KOMİSYON KONUŞMASI

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Teşekkür ediyorum.

Ben de benzer bir soru sormak istiyorum yani yeteri kadar anlamadığım için soruyorum bu soruyu. Şimdi, mevcut düzenlemede, "Son üç yıl içerisinde 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi olan sigortalı işsizlere 240 gün, 900 günü olanlara 300 gün, 1080 günü olanlara da 360 gün süreyle işsizlik ödeneği verilir." diyor kanun. Birinci sorum şu: Şimdi, bu maddenin amacı eğer ekonomideki toplam talebi canlandırmaksa yani mevcut var olan ekonomik üretken kapasiteyi diri ve ayakta tutmaksa, ileriye taşımaksa o zaman bu süreleri daha da -600 günü, 900 günü, 1080 günü- daha aşağı çekmek, dolayısıyla 240 günü de yukarıya çekmek daha ekonomik değil mi? Yani talep artırıcı bir önlem değil mi?

İkinci sorum da şu: Bir nedenden, son üç yılda altı yüz gün sigortalı olarak çalışıp ama bir nedenden işsiz kalan birisi var, işten ayrıldı ve iki yüz kırk gün süreyle de işsizlik sigortası ödemesinden yararlanacak. Diyelim ki 150'nci günde bir imkân doğdu, işine geri dönecek. İşine geri döndükten itibaren bu işsizlik maaşı kesilecek, dolayısıyla, çalıştığı yerde ne alıyorsa, patronuyla nasıl anlaştıysa o maaşını almaya devam edecek. O tarihten itibaren bir yıl süreyle çalışırsa sigorta primi işsizlik sigortasından karşılanacak yani patron karşılamayacak, kendisi de karşılamayacak, dolayısıyla bunu Fon karşılayacak. Diyelim ki dokuz ay çalıştı, dokuz ayın sonunda tekrar başına bir iş geldi, iş ortamı bozuldu, tekrar işsiz hâle geldi. Yılı tamamlama koşulunu yerine getirmesine üç ay var ama üç ay yine işsiz kaldı. Geriye döndüğünde bu işsizlikten yararlanamayacak ama öbürü de ödemeye devam edecek, yine işsiz. Şimdi, bu durumda bu kişinin o çalıştığı süre ne olacak? O primi kim yatırmış olacak? Çünkü, emekliliğinde üç gün bir yerde çalışıyor, beş gün bir yerde çalışıyor, altı ay bir yerde çalışıyor, beş yıl bir yerde çalışıyor; sonuçta emekli olacağı gün bütün bunlar toplanıyor ve o toplam üzerinden de süresini doldurduğu için, diğer şartları da yerine getirmesiyle emeklilik hakkı kazanıyor. Bu çalıştığı dokuz ay ne olacak, nasıl olacak, nasıl değerlendirilecek?