KOMİSYON KONUŞMASI

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Ben de sunumunuzdan dolayı teşekkür ediyorum.

Ben de depremle ilgili bir soru sormak istiyorum. Bizim Komisyonumuzun kuruluş amacı, olası depremdeki, özellikle, can kaybının en aza indirilmesiyle ilgili bir çalışma yapılması. Genelde, depremde yıkılan binalar ve deprem sonrası ortaya çıkan orta hasarlı binalar, hafif hasarlı binalar; bunlarda güçlendirme yapıldı mı, yapılmadı mı, bunların birçoğu da belli değil. Örneğin, Kocaeli'de, kendi seçim bölgemde 1999'dan kalan orta hasarlı 1.502 tane konut var. Ben şunu öğrenmek istiyorum: Gerek önceki yaşanan depremlerde, en son İzmir'de yaşanan depremde de konutların tek tek AFAD tarafından, Çevre Ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından tespitleri yapıldı; hasarlı, orta hasarlı, ağır hasarlı vesaire diye. Bunları biz nüfus kaydına aktarsak... Bir de genel olarak şunu söylüyoruz, diyoruz ki: Örneğin, benim binam orta hasarlıysa mal sahibi olarak ben orada oturmuyorum, başka binaya geçiyorum, burayı kiraya veriyorum." Böyle bir ön yargımız da var, doğru olma ihtimali yüksek olabilir de olmayabilir de. Şimdi, bu orta hasarlı şerhlerİ nüfusta o ilgili adrese kaydedilse, oraya ben adres değişikliğine geldiğim zaman ekranda hemen karşımıza şöyle bir soru çıksa: "Tutacağınız, kiralayacağınız binanız orta hasarlıdır; kabul ediyor musun, etmiyor musun?" diye. Bu soruya cevap vermediği sürece nakil işlemi yapılmamalı diye düşünüyorum. Böyle bir uygulama olabilir mi, olamaz mı diye sormak istiyorum.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Diğer vekilimiz sorularına cevap vermeden önce hemen bunu bir cevaplayayım. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, bir yerde deprem olduğu zaman, oradaki hasar tespitini yaptığı zaman oturulamayacak olarak tespit ettiği binaların listesini bize gönderiyor, biz onların adres kayıtlarını kapatıyoruz, artık oraya adres kaydı verilemiyor. Ağır hasarlı, yıkılmadı, ayakta duruyor bir şekilde, adam geldi, sıva yaptı ona ama o bize bildirildiği için oraya adres kaydı verilemiyor. Ama orta hasarlılarda... Bize orta hasarlıyı bildirdi, biz onu daha sonrasında... Yani orta hasarlı olarak demeyeyim de sonradan hasarını giderebileceği bir hasardı, binayı yıkmadı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, güçlendirmeyi yapması için bildirdi; güçlendirmeyi yaptı, bize bildirdi, bildiremedi, bu konuyla ilgili bir iletişim kopukluğu... Tüm Türkiye'de bunların takibi noktasında; sadece deprem değil heyelan olabilir, toprak kayması olabilir, binada çatlaklar oluşmuş orta hasarlı belirtilmiş olabilir, bunların takibi noktasında ne yapabiliriz konusunda biz notumuzu alalım; Çevre ve Şehircilik Bakanlığıyla görüşelim.

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Bunlar şu anda biliniyor, Kocaeli'deki de biliniyor, Sakarya'daki de biliniyor, Yalova'daki de biliniyor...

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Sonradan, geçen şöyle bir konu oldu, birisi şunu söyledi: Birisinin binasına ağır hasarlı raporu verilmiş. Şahıs diyor ki: "Binamı yıkmayın, ben bu binamı güçlendireceğim. Sizden para da istemiyorum." Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kabul etmedi.

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - Ağır hasarlıyı kabul edemez.

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Öyle bir şansı yok.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Orta hasarlıda da eğer...

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - Orta hasarlıda güçlendirme yapması için yeni bir süre var.

NECİP NASIR (İzmir) - Bir yıl var, bir yıl içerisinde yapması gerekiyor.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Güçlendirme bize bildirildi diyelim, biz onu orta hasarlı olarak aldık. Adam orta hasarlılığını giderdi, ondan bizim o anda hemen haberimiz olabilecek mi?

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - O konuyla ilgili açılmış davalar var.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Evet.

Onu bize bildirecek mi? Biz adama binasını hâlâ orta hasarlı olarak bildiriyoruz. Adam orta hasarlı olmasına dava açmış. Mahkeme hasar tespiti...

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - Bunlar yalnız eski yapılarla ilgili. Çünkü yeni güçlendirme yönetmeliğine göre, onunla ilgili, zaten ruhsat alarak güçlendirmesi lazım, ruhsat almadan yaptığı güçlendirmelerin hiçbir hükmü yok bu manada. Tabii, bu 99 depreminden kalan orta hasarlı yapıların birçoğu güçlendirildi. Orta hasar şerhi bunların üzerinden kalktı. Güçlendirilmeyenler, bir yıl geçtikten sonra bunlara uzun süre süre uzatımları verilerek devam etti.

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - 2012'ye kadar.

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - 2012'ye kadar.

Daha sonra bunlar ağır hasara dönüştü. Bunların elektrik, su, doğal gaz gibi hizmetlerden menedilmesi, tahliyesi ve yıkımı söz konusu olduğunda -çünkü bunlar ağır hasara dönüşüyor kanun gereği- bazıları dava açtı. Biz zamanında güçlendirme yaptık, belediyeden süre aldık gibi iddialarda bulundular. İlgili mahkemeler de yürütmeyi durdurma kararları verdiler bazıları için ama bunlar üzerindeki hâlâ yıkılması gereken ağır hasarlı yapı özelliği devam ediyor. O manada...

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Kullanılıyor, kayıt sisteminde de, Adres Kayıt Sistemi'nde de var.

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - Adres Kayıt Sistemi'nde de var, evet.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Sayın Vekilim, hasar tespit raporunu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı hazırladığı için, tespit raporuna dava açılmış olabiliyor, dava yıllar boyu devam...

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Kayda düşersiniz. Dava açmışsa mahkeme neticesini getirir, kaldırırsınız kayıttan; bu kadar kolay.