imar barışıyla ilgili. İmar barışı için müracaat edilen binaların büyük bir kısmı maalesef, ruhsatlı bir şekilde başlamış, imara uygun bir şekilde ruhsatı alınmış, başlanmış ancak imalat esnasında imara aykırı yapılaşmadan kaynaklanan nedenden dolayı iskân alamaz duruma düşmüş. Örnek olarak söylüyorum: Proje yapılmış, belediye onaylamış, inşaat başlamış ancak bina aplikasyonu esnasında harita mühendislik hizmeti almadığı için komşu mesafesi 3 metre yerine 2,80'e düşmüş. Bu, bina bittikten sonra fark ediliyor. 3 metre olması gereken mesafe 2,80'e düştüğü için iskân alamıyor. İskân alamayınca bu bina kaçak pozisyonuna düşmüş oluyor bir noktada. Dolayısıyla, böyle problemler de var. İşte, bu problemlerin daha temeldeyken, başlangıçtayken bu hataların yaşanmaması için harita mühendisliği hizmetinin alınması önemli, bunu özellikle ifade etmek istiyorum.
Bir diğer konu, az önce özel iletişim vergisiyle ilgili -kamuoyunda "deprem vergisi" diye geçen- konudan bahsettiniz. Bu konuda değişik zamanlarda bakanlar açıklama yaptılar. En son Çevre ve Şehircilik Bakanımız, tahmin ediyorum bundan bir iki ay önce bir açıklama yaptı ve açıklaması aynen şöyle: Bugüne kadar "deprem vergisi" adı altında toplanan -kamuoyundaki ismiyle söylüyorum- bedelin 8 katı, tamamıyla kentsel dönüşüme yönelik veya da iyileştirmeye yönelik kullanılmış yani toplanan vergi 147 milyar TL ama bunun karşılığında depreme yönelik, deprem zararını en aza indirmeye yönelik harcanan rakam ise 1,2 katrilyon; tam 8 kat. Ha, bunlar nerelere harcandı? Mesela ben şahit olduğumu söylüyorum, Kocaeli Milletvekiliyim; İstanbul-Ankara arasındaki otoyolun bütün viyadükleri, köprüler, tüneller güçlendirildi. Zaten Karayolları Genel Müdürlüğü de bu sunumu yaparken burada bununla ilgili açıklamasını yaptı ve bu anlamda bütün Türkiye'deki ana ulaşım hatlarıyla ilgili bu düzenlemeler yapıldı. Diğer taraftan, hastaneler, okullar yani devletin yapması gereken, sorumlu olduğu konularda bunlar yapıldı. Dolayısıyla toplanan vergilerin 8 katı; 1,2 katrilyon bu konuda harcanmış oldu.
Sunumunuzda bir ifade kullandınız -az önce de söylediğim gibi, bizim Komisyonun amacı deprem zararlarını, can kaybını en aza indirmek- dediniz ki: "Kentsel dönüşüm yasası -daha doğrusu resmî ismiyle 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun- çıkarıldı ama yetersiz." Ben şunu sizden özellikle öğrenmek istiyorum, samimi olarak da söylüyorum bunu: Mesela yetersiz gördüğün alanlar nelerdir? Varsa bir çalışmanız "Bak, şu şu madde çıkarılmış; evet, bunlar uygulanıyor ancak uygulamada şöyle şöyle problemler var, şöyle şöyle ilaveler olması lazım." ya da "Şunun çıkarılması lazım." şeklinde öneriniz varsa bunu çok önemsiyorum ve buna göre de inanıyorum ki Komisyon raporuna da bu işlenir ve bu anlamda da gerekli yasal düzenlemeler yapılır diye düşünüyorum.
HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI ALİ İPEK - Sayın Vekilim, bu konuda isterseniz ilave bir rapor da sunabiliriz size.
İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Varsa onu özellikle sizden istiyorum çünkü bu çok önemli, kentsel dönüşüm; bizim şu anda ciddi anlamda depreme dayanıksız bir yapı stokumuz var. Bunun hızlı bir şeklide dönüştürülmesi lazım. Bu dönüştürmede karşılaşılan engeller, problemler, sıkıntılar neyse bunlara yönelik bizim burada çözüm önerileri üretmemiz lazım. Amacımız bağcıyı dövmek değil, oradan ürün elde etmek, oradan bir şeyler alabilmek. Dolayısıyla, bu konudaki önerinizi bildirebilirsiniz. Bildirirseniz memnun olurum.
Teşekkür ediyorum.
HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI ALİ İPEK - Kentsel dönüşümle ilgili diğer oda başkanları da mutlaka değinecekler, onların da somut önerileri var. İsterseniz zamanı etkili kullanmak açısından, az önce de bahsettiğim gibi, bu konuda bizim hem ulusal hem de uluslararası düzeyde yaptığımız sempozyumun sonuçları, bu konuda daha önce hazırladığımız raporlar var. Bu konu özelinde biz size ayrıca yazılı bir mütalaa sunmak isteriz.
İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - O da olabilir. Özellikle 6306'da karşılaşılan sıkıntılar, problemler hakkında raporunuz varsa onu almak isterim.
HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI ALİ İPEK - Var, o da var.
İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Teşekkür ediyorum.