KOMİSYON KONUŞMASI

OKAN GAYTANCIOĞLU (Edirne) - Şimdi, ben maddelere geçmeden, kanunun geneliyle ilgili konuşurken şunu söyledim, bilmiyorum hatırlarınızda mıdır ama: Şimdi, tütün yasası ve işte TEKEL özelleştirilirken sigarada bize tütünde kota kondu ve yerli tütün sınırlandırıldı, işte Adıyaman bölgesinde bir miktar tütünümüz kaldı, şimdi küresel sermaye tabii ona da göz dikti. Şimdi, biz burada yerli tütün diyoruz. Yani bu tütün artık ekiliyor mu, Şark tipi tütün niye diyemiyoruz da yerli tütün diyoruz. Tamam, Adıyaman'da, Batman'da tarımı yapılan tütün yerli tütün olabilir ama menşesine baktığımızda Virginia tipi tütün değil midir bu? Yani eskiden olduğu gibi o Şark tipi tütünü yetiştirebiliyor muyuz? Tamamen meraktan soruyorum. Tütünle ilgili bilgi verirlerse çok memnun oluruz, ona göre sorularıma devam edeceğim.

BAŞKAN YUNUS KILIÇ - Tütün Dairemiz var burada.

Buyurun.

TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI TÜTÜN VE ALKOL DAİRESİ BAŞKAN VEKİLİ YÜKSEL DENLİ - Saygılar sunuyorum öncelikle.

Şöyle: Şark tipi tütün üretimi Türkiye'de var ancak bu maddeye konu olan, Türkiye'de üretilen tütün mamullerinde kullanılan Türkiye'de üretilmesi şartı Şark tipi tütünler için değil. Yani Amerikan Blend harmanlarında kullanılan Virginia örneğini verirsek, Virginia'yı yurt dışından ithal etmek yerine, bu düzenlemeyle Türkiye'de üretilmesi şartını getiriyoruz.

BAŞKAN YUNUS KILIÇ - Ama bir ekleme yapayım: Bu şart değil. Biz burada Türkiye'de üretilmesinin peşindeyiz. Onlar ısrarla "Virginia" diyorsa "Ben bu harmana Virginia katmak zorundayım." diyorsa biz de "Virginia üretebiliyoruz." diyeceğiz ama Şark'tan katmak istiyorsa "Şark bizde zaten üretiliyor." diyeceğiz.

OKAN GAYTANCIOĞLU (Edirne) - Evet, şimdi bu güzel bir temenni. İyi de yani genetik bilimi, ıslah biliminde uzun zaman sonra bu açılmalar olur. Yani Virginia tipi tütün bizim coğrafyamızın ürünü değil yani bizim coğrafyamızın ürünü Şark tipi tütün veya Ege tütünü, Karadeniz tütünü, bunlar bizim yerli çeşitlerimiz, yüzyıllardan beri, binlerce yıldır bu coğrafyada var olan tütünlerimiz. Bunların yok olmaya yüz tutmasına yönelik bir korumamız var mıdır, yasada bu yok. Bunun aromasının bitmesi demek, ileride herkesin Virginia tipi tütüne dönmesi demek. Ya bir -nerede Hasan Hoca- küresel iklim değişikliği oluyor, sıcaklık yükseliyor, Virginia tipi tütünün, coğrafyada 1 derece artması demek belki Virginia tipi tütünden bir daha hiç verim alamayacağımız anlamına gelebilir. Bunlar coğrafyada, ekolojide çok rahat karşılaştığımız konular. En azından tütün araştırma enstitülerinde bir miktar bu Şark tipi tütünü yine de yasayla hazır şimdi yaparken bir kota ayırsak, en azından yerli tütün deyip içine biraz da Şark tipi tütün, Karadeniz tütünü deyip yapmamız mümkündür diye düşünüyorum. Bu konudaki görüşlerinizi alabilir miyim?

TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI TÜTÜN VE ALKOL DAİRESİ BAŞKAN VEKİLİ YÜKSEL DENLİ - Şöyle Sayın Vekilim: Özellikle Virginia'yı, Türkiye'de üretilmesini düşündüğümüz Virginia'yı ve bu sizin bahsettiğiniz genetik bozulmayı engellemesi adına ve bizim ihracat potansiyeli olan, yüzde 90'ına yakınını da ihraç ettiğimiz oryantal tip tütünlerin üretildiği merkezlerde üretilmesini istemiyoruz.

KAMİL OKYAY SINDIR (İzmir) - Virginia üretilemez zaten; Virginia, Burley su ister.

TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI TÜTÜN VE ALKOL DAİRESİ BAŞKAN VEKİLİ YÜKSEL DENLİ - Zaten o bölgelerde üretilmiyor, evet. Dolayısıyla Virginia ve Burley'in üretileceği yerler belli; Düzce, işte güneyde Diyarbakır, Batman. Bu yörelerde Virginia üretimine zaten şu an bir firma başlamış durumda, iki yıldır üretiyor. Bunun, harmanlarını bozma gerekçesiyle uzun süredir kullanılmamasını biz bu şekilde Türkiye'de üretilme şartı getirmek kaydıyla yüzde 30'lara kadar çıkarmayı planlıyoruz.