| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 24 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 11 .02.2015 |
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Şimdi, tabii Türkiye Kızılay Derneği kamu yararına çalışan bir dernek. Amaçları da zaten tanımlanmış. Burada Türkiye Kızılay Derneği için getirilen bir kısım muafiyetlerin, istisnaların onun iktisadi işletmelerine de getirilmesi normal midir? Doğru mudur böyle bir şey? Çünkü burada sonuçta iktisadi işletme demek yani bir kâr amacı güden... Değil mi? Bir yerde para kazanıyor, bir kazancı var, belki onu bankaya yatırıyor. Yani bunları neden biz bu vergi sisteminin dışında addediyoruz, bunun dışına çıkartıyoruz? Buradaki mantık nedir?
TÜRK KIZILAYI MALİ İŞLER DİREKTÖRÜ PERVİN AKBAŞ - İzin verirseniz ben açıklayayım.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Sizden sonra Maliyeden de alalım.
TÜRK KIZILAYI MALİ İŞLER DİREKTÖRÜ PERVİN AKBAŞ - Aslında Maliyeye tabii ki bu teklifle giden biziz çünkü hâlihazırda diğer kamu kurum ve kuruluşlarından farklı bir yerde duruyoruz ama diğer STK'lardan da, biraz önce ismi zikredilen STK'lardan da bu anlamda farklı bir yerde duruyoruz. Bunun nedeni ise şu: Özellikle afet alanında Türk Kızılayına verilen görev ve yetiklerin yerine getirilmesi için takdir edersiniz ki bir finansal kapasitesinin olması gerekiyor. Örnek olarak TAMP'ı verebilirim. Türkiye Afet Müdahale Planı'nda her alan için bir kamu kurum, kuruluşu veya bakanlığa genel aktör olarak görev tevdi edilirken afetlerde beslenmenin Türk Kızılayı tarafından yerine getirilmesi bekleniyor, görev olarak Türk Kızılayına veriliyor. Bunların yerine getirilebilmesi için de tabii ki bir kaynak oluşturulması gerekiyor ve biz, devletten hiçbir şekilde, hiçbir ad altında fon veya ödenek tahsisi almıyoruz. Bu görevlerin yerine getirilmesinin finansmanını da hem bağışlarla sağlıyoruz hem bu bahsettiğim, biraz önce sıralamış olduğum iktisadi işletmelerin kârlarının tamamının, yüzde 100'ünün genel merkeze aktarılması sayesinde sosyal hizmetleri ve afet hizmetlerini yerine getiriyoruz.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Bir soru daha sormak istiyorum.
BAŞKAN - Buyurun Sayın Türeli.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Şimdi, 5018 sayılı Kanun'un 29'uncu maddesinde bütçelerden yardım yapılması konusu düzenlenmiş. Orada da diyor ki: "Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bütçelerinde öngörülmüş olmak kaydıyla kamu yararı gözetilerek dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardım yapılabilir." Siz bu bağlamda hiçbir yardım almıyor musunuz bütçeden? Yani bu şekilde devletin kaynaklarını... Biraz önce onu söylediniz. Hiçbir şey yok mu?
TÜRK KIZILAYI MALİ İŞLER DİREKTÖRÜ PERVİN AKBAŞ - Evet, 29'uncu madde kapsamında bir yardım almıyoruz. Son olarak...
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Bir şey alınmıyor mu?
TÜRK KIZILAYI MALİ İŞLER DİREKTÖRÜ PERVİN AKBAŞ - Kesinlikle almıyoruz.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Mesela şimdi biz burada 15'inci maddede, biliyorsunuz, Yeşilay Vakfına bir ödenek var, zaten daha önce konulmuştu, şimdi o ödeneğin miktarı da tam olarak belirleniyor. Yani Kızılayın böyle aldığı bir yardım yok mu?
TÜRK KIZILAYI MALİ İŞLER DİREKTÖRÜ PERVİN AKBAŞ - Yardım yok.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Kızılayın vakfı var mı?
TÜRK KIZILAYI MALİ İŞLER DİREKTÖRÜ PERVİN AKBAŞ - Yok.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Vakfı kurulması düşünülüyor mu? Çünkü bu Yeşilay Vakfından sonra açıkçası biz şimdi herhâlde sırada Kızılay vakfı gelecek diye düşünüyoruz. Yani ilginç bir birbirine bağlama alışkanlığı oluştu. Önümüze bir madde geldiği zaman bunun neresinde bir bit yeniği var noktasındayız. Yani onun arkasında gene böyle bir vakıf mı gelecek, buna ilişkin bir çalışma var mıdır? Siz, onu, yetkilisi olarak burada Kızılay'ın... En üst yetkilisi siz misiniz burada şu anda?
TÜRK KIZILAYI MALİ İŞLER DİREKTÖRÜ PERVİN AKBAŞ - Genel müdürümüz de aslında... Gelmediler, değil mi? Mali işlerden sorumlu üst düzey yetkilisiyim ama böyle bir çalışmamızın şu anda bulunmadığını ifade edebilirim.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Anladım. Hiçbir yardım da almıyorsunuz cemiyet, dernek olarak.
İZZET ÇETİN (Ankara) - Zaten vakıf sizin bilginiz dahilinde kurulmaz, kurucusu da belli olmaz.
BAŞKAN - Çok teşekkür ediyorum.
Değerli arkadaşlar, önergeler var, sırasıyla...
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Ben Maliyeye de sormuştum. İktisadi işletmelerin bu şey kapsamında dernek gibi onların da birtakım vergi kanunları kapsamının dışında tutulmasının doğru olup olmadığı konusunu Maliyeye yöneltmek istiyorum.
MALİYE BAKANLIĞI GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI GRUP BAŞKANI FAZIL BOYRAZ - Sayın Vekilim, aslında mevcut kanun teklifinin 3'üncü maddesindeki düzenlemeyle birlikte düşündüğümüz zaman...
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Hangi 3'üncü madde derken?
MALİYE BAKANLIĞI GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI GRUP BAŞKANI FAZIL BOYRAZ - 1606 sayılı Bazı Kurumların Bazı Vergilerden, Bütün Harç ve Resimlerden Muaf Tutulmasına İlişkin Kanun'dan teklife dercedilmiş olan tekliften.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Tamam.
MALİYE BAKANLIĞI GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI GRUP BAŞKANI FAZIL BOYRAZ - Orayla birlikte düşündüğümüz zaman aslında iktisadi işletmeleri kapsayan bir düzenleme olmadığı kanaatindeyiz biz.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Neyin?
MALİYE BAKANLIĞI GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI GRUP BAŞKANI FAZIL BOYRAZ - Bu düzenlemenin.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - İktisadi işletmeleri kapsıyor, açıkça yazıyor zaten. Yani çıkartılan kanun iktisadi işletme için. Siz, 3'üncü maddedeki ,diyorsunuz ki: "Bazı dernek ve kurumların..." O kapsamı tutuyorsunuz, ki onun içinde Darülaceze var, Darüşşafaka var, Türk Hava Kurumu var. Zaten belli vergi istisnaları var onların.
MALİYE BAKANLIĞI GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI GRUP BAŞKANI FAZIL BOYRAZ - Evet.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Şimdi bunu ben anlayamadım. Yani nereye oturtuyorsunuz? Tekrar sorayım: 3'üncü maddedeki düzenlemeyle bunu anlayamadım, ne diyorsunuz?
MALİYE BAKANLIĞI GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI GRUP BAŞKANI FAZIL BOYRAZ - Sayın Vekilim, Kızılay ve Kızılayın iktisadi işletmelerinde vergilendirme geçici 67'nci madde çerçevesinde oturacak böylece. Yani tevkif yoluyla alınan vergi nihai vergi olacak. Biz iktisadi işletmeden vergi almaktan vazgeçmiyoruz bu düzenlemeyle. Geçici 67'nci madde kapsamında alınan vergi nihai vergidir, beyanname alınmayacak sadece, kurumlar vergisi beyannamesi alınmayacak bu düzenlemeyle.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Yani burada öyle değil ama. Okuduğumuz kadarıyla metinde...
MALİYE BAKANLIĞI GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI GRUP BAŞKANI FAZIL BOYRAZ - Yaratılacak sonuç olarak arz ediyorum Sayın Vekilim.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Kanun metninde öyle bir şey yok.
TÜRK KIZILAYI MALİ İŞLER DİREKTÖRÜ PERVİN AKBAŞ - İfade etmeye çalıştığımız kısım aslında olayın bir geçici 67 boyutu var, bir de stopaj boyutu var.
MALİYE BAKANLIĞI GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI GRUP BAŞKANI FAZIL BOYRAZ - Şöyle Sayın Vekilim: 1606 sayılı Kanun'da teklifin 3'üncü maddesiyle yapılan değişiklikle "Geçici 67'nci madde kapsamında yapılacak vergileme şümulü yoktur." ifadesi de ekleniyor ilgili kanunun ilgili maddesine. Dolayısıyla biz Kızılaydan ve iktisadi işletmelerinden geçici 67'nci madde kapsamında tevkif yoluyla vergi alacağız ve o vergi nihai vergi olacak. Yani vergiden vazgeçmiyoruz aslında Sayın Vekilim.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - O zaman ne yapıyor, bu düzenleme ne getirdi farklı olarak?
MALİYE BAKANLIĞI GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI GRUP BAŞKANI FAZIL BOYRAZ - Sadece kurumlar vergisi beyannamesi alınması, mükellefiyetli beyanname alınmasını kaldırıyor.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Bir sürü ama var, davalardan vazgeçiliyor, başka hükümleri de var bunun.
MALİYE BAKANLIĞI GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI GRUP BAŞKANI FAZIL BOYRAZ - Zaten, Sayın Vekilim, teklifteki 14'üncü madde bir şartın yerine getirilmesi hâlinde Kızılayın iktisadi işletmelerinin kurumlar vergisi mükellefiyetinin tesis edilmesine ilişkin bir madde, davalardan vazgeçilmesi bekleniyor ve zaten eğer kanunlaşır ise akabinde biz sadece geçici 67'nci madde kapsamında tevkif yoluyla Kızılaydan ve iktisadi işletmeden vergi alacağız, beyannameli mükellefiyetlerini kaldıracağız sadece.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Peki, burada ikinci fıkraya bakarsak 14'ün, ne diyor? "Birinci fıkrada belirtilen şartların yerine getirilmesi ve alınan iktisadi işletme ve kurum kazançlarının tamamının Türkiye Kızılay Derneğine aktarılması koşuluyla..." Değil mi?
MALİYE BAKANLIĞI GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI GRUP BAŞKANI FAZIL BOYRAZ - O stopajla ilgili Sayın Vekilim. Şimdi kurumlar vergisi uygulamamızda bizim, Kızılaya yapılan bağışların tamamı matrahın tayininde indirim konusu yapılıyor. Herhangi bir kurumlar vergisi mükellefi Kızılaya bağış yapar ise bağış tutarının hepsini matrahın tayininde indirim olarak dikkate aldığı için Kızılayın iktisadi işletmeleri bu haktan mahrum kalmış oluyor.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Anladım.
Devam ediyorum...
BAŞKAN - Bir dakikanızı rica edeyim.
Bir açıklama da sizden alabilir miyiz bu konuda?
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Bir dakika... Bir devam edeyim oradaki şeye...
BAŞKAN - Hayır, devam etsin sizin açıklamanıza.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Bir dakika Sayın Başkan.
"Bu iktisadi işletmeler adına sonraki vergilendirme dönemleri de dâhil olmak üzere kurumlar vergisi ve kâr dağıtımına bağlı vergi kesintisi hesaplanmaz ve tarhiyat yapılmaz. Yapılmış tarhiyatlar terkin edilir." Madde kapsamından, yani buradaki maddenin metninden böyle anlaşılmıyor bunlar. Yani farklı bir şeyden bahsediyorsunuz. Bunu ben açıkçası anlayamadım.
MALİYE BAKANLIĞI GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI GRUP BAŞKANI FAZIL POYRAZ - Siz buyurun Osman Bey.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI KURUMLAR VERGİSİ MÜDÜRÜ OSMAN KIRBAŞ - Sayın Vekilim, ikinci fıkrada yapılan düzenleme herhangi bir A şirketinin, bir yıl içinde 2014 hesap döneminde 100 bin lira kurum kazancı elde eden bir A şirketinin 100 bin liranın tamamını götürüp Kızılaya bağışladığında matrahının sıfır olması, kâr dağıtım matrahının da kalmaması, yani herhangi bir şekilde kurumlar vergisi ödememesi, kâr dağıtım tevkifatı yapılmaması sonucunu doğuruyor. Bizim ikinci fıkrada ifade ettiğimiz de tamamen Kızılayla iktisadi işletmesi arasında bunun yansıması.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Peki, böyle bir durum Türkiye Kızılay Derneği için var. Başka diğer bu 3'üncü maddede sayılan biliyorsunuz bir kanundan bahsediyoruz, 11/7/1972 tarihli ve 1606 sayılı. Orada "Bazı dernek ve kurumlar" diyor. Kızılay, Türk Hava Kurumu, Türkiye Yardım Sevenler Derneği, Darülaceze, Yeşilay. Onlarda da benzer bir düzenleme var mı?
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI KURUMLAR VERGİSİ MÜDÜRÜ OSMAN KIRBAŞ - Şimdi 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 10'uncu maddesinin (1)'inci fıkrasının (b) bendinde, Kızılaya ve Yeşilaya yapılan nakdi bağışların tamamının kurum kazancından indirileceği yazıyor. Dolayısıyla bir iktisadi işletme, Kızılayın bir iktisadi işletmesi Kızılaya bir bağış yaptığında bu madde kapsamında o bağış yaptığı tutarın tamamını matrahtan düşüyor.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Bu Darülaceze için de mi aynı şekilde gene geçerli?
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI KURUMLAR VERGİSİ MÜDÜRÜ OSMAN KIRBAŞ - Mesela Darülaceze için böyle bir hükmümüz yok. Mesela 10'uncu maddenin (1)'inci fıkrasının (f) bendindeki gibi. Fakat Darülaceze veya Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış bir vakıf için düşünürsek bu durumu, bu vakfın iktisadi işletmesi vakfa bağış yaptığında iktisadi işletmenin kurum kazancının yüzde 5'ini geçmemek üzere matrahtan indirilebiliyor. Bu da yasal sınır. 10'uncu maddenin (1)'inci fıkrasının (c) bendinde, kamuya yararlı derneklere veya Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıflara yapılan bağış ve yardımların kurum kazancının yüzde 5'ine kadar olan kısmının indirilebileceği ifade edilmiş. Burada yaptığımız, (2)'nci fıkrada, tamamen kanunun uygulamasını açık hâle getirmek.