BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Sayın Başkan, kıymetli Plan Bütçe Komisyonu üyeleri, Sayın Bakanım, Bakan Yardımcılarım, YÖK Başkanım, kıymetli bürokratlar ve çok kıymetli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde milletimize hizmette on sekiz yılı geride bıraktık. AK PARTİ'miz, tam on sekiz yıl önce bugün ilk kez iktidara geldiğinden bu yana millet sevdasıyla kesintisiz hizmet dönemini sürdürürken, Türkiye'ye çağ atlatan kalkınma hamlelerini gerçekleştirdi. Bu kalkınma hamlelerinden en önemlisi de eğitim oldu. AK PARTİ olarak Hükûmete geldiğimizde, eğitim öğretimi önceliklerimizin en başına yerleştirdik. Uzun yıllar boyunca eğitim öğretim bütçesi devlet harcamalarının ilk sırasında yer aldı. Ana sınıfından yükseköğrenime kadar her aşamada ülkemizin eğitim öğretim altyapısını ve insan gücünü fevkalade güçlendirdik. On sekiz yılda, eğitim alanında beşerî ve fiziki altyapı iyileştirilmiş, okullaşma oranlarında artış sağlanmış ve derslik başına düşen öğrenci sayısı önemli ölçüde azalmıştır. Kız çocuklarının eğitime devamlılığını sağlamak ve taşımalı eğitimi güçlendirmek için önemli faaliyetler yürütülmüş, öğretmenlerin hizmet içi eğitimlerine ağırlık verilmiştir. Mesleki eğitim ile iş dünyası arasındaki bağları kuvvetlendirmek, sektörün ihtiyaç duyduğu nitelikli iş gücünü yetiştirmek, sektörün mesleki ve teknik eğitime olan katkılarını artırmak, mesleki ve teknik eğitim mezunlarının istihdam oranlarını yükseltmek ve iş gücünün gerçek iş ortamlarında yetişmesini sağlamak amacıyla mesleki ve teknik eğitim okullarıyla sektördeki firmalar arasında iş birliği protokolleri imzalanmaktadır. Bu bağlamda, okul hamiliği uygulamaları kapsamında bugüne kadar 436 okulda 887 protokol hayata geçirilmiştir. İş birliği çalışmaları savunma sanayisi, bilişim, havacılık, denizcilik, elektrik ve elektronik teknolojileri, makine, otomotiv, turizm ve gıda sektörleri gibi alanlarda devam edecektir. On Birinci Kalkınma Planı'nda mesleki ve teknik liselerde sunulan eğitim hizmetlerinde kalitenin artırılmasına yönelik atölye ve laboratuvarların donanımının teknolojiye uyumlu olarak yenilenmesi hedefi ortaya konulmuştur. Bu çerçevede, atölye ve laboratuvar altyapısının yenilenmesine ve meslek dersi öğretmenlerinin gerçek öğretim ortamlarında işbaşı eğitimleriyle özel alan yeterliliklerinin artırılmasına yönelik hizmet içi eğitim programlarına başlanacaktır.

Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında eğitim gören öğrenci sayısı 2008-2009 döneminde 1 milyon 421 bin 657 iken 2020-2021 döneminde 1 milyon 575 bin 350 olmuştur. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmen sayısı ise 2008-2009 döneminde 79.078 iken 2009-2020 döneminde 193.717 olmuştur. Bu zaman aralığında öğretmen sayılarının sürekli artış göstermesi, bu kurumlarda eğitimin niteliğini artırıcı önemli bir unsur olmuştur. Bununla beraber, 2008-2009 öğretim yılında öğretmen başına düşen öğrenci sayısı yaklaşık 16 iken bu sayı 2019-2020 yılında azalarak yaklaşık 10 olmuştur. Dolayısıyla mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında öğretmen-öğrenci etkileşimi yıllar içinde artmış ve öğrencilerin daha nitelikli eğitim almaları sağlanmıştır.

Mesleki ve teknik eğitim kurumları ile sektör arasında bağlar güçlendirilerek mesleki eğitime yönelik iş birliği protokol sayısı artırılacaktır. Organize sanayi bölgelerinde mesleki ve teknik eğitim kurumlarının açılması ve desteklenmesi amacıyla sektörle iş birliği sağlanacaktır. Özel mesleki ve teknik Anadolu liselerinde öğrenim gören öğrencilere eğitim ve öğretim desteği verilmeye devam edilecektir. Turizm sektöründe hizmet kalitesinin arttırılmasını teminen iş gücü piyasasıyla turizm ve eğitim sistemi arasında bağın güçlendirilmesi ve turizm sektörünün ihtiyaç duyduğu nitelikli iş gücünün yetiştirilmesi amacıyla Millî Eğitim Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı arasında yenilenen protokol doğrultusunda turizm alanındaki 50 mesleki ve teknik Anadolu lisesi konaklama tesisleriyle eşleştirilecek, öğrencilere işletmelerce burs verilmesi ve staj yaptırılması sağlanacaktır.

Son dönemde hizmete alınan yeni dersliklerle birlikte, tüm eğitim kademeleri itibarıyla derslik başına düşen öğrenci sayısı azaltılmış ve uluslararası standartlara ulaşılmıştır. 2018 yılı verilerine göre ilkokulda derslik başına düşen öğrenci sayısı Türkiye'de 22, OECD ortalamasında 21 iken, ortaokul kademesinde Türkiye'de 25, OECD ortalamasında ise 23'tür. Diğer yandan, 2018 yılı verilerine göre ortaöğretimde öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 12 olarak gerçekleşmiş olup bu seviye OECD ortalamasından -yani 13 öğrenci- daha iyi performansa işaret etmektedir. Ayrıca öğrenme ortamlarının fiziki niteliğinin arttırılmasına ağırlık verilerek öğrencilerin ilgi, mizaç ve yeteneklerinin gelişimine yönelik tasarım, beceri atölyeleri okullara kademeler itibarıyla kurulmaya başlanmıştır.

Fırsat eşitliği bağlamında, ikili eğitimden tekli eğitime geçme çalışmaları devam etmektedir. 2019-2020 eğitim öğretim dönemi itibarıyla ikili eğitimde okuyan ilkokul öğrencilerinin oranı yüzde 36,6; ortaokul öğrencilerinin oranı yüzde 28,3 ve ortaöğretim öğrencilerinin oranı ise yüzde 2,8'dir. Ülkemizde 2020 yılı Ekim itibarıyla 129 adet devlet üniversitesi, 74 adet vakıf üniversitesi ve 4 adet vakıf meslek yüksekokulu olmak üzere toplam 207 adet yükseköğretim kurumu bulunmakta olup her ilimizde yükseköğretim hizmeti gerçekleştirilmektedir.

Ülkemizde uluslararası ve geçici koruma altında bulunan yabancıların sosyal uyumunun artırılması çalışmaları devam etmektedir. Bu kapsamda, eğitim, hem sosyal uyumun artırılması hem de çocukların potansiyellerini hayata geçirilmeleri, becerilerini geliştirilmeleri ve döndüklerinde kendi ülkelerinin gelişimine katkıda bulunmaları açısından kritiktir. Okul çağında 1,2 milyon Suriyeli çocuk bulunmakta olup bu çocukların 750 bini eğitimdedir. Suriyeli çocukların genel okullaşma oranı yüzde 62 düzeyinde iken bu oran ilkokul, ortaokul ve lise düzeyinde sırasıyla 76, 77 ve 38'dir. Geçici koruma altındaki ihtiyaç sahibi ailelerin çocuklarının okula devamını teşvik etmek ve okul terk oranlarını düşürmek amacıyla 625 bin öğrenciye şartlı eğitim yardımı yapılmaktadır. 2014-2020 döneminde Millî Eğitim Bakanlığı tarafından düzenlenen yaygın eğitim kurslarına toplam 1,1 milyon Suriyeli katılmıştır. Bu sayının 401 binini Türkçe dil eğitimine katılan kursiyerler oluştururken, 201 bini meslekî ve teknik eğitim kursiyerleridir. Sosyal uyumun temininde, toplumda göçmenlere yönelik bilgi eksikliği ve olumsuz algıların giderilmesine, yabancıların Türkçe dil becerilerinin geliştirilmesine ve ortaöğretim başta olmak üzere, tüm kademelerde eğitime erişimin artırılmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir. Üniversitelerin misyon bazında farklılaştırılması hedefiyle yola çıkarak 2006 ve sonrasında kurulmuş üniversitelerin bölgesel kalkınma misyonu çerçevesinde ihtisaslaşmalarını sağlamak amacıyla Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşması Projesi kapsamında desteklenen üniversite sayısı 2020 itibarıyla 15'e yükselmiştir.

Diğer yandan, yükseköğretim sisteminin uluslararası rekabet gücünü artırmak amacıyla Araştırma Üniversiteleri Programı da sürdürülmektedir. Yükseköğretimde uluslararasılaştırma çalışmaları kapsamında Türkiye'deki uluslararası öğrenci sayısı 2015 yılındaki 73 bin seviyesinden 2019 yılında 172 bin seviyesine ulaşmıştır. Ayrıca, yükseköğretim kontenjanlarının arz-talep dengesinin yanı sıra eğitim-istihdam bağlantısının dikkate alınması, yükseköğretim sisteminde uluslararası rekabet gücünün artırılarak şeffaflığın güçlendirilmesi ihtiyacı da sürmektedir. Üniversite sayısı ve örgün yükseköğretim kontenjanlarına paralel olarak, yurt ihtiyacının da karşılanması amacıyla 2019 yılında yurt yatak kapasitesi 679.758'e çıkarılmış ve talebi karşılama oranı artırılmıştır. Önümüzdeki dönemde de ülke genelinde kapasite artışına devam edilecektir.

On Birinci Kalkınma Planı döneminde, yüksek katma değer oluşturması beklenen öncelikli sektörler ve alanlarda rekabet edebilir seviyeye ulaşmak amacıyla, nitelikli iş gücü kapasitesinin oluşturulmasına hizmet edecek şekilde bölüm, program tanımı yapılan meslek yüksekokullarında kayıtlı öğrenci sayısı toplam 112.715'tir. Toplam öğrenci sayısının öncelikli sektörler itibarıyla dağılımına bakıldığında, en yüksek payı 52.562 öğrenci sayısıyla elektrik-elektronik bölümünün aldığı görülmektedir. Bu alanları sırasıyla, 31.868 öğrenciyle makine, elektrik teçhizat, 10.615 öğrenciyle otomotiv, 7.983 öğrenciyle ilaç ve tıbbi cihaz, 6.460 öğrenciyle kimya ve 3.227 öğrenciyle raylı sistemler izlemektedir.

Yükseköğretim sisteminin kalite odaklı, rekabetçi bir yapıya kavuşturulması sürecinde, çeşitliliğin artırılmasına yönelik belirlenen üniversitelerin tematik alanlardaki ihtisaslaşma modelleriyle, öncelikle kalkınma olmak üzere, yenilik ekosisteminin oluşturulması ve sürdürülebilir AR-GE boyutlarında özel sektör, kamu yatırımları ve üniversiteler arasında iş birliği protokolleri hayata geçirilmiştir.

2018 yılında sanayinin ihtiyaç duyduğu yeteneklere sahip nitelikli insan kaynağının yetiştirilmesi ve istihdam odaklı politikalar oluşturulması amacıyla YÖK-Üniversite-Sanayi İş Birliği Komisyonu oluşturulmuştur. Yapılan mevzuat düzenlemeleriyle, öğrenci sayıları da dikkate alınarak OSB'lerde kurulmuş olan meslek yüksekokullarına eğitim desteği verilmeye devam edilmektedir.

Sözlerime son verirken, Millî Eğitim Bakanlığımızın 2021 yılı bütçesinin ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyor, sizleri saygıyla selamlıyorum. Ayrıca biraz önce sayın vekillerimden birisi Sayın Bakanıma "Önüne engel olmayın." dedi. Biz, Sayın Bakanımın hiçbir zaman diktiği taşı yıkmadık, bundan sonra da yıkmayız.

Teşekkür ediyorum.