MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Bir sene olmadı. Üzerinden bir sene geçmeden ilgili yasayla ilgili yapılmış çalışmalar gurur verici. Her ne kadar Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcımızın Başkanlığında 2 tane toplantı yapılmış olsa bile bu alınan kararlar, prensip kararları ve bununla ilgili yapılmış çalışmalar bir özel sektörde bile olsa bu kadar olur onu söyleyeyim. Yani Türkiye Cumhuriyeti'nde yapılmış bu çalışma bence takdire şayan, bence onur vesikası.

Siz iki defa kullandınız: "Doğrudan icra yetkimiz yok ve herhangi bilgiye sahip değiliz." dediniz. Bence Coğrafi Bilgi Sistemi Genel Müdürü maestrodur, yani e-devletin oluşturulmasında maestrodur. Peki, nasıl yapacaksınız? İşte, alınmış bu kararları bütün kamu kurumlarına uygularsanız yani, nedir? Bir defa -Yürütme Kurulu oluştu- verilmiş sözcükleri, aynı sözcükleri, aynı dili kullanmaları, ulusal Coğrafi Bilgi Sistemlerinin sorumluluklarının tespiti, standartların oluşturulması ve tüm kurumların -bu standartlar- verilerini paylaşması -şüphesiz siz ortasındasınız- ve paylaşmayı değere dönüştürecek bir hâl alması muazzam bir iş. Bir daha söylüyorum, orta ölçekli bir şirketin yapamayacağı bir çalışma; o açıdan gurur duymak gerekir.

Şimdi, bu verileri, sözel verileri alırız ama bunlar iki boyutludur. Eğer bunu, işte datalara bütünleşik hâle getirebilirsek yani sizin yaptığınız çalışma çünkü Coğrafi Bilgi Sistemiyle onları bütünleşik hâle getireceksiniz ama o zaman üç boyutlu olur yani o zaman dokunulabilir, ölçülebilir, mukayese edilebilir, gelecek için karar vermek için bir değere dönüştürülebilir hâle gelir tüm bunlar; bunlar kıymetli veriler. Bu, bir ülkenin yönetimi açısından son derece önemli. Bir şey daha var: Bu üç boyutlu hâle getirilmiş verinin, kıymetli verinin aynı zamanda kendi içinde, sürekli canlı kalabilmesi için de kamu kurumlarıyla on-line ilişkilendirmesi lazım; o da süper.

Bir de artık tüm yazışmalar elektronik ortamda oluyor yani yönetim, ülkenin yönetimi elektronik ortamda oluyor. Bu Elektronik Belge Yönetim Sistemi'yle de entegrasyonu herhâlde çok yakın zamanda gerçekleşecek yani sizin yaptığınız bu çalışmalar sadece görsele, sadece bazı bilgilerin birbirleriyle mukayesesiyle bütünleşik olarak çalışmasının ötesinde aslında icranın, ülkenin yani e-devletin, devletin icrasının temeli olan bu Elektronik Belge Yönetimiyle uyuşacak şekilde çalışabilmesi kabiliyetine ulaşması bu. Yani orta ölçekte bir ilçede bin tane iş süreci varsa, görev varsa ve onların bir arada çalışması gerekiyorsa herhâlde devlet söz konusu olduğunda kaç milyon iş akış sürecinin şeyle uydurulması gerektiğini siz daha iyi tespit edersiniz. Bu, bizim yıllardır, mübalağasız on beş yıldır peşinde koştuğumuz, koşuşturduğumuz, hayalini kurduğumuz, rüyasını gördüğümüz ve hani gerçekleştiğini de görerek mutlu olduğumuz bir çalışma.

Ha, bir şey daha var: Şimdi, 10 santim hata payıyla bu görüntüler çekiliyor. Tüm yerel yönetimler için geçerli bu. Bu kaçak yapıların sadece alandaki mühendislerin takibi vesaireyle değil de -ben onu epey denemiştim, zorlanmıştım ve beceremedim, başaramadım- farklı zamanlarda çekilmiş ortofotoların örtüştürüldüğünde gabaride oluşan fazlalıkların tespiti mümkün olur herhâlde bu saatte. Bu da belediyelere veya belediyede çalışanlara bırakılmadan iki farklı zaman içerisinde -artmış veya azalmış ama artmışı konuşuyoruz biz- artmış imarın sorgulanması aslında son derece önemli. Bu sorguyu buradan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı oturduğu yerden de yapabilir. Bu sorgu yerel yönetimlerle paylaşıldığında belediye başkanı veya ilgisi oturduğu yerden her şeye hâkim olabilir. Biz bunu çalışırken gözlerimizle, hafızası kuvvetli olan arkadaşımla yapıyordum ben bunu yani şehirde dolaşırken iki dolaşım arasındaki farklılığı tespit edebilmek için; çok zor şeyler ama bu eğer yapılabiliyorsa onu bilmiyorum, son derece faydalı.

Şimdi konuya gelirsek Başkanım, bizim kendi konumuza; bina kimlik bilgisi... Aslında arşivler, şimdi dijital arşivler oluştu zaten yani sizin yapmanız gereken şey aslında belli formatlarda şu anda belediyelerdeki arşivin sayısallaştırılması ve size ulaştırılması, formatı siz belirleyeceksiniz ve bunu belediyeler yaparlar zaten. Bunu yani yapacak belediyeler var, yapamayacak belediyelere de siz destek verirsiniz. Neticede sizin yapacağınız şey, bence Coğrafi Bilgi Sistemi'nin şeyi, imkânı olmayan, bu verileri toplayamayan, yeterli donanıma sahip olmayan, yeterli teknik elemanlara sahip olmayan yerel yönetimler başta tüm kamu kurumlarına aslında "hosting" servisi vermeniz yani onlara yardımcı olmanız ve onlar için gerekli olan aralıktan onların bu bilgilere sahip olması için destek vermenizdir.

Şimdi, konuya gelirsek eğer, bu bina kimlik bilgisi alınır şu veya bu şekilde yani yerel yönetimlerde yoksa Ankara'da var, 1970'lerden önceki bilgiler Ankara'daki arşivlerden alınabilir, buradakiler de zaten dijital hâle getirildi. Bu bina bilgilerinin... Biz mesela üzerinde tartışıp bina kimlik belgelerinin kapıya çakılması...

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - Karekod şeklinde.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Karekod şeklinde ama bu biraz irite edici aslında ve de sürdürülebilir bir şey değil. Biz bu yasayı çıkarırken biliyorsunuz, siz SMS'le artık mülk sahiplerine bildiriyorsunuz, yasanın kendi ruhunda vardı zaten ama başka bir yöntem vardı ki tabela yani imar planı değişikliği yapılan yerde tabelaların konulması ve dolayısıyla sadece mülk sahipleri değil, orada oturanların imar planları değişikliği neticesinde oluşacak mağduriyetlerin önceden önüne geçilmesi ve milletin müdahale etmesinin önünün açılmasıyla ilgili bir çalışmaydı. Muazzam, bence mesela biz bunu anlatamıyoruz ama ülkenin aslında geldiği durum açısından son derece önemli. Şimdi, biz bunu yani şu SMS gönderiyorsunuz ya imar planı değişikliği, bu bina kimlik bilgileri şu veya bu şekilde oluşturulacak ve bu bilgiler de temelde sizin tarafınızdan... Evet, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı şüphesiz o bilgileri ulaştıracak vesaire ama sizde olur veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığında olur ama madem SMS'i siz yolladınız bence bu bina kimlik bilgileri orada oturan -mülk sahipleri değil Başkanım- yani mülk sahipleriyle birlikte orada oturanlarla paylaşılabilir mi? Yani bunu zorunlu hâle getirebilir miyiz? Mesela, birisi geldi. Biz, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden adrese dayalı bilgiler netice olarak güncelleniyor." O insan oraya taşındığı anda binasıyla ilgili bilgileri gönderebilir miyiz? Bence bu niye önemli? Çünkü bir önceki toplantıda şöyle olmuştu: Bunu belediyeler yapabilir mi? Şüphesiz belediyeler bunu yaparlar ama hiçbir belediye başkanı... Aynı zamanda kendi açısından yönetilebilme konusunda bazı sıkıntılarla karşılaşacağı bir durum söz konusu. Ama buradan ilgili bakanlığın veya sizler tarafından bilgilendirilmesinin daha sonuca odaklı bir çalışma olacağını düşünüyorum.

Teşekkür ederim.