KOMİSYON KONUŞMASI

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Sayın Başkan, Sayın Bakanım ve heyeti, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Tabii, burada pek çok ekonomist, maliyeci var, ben de çok az, iki sömestir kamu maliyesi okuyan mütevazı biri olarak şunu öncelikle söylemem lazım: Yani bütçeyi konuşuyoruz, maliyeyi konuşuyoruz, rakamlar havada uçuşuyor ama vatandaşın anladığı cümle şu, benim de anladığım cümle şu: Konuştuğumuz her şeyin devlette bir mali karşılığı var. Yani kadına yönelik şiddetle mücadele edilsin, bir mali karşılığı var; sağlıkta şu kalitede hizmet verilsin, bir mali karşılığı var; efendime söyleyeyim, yoksullukla mücadele edilsin, bir mali karşılığı var. Kamuda konulan her hedefin, her projenin, konuşulan her cümlenin aslında bir mali karşılığı var, bütçe dediğimizde aslında biz bunu anlıyoruz.

Şimdi, bazı rakamlar vereceğim size. Biz, bugüne kadar bu bütçeyi nasıl kullandık, bunu nasıl yaptık? Bakın, iftiharla hep söylüyorum: Eğitim en önemli fırsat eşitliği aracıdır. Bugün kız çocuklarının okullaşma oranını 45'ten 84'e yine bu bütçelerle getirdik. Yükseköğrenimde 13,5 olan kız çocuklarının okullaşma oranını 46,5'lara çıkardık. Bakın, anne bebek ölüm oranları Türkiye'de ne yazık ki yüz binde 64'tü bir zamanlar ve 2018'de biz bunu yüz binde 14'e indirdik. 14 de yetmez, hedefimiz daha yüksek, sıfırlamak istiyoruz. Bugün doğum öncesi bakım hizmetlerinden kadınların yüzde 100'ü faydalanıyor. Bu ne demek? Sağlıkta, kız çocuklarının eğitime erişmesinde kadın dostu bir bütçeden bahsediyoruz aslında.

Diğer yandan, Çalışma Bakanlığının İşte Anne Projesi'nden mesela 40 bin kadın faydalanmış, bir projeden. Kadın kooperatifleri eğitim çalışmasından yaklaşık 27 bin kadın faydalanmış. Bunun bir mali karşılığı yok mu?

Diğer yandan, kadına yönelik şiddetle mücadelede, Mercan Seferberliği'nde, bakın, 1 milyon 900 bin kişi eğitilmiş; er, erbaş, sağlık görevlisi. Bunun bir mali karşılığı yok mu?

Diğer taraftan, 81 ilde tek kapı sistemi şiddet önleme merkezlerimiz var. Toplamda 732 bin kişi faydalandı bundan. Bunun 595 bini kadın, erkek ve çocuklar da var. Bunun bir mali karşılığı yok mu?

Diğer taraftan, İçişleri Bakanlığının uyguladığı KADES Programı var, KADES mobil uygulaması kadına yönelik şiddetle mücadelede. Bunun bir mali karşılığı yok mu?

Şu an 146 konukevinde 3.508 şiddet görmüş kadın misafir ediliyor ve onların sosyoekonomik gelişimlerine katkı veriliyor. Bunun bir mali karşılığı yok mu?

353 sosyal hizmet merkezimiz, aynı zamanda kadına yönelik şiddet irtibat noktamız var. Bunun bir mali karşılığı yok mu?

Gelelim çocuklara. Bugün devlet korumasında 14 bin çocuğumuz var yaklaşık. Bununla beraber, evinde, ailesinin yanında bakılan, yoksulluk gerekçesiyle devlet korumasına verilmek istenip de devletin ailesinin yanında bakmasını uygun gördüğü 129 bin çocuğumuz ortalama 1.082 lirayla ailelerinin yanında destekleniyor. Bunun bir mali karşılığı yok mu?

Bu anlamda, bu bütçe hem kadın dostu hem de çocuk dostu bir bütçe.

Diğer taraftan -ben tabii, atlayarak veriyorum rakamları, hepsini anlatma imkânım yok; keşke olabilse- mesela evde bakım uygulaması hakikaten Avrupa ülkelerinde ve OECD ülkelerinde örnek bir model. Bugün kişi başına yaklaşık 1.500 TL evde bakım ücreti veriliyor. Bunun bir mali karşılığı yok mu?

Diğer yandan, başka bir rakam vereceğim engellilerle ilgili: Korumalı iş yerlerinde çalışan her engelli için 855 TL teşvik veriyoruz. Bunun toplamda bir mali karşılığı yok mu?

Kamuda engelli istihdamı... Benim engelliler çok özel çalıştığım bir alan, gazeteciliğe, mesleğe ilk başladığımda engellilerle ilgili bir yayında başlamıştım. 1989'dan beri özel ilgilendiğim bir alan. Kamuda engelli istihdamı 5 binden 50 bin küsura çıkarıldı. Bakın, bunun bir mali karşılığı yok mu?

Diğer taraftan, aslında çok rakam vereceğim ama girmeyeyim.

Bir de çok önemsediğim, kendi ilimde de çalıştığım bir konu var, METİP uygulaması, mevsimlik tarım işçileri... Bugüne kadar 17 ilimizde üç yılda toplam yaklaşık 50 milyon TL ödenek ayrıldı buna. Bu proje de önemli bir proje. Bunun da bu bütçede yeri var. Onun için önemsiyorum.

İşte, bütün bu saydıklarım ve sayamadıklarımı Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde AK PARTİ'nin ak kadroları gerçekleştirdi. Eksiğimiz olabilir, yanlışımız olabilir, daha iyisi mutlaka yapılabilir ama bunu yapan bu kadrolar ve bu iktidar.

Gelelim 2020 yılına, coronavirüs dönemine. Sayın Bakanımız toplam rakamı söyledi, 500 milyar gibi bir rakamdan bahsetti. Yani bu rakamı telaffuz etmek kolay ama bunu piyasada hareket ettirmek o kadar zor ki.

Bakın, birkaç rakam da burada vereyim: Sadece ocak-eylül döneminde yaklaşık 6,1 milyon kişiye, pasif iş gücü programlarına 35,6 milyar destek sağlandı. Kısa çalışma ödeneğinde 3,5 milyonu aşkın kişiye 20 milyar TL aktarıldı. Bu dönemde bütün bunlarla birlikte 13 tane hastane açıldı.

Şimdi, coronavirüs dönemi öncesi, az önce bütün saydıklarımı, saydığım projeleri, uygulamaları, politikaları hayata geçiren Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğindeki ak kadrolar. Coronavirüs dönemindeki rakamları da verdim. Bu süreci de en sağlıklı şekilde yönetecek yine Sayın Bakanım. Sizin liderliğinizde bu kadrolar. Size ve kadrolarınıza güveniyoruz.

Bir şey daha söyleyip konuşmamı erken bitireceğim, Başkana söz verdim. OECD verilerinde, coronavirüs döneminde bu süreci ekonomik olarak en iyi yöneten 3 ekonomiden biri Türkiye ekonomisi. Bakın, burada eleştiriler yapıldı, yapıcı eleştiriler de vardı, bunlara da katılıyorum ama bunu da görmezden gelirsek bu kadrolara haksızlık etmiş oluruz.

Sayın Bakanım, ben bir cümle daha söyleyeceğim, ilimden gelen bir talebi ileteceğim: Geçmişte "Geliştirme ve Destekleme Fonu" adında yurt dışı kaynaklı bir fon kullanılmış Türkiye'de ve biz 2011 yılında çıkardığımız 6111 sayılı Kanun'la bu fonla bir yapılandırma gerçekleştirmişiz. TÜFE ve TEFE'ye indirmişiz borçların faizlerini ve ciddi bir yapılandırma süreci olmuş ama burada, deprem bölgesi olan benim ilimde, Kocaeli, Sakarya'da, o bölgedeki depremzede çiftçiler de bunu ahır ve bina yapmak için kullanmışlar ve depremzede çiftçiler 6111 sayılı yapılandırmanın dışında kalmış. İlimizden, bölgemizden böyle bir talep var bu fonun yapılandırması içine dâhil edilmesiyle ilgili; bunu da ben buradan size ifade etmiş olmak istiyorum.

Görevinizde size başarılar diliyorum Sayın Bakanım. Komisyon Başkanlığınız döneminde güzel çalışmalarımız oldu. Size, kadrolarınıza ve ekibinize inanıyorum, güveniyorum, Allah kolaylık versin.

Bütçemiz de hayırlara vesile olsun diyorum.

Teşekkür ederim.