BAŞKAN EMRULLAH İŞLER - Değerli milletvekilleri, bu kanun teklifiyle yükseköğretim ve millî eğitim alanında yürütülen hizmetlerin ülkemizdeki gelişen ihtiyaçlara uygun, kaliteli, verimli ve yüksek standartlarda sunulabilmesi için çeşitli konularda kanun düzenlemelerinin hayata geçirilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda çoğu 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nda olmak üzere toplam beş kanunda değişiklik yapılmaktadır. Söz konusu değişikliklerle hâlihazırda yılda iki kez yapılabilen doçentlik başvuru sayısının arttırılarak bekleme süresinin azaltılması öngörülmektedir. Yükseköğretimde niteliğin ve verimliliğin arttırılması amacıyla öğretim görevlisi kadrosuna başvuracak adaylarda en az tezli yüksek lisans derecesine sahip olma, araştırma görevlisi kadrolarına başvurabilmek için ise 35 yaş şartı aranacaktır.

7100 sayılı Kanun'la kadroları öğretim görevlisi kadrolarına dönüştürülen uzman, araştırmacı gibi öğretim elemanlarına ders verme imkânı bakımından emsalleriyle aynı haklar tanınmaktadır. Ayrıca yükseköğretim kurumlarına devlet ve vakıf üniversiteleri kadro ve pozisyonlarında çalışmayan doçent veya profesör öğretim üyelerini sözleşmeli olarak istihdam edebilme imkânı getirilmektedir. Hâlihazırda tıp ve diş hekimliği fakülteleri için yürürlükte olan hüküm, diğer birimleri de kapsayacak şekilde genişletilmektedir.

Açık öğretim sistemine 2 milyonu aşkın pasif öğrenci kayıtlı olup, bu durum, öğrenci planlamalarının sağlıklı sonuçlar vermesini engellemektedir. Düzenlemeyle açık öğretim öğrencilerinin katkı payı veya öğrenim ücretini ödemesi ve her dönem başında kaydını yenilemesi şartıyla öğrencilik haklarından yararlanmalarıyla üst üste 4 dönem bu şartları sağlamayanların ilgili programdan ilişiğinin kesilmesi öngörülmektedir. Anayasa Mahkemesinin 17/7/2019 tarihli ve 30834 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 2017\33 esas numaralı Kararı çerçevesinde 2547 sayılı Kanun'da var olan disiplin hükümleri muhafaza edilmiş ve 657 sayılı Kanun'daki disiplin fiillerinden sadece amacına ve niteliğine göre öğretim elemanları için de geçerli olabilecek fiiller, teklife aktarılmıştır. Bu kapsamda disiplin cezalarına karşı itiraz başvurusunun yapılacağı disiplin kurallarının oluşumu ve yönetimi de düzenlenmektedir.

Yine üniversitelerimizin ulusal veya uluslararası kuruluşlar tarafından desteklenen projelerine, toplam proje bedelinin yüzde 30'unu aşmamak kaydıyla kaynak aktarılabilmesi ve bilimsel araştırma projelerine hakem değerlendirmesi yapan alan uzmanlarına ücret ödenebilmesi öngörülmektedir. Devlet yükseköğretim kurumlarında ARGE kapsamındaki projelere yardımcı olmak üzere doktoralı araştırmacılara ödenecek ücrete esas gösterge rakamının yükseltilmesi öngörülmektedir. Ayrıca birden fazla yükseköğretim kurumunun iş birliğiyle ortak uygulama ve araştırma merkezi kurulabilmesi düzenlenmektedir.

Teklifle 2547 sayılı Kanun'un 50'nci maddesinin 1'inci fıkrasının d bendi kapsamında araştırma görevlisi kadrolarına atanıp tezli yüksek lisans eğitimini tamamlamamış olanların, yeterlilik eğitimine başlamaları için kadrolarıyla ilişkilerinin en fazla 6 ay daha devam etmesi öngörülmektedir.

Vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışan öğretim elemanlarının mali haklarının devlet yükseköğretim kurumlarında çalışan emsalleriyle eşitlenmesi de bu teklifle düzenlenmektedir. Vakıf yükseköğretim kurumlarının her bir diploma programında en yüksek yerleştirme puanına sahip en az yüzde 15'i kadar öğrenciyi ücretsiz okutması öngörülmektedir. Ayrıca vakıf yükseköğretim kurumlarının ödeme güçlüğü çekmeyecek ve mali durumlarının sürekliliğini sağlayacak şekilde faaliyette bulunmalarını öngören düzenlemeler de getirilmektedir.

Ayrıca Ankara Bilim Üniversitesi ve Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi adıyla 2 vakıf üniversitesi kurulmaktadır. Yapılan bir başka değişikle 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu tüm öğretmenleri kapsamadığından öğretmenlerin izinlerine ilişkin hükümler yürürlükten kaldırılmıştır. Bir boşluk oluşmaması için de 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanun'un da düzenlemeye gidilmiştir. Ayrıca rehberlik öğretmenlerinin öğrencilerin tercihlerine yardım etmeleri için yaz tatilinde görevlendirilebilmeleri de düzenlenmektedir.

1739 sayılı Kanun'a eklenen deprem, salgın hastalık ve elverişsiz hava koşulları gibi olağandışı hâllerde eğitim öğretim faaliyetlerine uzun süreli ara verildiğinde telafi eğitim yapılabilmesine ilişkin hüküm ise bu tarz durumlara yönelik ihtiyatî bir hükümdür.

Görüldüğü üzere teklifle, yükseköğretim ve millî eğitim alanında ihtiyaç görülen çeşitli konularda düzenlemeler yapılmaktadır. Yapılacak tüm bu düzenlemelerin ve çalışmalarımızın ülkemiz için faydalı olmasını diliyorum.

Şimdi teklif hakkında Komisyonumuzu bilgilendirmek üzere sözü teklifin ilk imza sahibi Ardahan Milletvekili Sayın Orhan Atalay' a veriyorum.

Sayın Orhan Atalay söze başlamadan önce de bugün bu toplantıyı malum nedenden dolayı, coronavirüsle mücadele yürüttüğümüz için ve çalışma ortamının sağlıklı olabilmesi için bugün Plan ve Bütçe Komisyonu salonunda yapmak durumunda kaldık buranın daha geniş olması hasebiyle, bunu da dikkatlerinize sunuyorum.