BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Sayın Başkan, kıymetli Plan ve Bütçe Komisyonu üyeleri, Sayın Bakanım, Bakan Yardımcılarım, kıymetli bürokratlar ve çok kıymetli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Bakanım, kıymetli milletvekillerim; biz aileyi toplumun nüvesi, kilit taşı, mayası olarak gören bir medeniyetin mensuplarıyız. Öyle ki bizim milletimiz alışverişte, sokakta, ticari ve sosyal hayatta tanımadığı insanlara dahi "teyze" "ağabey" "amca" gibi aile kavramlarıyla hitap eder.

İnancımızda devletin 5 temel vazifesinden biri de neslin korunmasıdır. Kadim geleneğimizde aile ile toplumun, aile ile devletin kaderi özdeşleşmiş, bir ve beraber görülmüştür. Güçlü bir ülke, güçlü bir millet, huzurlu bir toplum olabilmenin öncelikli şartı güçlü bir aile yapısına sahip olmaktır. Şeyh Edebali'nin o meşhur sözünden ilhamla söyleyecek olursak, aileyi yaşatmadan ne devleti, ne de milleti yaşatabiliriz. Bu nedenle, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde, milletimize hizmet yolunda geçtiğimiz on sekiz yılda her alanda olduğu gibi aile, çalışma ve sosyal hizmetler alanında da devrim niteliğinde yenilik ve reformlar gerçekleştirdik. Son on sekiz yılda aile kurumunu güçlendirecek, ailelerin yükünü alacak politikalara özel önem verdik. Tüm dünyaya örnek olacak sosyal devlet projelerini hayata geçirdik. Türkiye, tarihinin en kapsamlı sosyal devlet uygulamalarıyla bizim dönemimizde tanışmıştır.

İktidara geldiğimiz günden bu yana gerçekleştirdiğimiz politikalara bakacak olursak: Yaşlı ve engelli vatandaşlarımıza yapılan yardım tutarını 2003 yılında 184 milyon Türk lirasından 2019 yılında 10,1 milyar TL'ye yükselttik.

Sosyal yardım ve hizmetlere 2002 yılında toplam 1,6 milyar lira bütçe ayrılırken, 2019 yılında yaklaşık 32 kat artışla 50,8 milyar lira ayrılmıştır. Son on sekiz yılda ihtiyaç sahibi vatandaşlarımıza yaklaşık 333 milyar lira sosyal yardım yapılmıştır.

2020 yılı Eylül ayı itibarıyla 3 milyon 815 bin haneye sosyal yardım kartı verilmiş, yardım ödemelerinin yattığı dönemlerde hak sahipleri SMS ile bilgilendirilmiş ve konutta ödeme uygulamasına geçilmiştir.

2003 yılından itibaren, bugün yaklaşık 2 milyon muhtaç aileye ısınma amaçlı yardım yapılmaktadır.

2002 yılında sadece 4 türde sosyal yardım programı uygulanırken, bugün 43 farklı türde sosyal yardım programı uygulanmaktadır.

1996 yılından 2002 yılına kadar 5.881 kişi kamuda istihdam edilirken, 2003-2019 döneminde 52.131 şehit yakını, gazi, vazife malulü ve terör mağduru sivil vatandaşımızın yakınları kamuda istihdam edilmiştir.

Türkiye Bağımlılıkla Mücadele ve Aile Eğitim Programı kapsamında 400 bin kişiye madde bağımlılığıyla ilgili farkındalık eğitimi verilmiştir.

2002 yılında sadece 11 olan kadın konukevleri sayısı 2020 yılında 145'e yükseltilmiştir.

2015 yılında bütün annelerimize, ilk çocuk için 300 TL, 2'nci çocuk için 400 TL, 3 ve üzerindeki çocuklar için 600 TL ödemenin yapılmasına imkân veren Doğum Yardımı Programı hayata geçirilmiştir. Bugüne kadar 4,7 milyon anneye 2,5 milyar lirayı aşan yardım yapılmıştır.

Kız çocukları için okullaşma oranları; ilkokulda yüzde 92'ye, ortaokulda yüzde 84'e, yükseköğrenimde ise yüzde 46'ya yükselmiştir.

Kadınlarımızın iş gücüne katılım oranı 2002 yılındaki yüzde 27,9 seviyesinden 2019 yılında yüzde 34,4'e yükselmiştir.

2019 yılında Evlilik Öncesi Eğitim Programı kapsamında, evlenmek üzere olan 165.511 gence evlilikte iletişim ve yaşam becerileri, aile hukuku, evlilik ve sağlık konularında eğitimler verilmiştir.

Dar gelirli ailelerin çocuklarının okula devam etmeleri için sağlanan Şartlı Eğitim Yardımı'ndan 2020 yılı Ağustos ayı itibarıyla 2 milyon 451 bin 422 kişi yararlanmaktadır. 2002 yılından bu yana 7,5 milyar TL ödeme yapılmıştır.

2020 Eylül ayı itibarıyla 129.205 çocuğumuza, koruma altına almadan, aile yanında destek verilmektedir. Koruma altına alınan ancak aile yanında destek verilen çocuk sayımız ise 7.607'dir.

Evlat edindirme kapsamında, 17.746 çocuğumuz aileye kavuşturulmuştur. Koruyucu aile kapsamında ise 2002 yılına nazaran çocuk sayımız 515'den 7.607'ye ulaştırılmıştır.

Şartlı Sağlık Yardımı kapsamında, yıllık ortalama 1,2 milyon çocuğumuzun düzenli sağlık kontrollerinin yaptırılması şartıyla ailelerine bugüne kadar yaklaşık 3 milyar 675 milyon lira kaynak aktarılmıştır.

Sosyal ve Ekonomik Destek (SED) hizmetinden faydalanan çocuk sayısı 2002 yılına nazaran yaklaşık 11 kat artırılarak 129 bine çıkarılmıştır. Çocuk başına aylık 1.082 TL ödeme yapılmıştır.

İstihdam hakkına sahip gençlerimize özel sektörde çalışmaları hâlinde sigorta ve sosyal güvenlik teşvik desteği sağlanmaktadır. İlk kez 2018 yılında hayata geçirilen bu teşvikler kapsamında bugün itibarıyla 4.403 iş kolunda 4.596 gencimizin özel sektörde istihdamı sağlanmıştır.

2002-2020 yılları arasında huzurevleri sayısı ve kapasitesi yaklaşık 3 kat artırılmıştır. 2020 yılı Eylül ayı itibarıyla huzurevlerinde bakılan yaşlı sayısı 15.795'dir. Tüm yurtta ilk kez başlattığımız evde sağlık hizmeti 2012 yılından bugüne kadar 856 bin vatandaşımıza sunulmuştur. 65 yaş üstü aylığı 2002-2020 yılları arasında 25 kattan fazla artırılarak 672 liraya yükseltilmiştir. 2002 yılından önce kamuda istihdam edilen engelli sayısı sadece 5 bin iken, 2020 Haziran ayı itibarıyla bu sayı 57.408'e çıkarılmıştır. 2002 yılında engelli vatandaşımızın aylık maaşı 25 lira iken, 2020 yılında bu rakam yüzde 70 ve üzeri engellilik oranı için 805 liraya, yüzde 40-69 arası için 536 liraya yükseltilmiştir. 2019 yılında 514 bin vatandaşımıza evde bakım yardımı kapsamında 8,1 milyar lira, 1 milyon 450 bin yaşlı ve engellimize 10,1 milyar lira kaynak ayrılmıştır. 2010 yılında ilk kez evde sağlık hizmeti başlatılmıştır. 2020 yılı itibarıyla evde sağlık hizmetinden yararlanan hasta sayısı 1,7 milyonu aşmıştır. 2002 yılında herhangi bir sosyal güvencesi ve geliri bulunmayan engelli vatandaşlarımıza ödenen muhtaç aylığı 115 lira iken, 2020 yılında bu rakam 914 liraya yükseltilerek muhtaç aylığının 7 katına çıkarılmıştır.

İstihdamın artırılmasına yönelik politikalarımız doğrultusunda, 2002 yılında iş gücüne katılma oranı yüzde 49,6 iken, 2019 yılında yüzde 53'e ulaşmış, kayıt dışı istihdam oranı ise 2002 yılında yüzde 52,1 iken, 2019 yılında yüzde 34,5'e düşmüştür. İŞKUR aracılığıyla 2002'den 2020 yılı Eylül ayı sonuna kadar toplam 3 milyon 996 bin 695 kişi aktif iş gücü programları kapsamında uygulanmakta olan kurs ve programlarda mesleki nitelik ve tecrübe kazanmıştır. 2019 yılında aktif iş gücü programlarından faydalanan katılımcı sayısı 568.420 olarak gerçekleşmiştir. Bu kapsamdaki mesleki eğitim kurslarından 2004-2008 yılları arasında toplam 71.395 işsiz vatandaşımız faydalanılırken, 2009 yılından bu yana toplam 1 milyonun üzerinde işsiz vatandaşımız faydalanmıştır. 2019 yılında mesleki eğitim kurslarına toplam 124.920 kişi katılmıştır. Söz konusu kurslara katılan kadınların oranı 2014 yılında yüzde 56 iken, 2019 yılında yüzde 71,2'ye ulaşmıştır. Aktif iş gücü programları kapsamındaki işbaşı eğitim programlarından, programın başladığı 2009 yılından bu yana, yaklaşık 1 milyon vatandaşımız yararlanmıştır. Bu sayının yarısından fazlasını kadın katılımcılar oluşturmuş ve toplam katılımcı sayısının yüzde 80'i program sonunda istihdam edilmiştir. 2014 yılında işbaşı eğitim programlarından yararlananlar içerisinde kadınların oranı yüzde 49 iken, 2019 yılında bu oran yüzde 48,1'e gerilemiştir. İŞKUR Girişimcilik Eğitim Programı'ndan, 2005'ten 2020 yılı Eylül ayı sonuna kadar yaklaşık 449 bin 653 kişi yararlanmış ve programlara katılanların yarıya yakınını kadın katılımcılar oluşturmuştur. 2019 yılında Girişimcilik Eğitim Programı'ndan 41.107 kişi faydalanmıştır.

Meslek danışmanlığı faaliyetleri kapsamında, 2002 yılında 19.768 bireysel görüşme yapılmışken, 2019 yılında bu sayı 153.311'e ulaşmış; yine bu kapsamdaki iş yeri ziyaretleri 2002 yılında 1.458 iken, 2019 yılında bu sayı 728.657'e çıkmıştır. İş ve meslek danışmanlığı hizmetlerinden 2008'den 2020 yılı Eylül ayına kadar toplam 23 milyon 444 bin 663 kişi faydalanmıştır. İŞKUR aracılığıyla 2002'den 2020 yılı Eylül ayı sonuna kadar toplam 9 milyon 372 bin 608 kişi işe yerleştirilmiştir.

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Sayın Erim, süreniz dolmak üzere.

BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Bitmek üzere.

Engellilerin istihdamının desteklenmesine yönelik uygulamalarda da önemli gelişmeler kaydedilmiştir. 2014 yılından 2020 Haziran ayına kadar 2.291 engellinin kendi işini kurma projesine 96 milyon 944 bin lira hibe desteği sağlanmıştır. 50 bin lira olan engelli kendi işini kurma hibe destek tutarı 65 bin liraya yükseltilmiştir. İşsizlik sigortası kapsamında yapılan işsizlik maaşının üst limiti 2020 yılında 2.354 liraya yükselmiş, en düşük işsizlik maaşı 1.177 liraya yükseltilmiştir.

Meslek standartları ve yeterliliklere dayalı olarak ölçme ve değerlendirme faaliyeti gösteren uluslararası akredite edilmiş 232 sınav ve belgelendirme kuruluşu yetkilendirilmiştir. Ülkemizde, 2002 yılında hiçbir mesleğin standardı yokken bugün itibarıyla 856 ulusal meslek standardı hazırlanmıştır.

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Sayın Erim, teşekkür ediyorum.

BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Bağlayayım o zaman ya.

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Lütfen bağlayın.

BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Çok sertsiniz vallahi Sayın Başkanım ya.

SALİH CORA (Trabzon) - Aslında çok naif bir insandır.

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Buyurun, bağlayın.

BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Bağlayayım.

Pandemi döneminde ekonomik istikrar kalkanı paketi kapsamında talepte bulunan işletmelere kısa çalışma ödeneği verilmeye başlanmıştır. İşverenler için mevcut istihdamı koruma şartı geliştirilmiştir. Telafi çalışma süresi iki aydan dört aya uzatılmıştır. 2020 yılı içerisinde, sektör ayrımı yapılmaksızın, işverenlere, ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilerek günlük 2,5 lira, aylık 75 lira asgari ücret desteği sağlanmıştır.

Ben bu konuda yani pandemi döneminde vatandaşlarımıza yönelik ve özellikle esnafımıza ve ihtiyaç sahibi hemşehrilerimize verilen desteklerle bu sürecin başarıyla yönetilmesinde büyük emeği olan başta Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'a, Sayın Bakanımıza ve kıymetli ekibine sizlerin huzurunda şükranlarımı sunuyorum.

Sözlerime son verirken Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığımızın 2021 yılı bütçesinin ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyoruz.

Sizleri saygıyla selamlıyorum.