SALİH CORA (Trabzon) - Teşekkür ederim Başkanım.

Sayın Bakanım, sizlerin şahsında tüm heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Bütçenizin hayırlı olmasını diliyorum.

Değerli arkadaşlar, bu bütçe görüşmeleri benim katıldığım 7'nci bütçe görüşmeleridir. AK PARTİ'de milletimizden aldığı yetkiyle bu yıl 19'uncu bütçesini gerçekleştirmektedir. Milletimiz bu yetkiyi her seferinde bize verdikçe muhalefet partisi mensupları olarak, sizler doğal olarak her geçen gün hırçınlaşıyorsunuz. Muhalefetin eleştiri felsefesine bakmamız gerekiyor. Eleştiri felsefesine baktığımızda esasında AK PARTİ'nin yıllara sâri olarak oluşturduğu politikalarda ortaya koyduğu icraatların en güçlü yanlarından saldırmaya çalışıyorsunuz. AK PARTİ'nin güçlü yanı neresiyse oraya saldırıyorsunuz. Milletimizin bize göstermiş olduğu teveccüh neyse onun üzerinden yükleniyorsunuz. Milletimizin 15 kez seçtiği Cumhurbaşkanımıza "Tek adam" diyorsunuz. Yaptıklarımızı medya yazdıkça "Yandaş medya" diye eleştiriyorsunuz.

CAVİT ARI (Antalya) - Yalan mı?

SALİH CORA (Trabzon) - Yargı ne zaman vesayet organı olmaktan çıktı, yargı, size göre "Bağımlı yargı" oldu. Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemiyle etkin, hızlı karar alma mekanizması oldukça, milletin sorunları çözüldükçe Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi hedefiniz oldu. Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi aynı zamanda değerli arkadaşlar, bir kadro hareketidir. Bu kadrolarla devleti milletin emrine sunarak güzel işler yaptıkça, bu kadrolara çamur atmaya, liyakat tartışmasıyla yıpratmaya çalışıyorsunuz. Sağlıkta dönüşüm yaptık, dün, şehir hastaneleri üzerinden yaygara koparıyorsunuz. Ulaştırmada "Yapılamaz" denilenleri yaptık, hayalleri gerçeğe dönüştürdük, kamu-özel iş birliği yatırımları üzerinden bir sonuç çıkarmaya çalışıyorsunuz. Biz bu yaklaşımınızı, neyi amaçladığınızı çok iyi biliyoruz, biz zihniyetin cemaziyelevvelini çok iyi biliyoruz. (CHP sıralarından gürültüler)

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Bravo!

SALİH CORA (Trabzon) - Anlatıyorum şimdi...

Değerli Bakanım, kıymetli milletvekilleri; AK PARTİ döneminde kara yolları, hava yolları, deniz yolları, demir yolları, haberleşme alanında, hülasa tüm ulaştırma modlarında bir başarı hikâyesi yazılmıştır. Ulaşım hizmetleri yerlerde gezerken şimdi ulaşım kalitesini artıran bir marka değer ortaya çıkardık.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Ulaştırma...

SALİH CORA (Trabzon) - Şu ana kadar tüm bu ulaşım modlarında 910 milyarlık bir yatırım gerçekleştirdik, bu yatırımların totalinde 257 bin kişinin istihdamına imkân sağladık, gayrisafi yurt içi hasılaya 386 milyar TL katkı sunmuş olduk.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Salih, ulaşım değil, ulaştırma.

SALİH CORA (Trabzon) - Değerli arkadaşlar, Ulaştırma Bakanlığının yatırım planlamasında şunu iyi bilmeniz gerekiyor ki çok ciddi proje stoku vardır. Burada herkes konuştukça kendi memleketine yol istiyor, kimse yol yapılmasın istemiyor.

CAVİT ARI (Antalya) - Müteahhitleri zengin...

HÜSEYİN YILDIZ (Aydın) - Salih, kendi paranla yapmadın, devletin parasıyla yaptın.

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Arkadaşlar, lütfen müdahale etmeyelim.

SALİH CORA (Trabzon) - Değerli arkadaşlar, biz ne yaptığımızı biliyoruz. Mevcut bütçe ödenekleriyle... Değerli arkadaşlar, biz ne yaptığımızı biz ne yaptığımızı çok iyi biliyoruz. Bu bütçe imkânlarıyla, bütçe ödenekleriyle bu kadar projenin bir anda geçirilebilmesi mümkün değildir, yapsak bile çok uzun sürer. Şu anda kamu-özel iş birliğiyle yapılan yatırımların toplam ulaşım yatırımları içerisindeki değeri, Sayın Bakanımız bütçe sunumunda belirtmiştir, 214 milyar TL civarındadır. Değerli arkadaşlar, kamu-özel iş birliğiyle yapılan yatırımların yüzde 86'sı tamamlandı, bunun tutarı 184 milyar civarındadır. Yani eğer bunlar kamu-özel iş birliğiyle yapılmasaydı bu 184 milyarın merkezî bütçeden karşılanması gerekiyordu. Devam eden yatırımlar 30 milyar civarındadır. Bu yatırım modeline karşı çıkmak, apaçık bir şekilde söylüyorum kuru gürültüden başka bir şey değildir veya konuyu bilmemektir.

Değerli arkadaşlar, kamu-özel iş birliği yatırımları, yap-işlet-devret modeli 1986 yılından beri uygulanmaktadır. Toplam 237 projenin 68'i bizden önce yapılmıştı, keşke daha çok yapılsaydı, daha çok yatırımı memleketimize getirmiş olsaydınız. Bu bir yatırım modelidir, bu bir finansman modelidir. Bu işin yapılabilmesi için hedef yolun, hedef projenin hem fizibil hem kredibil olması gerekir. Vatandaş bizden yol istiyor, biz de bunun için bir çare üretiyoruz. "Nasıl yapabiliriz?" diye düşünüyoruz. Değerli arkadaşlar, biz bu tür yatırımları 3996 sayılı Yasa'ya göre gerçekleştiriyoruz. Bu yasayı okumadan herkes aklına geldiği şekilde konuşursa ortada gürültü oluşur.

CAVİT ARI (Antalya) - Her sene değiştiriyorsunuz, değiştirmediğiniz yeri kalmadı.

SALİH CORA (Trabzon) - Bir defa bu tür yatırımlar uluslararası sermayeyle yapılıyor, yurt içindeki bankalardan, kanun gereği bu yolları yapmak için bu yatırımları gerçekleştirmek için kredi kullanmak mümkün değildir.

KAMİL OKYAY SINDIR( İzmir) - Teminat...

SALİH CORA (Trabzon) - Bir banka, kredi verirken, geri dönüş yaparken, geri dönüşü olur mu olmaz mı buna bakmaktadır. Biz garanti vermezsek belki banka da kredi vermeyecekti; bu, esasında risk paylaşımı projesidir.

CAVİT ARI (Antalya) - Hepsi yapılırdı.

SALİH CORA (Trabzon) - Uluslararası sermaye, bu yatırımlarla Türkiye'ye geliyor, yaptığı yatırımlarla, ödediği bedellerle ülke ekonomisine de katkı sağlanıyor. Eğer Türkiye güçlü bir ülke olmasaydı, yatırım yapılabilir bir ülke olmasaydı özel sektörün yatırım yapma gücü ortaya çıkmaz, bu kabiliyetini ortaya koyamaz ülkemizde de bu şekilde yatırım yapma imkânı olmazdı.

Değerli milletvekilleri, bu yöntemle esasında bütçe kaynaklarına alternatif bir finansman imkânı sağlıyoruz. Yap-işlet-devret modeliyle yapılan projeler merkezî bütçeden yapılmış olsaydı az önce bizden istemiş olduğunuz yolları, talep ettiğiniz projeleri gerçekleştirmemiz mümkün olmayacaktı. Bir anlık kamu-özel iş birliği yatırımlarından vazgeçtiğimizi düşünün, Sayın Kaya bir anlık kamu-özel iş birliği yatırımlarından vazgeçtiğimizi düşünün...

AHMET KAYA (Trabzon) - Allah razı olsun!

SALİH CORA (Trabzon) - ... O zaman Kanuni Bulvarı'nı yapamazdık, o zaman Tanjant Yolu'nu, Sahil Yolu'nu bitiremezdik, Erdoğdu Yolu'nu yapamazdık, Maçka-Trabzon arası yolları yapamazdık, Edirne'nin, Kırklareli'nin, Van'ın, Hakkâri'nin yollarını yapamazdık.

(Gürültüler)

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Arkadaşlar, lütfen müdahale etmeyelim, lütfen arkadaşlar.

SALİH CORA (Trabzon) - Değerli arkadaşlar, kamu-özel iş birliğiyle yapılan projeler daha ziyade trafik hacminin yoğun olduğu yerlerde, sanayinin, ekonominin geliştiği büyükşehirlerimiz ve civarlarında yapılmaktadır. Bu yolları yapmasaydık -ki mevcut güzergâhlar da iyileştirilmiştir- o güzergâhlar kullanılacaktı. Peki, trafik yoğunluğu ne olacaktı? Zaman tasarrufu nasıl karşılanacaktı? Mesafe uzunluğu kısalacak mıydı, seyahat konforu nasıl olacaktı? Bunları iyi değerlendirmek lazım. Bakın, daha önce bu yol ağları yapılmamış olsaydı 40 kilometre hızla giden bir araç, şu anda 80 kilometre hızla gitmektedir. Bu, yolların kalitesini ortaya çıkarmaktadır. Şimdi, Erim ağabeyimiz bize gösterdi, bak, geçmişteki kazalar, her gün yüzlerce kaza oluyordu, kaza oranları düştü.

KAMİL OKYAY SINDIR( İzmir) - Hediye mi ettiler o yolları bize, hediye mi ettiler?

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Sayın Sındır, müdahale etmeyelim lütfen.

SÜLEYMAN BÜLBÜL (Aydın) - Daha geçen hafta trafik kazasında ölenler oldu.

SALİH CORA (Trabzon) - Değerli arkadaşlar, dileyen eski yolları kullanabilir bunda hiçbir engel yoktur, bu bir tercihtir. Zira, ulaşım yoğunluğunun yarısı bu yeni yapılan yollara aktarıldı, eskisi kadar da eski yollar yoğun olmayacaktır. Kıymetli milletvekilleri, bugüne kadar hizmete açtığımız, yap-işlet-devret modeliyle yaptığımız yolların maliyetinin 184 milyar tutarında olduğunu söyledim, Bakanımız da sunumunda belirtti. Peki, bu yatırımlar için ne kadar garanti ödemesi yaptık? Geçen yılın bütçe çalışmalarından edindiğim izlenim ve bu yıla ortalaması 10-15 milyar civarındadır ki hava yolu projelerinde bu yıl hariç 6 milyarın üzerinde de bir kâr yapılmıştır. Bu projelerden garanti ödemesinin üzerinde gelir elde ediliyor. Bu projeler belirli bir süre sonra ülkemizin en önemli altyapı değerleri olacaktır, ülkemizin bir serveti olacaktır. Belki ileride önemli bir gelir kalemi olacaktır.

Ben bu duygularla, yap-işlet-devret modellerinin esasında ülkemiz için bir kazanç olduğunu, yaparken de kazanıldığını, işletirken de işletme maliyetlerini hesapladığınızda kazanıldığını, devrederken de devletin kazandığını iyi bir şekilde bilmenizi isterim.

HÜSEYİN YILDIZ (Aydın) - Kur farkıyla 66 milyar fark ödendi, eski parayla 66 katrilyon.

SALİH CORA (Trabzon) - Değerli arkadaşlar, ben bu duygularla Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığımızın bütçesinin hayırlı olmasını diliyorum. Başarılar diliyorum.