KOMİSYON KONUŞMASI

NEVZAT ŞATIROĞLU (İstanbul) - Teşekkür ediyorum.

Sayın Başkanım, Komisyonumuzun çok değerli üyeleri, Sayın Bakan Yardımcımız ve kıymetli bürokratlarımız; hepinizi saygı ve sevgiyle selamlıyorum. Toplantımıza hoş geldiniz.

Gündemimize geçmeden önce, 16 Ekim Cuma günü aramızdan ayrılan kıymetli dostumuz, yol arkadaşımız, AK PARTİ İstanbul Milletvekilimiz Sayın Markar Eseyan'ı kaybetmiş olmanın üzüntüsünü yaşıyoruz. Kendisine Allah'tan rahmet; kederli ailesine, yakınlarına, AK PARTİ Grubumuza ve Meclisimize başsağlığı diliyorum.

Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonundaki görüşmelerine burada yapılmakta olan komisyon toplantısıyla devam ediyoruz. Bu toplantımızın ve çıkacak kararların ülkemize hayırlı olmasını temenni ediyorum.

Nisan ayından itibaren üzerinde titizlikle çalıştığımız, Meclis Genel Kurulunun tatilde olduğu yaz aylarında da ara vermeden çalışmalara devam ettiğimiz kanun teklifimiz ilk imza sahibi olarak şahsım ve 88 milletvekili arkadaşımızın imzasıyla birlikte 5 Ekim 2020 tarihinde Meclisimize teslim edilmiş, 13 Ekim Salı günü de alt komisyon toplantısı gerçekleştirilmiştir.

Enerji alanında dışa bağımlılığın azaltılması, ülkemizin bölgesel ve küresel etkinliğinin artırılması ve tabii kaynaklarımızın en iyi şekilde değerlendirilmesi elzemdir. Enerji ve tabii kaynaklar alanında oluşan küresel ve bölgesel gelişmeler uluslararası piyasalardaki dinamikler ile millî enerji ve maden stratejilerimiz de göz önünde bulundurularak enerjinin nihai tüketiciye sürekli, sürdürülebilir, çevreyle uyumlu, kaliteli, güvenli ve en düşük maliyetlerle arzı ile enerji temininde kaynak çeşitlendirilmesi esas alınmalı, yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının azami düzeyde değerlendirilmesi, enerji israfının azaltılması ve ülkemizin uluslararası enerji ticaretinde stratejik konumunun güçlendirilmesi, maden kaynaklarımızın etkin bir şekilde değerlendirilebilmesi ile madenciliğin verimli noktalara taşınması öncelikli hedefler arasında yer almalıdır. Enerji ithalatının azaltılması amacıyla yeni politikalar geliştirilmesi kaçınılmaz olmuştur.

Ülkemizin enerji arz güvenliği noktasındaki risklerin bertaraf edilmesi adına yerli ve yenilenebilir kaynakta enerji üretiminin artırılması gerekmektedir. Bu hedefler doğrultusunda, Enerji Bakanlığı bünyesindeki kurumlarımız tarafından gerek madencilik gerekse hidrokarbon kaynaklarının aranması konusunda yoğun çabalar sürdürülmektedir. Bu çalışmalar kapsamında ülkemizin millî petrol şirketi Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı tarafından gerek Akdeniz'de gerek Karadeniz'deki sahalarda uzunca süredir yürütülen arama çalışmaları sonucunda sevindirici haberler gelmeye başlamıştır. 21 Ağustos 2020 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından duyurulan Sakarya gaz sahasındaki 320 milyar metreküplük gaz keşfi 17 Ekimde yine Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından açıklanan ilave keşifler sonucu 405 milyar metreküpe ulaşmış ve ülkemizi sevince boğmuştur. Ereğli'nin 175 kilometre açığında gerçekleştirilen bu gaz keşfi Karadeniz'de bugüne kadar gerçekleştirilmiş en büyük keşif olup 2020 yılında dünyada açık denizlerde yapılan keşifler arasında da birinci sırada yer almaktadır. Sahadaki mevcut sondajlarda yaklaşık 4 bin metre derinliğe ulaşılmış ve yeni keşifler için çalışmalar devam ettirilmektedir.

Ülkemizi bu keşfe götüren tüm süreçler ulusal standarda uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu yaklaşım, ülkemizin bu çalışmaları ne kadar profesyonelce ve ciddiyetle yürüttüğünü göstermektedir. Ülkemizin doğal gaz keşfine yönelik sismik ve sondaj çalışmalarının millî gemilerimiz ve millî petrol şirketimiz TPO tarafından yapılmış olması da ayrıca bir gurur vesilesidir.

Ülkemize ve milletimize bu müjdeyi veren, sevinci yaşatan başta Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'a, bu sürece öncülük eden Hazine Bakanımız Sayın Berat Albayrak Bey'e, Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanımız Sayın Fatih Dönmez'e başta Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı olmak üzere tüm kurumlarımızın bürokratlarına, sahada görev yapan kıymetli personelimize, bu süreçte emeği geçen, katkı veren bütün çalışanları tebrik ediyor, şükranlarımızı sunuyoruz.

Birazdan siz değerli Komisyon üyelerimizin kıymetli görüşleri çerçevesinde madde madde değerlendireceğimiz kanun teklifi üzerinde genel hatlarıyla bilgi vermek isterim. 3213 sayılı Maden Kanunu'nun bu kanun taslağında 5 ayrı maddesinde yapılan düzenlemelerle tamamen maden yatırımcısı ve işletmecilerine ciddi kolaylıklar getirmeye çalıştık. Bunlar şöyle sıralanabilir: Ruhsat süre uzatanların taleplerine ilave bir altı ay, on iki ay esneklik getirmeye çalıştık. Ruhsat bedeli ödemelerindeki gecikmelere uygulanan cezalarda hafifletmeler yapmaya çalıştık. Rutin işletme faaliyetlerini kesintiye uğratılmaması için bazı iş ve işlemlerde Maliyeden istenen "borcu yoktur yazısı" koşulunun yazısının aranmaması hususunu gündeme getirdik. Ruhsat devirlerinde sil baştan alınmak zorunda olan ÇED izin belgeleriyle iş yeri açma izinlerinin muhafaza edilmesini temin etmeye çalıştık. İşletme sahiplerinin ruhsat alanında kalmak kaydıyla birtakım çalışma izin sınırı ihlallerinde maruz kaldıkları hapis cezalarını da yumuşatmaya çalıştık.

Yine, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu'nun 4 ayrı maddesinde düzenleme yapmaya çalıştık. Bu düzenlemelerle doğal gaz kullanımının yaygınlaştırılması amaçlanmış, nihai tüketicilerin korunması hedeflenmiş, bazı tanımlar tekrar düzenlenmiş, yerli üretim doğal gazın dağıtım sistemine de bağlanmasına imkân sağlanmış, çok küçük yerleşim yerlerine de doğal gaz erişiminin daha ekonomik sağlanması için düzenlemeler yapılmıştır.

Yine, 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynakları Kanunu'nun 12 ayrı maddesinde düzenlemeler yapılmıştır. Genel hatlarıyla yine bazı tanımlarda düzenlemeler, açıklıklar getirilmiş, lisanssız elektrik üreticilerinin gerek on yıllık YEK destekleme süreci sonundaki durumlarına gerekse yerli aksam katkı paylarına ilişkin düzenlemelere açıklık getirilmiştir, arazi ihtiyacına ilişkin hususlarda da yatırımcı lehine düzenlemeler yapılmıştır.

Yine, 5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu'nun 5 ayrı maddesinde düzenleme yapılmış, bu düzenlemelerle jeotermal kaynak kullanan işletmecilerden tahsil edilen idare payı işletmeci lehine yeniden düzenlenmiş, usulsüz kullanımda cezalara açıklık getirilmiş, MTA'ya jeotermal sahaları ihale ederken altı yıla kadar taksit yapma imkânı getirilerek yatırım ortamı iyileştirilmeye çalışılmıştır.

6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun 15 ayrı maddesinde düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemelerle bazı tanımları yeniden ele aldık, yeniden düzenledik. Bazı lisans türlerinde şirket hissedarlarına EPDK onayı olmaksızın hisselerini devretme imkânı sağlamaya çalıştık. TEİAŞ'ın yaptırımlarına yasal dayanak getirmeye çalıştık. Elektrik dağıtım şirketlerini denetimde görevli kuruluşa Enerji Bakanlığı bütçesinden ödenek aktarılmasını sağladık. Denetim görevini yapan kamu çalışanlarımızın harcırahlarına artışlar getirdik. Kamulaştırma işlemleri taşınmaz temini olarak yeniden düzenlenerek bu işlerin yürütülmesinde EPDK ve TEDAŞ'ı ayrı ayrı yetkilendirmiş olduk. Hâlâ yürürlükte olan elektrikte fiyat eşitleme mekanizması ve ulusal tarife uygulamasıyla genel aydınlatma maliyetinin Enerji Bakanlığı bütçesinden karşılanmasına dair bu iki uygulamanın sürelerinin de 31 Aralık 2025'e kadar uzatılmasını öngördük. Elektrik üretim lisanslarında yatırımın önüne çıkan engeller ve projelerin fizibil olma koşullarının ortadan kalkması sebebiyle bu lisansların iptal edilmesiyle TEİAŞ'a ait trafoların kapasitelerinin gereksiz yere işgal edilmesinin önüne geçmiş olduk.

Sayın Başkan, kıymetli üyelerimiz; bu kanun teklifinin hazırlanmasında emeği geçen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımıza, sayın bakan yardımcılarımıza, kamu kurum ve kuruluşlarımızın değerli bürokratlarına ve bu toplantıyla katkı verecek siz Komisyonumuzun değerli üyelerine teşekkür eder, kanun teklifimizin ülkemize, milletimize ve sektörümüze hayırlar getirmesini temenni ederim.